کیست دندان یک حفره بسته است که با مواد نیمه جامد یا مایع پر شده است. این کیست ها معمولاً در بافت های نرم دهان و صورت مانند لثه، لب ها و حتی در فضای اطراف دندان ها که هنوز از استخوان فک بیرون نیامده است، در نزدیکی تاج ها، روی نوک ریشه دندان های مرده، دندان های آسیاب قبل از رویش و دندان هایی که سالم نیستند، ایجاد می شوند. این توده ها معمولاً غیرسرطانی (خوش خیم) هستند، اما می توانند تهاجمی باشند و باعث ایجاد مشکلاتی برای استخوان و بافت های مرزی شوند. البته ممکن است ماه ها یا حتی سال ها طول بکشد تا بیماران متوجه شوند که کیست های دندانی دارند، زیرا تا زمانی که آنها عفونی نشوند، هیچ دردی با رشد آنها وجود ندارد.
کیست های دندان و دهانی، معمولاً به عنوان توده های غیر عفونی شروع می شوند، اما ماهیت التهابی کیست زمانی که پالپ دندان (بافت نرمى ست كه در مركز دندان قرار دارد) می میرد و تورم بیرون می آید، شروع می شود. با بزرگ شدن اندازه کیست، ممکن است فشار شدیدی به بافت استخوانی دندان در معرض خطر، وارد شود که می تواند ساختار استخوانی دندان را بجود و متعاقباً آن را به گونه ای به خطر بیاندازد که ممکن است نیاز به برداشتن داشته باشد.
اگر برایتان این سوال ایجاد شده است که آیا کیست دندان باعث سرطان میشود، حتما در ادامه این بخش با خوب میشی همراه بمانید و اطلاعات خوبی در این زمینه کسب کنید.
پیشنهاد مطالعه: کمبود این ویتامین باعث خرابی دندان میشود | خوراکی های مفید را بشناسید
علائم رایج کیست دندان چیست؟
در ابتدا هیچ علائم واضحی از کیست دندان وجود ندارد، بنابراین اکثر بیماران تا زمانی که این کیست عفونی نشوند، از وجود آن بی اطلاع هستند. با این حال، برخی از علائم ظریف وجود دارد که باید به آنها توجه کرد:
- دندان های حساس
- جابجایی دندان ها - ممکن است فاصله ای بین دندان ها ظاهر شود
- لق شدن دندان ها
- تورم یک ناحیه خاص از لثه
- ناراحتی هنگام فشار دادن روی ناحیه خاصی از لثه
- بی حسی در صورت و بی حسی به دلیل فشار دادن کیست بر روی عصب
اگر به داخل دهان نگاه کنید، ممکن است متوجه یک برآمدگی کوچک نیز شوید. اگر کیست باعث جابجایی دندان شود، ممکن است شکاف هایی را نیز ببینید که به آرامی بین دندان ها ایجاد می شود.
آیا کیست دندان باعث سرطان میشود؟
دندان عقل نهفته می تواند باعث ایجاد کیست در لثه شود. این کیست ها می توانند با مواد مایع یا جامد پر شوند و می توانند به اندازه های بزرگ رشد کنند. در صورت عدم درمان، این کیست ها می توانند به استخوان فک و دندان آسیب برسانند و در موارد شدید، می توانند به تومورهای سرطانی و سایر عوارض جدی تبدیل شوند.
به طور کلی، هنگامی که کیست دندان درمان نشود، می تواند منجر به برداشتن بخشی از فک شود یا باعث سایر مشکلات سلامتی شود که بر سلامت کلی تأثیر منفی می گذارد. حتی کوچک ترین کیست هایی که ممکن است هیچگونه علائمی نداشته باشند نیز باید برداشته شوند زیرا در نهایت می توانند منجر به موارد زیر شوند:
- عفونت دندان
- از دست دادن دندان
- رشد تومور خوش خیم در فک (آملوبلاستوما)
- شکستگی فک
پیشنهاد مطالعه: 10 کلینیک برتر دندانپزشکی در تهران
چه تفاوتی بین کیست دندان و آبسه وجود دارد؟
کیست های دندانی معمولاً عفونی نمی شوند، اما در صورت ابتلا به آبسه، ممکن است عفونی شوند. آبسه در دهان می تواند در کیست دندانی یا نزدیک به آن ایجاد شود و اغلب به دلیل باکتری های موجود در لثه ناشی از پوسیدگی دندان ایجاد می شوند. آبسه های کوچک معمولا با آنتی بیوتیک درمان می شوند، اما آبسه های بزرگ اغلب نیاز به درمان با جراحی دارند.
چند نوع کیست دندان وجود دارد؟
به طور کلی، بیش از یک نوع کیست دندان وجود دارد:
- کیست دنتیژروس – این نوع کیست معمولاً در نزدیکی یا روی تاج دندان عقل رویش نشده، دندان نیش فوقانی یا دندان عقل پایین دیده می شود. به همین دلیل است که کشیدن دندان عقل اغلب در سنین نوجوانی انجام می شود تا از بروز این نوع مشکلات سلامتی جلوگیری شود.
- کیست پری آپیکال (ادنتوژنیک یا کیست رادیکولی) – ناشی از ضربه یا پوسیدگی دندان است که به نوبه خود باعث از بین رفتن دندان یا نکروز پالپ دندان می شود. کیست پری آپیکال به طور بالقوه می تواند به آبسه تبدیل شود.
- موکوسل (کیست مخاطی): این نوع کیست معمولاً در نواحی سلول های نرم دهان، گونه داخلی، لب و زبان ایجاد می شود و معمولاً به دلیل ضربه یا تحریک پذیری بافت های ناحیه تحت تأثیر ایجاد می شوند. اگر این کیست ایجاد شود، معمولا دوباره عود می کند و ممکن است گاهی اوقات بزاق ترشح کند.
- تومورهای ادنتوژنیک کراتوسیستیک (KCOTs): مجموعه ای از کیست های دندانی (علاوه بر کیست های پری آپیکال و دنتی ژروس که قبلا ذکر شد) هستند که اغلب در استخوان فک کشف می شوند. این نوع کیست های دندانی معمولا نادر هستند، اما اغلب به اندازه های بزرگ تری رشد می کنند، زیرا در استخوان مدفون هستند و کشف آن ها بسیار سخت تر است.
پیشنهاد مطالعه: 19عادت که باعث خراب شدن دندان میشود
درمان کیست های دندانی چگونه است؟
درمان کیست های دندانی بر اساس اندازه و محل آنها متفاوت است. اگر کیست دندان به اندازه کافی کوچک باشد، دندانپزشک ممکن است بتواند آن را بدون آسیب رساندن به بافت اطراف دندان آسیب دیده، با جراحی خارج کند. اما در موارد دیگر، ممکن است از یک تکنیک جراحی به نام کیسه سازی (marsupialization) استفاده کنند که شامل بریدن کیست است تا بتوانند کیست را تخلیه کرده و سپس پارگی را بخیه می زنند تا آن را باز نگه دارند، که می تواند از رشد کیست های آینده در آنجا جلوگیری کند. درمان ریشه نیز ممکن است برای دندان هایی که آسیب غیرقابل جبرانی از رشد کیست دهان دیده اند، ضروری باشد.
به طور کلی، قبل از تصمیم گیری در مورد برنامه عملی برای درمان کیست دندان، همیشه توصیه می شود که یک سی تی اسکن از دهان انجام دهید تا دندانپزشک بتواند تصویر واضحی از وضعیت کیست دریافت کند و یک برنامه درمانی مناسب ایجاد نماید.
پیشنهاد مطالعه: علت درد دندان سالم چیست؟
علت ایجاد کیست دندان چیست؟
کیست های دندانی معمولاً در نوک ریشه دندان در حال مرگ یا مرده شروع به شکل گیری می کنند، اما راه های زیادی وجود دارد که می توانند ظاهر شوند. به طور کلی، کیست های دندان می توانند در نتیجه موارد زیر ایجاد شوند:
- قرارگیری نامناسب دندان های دائمی
- رشد غیر معمول دندان
- عوارض درمان ریشه
- عارضه اختلال گورلین یا سایر اختلالات ارثی (افراد مبتلا به سندرم سرطان سلول بازال نووید، که به طور مشابه سندرم گورلین-گولتز نامیده می شود، فاقد ژنی هستند که رشد را تحت کنترل درآورد. این سندرم منجر به رشد کراتوسیست های متعدد ادنتوژنیک در فک ها، سلول های سرطانی سلول های بنیادی متعدد پوست و همچنین ویژگی های مختلف دیگر می شود)
- رشد دندان عقل
- جهش در سلول هایی که در رشد طبیعی دندان نقش دارند
اگر شما نیز تجربه ای از کیست دندان دارید و می دانید که آیا کیست دندان باعث سرطان میشود، حتما در قسمت کامنت بنویسید.
