 | علائم + درمان "بیماری کرون چیست ؟ (آیا بیماری کرون خطرناک است؟) | علائم + درمان")
بیماری کرون چیست؟
بیماری کرون باعث التهاب در بخشی از سیستم گوارشی میشود اما می‌تواند بر روی هر قسمتی از بدن هم تاثیر بگذارد اما بیشتر روده کوچک و روده بزرگ را درگیر می‌کند. بیماری کرون درمان خاصی ندارد اما برخی از روش‌های درمانی در کاهش علائم بیماری کرون نقش دارند. در ادامه بیشتر با بیماری التهابی روده، کرون آشنا خواهیم شد.
انواع بیماری کرون
فردی که به بیماری کرون مبتلا میشود در واقع به یکی از انواع آن دچار میشود که انواع کرون عبارتند از:
- ایلئوکولیت (Ileocolitis): رایج‌ترین نوع بیماری کرون است که قسمت انتهایی روده کوچک (ترمینال ایلئوم) و روده بزرگ (کولون) را درگیر می‌کند.
- ایلئیت (Ileitis): فقط دراز روده (ایلئوم) را درگیر می کند.
- بیماری کرون معده ای روده‌ای (Gastroduodenal Crohn’s Disease): معده و بخش ابتدایی روده کوچک (دودنوم) را درگیر می‌کند.
- ژزنوایلئیت (Jejunoileitis): تنها نیمه بالایی قسمت میانی روده کوچک (ژژنوم) را درگیر می‌کند.
- کرون کولیتی (Crohn’s Granulomatous Colitis): فقط روده بزرگ را درگیر می‌کند.
علائم بیماری کرون
افراد مبتلا به بیماری کرون می‌توانند علائم شدیدی داشته باشند و به دنبال آن دوره‌های بدون علامت نیز وجود دارد که ممکن است هفته‌ها یا سال‌ها ادامه داشته باشد. علائم بیماری کرون به محل بروز بیماری و شدت آن بستگی دارد که عبارتند از:
- اسهال طولانی مدت اغلب خونین و همراه با مخاط یا چرک
- کاهش وزن
- تب
- شکم درد و حالت حساسیت غیر طبیعی نسبت به فشار یا لمس
- خونریزی از رکتوم (راست روده 15 سانتیمتری انتهای روده بزرگ)
علائم بیماری کرون در زنان | بیماری کرون تناسلی چیست؟
بیماری کرون هم در زنان و هم در مردان اتفاق می‌افتد و علاوه بر علائم ذکر شده برای بیماری کرون در قسمت قبل، علائم بیماری کرون در زنان عبارتند از:
- قاعدگی نامنظم
- کمبود آهن
- مشکلات باروری
- دیسپارونیا (درد در حین آمیزش)
- زخم دهانه رحم
بیماری کرون تناسلی معمولا به صورت ورم لب واژن در یک یا هر دو طرف بروز می‌یابد که ممکن است به صورت‌های دیگر نیز بروز یابد از جمله:
- برجستگی پوست
- عفونت باکتریایی ثانویه
- جوش قرمز و دردناک در واژن
مزوتراپی لاغری یک روش راحت برای لاغری موضعی
عوارض بیماری کرون
کرون باعث دو نوع عارضه در انسان میشود:
- درون روده‌ای: از عوارض بیماری کرون درون روده‌ای این است که فقط روده را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
عوارض بیماری کرون درون روده‌ای عبارتند از:
-
آبسه
آبسه یا چرک به دلیل عفونت‌های باکتریایی اتفاق می‌افتد که می‌تواند بر روی دیواره‌های روده ایجاد و خارج شود که ممکن است از ناحیه مقعد احساس ورم، حساسیت به هنگام لمس ، درد و تب شوید.
-
اسهال صفراوی
بیماری کرون اغلب انتهای تحتانی روده را تحت تاثیر قرار می‌دهد که این قسمت معمولا اسیدهای صفراوی بدن را جذب می‌کند که بدن برای جذب چربی به آن کمک می‌کند. اگر بدن قادر به جذب چربی نباشد فرد به اسهال صفراوی مبتلا میشود.
-
فیشر مقعد
فیشر مقعد شکاف کوچک در پوست اطراف مقعد است که دردناک است و هنگام دفع مدفوع می‌تواند خونریزی داشته باشد.
-
فیستول
فیستول زخم یا زخم‌هایی است که در جداره روده حفره ایجاد کرده و یک تونل غیر طبیعی به مناطق مختلف بدن از جمله مثانه، واژن و پوست درست میشود که باعث خروج محتویات روده به سایر قسمت‌های بدن میشود.
-
سوء جذب مواد غذایی
بیماری کرون اگر روده را مورد هدف قرار دهد باعث میشود مواد غذایی مصرف شده جذب نشده و منجر به کم خونی ناشی از فقر آهن و یا ویتامین‌ها شود.
-
رشد باکتریایی روده کوچک (SIBO)
به طور طبیعی روده پر از باکتری‌هایی است که به تجزیه غذا کمک می‌کند. وقتی رشد باکتری‌های روده کوچک بیش از حد شده باشد باعث نفخ، شکم درد و اسهال میشود.
-
انسداد روده
کرون می‌تواند ضخامت دیواره روده را تحت تاثیر قرار داده و باعث ضخیم یا باریک شدن دیواره روده شود که منجر به انسداد جریان مواد در داخل مجرای گوارشی میشود که می‌تواند خفیف یا شدید باشد که از علائم آن به گرفتگی، درد شکم و نفخ می‌توان اشاره کرد.
- نواحی خارج روده: در نواحی خارج از روده بر کل بدن تاثیر می‌گذارد و به همین دلیل به نام عوارض خارج روده‌ای شنیده میشود.
عوارض بیماری کرون خارج روده‌ای عبارتند از:
-
آرتروز
التهاب مفاصل که منجر به درد، تورم و عدم انعطاف پذیری میشود شایع‌ترین عارضه بیماری کرون خارج روده‌ای است که می‌تواند مفاصل بزرگ (مانند آرنج، زانو، مچ و ...)، ستون فقرات و نخاع را تحت تاثیر قرار دهد.
-
مشکلات پوستی
مشکلات پوستی دومین عارضه شایع بیماری کرون خارج روده‌ای است که به صورت زخم یا عاضه‌های پوستی در نواحی مختلف بدن مانند ران، مچ پا، بازو و ... ظاهر می‌شوند که حتی ممکن است به دهان رسیده و باعث ایجاد زخم در دهان و لثه شود.
-
پوکی استخوان
افراد مبتلا به بیماری کرون به دلیل تراکم استخوانی کم می‌توانند به پوکی استخوان مبتلا شوند که خطر شکستگی استخوان را افزایش می‌دهد که نیاز به مصرف مکمل های کلسیم و سنجش تراکم استخوان است.
-
کمبود ویتامین D
بدن به دلیل آسیب ناشی از بیماری کرون قادر به جذب ویتامین D نبوده که احتمال جذب کلسیم و استخوان سازی پایین می‌آید.
-
مشکلات چشمی
التهاب مرتبط با کرون می‌تواند بر بافت شفاف داخل چشم‌ها و لایه میانی تاثیر بگذارد که باعث خارش، سوزش، قرمزی شدید، تاری دید، حساسیت به نور و درد میشود.
-
مشکلات کلیوی
کلیه‌ها نزدیک روده قرار دارند که وظیفه پاکسازی بدن را به عهده دارند اما در اثر بیماری کرون می‌تواند دچار مشکلاتی همچون سنگ کلیه، هیدرونفروز (انسداد ادرار در کلیه) و فیستول شود.
-
مشکلات کبدی
کبد در اثر بیماری کرون ملتهب شده که در حالت خفیف آن کمبود انرژی و خستگی احساس میشود اما در حالت جدی‌تر کبد چرب، سنگ صفرا، هپاتیت و پانکراتیت (التهاب لوزالمعده، پانکراس) ایجاد میشود.
-
مشکلات رشد جسمی (بیماری کرون در کودکان)
کرون پیر و جوان نمی‌شناسد و در هر سنی می‌تواند شروع شود. بیماری کرون در کودکان باعث عدم رشد کافی و تاخیر در بلوغ میشود.
دلایل بیماری کرون | عوامل ایجاد بیماری کرون
هنوز به طور قطعی معلوم نیست چه چیزی یا چه عواملی باعث بیماری کرون میشود اما از عوامل خطرناک و زمینه ساز بیماری کرون می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- ژن‌ها: بیماری کرون اغلب ارثی است و حدود 20% از افرادی که به آن مبتلا می‌شوند در نزدیکان خود فرد یا افرادی مبتلا به کولیت و کرون دارند.
- سن: هرچند که بیماری کرون در هر سنی می‌تواند فرد را درگیر کند اما بیشتر در جوانان بروز می‌یابد که قبل از 30 سالگی تشخیص داده میشود. ممکن است افراد در 50، 60، 70 سالگی و یا بعدها به آن مبتلا شوند.
- سیگار کشیدن: سیگار کشیدن می‌تواند زمینه ایجاد بیماری کرون را زیاد کرده و احتمال نیاز به جراحی را افزایش دهد.
- داروها: داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی مانند ایبوپروفن، ناپروکسن و داروهای مشابه باعث بیماری کرون نمی‌شوند، اما می‌توانند منجر به التهاب روده شوند که باعث بدتر شدن آن می‌گردد.
- مناطق شهری یا کشورهای صنعتی: زندگی در مناطق شهری یا کشورهای صنعتی باعث افزایش خطر ابتلا به بیماری کرون میشود.
- رژیم غذایی: اگر مقدار زیادی غذای پر چرب یا فرآوری شده مصرف شود احتمال ابتلا به بیماری کرون افزایش می‌یابد.
- عفونت: باکتری‌های مرتبط با کرون مانند مایکوباکتریوم (Mycobacterium) و aviumparatuberculosis باعث افزایش خطر ابتلا به بیماری کرون میشود.
عمل لامینکتومی چیست؟ + مراقبت‌ها و ورزش‌های بعد از عمل با تصویر
تشخیص بیماری کرون
پزشک پس از معاینه و بررسی سوابق پزشکی آزمایشاتی را تقاضا خواهد کرد که عبارتند از:
- آزمایش خون
- نمونه‌گیری مدفوع
- ام آر آی (MRI)
- سی تی اسکن
- آندوسکوپی
درمان بیماری کرون
بیماری کرون درمان خاصی ندارد اما مجموعه‌ای از درمان می‌تواند به کاهش علائم و داشتن زندگی بهتر کمک کند که شامل موارد زیر هستند:
- داروهای ضد التهاب
- کورتیکواستروئیدها (نوع قدرتمند و قوی از داروهای ضد التهاب)
- اصلاح کننده‌های سیستم ایمنی
- آنتی بیوتیک‌ها
- داروهای ضد اسهال
- داروهای بیولوژیک
به محض شروع درمان پس از چند هفته پزشک مجدد بیمار را ویزیت خواهد کرد تا وضعیت سلامتی را بررسی کند و این کار تا زمان رسیدن به بهبودی ادامه می‌یابد و حتی ممکن است مجبور به تجویز داروهای قوی‌تر به منظور درمان بهتر باشد. مکمل‌های غذایی گزینه دیگری هستند که در کنار درمان دارویی به کار می‌رود. اگر هیچ یک از روش‌های درمانی نام برده شده موثر و کافی نباشد نیاز به عمل جراحی است. روش‌های معمول جراحی بیماری کرون عبارتند از:
- آناستوموز (Anastomosis): در این نوع جراحی، قسمت آسیب دیده روده برداشته شده و مجدد قسمت سالم روده به یکدیگر وصل میشود که ممکن است پس از مدت‌ها بیماری کرون دوباره برگردد.
- ایلئوستومی (Ileostomy): اگر راست روده (رکتوم) بیمار باشد و پزشک نتواند از روش آناستوموز استفاده کند از روش ایلئوستومی برای جراحی استفاده می‌کند که روده را به پوست تنه وصل کرده که از طریق یک شکاف مواد زائد در کیسه مخصوص خالی میشود.
هایفوتراپی لاغری چگونه انجام می شود؟
روش‌های درمانی جایگزین و مکمل در بیماری کرون
هنگامی که به جای درمان‌های پزشکی و دارویی از روش‌های درمانی جایگزین استفاده شود گفته میشود که درمان مکمل جایگزین شده است که باید از قبل با پزشک مشورت کرد و عبارتند از:
- درمان بدن و ذهنی مانند مدیتیشن، هیپنوتیزم، طب سوزنی، یوگا و ورزش
- مکمل‌های غذایی مانند اسیدهای چرب امگا 3 و کورکومین
- پروبیوتیک‌ها
- ماری جوآنای طبی (حشیش پزشکی)
برای تغییر سبک زندگی و درمان خانگی بکوشید موارد زیر را به کار ببرید:
- از مصرف داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAID) خودداری کنید و به جای آن استامینوفین استفاده کنید.
- سیگار کشیدن را ترک کنید.
- استرس را مدیریت کنید.
- رژیم غذایی مناسب و طبق نظر پزشک را دنبال کنید (پرهیز از غذاهای سرخ کرده و چرب،پرهیز از مصرف غذاهای پر فیبر و ...)
آیا بیماری کرون خطرناک است؟ | آیا بیماری کرون سرطان است؟
درست است که بیماری کرون درمان خاصی ندارد اما قابل کنترل است. اگر کنترل نشود می‌تواند خطرناک و دردسر ساز بوده که باعث پیشرفت بیماری و ایجاد عوارض میشود. از عوارض بسیار جدی بیماری کرون درمان نشده به سرطان روده بزرگ، فیستول (حفره ظریف در جدار روده) و انسداد روده می‌توان اشاره کرد که در صورت عدم پیگیری و درمان ممکن است کشنده باشند. افرادی که به بیماری کرون در طولانی مدت دچار شده و درمان صورت نگرفته است ممکن است به سرطان روده به دلیل التهاب مزمن روده دچار شوند.
بیماری کرون در ایران
بیماری کرون نه تنها در کشورهای خارجی بلکه در ایران نیز یافت شده است که پزشکان متخصص در زمینه گوارش و کلورکتال به مداوای بیماران می‌پردازند و گاه نیاز است به طور همزمان به چند پزشک مراجعه کرد تا آموزش، درمان و اطلاعات مناسب را کسب کرد.
