آریتمی فیبریلاسیون دهلیزی چیست؟ | علت ایجاد فیبریلاسیون دهلیزی
فیبریلاسیون دهلیزی یا AFib ضربان قلب سریع و آزار دهندهای است که ممکن است به وضوح صدای آن را بشنوید که پزشک آن را آریتمی مینامد که به این معناست که ریتم طبیعی قلب نامرتب و از هم گسیخته است. از آنجایی که خون به خوبی جریان نمییابد به احتمال زیاد فرد دچار نارسایی قلبی میشود بنابراین نیاز خونی رسانی بدن توسط قلب تامین نمیشود. همچنین خون میتواند داخل درون قلب جمع شده و لخته ایجاد کند که اگر لختهها به مغز برسد و در آنجا گرفتار شود منجر به سکته میشود. دانستید فیبریلاسیون دهلیزی چیست اما دقیقا چه اتفاقی میافتد؟ به طور معمول قسمت بالای قلب یعنی دهلیزها فشرده شده و سپس قسمت پایین قلب (بطن) فشرده میشود که این انقباضات همان چیزی است که خون را حرکت میدهد. هنگامی که فیبریلاسیون دهلیزی دارید سیگنالهای الکتریکی کنترل کننده از بین رفته و به جای همکاری میان اجزا، هر یک به تنهایی وظایف خود را انجام میدهد.
انواع فیبریلاسیون دهلیزی کدامند؟
فیبریلاسیون دهلیزی حملهای، فیبریلاسیون دهلیزی پاروکسیسم | فیبریلاسیون دهلیزی پاروکسیسمال (Paroxysmal Atrial Fibrillation)
فیبریلاسیون دهلیزی پاروکسیسم که گاه آن را فیبریلاسیون دهلیزی ناپایدار و گاه به گاه مینامند کمتر از یک هفته طول میکشد که ممکن است احساس کنید چند دقیقه یا چند روز اتفاق میافتد. شاید تصور بر این باشد که این نوع AFib نیازی به درمان ندارد اما در هر حال باید به پزشک مراجعه کنید. گاه ضربان نامنظم قلب پس از یک دوره زیاد الکل نوشیدن ایجاد میشود که اگر به آن عادت نداشته باشید باعث فیبریلاسیون دهلیزی پاروکسیسم میشود، همچنین گاهی اوقات هنگامی که تحت استرس شدید هستید این اتفاق میافتد.
فیبریلاسیون دهلیزی مداوم (Persistent Atrial Fibrillation)
فیبریلاسیون دهلیزی مداوم معمولا به صورت فیبریلاسیون کوتاه مدت (فیبریلاسیون دهلیزی پاروکسیسم) آغاز میشود و بیش از یک هفته طول میکشد. در صورت داشتن شرایط زیر احتمال مبتلا شدن به فیبریلاسیون دهلیزی مداوم بالا خواهد بود:
- مسن بودن
- فشار خون بالا، نارسایی قلبی، بیماری انسداد ریوی (COPD)، بیماری عروق کرونر قلب
- در گذشته سیگاری بودن
فیبریلاسیون دهلیزی مداوم میتواند خود به خود متوقف شود یا اینکه برای رفع آن نیاز به دارو و درمان باشد. اگر دارو کارساز نباشد از جریان با ولتاژ پایین برای تنظیم مجدد ریتم قلب به حالت طبیعی استفاده میشود.
فیبریلاسیون دهلیزی ماندگار (Long-Standing Persistent Atrial Fibrillation)
در حالت ماندگار فیبریلاسیون دهلیزی بیش از یک سال طول میکشد و از بین نمیرود. دارو و درمان مانند سیستم الکتریکی قلب ممکن است بتواند ریتم طبیعی را به قلب برگرداند.
فیبریلاسیون دهلیزی دائمی (Permanent (Chronic) Atrial Fibrillation)
نوع دیگر فیبریلاسیون دهلیزی چیست؟ فیبریلاسیون دهلیزی دائمی یا مزمن نوع دیگری از فیبریلاسیون دهلیزی است که با روشهای درمانی قابل اصلاح نیست که بنا به صلاحدید پزشک برای کنترل ضربان قلب و کاهش احتمال سکته مغزی نیاز به مصرف طولانی مدت دارو است.
فیبریلاسیون دهلیزی دریچهای (Valvular Atrial Fibrillation)
فیبریلاسیون دهلیزی دریچهای بر افرادی که دارای قلب مصنوعی یا بیماری مانند تنگی دریچه یا نارسایی داخلی هستند را تحت تاثیر قرار میدهد.
فیبریلاسیون دهلیزی غیر دریچهای (Nonvalvular Atrial Fibrillation)
فیبریلاسیون دهلیزی غیر دریچهای، نوع دیگر فیبریلاسیون دهلیزی چیست؟ فیبریلاسیون غیر دریچهای به دلیل عواملی همچون فشار خون بالا یا پر کاری غده تیروئید ایجاد میشود. پزشکان دقیقا نمیدانند علت فیبریلاسیون دهلیزی غیر دریچهای چیست اما اگر مبتلا به عارضههای زیر باشید بیشتر در معرض ابتلا قرار دارید:
- سن بالا
- سالهاست که فشار خون دارید
- بیماری قلبی دارید
- مقادیر زیادی الکل مینوشید
- یکی از اعضای خانواده فیبریلاسیون دهلیزی دارد
- آپنه خواب دارید
AFib غیر دریچهای میتواند باعث جمع شدن خون در قلب شود که خطر ابتلا به لخته شدن خون و سکته را افزایش میدهد. داروها و سایر روشهای درمانی میتوانند احتمال ابتلا به این عوارض را کاهش دهند. داروها و روشهای درمانی به کاهش احتمال سکته مغزی کمک میکنند.
آپنه خواب چیست؟ + علائم و درمان
فیبریلاسیون دهلیزی حاد (Acute Onset Atrial Fibrillation)
در فیبریلاسیون دهلیزی حاد ضربان سریع و نامنظم قلب به سرعت بروز یافته و به سرعت از بین میرود. معمولا این مشکل بین 24 تا 48 ساعت برطرف میشود. علت آن میتواند شامل موارد زیر باشد:
- سن
- بیماریهای قلبی عروقی
- سوء مصرف الکل
- دیابت
- بیماریهای ریوی
فیبریلاسیون دهلیزی بعد از عمل (Postoperative Atrial Fibrillation)
نوع آخر فیبریلاسیون دهلیزی چیست؟ فیبریلاسیون دهلیزی بعد از عمل نوع دیگری از فیبریلاسیون دهلیزی است که یکی از شایعترین عارضههای جراحی قلب و عروق است و احتمال ابتلا به نارسایی قلبی و سکته مغزی را افزایش میدهد.
دانستید انواع فیبریلاسیون دهلیزی چیست، پزشکان روشهای زیادی برای درمان فیبریلاسیون دهلیزی سراغ دارند. مهم نیست که از چه روشی استفاده میکنید مهم بهبود یافتن و جلوگیری از حادتر شدن آن است. اگر علائمی دارید به پزشک مراجعه کنید تا درمورد بهترین گزینه ممکن با شما صحبت کند.
چه کسانی به فیبریلاسیون دهلیزی قلب مبتلا میشوند؟ | فیبریلاسیون دهلیزی در جوانان
فیبریلاسیون دهلیزی قلب در افراد 60 سال به بالا بیشتر مشاهده میشود اما به معنای مصونیت جوانان در برابر ابتلا به آن نیست. سایر مشکلات قلبی میتواند احتمال ابتلا به فیبریلاسیون قلبی را بالا ببرد مانند:
- بیماری دریچه قلب
- بیماری ماهیچه قلب (کاردیومیوپاتی)
- نقص قلب به صورت مادرزادی
- نارسایی قلبی
- جراحی قلب در گذشته
- بیماری عروق کرونر قلب
افرادی که دارای شرایط خاص پزشکی هستند نیز شانس بیشتری برای ابتلا به فیبریلاسیون دهلیزی قلب دارند و حداقل یک نفر از ده نفر مبتلا به فیبریلاسیون دهلیزی هیچ مشکل قلبی نداشته است و احتمالا مبتلا به موارد زیر بوده است. :
- بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD)
- غده نیروئید پر کار
- آپنه خواب
- وجود لخته خون در ریه (آمبولی ریوی)
مصرف برخی از داروها مانند آدنوزین یا تئوفیلین میتوانند احتمال ابتلا به AFib را افزایش دهند. مصرف زیاد الکل یا کافئین؛ مواد مخدر، ژنتیک و عدم تعادل الکترولیتها نیز از عوامل بالا برنده ریسک ابتلا به فیبریلاسیون دهلیزی هستند.
پنومونی ریه چیست؟ | همه چیز درباره درمان و علائم
علائم فیبریلاسیون دهلیزی
علائم فیبریلاسیون دهلیزی چیست؟ هنگامی که قلب شما مبتلا به فیبریلاسیون دهلیزی است ممکن است احساس کنید علائم زیر را دارید:
- قلب در سینه در حال لرزیدن (تپش قلب) یا تپش با ضربان نامنظم است
- خستگی یا ضعف
- گیجی یا سبکی سر
- تنگی نفس
- درد یا فشار در قفسه سینه
اگر این علائم را دارید به پزشک مراجعه کنید و در صورتی که علائم بیش از 24 ساعت ادامه یافت به بیمارستان بروید. بعضی اوقات هیچ علائمی ایجاد نمیشود اما اگر در معرض خطر هستید با پزشک درمورد احتمال داشتن AFib صحبت کنید و معاینات منظم انجام دهید.
تشخیص فیبریلاسیون دهلیزی
دانستید فیبریلاسیون دهلیزی چیست اما چگونه میتوان آن را تشخیص داد؟ اصلیترین چیزی که پزشک میخواهد مشاهده کند فعالیت الکتریکی قلب است به همین دلیل آزمایشهای فیبریلاسیون دهلیزی را درخواست میکند:
- آزمایش خون: برای بررسی تیروئید، کبد و کلیه
- الکتروکاردیوگرام (EKG): برای ثبت سرعت ضربان قلب و زمان سیگنالهای الکتریکی که از آن میگذرد حسگرهای کوچک روی سینه قرار داده شده و توسط دستگاه اندازه گیری انجام میشود.
- اشعه ایکس قفسه سینه: برای اطمینان از اینکه بیماری ریه دلیل مشکلات به وجود آمده نیست.
- اکوکاردیوگرام: از امواج صوتی برای ساختن ویدیوئی از قلب استفاده میشود.
- سی تی اسکن: اشعه ایکس ویژه که تصویر سه بعدی از قلب ایجاد میکند.
- ام آر آی: برای ایجاد عکس و ویدیو از قلب.
- تست استرس قلب (تست ورزش): برای دریافتن چگونگی کار قلب به هنگام فعالیت که ممکن است روی تردمیل راه بروید یا دوچرخه ثابت سوار شوید.
ممکن است پزشک برای اطلاعات بیشتر درمورد ضربان قلب از ابزارهای خاص استفاده کند:
- هولتر مانیتور(هولتر مانیتورینگ): نوعی دستگاه ویژه است که گاهی الکتروکاردیوگرافی سرپایی نامیده میشود و برای چند روز هنگامی که مشغول فعالیت هستید به بدن وصل میشود که همانند EKG دادههای حاصل از قلب را ثبت میکند و علائم آریتمی را تشخیص میدهد. اگر علائم فیبریلاسیون دهلیزی کم و زیاد شود ممکن است به نوع دیگری از مانیتور برای مدت زمانی طولانیتر نیاز داشته باشید.
درمان فیبریلاسیون دهلیزی
درمان فیبریلاسیون دهلیزی چیست؟ بسته به شدت علائم پزشک داروها، جراحی یا حتی ضربان ساز را برای نگه داشتن قلب در یک ریتم طبیعی توصیه میکند.
- دارو: داروها جز واولین گزینههایی هستند که پزشکان برای درمان فیبریلاسیون دهلیزی قلب امتحان میکنند که میتواند شامل موارد زیر باشد:
- بلوکرهای کانال کلسیم
- مسدود کنندههای کانال سدیم و پتاسیم
- داروهای رقیق کننده خون، ضد انعقاد خون و ضد پلاکتها
- روشهای درمانی: اگر داروها در درمان فیبریلاسیون دهلیزی موفقیت آمیز عمل نکنند پزشکان از سایر روشهای درمانی استفاده میکنند:
- جراحی الکتریکی (الکتروسرجری): پدهای خاصی روی سینه چسبیده میشود تا شوک الکتریکی به قلب وارد شود. در طول جراحی الکتریکی فرد بیهوش است.
- ابلیشن (Ablation): ابلیشن روشی است که توسط آن مسیر غیر طبیعی الکتریکی در قلب که باعث ایجاد ضربان غیر طبیعی (آریتمی) شده است از بین برده میشود که معمولا همان روز انجام ابلیشن بیمار بستری شده و روز بعد مرخص میشود.
- روش ماز: روش ماز یا روش پیچ و خم از فرکانس رادیویی برای درمان فیبریلاسیون دهلیزی استفاده میشود. از آنجایی که روش ماز به عمل جراحی قلب باز نیاز دارد، به طور کلی برای افرادی که سایر روشهای درمانی جوابگو نبوده صورت میگیرد.
-
تجهیزات پزشکی: روش دیگر برای درمان فیبریلاسیون دهلیزی استفاده از تجهیزات پیشرفته پزشکی است:
- ضربان ساز یا پیس میکر: ضربان ساز دستگاه کوچکی است که برای حفظ تعداد و ریتم ضربان قلب کاربرد دارد که برای قرار دادن آن در قلب نیاز به جراحی جزئی است و ممکن است در کنار ضربان ساز نیاز به مصرف دارو باشد.
سبک زندگی سالم بهترین درمان فیبریلاسیون دهلیزی
روش دیگر درمان فیبریلاسیون دهلیزی چیست؟ با انتخاب سبک زندگی سالم و تغییر عادات روزمره از قلب خود محافظت کنید:
- غذاهای سالم بخورید: مقدار زیادی سبزیجات و میوههای تازه همراه با غلات کامل و پروتئین بدون چربی مصرف کنید. الکل را ترک کرده و مصرف کافئین را محدود کنید.
- سیگار نکشید: سیگار کشیدن خطر ابتلا به فیبریلاسیون دهلیزی را افزایش میدهد.
- نوشیدن مشروبات الکلی را متوقف کنید: مصرف مشروبات الکلی خطر ابتلا به AFib را افزایش میدهد و هرچقدر مصرف بیشتر باشد روی عملکرد رقیق کنندههای خون تاثیر مخرب میگذارد.
- ورزش کنید: ورزش برای بدن و قلب مفید است و کمک میکند تا ماهیچهها و عضلات قوی شده و همچنین خونرسانی به نحو احسنت انجام شود. افرادی که ورزش میکنند دورههای آریتمی کمتری دارند، کمتر در بیمارستان بستری میشوند و کیفیت زندگی بالاتری دارند.
- اطلاعات محصولات را بررسی کنید: برچسب روی محصولات و کالاها را مطالعه کنید. برخی از محصولات و کالاهای خوراکی میتوانند شامل موادی است که ضربان قلب را تسریع میکند.
- استرس خود را کاهش دهید: استرس با افزایش ضربان قلب وضعیت را بدتر کرده و آریتمی را شدت می بخشد. احساسات قوی مانند خشم و ترس همانند استرس تاثیر نامطلوبی روی قلب دارند. تا جایی که میتوانید از خود و روحیهتان مراقبت کنید و از چیزهایی که باعث نگرانی شده دوری کنید. یوگا، موسیقی و استراتژیهای مدیریت زمان از جمله مواردی هستند که تنشها را کاهش میدهند.
درمان افسردگی فصلی با راهکارهای ساده
عوارض فیبریلاسیون دهلیزی
AFib میتواند مشکلات جدی در سلامتی ایجاد کند. پزشک معالجاتی را برای بازگرداندن قلب به ریتم طبیعی و جلوگیری از عوارض آغاز میکند. اما عوارض فیبریلاسیون دهلیزی چیست؟
- سکته: بیماری فیبریلاسیون دهلیزی و هر یک از بیماریهای قلبی که احتمال لخته شدن خون در آنها بالا است خطر بروز سکته را افزایش میدهد. در فیبریلاسیون دهلیزی به جای اینکه قلب با فعالیت خود خون را به سایر قسمتهای بدن بفرستد آن را در خود نگه داشته که باعث بروز فشار و لخته خون میشود. لختهها به سمت مغز جریان یافته و اگر در شریانها گرفتار شود جریان خون مسدود شده و سکته مغزی رخ میدهد. فشار خون بالا نیز باعث سکته مغزی میشود. با مصرف داروهای تجویز شده توسط پزشک و داشتن یک رژیم غذایی مقوی، ورزش و دارو بدن و قلب را سالم نگه دارید.
- کاردیومیوپاتی یا بیماری ماهیچهای – عضلانی قلب: Cardiomyopathy یا بیماری ماهیچه قلب در فیبریلاسیون دهلیزی باعث ضعیف شدن عضله قلب شده که خون کافی به بدن منتقل نمیشود. داروهای بلوکر کانال کلسیم کمی ضربان قلب را پایین آورده و به جلوگیری از کاردیومیوپاتی کمک میکند.
- نارسایی قلبی: فیبریلاسیون دهلیزی مانع از فشار خون قلب به اندازه کافی میشود لذا قلب را ضعیف کرده که نمیتواند خون مورد نیاز بدن را خارج کند که نارسایی قلبی نامیده میشود. خون میتواند در رگهای پشت ریه جمع شده و باعث تجمع مایعات در آنجا شود که علائمی مانند خستگی و تنگی نفس را ایجاد میکند. برای جلوگیری از نارسایی قلبی فشار خون را مدیریت کنید، سیگار نکشید، رژیم غذایی سالم را دنبال کنید و دیابت را درمان کنید.
برای دیابت چه بخوریم | غذاهای مفید برای دیابت
- خستگی: بدن برای کارکرد صحیح به منبع خون غنی از اکسیژن نیاز دارد. وقتی قلب نتواند به اندازه کافی خون پمپاژ کند احساس خستگی خواهید کرد. آپنه خواب دلیل دیگری برای احساس خستگی است. برای کنترل خستگی فعالیتهای خود به گونهای برنامه ریزی کنید که استراحت هم داشته باشید. سعی کنید شبها به قدر کافی بخوابید، ترکیبی از ورزشهای هوازی و تمرینات قدرتی را انجام دهید.
- از دست دادن حافظه: کسانی که به فیبریلاسیون دهلیزی مبتلا میشوند بیشتر در معرض از دست دادن حافظه هستند چرا که با بروز سکته مغزی و آسیب به مغز احتمال از دست دادن حافظه بسیار زیاد است.
همه چیز درباره بیماری آلزایمر | علائم + پیشگیری و درمان
- فشار خون بالا: اغلب کسانی که به فیبریلاسیون دهلیزی مبتلا هستند به فشار خون بالا نیز مبتلا میشوند.