ژاپن همیشه به حفظ هم افزایی ظریف بین طبیعت و زندگی روزمره افتخار کرده است. از این رو کشاورزی ژاپن ترکیبی از تکنیک های سنتی و فناوری مدرن است که منجر به کشاورزی پایدار می شود که اکوسیستم اطراف را بیشتر پرورش می دهد. این هم افزایی فوق العاده در چای سبز ماچا نیز منعکس شده است. به لطف کشور ژاپن، سوپر فوود ماچا در سال های اخیر به عنوان یک «غذای سالم» محبوبیت زیادی در سراسر جهان به دست آورده است.
اگر می خواهید بدانید چای ماچا چیست؟ چه مزایا و معایبی دارد و با ناگفته های این محصول بیشتر آشنا شوید، حتما در ادامه این بخش با خوب میشی همراه بمانید.
چای ماچا چیست؟
ماچا (Matcha) نوع منحصر به فردی از چای سبز ژاپنی است که به شکل پودر در Hمده است. اگرچه هر چای را می توان پودر کرد، اما هر چای، ماچا نخواهد بود. در واقع، ماچا نوعی چای سبز پودری است که از چای سبزی به نام تنچا (tencha) تهیه می شود و سرشار از آنتی اکسیدان است.
Tencha یک چای در سایه است که تا سه هفته قبل از برداشت، روی آن پوشانده و سایه دار می شود. تنچا از گیاه کاملیا سیننسیس (Camellia sinensis) گرفته می شود و طعم گیاهی دلپذیری دارد. برگ تنچا همان چیزی است که طعم واقعا منحصر به فردی را به ماچا می دهد.
فراتر از طعم، چیزی که این چای را متفاوت می کند نحوه فرآوری آن است. تنچا رول و خشک نمی شود و در فر داغ هم پخته نمی شود. تنچا که صرفاً خرد شده و در هوا خشک می شود، یکی از خالص ترین برگ های بالغ چای را ارائه می دهد. در حالی که مطمئناً می توانید یک فنجان تنچا بنوشید، اما به ندرت به شکل خالص آن نوشیده می شود. برگ های تنچا تقریبا همیشه به صورت پودر در می آیند و به ان چای ماچا می گویند.
جالب است بدانید که کلمه "matcha" از "ma" ژاپنی به معنی "مالیده" یا "زمین" و "cha" به معنای "چای" گرفته شده است.
این چای دارای طعمی منحصر به فرد، غیر تلخ و رنگ سبز پر جنب و جوش است و به عنوان معطرترین شکل چای سبز شناخته می شود. این پودر سبز ریز که از آسیاب کردن کل برگ های کاملیا سیننسیس تولید می شود، سرشار از کاتچین (catechin) و پلی فنول (polyphenols) است. این ترکیبات بدن را آرام می کنند و پزشکان اغلب برای درمان طیف گسترده ای از بیماری ها از آنها استفاده می کنند.
این چای، برای قرن ها سنگ بنای مراسم سنتی چای ژاپنی بوده است، اما اخیراً به دلیل مزایای سلامتی آن در همه کشورها محبوب شده است.
حقایق جالب درباره چای ماچا
قدیمی ترین نوع چای یافت شده در ژاپن، یعنی ماچا، چیزی است که راهبان بودایی پس از بازدید از صومعه جین شان در قرن نهم با خود به کیوتو آوردند. پس از اینکه راهبان شروع به کشت چای در ژاپن کردند، ماچایی که آنها درست می‌کردند بیشتر توسط راهبان و خانواده سلطنتی مصرف می‌شد، سپس فقط تا طبقه‌ی جنگجویان نجیب، یعنی سامورایی‌ها نیز مورد استفاده قرار گرفت. به طور سنتی، اشراف ژاپنی از ماچا برای مراسم چای خود استفاده می کردند. سپس در دهه 1800 بود که مردم عادی ژاپنی شروع به نوشیدن چای دم کرده مانند سنچا و بانچا کردند.
همانند سنچا، تقاضا برای ماچا اکنون به اندازه‌ای زیاد است که برخی از آنها در چین ساخته می‌شوند، با توجه به اینکه چای پودری از زمانی که سلسله مینگ در سال 1644 به پایان رسید، در چین ساخته نشده بود. اما امروز، می‌توانید آن را در چین نیز پیدا کنید. این چای که زمانی فقط برای خانواده های سلطنتی بود، امروزه تقریباً در هر کافی شاپی در کشورهای مختلف دنیا وجود دارد. چه کسی می دانست که چای باستانی که مزه ای مانند کنگر فرنگی و اسفناج دارد تا این حد محبوب باشد؟
پیشنهاد مطالعه: 17 غذای مفید برای زنان | بهترین مواد غذایی برای زنان
چای ماچا چگونه تولید می شود؟
ابتدا، برگ‌های تنچا چند هفته قبل از برداشت سایه می‌زنند تا کلروفیل، اسیدهای آمینه و سایر ترکیبات طعم دهنده آنها تقویت شود. سپس برگ‌ها را با بخار ثابت می‌کنند، برش می‌دهند و در هوا خشک می‌کنند. اینکار طعم گیاهی دوست داشتنی و تمیزی به چای ماچا می دهد. برخلاف تنچا که به صورت کامل باقی می‌ماند، ماچا با آسیاب شدن به صورت پودر ریز ایجاد می‌شود. امروزه آسیاب های سنگی سنتی جای خود را به عملیات چشمگیر با فناوری پیشرفته داده اند.
چای ماچا چه تفاوتی با چای های دیگر دارد؟
علاوه بر نحوه پردازش آن به پودری که به جای دم شدن، در آب هم زده می شود، چیزهای دیگری نیز وجود دارد که باعث شده اند تا ماچا نسبت به سایر چای ها متفاوت باشد.
با یک فنجان ماچا، برگ آن را می نوشید، که بسیاری معتقدند فوایده بسیاری دارد. وقتی برگ چای را می نوشید، 100 درصد از برگ و تمام مواد مغذی آن را مصرف می کنید. بسیاری بر این باورند که نوشیدن چای ماچا فواید بسیاری دارد زیرا شما تمام مواد مغذی آن را مصرف می کنید.
ماچا همچنین یک چای فصلی است، به این معنی که فقط جوانه‌ها و برگ‌های جدید بهاری گیاهان چای در سایه برای تولید ماچا برداشت می‌شوند و بهترین زمان برای برداشت زمانی است که گیاه سه تا پنج برگ جدید داشته باشد. اگر خیلی زود برداشت شود، عملکرد آن کم خواهد بود و اگر خیلی دیر برداشت شود، کیفیت آن به خطر می افتد. بنابراین از آنجایی که بازه زمانی برداشت و تولید ماچا بسیار کوتاه است باعث شده تا ماچا نسبت به بسیاری از چای های دیگر قیمت بیشتری داشته باشد.
در نهایت، ماچا علاوه بر یک فنجان چای فوق‌العاده به تنهایی، برای تهیه اسموتی، بستنی و محصولات پخته مناسب است و آن را به یکی از انواع چای های موجود تبدیل کرده است.
پیشنهاد مطالعه: اگر اضطراب و استرس دارید از این مواد غذایی دوری کنید
آیا ماچا کافئین دارد؟
ماچا از آنجایی که یک چای سبز است، حاوی کافئین بوده و مقادیر بالاتری از کافئین را نسبت به سایر چای های سبز دارد. از آنجایی که کل برگ برای تولید ماچا استفاده می شود، چای ماچا می تواند تقریباً به اندازه یک فنجان قهوه حاوی کافئین باشد. با این حال، اعتقاد بر این است که ترشح کافئین از این چای کندتر است. این آزاد شدن آهسته کافئین "آشفتگی های کافئینی" را که قهوه یا سایر چای ها می توانند ایجاد کنند، کاهش می دهد.
روش تهیه چای ماچا چگونه است؟
برای درست کردن چای ماچا باید ابزارهای مخصوص آن را داشته باشید که شامل کاسه، دستگاه همزن و ماچا اسکوپ است.
مراحل تهیه چای ماچا
- دو قاشق پر (1-2 قاشق چایخوری) ماچا را به کاسه مخصوص اضافه کنید
- کمی آب خنک بریزید و مخلوط کنید تا خمیر شود
- آب گرم (160-170 درجه فارنهایت) اضافه کنید
- چای را با حرکات زاویه ای تند به مدت 30 ثانیه هم بزنید، به طور مکرر یک M را در فنجان بکشید تا یک مایع غلیظ و کف آلود تشکیل شود
- چای ماچا آماده است. از نوشیدن آن لذت ببرید
پیشنهاد مطالعه: در زمان آلودگی هوا چه مواد غذایی بخوریم ؟
مزایای سلامتی چای ماچا
فواید چای سبز برای سلامتی کشف جدیدی نیست - چای سبز صدها سال است که در ژاپن و چین به عنوان درمانی برای استرس استفاده می شود و اخیراً نیز با همه چیز از مبارزه با بیماری و ضد پیری گرفته تا کاهش وزن و حتی بهبود حافظه مرتبط شده است. همه اینها به لطف سطوح غنی کاتچین ها، آنتی اکسیدان های قدرتمندی که رادیکال های آزاد آسیب زننده به سلول را در بدن سم زدایی می کنند و وجود L-theanine، یک آمینو اسید طبیعی است که به کاهش سرعت آزاد شدن کافئین در بدن کمک می کند و باعث ایجاد احساس "هشیاری آرام" در بدن می شود.
این ترکیب قدرتمند که در تمام چای های سبز از جمله چای ماچا نیز یافت می شود می تواند خلق و خو، عملکرد شناختی، حافظه و هوشیاری را تقویت کند و و از آنجایی که با ماچا کل برگ را دم کرده مصرف می‌کنید، ماچا حتی از یک چای سبز معمولی نیز تاثیر بیشتری برای سلامتی دارد.
به طور کلی، از جمله مزایای سلامتی چای ماچا عبارتند از:
- آنتی اکسیدان بالایی دارد
- به محافظت از کبد کمک می کند
- عملکرد مغز را تقویت می کند
- در پیشگیری از سرطان موثر است
- برای ارتقای سلامت قلب مفید است
- به کاهش وزن کمک می کند
عوارض و خطرات جانبی چای ماچا
علیرغم فواید بالقوه چای ماچا برای سلامتی، بهتر است ماچا را در حد اعتدال مصرف کنید. ماچا کافئین بیشتری نسبت به چای سبز دارد. در حالی که مقداری کافئین ممکن است مفید باشد، اما مصرف بیش از حد آن می تواند اثرات نامطلوبی مانند افزایش ضربان قلب داشته باشد.
برخی از دانشمندان می گویند که مصرف زیاد کاتچین ها می تواند باعث مشکلات کبدی شود، اگرچه آنها خاطرنشان می کنند که زمانی که مردم چای سبز را به عنوان غذا یا نوشیدنی مصرف می کنند، بعید است این مشکل ایجاد شود.
نوشیدن ماچا همچنین ممکن است قرار گرفتن در معرض آلاینده‌هایی مانند آفت کش‌ها، مواد شیمیایی و حتی آرسنیک موجود در خاکی که گیاهان چای در آن رشد می‌کنند را افزایش دهد.
تحقیقات نشان داده است که مصرف 338 میلی گرم کاتچین و EGCG در روز برای بزرگسالان بی خطر است. این مقدار در حدود 4 گرم ماچا یا 2 قاشق چایخوری از این چای است. با این حال، حداکثر مصرف قابل تحمل پودر ماچا ممکن است به فرد بستگی داشته باشد. بنابراین برای ایمن بودن، حتما ماچا را در حد اعتدال مصرف کنید. همچنین، بهتر است از انواع ارگانیک و تایید شده چای ماچا استفاده کنید تا خطر ناخالصی های آن کاهش یابد.
کلام آخر
چای ماچا از همان گیاه چای سبز تولید می شود، اما حاوی سطوح متمرکزتری از آنتی اکسیدان ها و سایر ترکیبات گیاهی را دارد. اگرچه این چای ممکن است مزایای سلامتی مختلفی از افزایش مدیریت وزن گرفته تا کاهش خطر بیماری قلبی داشته باشد، اما لازم است که در مصرف آن اعتدال را رعایت کرده و به هیچ عنوان زیاده روی نکنید. روش تهیه چای ماچا بسیار ساده است و می توان از ان برای افزودن به شیک، دسر، لاته و سایر غذاها و نوشیدنی ها نیز استفاده کرد.
