تجربه درد در زانو را افرادیکه حس کردهاند میدانند که چقدر سخت و طاقت فرساست به خصوص اگر هنگام نشستن و برخاستن اتفاق بیفتد. یافتن علت زانو درد هنگام نشستن و برخاستن میتواند بسیار موثر باشد چرا که فرد با آگاهی قبلی در جهت درمان و کاهش درد قدم بر میدارد.
دلایل درد زانو هنگام نشستن و بلند شدن
تجربه زانو درد در هر سنی میتواند اتفاق بیفتد. زانویی که آسیب دیده است هنگام بلند شدن فرد را یاری نکرده و باعث میشود نتواند به راحتی از جای خود بلند شود در لحظه نشستن نیز فشار زیادی به فرد وارد میکند. علت زانو درد هنگام نشستن و برخاستن بسیار مختلف و متنوع است.
برخی از علل رایج درد زانو هنگام نشستن و بلند شدن شامل موارد زیر هستند که همراه با علائم و شیوه درمانی در این بخش از سایت خوب میشی به آنها اشاره شده است:
1. آرتروز زانو
آرتروز زانو یا استئوآرتریت یکی از شایعترین علل زانو درد است که ناشی از تخریب غضروف مفصلی میباشد. این بیماری معمولاً در افراد مسنتر دیده میشود اما ممکن است در جوانان نیز به دلیل آسیبدیدگی یا عوامل ژنتیکی رخ دهد.
آرتروز ممکن است در مراحل اولیه باشد که فقط در زمانهایی که فشار بیشتری به زانو وارد میشود، درد را ایجاد میکند. نشستن و برخاستن فشار زیادی بر روی مفصل زانو وارد میکند که میتواند درد ناشی از آرتروز را تحریک کند. آرتروز به تدریج باعث تخریب غضروف مفصل زانو میشود و در انتها منجر به درد و سفتی میگردد.
- علائم: درد مزمن، سفتی و تورم در زانو، کاهش دامنه حرکت، و صدای کلیک یا ترق در زانو
- درمان: استفاده از داروهای ضد التهاب، فیزیوتراپی، تزریقهای کورتیکواستروئید یا هیالورونیک اسید و در موارد شدیدتر جراحی تعویض مفصل زانو.
2. التهاب کیسههای مفصلی (بورسیت)
بورسیت به التهاب بورسها (کیسههای کوچک پر از مایع) اطراف مفاصل اشاره دارد که به عنوان بالشتک بین استخوانها، عضلات و تاندونها عمل میکنند. التهاب کیسههای کوچک پر از مایع باعث زانو درد هنگام نشستن و برخاستن میشود که این درد معمولاً ناشی از استفاده مفرط، ضربه یا فشار مکرر بر روی بورسهای مفصل زانو است.
- علائم: درد، تورم و حساسیت به لمس در ناحیه زانو.
- درمان: استراحت، استفاده از یخ، مصرف داروهای ضد التهاب و در موارد مزمن تخلیه مایع یا تزریق کورتیکواستروئید، فیزیوتراپی.
3. تاندونیت
التهاب تاندونهای اطراف زانو میتواند هنگام انجام حرکتهای خاص مانند نشستن و برخاستن درد ایجاد کند. این درد ممکن است ناشی از استفاده مفرط یا آسیبدیدگی تاندونها باشد. تاندونیت التهاب تاندونهای اطراف زانو بوده که شایعترین نوع آن تاندونیت کشکک زانو یا زانوی جهنده است.
- علائم: درد و حساسیت در ناحیه تاندون، تورم و محدودیت حرکت.
- درمان: استراحت، یخگذاری، فیزیوتراپی، استفاده از داروهای ضد التهاب و در موارد شدیدتر جراحی.
4. آسیب به مینیسک
مینیسک دو قطعه غضروفی درون زانو هستند که به جذب شوک و پایداری زانو کمک میکنند. پارگی یا آسیب به مینیسک میتواند به دلیل ضربه یا حرکت ناگهانی ایجاد شود. پارگی یا آسیب به مینیسک که به غضروفی اشاره دارد که در بین استخوانهای زانو قرار دارد که جزو علت درد زانو هنگام نشستن و برخاستن شناختاه شده است.
- علائم: درد، تورم، قفل شدن زانو و عدم پایداری زانو به خصوص هنگام چرخش یا خم شدن.
- درمان: استراحت، یخگذاری، فیزیوتراپی، و در موارد شدیدتر جراحی ترمیم یا برداشتن مینیسک آسیبدیده.
5. نقرس یا آرتریت روماتوئید
نقرس یک بیماری التهابی بوده که ناشی از تجمع کریستالهای اسید اوریک در مفاصل است. آرتریت روماتوئید یک بیماری خودایمنی است که به مفاصل حمله میکند و باعث التهاب میشود. شرایط التهابی میتوانند باعث درد و تورم زانو شوند.
- علائم: درد شدید و ناگهانی، تورم، و قرمزی (نقرس)؛ درد مزمن، تورم و تغییر شکل مفاصل (آرتریت روماتوئید).
- درمان: داروهای کاهش دهنده التهاب، تغییرات رژیم غذایی (برای نقرس)، فیزیوتراپی، داروهای تعدیل کننده سیستم ایمنی (برای آرتریت روماتوئید) و گاهی جراحی.
6. سندروم پاتلوفمورال (زخم کشکک)
سندروم پاتلوفمورال یا درد کشکک زانو به درد در جلوی زانو و اطراف کشکک اشاره دارد که بیشتر مواقع با فعالیت و حرکت تشدید میشود. سندروم پاتلوفمورال منجر به درد زانو هنگام نشستن و برخاستن شده و در موارد دیگری مانند نشستن طولانی مدت، بالا و پایین رفتن از پلهها درد در جلوی زانو و اطراف کشکک زانو تشدید میشود.
- علائم: درد در جلوی زانو، درد هنگام نشستن طولانی مدت، بالا و پایین رفتن از پلهها یا ورزش.
- درمان: فیزیوتراپی، استفاده از کفش مناسب، و در موارد شدیدتر جراحی.
7. چاقی و اضافه وزن
وزن زیاد میتواند فشار اضافی بر روی زانوها وارد کند، به ویژه هنگام انجام حرکتهایی که نیاز به بلند شدن و نشستن دارند. این فشار میتواند باعث درد زانو شود. زانو درد هنگام نشستن و برخاستن ناشی از چاقی با وارد کردن فشار زیاد به زانوها میتواند به مرور باعث فرسایش و درد مفاصل شود.
- علائم: درد مزمن و فشار بر زانوها به خصوص هنگام حرکت و فعالیت.
- درمان: کاهش وزن از طریق رژیم غذایی و ورزش، استفاده از کفش مناسب و فیزیوتراپی برای تقویت عضلات اطراف زانو.
پیشنهاد مطالعه:
- مدت زمان بهبودی کامل بعد از عمل تعویض مفصل زانو
- کمبود چه ویتامینی باعث زانو درد میشود؟
- همه چیز درباره آرتروسکوپی زانو | مدت زمان + عوارض + هزینه
- علت مراجعه به بهترین جراح زانو
- رفع درد زانو و تقویت زانو با ورزش و تغذیه
درمان زانو درد
زانو درد هنگام نشستن و برخاستن چیزی نیست که بتوان به سادگی از آن گذشت. درد زانو که فقط هنگام نشستن و بلند شدن از جا پدیدار میشود میتواند به دلایل مختلفی ایجاد شود. در این حالت حرکتهای خاص ممکن است به زانو فشار آورده و باعث درد شوند در حالیکه زانو هنگام استراحت یا فعالیتهای دیگر درد ندارد.
در هر صورت اگر درد زانو هنگام نشستن و برخاستن تداوم یابد یا شدید باشد، مشاوره با پزشک متخصص ارتوپدی یا روماتولوژی برای تشخیص دقیق و درمان مناسب ضروری است. هر یک از این شرایط میتوانند به درد زانو منجر شوند و تشخیص دقیق آنها نیازمند معاینه پزشکی و احتمالا تستهای تشخیصی مانند تصویربرداری است.
انجام هر یک از راهکارهای زیر در کنار روشهای درمانی توصیه شده از طرف پزشک میتواند به کاهش درد کمک کند:
1. ورزش و تمرینات تقویتی:
- تمرینات کششی: کشش عضلات همسترینگ، عضلات چهار سر ران و عضلات ساق پا میتواند به بهبود انعطافپذیری و کاهش فشار روی زانو کمک کند.
- تمرینات قدرتی: تقویت عضلات اطراف زانو مانند عضلات چهار سر ران و همسترینگ میتواند پایداری زانو را افزایش دهد. تمریناتی مثل اسکات و لانژ با وزن بدن یا وزنههای سبک مفید هستند.
2. اصلاح وضعیت بدن و تکنیکهای حرکتی:
- وضعیت صحیح نشستن و برخاستن: استفاده از صندلیهایی با پشتی مناسب و اجتناب از نشستن در وضعیتهای نامناسب میتواند فشار روی زانوها را کاهش دهد.
- تکنیکهای صحیح در ورزش و فعالیتهای روزمره: استفاده از تکنیکهای صحیح در ورزش مانند دویدن یا بلند کردن اشیاء سنگین میتواند از آسیب به زانو جلوگیری کند.
3. استفاده از وسایل کمکی:
- بریسها و بندهای زانو: این وسایل میتوانند به پایداری زانو کمک کرده و درد را کاهش دهند.
- کفشهای ارتوپدی: استفاده از کفشهای مخصوص میتواند به کاهش فشار روی زانوها کمک کند.
4. روشهای درمانی مکمل:
- فیزیوتراپی: جلسات فیزیوتراپی میتواند به بهبود عملکرد زانو و کاهش درد کمک کند.
- ماساژ: ماساژ عضلات اطراف زانو میتواند به کاهش تنش و درد کمک کند.
- آب درمانی: ورزش در آب میتواند فشار روی زانوها را کاهش داده و به تقویت عضلات کمک کند.
5. تغییرات در سبک زندگی:
- تغذیه سالم: مصرف مواد غذایی ضد التهاب مانند میوهها، سبزیجات، ماهیهای چرب و روغنهای گیاهی میتواند به کاهش التهاب و درد کمک کند.
- مدیریت استرس: استرس میتواند علائم درد را تشدید کند بنابراین روشهای مدیریت استرس مانند یوگا و مدیتیشن میتواند مفید باشد.
6. درمانهای دارویی و پزشکی:
- داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs): داروهایی مانند ایبوپروفن و ناپروکسن میتوانند به کاهش درد و التهاب کمک کنند.
- تزریقهای موضعی: تزریق کورتیکواستروئیدها یا هیالورونیک اسید در مفصل زانو میتواند به کاهش درد و بهبود حرکت کمک کند.
- درمانهای نوین: برخی روشهای جدید مانند درمانهای پلاسمای غنی از پلاکت (PRP) یا سلولهای بنیادی میتواند در بهبود آسیبهای زانو موثر باشد.