تاثیر شگفت انگیز بازی درمانی کودکان بیش فعال
بعضی از کودکان دچار حالتهای رفتاری هستند که از کودکان دیگر متمایز میشوند و بیش فعال لقب میگیرند. هرچقدر والدین، معلمان یا سایرین زودتر از اختلال بیش فعالی کودک آگاه شوند بهتر و بیشتر میتوان آنها را کنترل و درمان کرد. بازی درمانی کودکان بیش فعال یکی از روشهای مطرح شده است که هم برای کودک و هم برای بزرگسالان میتواند جذاب باشد. جنبه بازی درمانی تنها برای بازی و تفریح نیست بلکه با اهداف مخصوص به خود به آرام شدن کودک، کاهش استرس و بالا بردن تمرکز وی کمک شایانی میکند. در ادامه بیشتر درمورد کودکان بیش فعال آشنا میشویم و بازیهای مخصوص و تاثیر بازی درمانی برای کودکان بیش فعال، مناسبترین اسباببازیها و همچنین ورزش صحبت میکنیم. با ما در سایت خوب میشی همراه بمانید.
بیش فعالی چیست ؟
بیش فعالی نوعی از اختلالات رفتاری است که در کودکان رخ میدهد و حتی ممکن است تا بزرگسالی ادامه داشته باشد. قبل از یکسالگی و در دوران جنینی بیش فعالی قابل تشخیص نیست اما به مرور زمان بعد از یک سالگی و معمولا قبل از هفت سالگی خود را نشان میدهد و گاه تا دوران بلوغ ادامه مییابد اما اگر درمان نشود خطرناک است. بیش فعالی که مخفف آن ADHD است، به انگلیسی Attention-deficit hyperactivity disorder نامیده میشود که به آن بیش فعالی با کمبود توجه گفته میشود. علت به وجود آمدن بیش فعالی کامل مشخص نیست اما دو عامل تاثیرگذار بر این عارضه میتوانند موثر باشند:
- عوامل ژنتیکی
- عوامل محیطی
بروز بیش فعالی در پسران شایعتر از دختران است. واقعیت این است که همه کودکان مبتلا به ADHD بیش فعال نیستند بلکه ممکن است بعضی از آنها بی توجه و بدون انگیزه باشند. کودکان مبتلا به ADHD تمرکز خود را روی فعالیتهایی میگذارند که از آن لذت میبرند اما اگر آن فعالیت از نظر آنها خسته کننده باشد، در حفظ تمرکز مشکل دارند. دارو لزوما بهترین گزینه درمانی برای کودکان بیش فعال نیست بلکه آموزش، رفتار درمانی، حمایت در خانه و مدرسه، ورزش و تغذیه مناسب در کنار یکدیگر تمکیل کننده سلامت اعصاب و روان کودک هستند. زندگی با کودک مبتلا به بیش فعالی میتواند نا امیدکننده و طاقت فرسا باشد، اما به عنوان والدین یا سرپرست دلسوز کارهای زیادی میتوانید انجام دهید تا به شما در کنترل علائم، غلبه بر چالشهای روزمره و آرامش بیشتر خانواده و به خصوص آرامش کودک بیش فعال کمک کند. در ادامه بازی درمانی کودکان بیش فعال را مطرح میکنیم.
بازی درمانی کودکان ADHD | بازی مخصوص کودکان بیش فعال
تاثیر بازی درمانی برای کودکان بیش فعال را دست کم نگیرید. کودکان ADHD بیش از حد خلاق هستند به همین دلیل با بازیها خیال پردازی میکنند و ممکن است مبتکر ایدههای نو باشند و از آنجایی که انعطاف پذیر هستند محدود به گزینهای خاص نمیشوند بنابراین با خالی آسوده میتوانید انواع بازیها را با آنها انجام دهید. در ادامه اسباب بازی، ورزش و بازی مناسب کودکان بیش فعال را نام بردهایم و هر یک را به اختصار توضیح دادهایم.
-
هنر و کار دستی
هنر و کار دستی از جمله بازی درمانی کودکان بیش فعال است به طرز شگفت انگیزی روی کودکان بیش فعال تاثیر گذار است چرا که علاوه بر آموختن میتوانند مفاهیم خلاقانه را عملی کنند و ایدههای خود را پیاده کنند. کودکان ADHD از انرژی خود به عنوان نیروی محرک برای انجام کار خلاقانه استفاده میکنند بنابراین میتوانند با کمک وسایلی همچون:
- چوب
- کاغذ رنگی
- برگ درختان
- پارچه
- سنگهای کوچک تزئینی
- دکمه
- تکههای کاموا
مدل سازی کنند و خلاقیت خود را به نمایش بگذارند. اجازه دهید کودکتان با این وسایل کاردستی انجام دهد و همچنین میتوانید به او کمک کنید تا خیاطی کند. مثلا تکهای پارچه را به صورت لباس بریده و از کودک بخواهید روی آن دکمه بچسباند و با کاغذ رنگی برای آن صورت درست کند و با کاموا برای صورت، مو درست کند و در انتها با سنگ برای آن چشم بگذارد. اجازه دهید کودکان خلاقیت خود را به نمایش بگذارند چون ممکن است کودکی به جای مو ترجیح دهد با برگ درخت برای آدمک کلاه درست کند که کاملا تخیلی است.
-
خمیر بازی یا سفال گری | بازی مخصوص کودکان بیش فعال
خمیر بازی یکی از گزینههایی است که کودکان را بسیار سرگرم میکند. همچنین گل رس وقتی با آب مخلوط میشود تشکیل خمیر میدهد که در هر حال هر دو از جمله بازی مخصوص کودکان بیش فعال به شمار میروند. از آنجایی که درست کردن اشکال مختلف هندسی با خمیر محدودیت خاصی ندارد کودک به وسیله آن رویاهای خود را میتواند به شکل هندسی در آورد. خمیر بازی علاوه بر پرورش قوه ابتکار، تخیل و خلاقیت؛ اعتماد به نفس کودک را افزایش داده، رفتارهای خشونت آمیز کودک را کنترل کرده، مهارتهای حل مشکل را افزایش داده و آرامش را به ارمغان میآورد.
-
لی لی
بسیاری از والدین در کودکی خود لی لی بازی کردهاند و میدانند که چقدر بازی هیجان انگیزی است. از لی لی می توان به عنوان یکی از بهترین بازی درمانی کودکان بیش فعال یاد کرد. اگر فضایی مانند حیاط در اختیار ندارید میتوانید با کمک چسب نواری روی سنگ، سرامیک یا فرش طرح لی لی درست کنید و اجازه دهید کودک بیش فعال با پریدن روی مربع (مستطیل)ها لحظاتی شاد را تجربه کند و البته مهارت پریدن با یک پا را تقویت و هیجان خود را خالی کند.
-
زمین آتشفشانی
فرض کنید گلهای روی فرش مناطق آتشفشانی هستند که نباید پا روی آنها گذاشت، باید از قسمتهایی عبور کرد که طرح گل (آتشفشان) را ندارد تا نسوخت. کودکان بیش فعال قوه تخیلی بسیار خوبی دارند، باید به آنها کمک کرد تا با روش بازی درمانی تخیلات خود را عملی کنند و از ایدههایی که مطرح میکنند حمایت کرد. با بازی آتشفشان مهارت کودک برای پیدا کردن سریع اجسام در کوتاهترین زمان تقویت میشود و هماهنگی میان اندامهای بدن به وجود میآید چرا که در نقاطی باید بپرند، در جایی باید روی نوک پا راه بروند یا حتی میتوانند بنشینند و برخیزند.
-
بگرد و پیدا کن
اگر کودک بیش فعال را در بازیها مشارکت دهید تاثیر شگرف آن را مشاهده خواهید کرد. از کودک بیش فعال بخواهید به وسیلههای اتاقش با دقت نگاه کند، سپس چشمان او را بسته و وسیلهای را جا به جا کنید. با باز کردن چشمان کودک از او بخواهید وسیله مورد نظر را بگردد و پیدا کند. هر بازی خلاقانه دیگری که باعث بالا رفتن تحرک فیزیکی کودک و افزایش تمرکز او شود، فعالیت مفیدی برای کودکان به شمار میرود.. در رابطه با بازی درمانی کودکان بیش فعال سعی کنید خلاقیت به خرج دهید و بازی های جدیدی را کشف کنید.
-
تئاتر و نمایش | بازی مناسب کودکان بیش فعال
کودکان تئاتر و نمایش را دوست دارند چرا که میتوانند نقش آفرینی کنند و شخصیت خیالی خود را در واقعیت نشان دهند. نمایش یا تئاتر کمک میکند کودک بیش فعال اعتماد به نفس داشته باشد و تمام توان خود را برای پیاده سازی نقش خیالی خود را به کار گیرد. از کودک بیش فعال بخواهید نمایشنامه خود را اجرا کند، برای هیجان انگیزتر شدن و راغب شدن کودک به ادامه فعالیت می توانید لباسهایی را که دوست دارد به تن او بپوشانید تا کمی فضای نمایش جدیتر و واقعی به نظر برسد. همچنین میتوانید نمایش و تئاتر را در قالب نمایش خانگی اجرا کنید تا مهارت اجتماعی صحبت کردن در جمع در او تقویت شود. حتی میتوانید از موسیقی هم کمک بگیرید تا صحنهای زنده و پویا به نمایش بگذارید و کودک میآموزد متناسب با نوع و ریتم آهنگ و کم و زیاد شدن صدا نقش بازی کند، صحبت کند یا سکوت کند.
-
ورزش یا رقص | بهتری ورزش برای کودکان بیش فعال
بازی درمان کودکان بیش فعال میتواند با یک فعالیت همراه باشد. فعالیتی مداوم که در آن کودک بیش فعال انرژی خود را بیرون بریزد یکی از موثرترین رفتار درمانیهای کودکان بیش فعال است. با ایجاد شرایط درون منزل یا حتی بهتر از آن در خارج از منزل مانند پارک، فضای سبز یا فضایی سرباز به کودک بیش فعال کمک کنید تا هیجان خود را نشان دهد، بدود، فریاد بزند تا خود را تخلیه کند. ورزش با تحرک زیاد، پیاده روی آرام، انجام حرکات موزون و رقص هماهنگی میان دست و پا را افزایش میدهند و میزان اضطراب او را کاهش میدهند. چون کودک بیش فعال هیجان خود را بروز داده است و تحرک داشته است، شب را راحتتر میخوابد. بهترین ورزش برای کودکان بیش فعال میتوان به شنا، فوتبال، دوچرخه سواری، قایقرانی و طناب زدن اشاره کرد. ورزشهای هوازی مانند ایروبیک نیز بسیار برای کودکان بیش فعال مفید هستند.
ورزشهای رزمی، آری یا خیر؟
عدهای بر این باور هستند که ورزشهای رزمی مانند کاراته، جودو و ... برای کودکان بیش فعال مناسب نیستند اما گروهی دیگر با این عقیده مخالف هستند. توصیه میکنیم درمورد ورزشهای رزمی از پزشک کودک خود سوال کنید.
-
فوت کردن شمع
کودکان از شمع بسیار خوششان میآید پس چرا از این فرصت استفاده نکنید؟ کافی است شمعی را در اختیار او قرار دهید و از او بخواهید آن را فوت کند اما شعله آن خاموش نشود. شاید این بازی در ابتدا سخت به نظر برسد اما کودکتان را تشویق کنید تا ادامه دهد. برای ایجاد هیجان بیشتر و موثر بودن پس از اینکه شمع اول را توانست بدون اینکه شعله آن را خاموش شود، فوت کند این کار را با دو یا چند شمع بیشتر انجام دهید تا مهارت انجام چند کار به صورت همزمان در او تقویت شود فوت کردن شمع یکی دیگر از بازی درمان کودکان بیش فعال است.
-
کمک در منزل
وقتی کودکتان با انرژی است او را پای بازیهای کامپیوتری یا موبایل ننشانید بلکه از او بخواهید در کارهای منزل به شما کمک کند. از او سوال کنید که آیا تمایلی دارد که به شما کمک کند؟ در صورتی که مشتاق است از او بخواهید در پختن شام، گردگیری منزل، جا به جا کردن لباسها و اسباب بازیها به شما کمک کند. با این کار کودکان از کمک به پدر و مادر لذت میبرند و احساس مسئولیت پذیری را تجربه میکنند که به خودی خود باعث افتخار آنها میشود.
-
اسباب بازی برای کودکان بیش فعال
اسباب بازی برای کودکان بیش فعال اجازه میدهد که کودک برای مدتی سرگرم شود. هر چقدر کودک بیش فعال اسباب بازی را جذابتر ببیند بیشتر به آن علاقه نشان داده و زمان بیشتری را برای بازی با آن میگذراند. مکعبهای آجری پلاستیکی به کودک بیش فعال اجازه میدهد صدها ترکیب مختلف مانند ربات، هواپیما، ساختمان و ... را آزادانه بسازد بنابراین قوه تخیل کودک و استعداد او شکوفا میشود. همچنین سطل شن و ماسه، اسباب بازی مناسب دیگری است که کودک بیش فعال از لمس کردن، فشار دادن و به هم ریختن شن و ماسهها لذت میبرد و تا مدتی کودک مشغول ساخت قلعههای شنی، مجسمه یا کاخ خواهد شد. شن وماسه بافتی نرم دارد و وسیله خوبی برای کاهش استرس است.
مطالب مرتبط و پیشنهادی:
چگونه با عادتهای بد کودکان، هوشمندانه برخورد کنیم؟
بهترین روش تربیت کودک کدام است؟
چگونه با فرزند خود ارتباط پایدار ایجاد کنیم؟