بهترین زمان از شیر گرفتن کودک + آموزش

اگر به تازگی صاحب نوزاد شده اید و قصد دارید نوزادتان را با شیر مادر تغذیه کنید، احتمالا این سوال برایتان ایجاد شده که شیردهی را باید تا چه مدت زمانی ادامه دهید و بهترین زمان از شیر گرفتن کودک چه زمانی است؟

سازمان جهانی بهداشت (WHO) و سایر نهادهای بهداشتی توصیه می کنند که نوزادان در شش ماه اول زندگی خود کاملاً از شیر مادر تغذیه شوند و حداقل تا سن دو سالگی شیر مادر خود را در کنار سایر غذاها – معروف به غذاهای مکمل – ادامه دهند. زیرا شیر مادر فقط یک غذا نیست. اگر کودک شما نگران یا خسته است، شیر مادر برای او یک آرامش دهنده طبیعی است، همچنین حاوی اجزای تقویت کننده سیستم ایمنی است که هر زمان که او بیمار می شود، تعداد آنها به طور چشمگیری افزایش می یابد. 

امروزه بیش از 60 درصد از مادران در کشورهای توسعه یافته قبل از شش ماهگی به کودک خود مقداری شیر خشک یا غذای کمکی می دهند، اگرچه دستورالعمل های WHO این را توصیه نمی کند.

برای اینکه بدانید بهترین زمان برای تغذیه نوزاد با شیر مادر چقدر است و همچنین با بهترین زمان از شیر گرفتن کودک آشنا شوید، در ادامه این بخش با خوب میشی همراه بمانید.

فواید و مزایای شیر مادر برای نوزاد

تغذیه نوزاد با شیر مادر حتی برای مدت کوتاه نیز برای او بسیار مفید است. در چند روز اول پس از تولد نوزاد، سینه های مادر، آغوز تولید می کنند. این ماده غنی حاوی مواد حیاتی از جمله ایمونوگلوبولین ها و سلول هایی است که به سیستم ایمنی کودک کمک می کنند. شواهد زیادی وجود دارد که نشان می دهد نوزادانی که در 6 ماه اول زندگی با شیر مادر تغذیه می شوند، بیماری های رایج دوران کودکی از جمله گاستروانتریت، بیماری های تنفسی و عفونت گوش میانی را تجربه نمی کنند.

پیشنهاد مطالعه: بیست غذای افزایش شیر مادر و مقوی

مدت زمان شیردهی به نوزاد با شیر مادر چقدر است؟

توصیه می شود که در 6 ماه اول، کودک خود را به طور انحصاری با شیر مادر تغذیه کنید (فقط به او شیر مادر بدهید). پس از 6 ماهگی، تغذیه با شیر مادر هنوز فواید زیادی برای شما و کودکتان دارد. تغذیه با شیر مادر می تواند از نوزاد در برابر عفونت محافظت کند و شواهدی وجود دارد که به هضم اولین غذاهای جامد کودک نیز کمک خواهد کرد. همچنین به تامین تعادل مواد مغذی مورد نیاز کودک نیز ادامه می دهد.

سازمان بهداشت جهانی توصیه می کند که همه نوزادان در 6 ماه اول زندگی خود به طور انحصاری با شیر مادر تغذیه شوند و از 6 ماهگی نوزادان باید شروع به خوردن غذاهای جامد در کنار تغذیه با شیر مادر تا 2 سال یا بیشتر نیز وجود داشته باشد.

برخی از والدین، با شروع تغذیه جامد نوزادان، تعداد شیردهی خود را کاهش می دهند. اولین غذاها واقعاً مزه های آموزشی هستند و غذای زیادی بلعیده نمی شود. هنگامی که نوزادان به غذاهای جامد عادت کرد و شروع به مصرف 3 غذای جامد در روز کردند، یعنی می توانند مزایای تغذیه ای را از مواد جامد کسب کنند و برای رشد و نمو خود بیشتر به آنها تکیه می کنند (حدود 9 ماه).

به طور کلی، شیر مادر حاوی تمام مواد مغذی مورد نیاز برای ارتقای رشد و نمو سالم طبیعی در نوزادان در 6 ماه اول زندگی است و مهمترین غذا در طول سال اول زندگی آنها باقی می ماند. غذاهای جامد در سال اول، مکمل شیر مادر هستند و جایگزین شیر مادر نمی شوند. بنابراین همچنان باید برحسب نیاز نوزاد، به نوزاد خود شیر دهید، زیرا شیر مادر منبع اصلی تغذیه او تا پایان سال اول زندگی است.

به نوزادانی که قبل از اولین سالگرد تولدشان از شیر مادر جدا شده اند باید شیرخشک داده شوند. استفاده از شیر خشک برای نوزادان معمولاً بعد از 12 ماه اول ضروری نیست، زیرا کودک شما باید طیف وسیعی از غذاها از جمله محصولات لبنی را مصرف کند. در صورت نیاز به جایگزینی شیر (شیر مادر یا شیر خشک)، می توان از شیر گاو کامل استفاده کرد.

پیشنهاد مطالعه: غذاهای خوشمزه و مقوی برای نوزاد

بهترین زمان از شیر گرفتن کودک

هر کاری که انجام می دهید، بدانید که تصمیم گیری در مورد مدت زمان شیردهی در نهایت با شماست و این موضوع به بدن شما، فرزند شما  و انتخاب شما بستگی دارد. در حالی که هیچ تصمیم درستی برای این موضوع وجود ندارد، اما هر چقدر شیردهی به نوزاد طولانی مدت باشد، برای شما و کودکتان مفید است. هیچ محدودیت سنی برای این مزایا وجود ندارد و هیچ ضرری در شیردهی برای یک سال یا حتی بیشتر نیز وجود نخواهد داشت.

گاهی اوقات، لازم است که از شیر گرفتن کودک، زودتر یا سریعتر از زمان برنامه ریزی شده اتفاق بیفتد. طبیعی است که والدین هنگام از شیر گرفتن احساس ناراحتی کنند، به خصوص اگر این موضوع زودتر از حد انتظار باشد. ممکن است والدین احساس کنند که چاره ای جز از شیر گرفتن ندارند. با این حال، هیچ راه درست یا غلطی برای قطع شیردهی وجود ندارد.

برای بسیاری از مادران و نوزادان، قطع شیردهی به تدریج با رشد کودک و خوردن غذاهای جامد بیشتر اتفاق می افتد و برای برخی ممکن است در همان ماه های اول زندگی نوزاد، این تصمیم گرفته شود.

مهم است که توجه داشته باشید، غذای جامد به سادگی جایگزین شیر مادر نشود. هنگامی که کودک غذای جامد می خورد، همچنان باید حداقل تا یک سالگی شیر مادر یا شیر خشک را به عنوان نوشیدنی اصلی خود مصرف کند. شیر گاو به عنوان نوشیدنی اصلی برای نوزادان زیر یک سال مناسب نیست، اگرچه می توان آن را به غذاها مانند پوره سیب زمینی اضافه کرد.

حذف تدریجی و آرام شیردهی، هم به نوزاد و هم به مادر این فرصت را می دهد تا به این روند عادت کنند. همچنین توقف تدریجی شیر دادن به نوزاد، به جلوگیری از مشکلاتی مانند سینه‌های پر، سفت و ورم پستان نیز کمک خواهد کرد.

بهترین پیشنهاد این است که هر بار، یک مرحله از شیردهی به نوزاد را کم کنید. به عنوان مثال، برخی از مادران ممکن است ترجیح دهند به شیردهی شبانه ادامه دهند تا نوزادشان همچنان در شب آرامش داشته باشد.

اگر کودک شما کمتر از 1 سال دارد، باید شیر مادر را با شیر خشک در شیشه شیر یا (اگر بالای 6 ماه است) یک فنجان یا لیوان شیر جایگزین کنید. اما اگر کودک شما بیش از 1 سال دارد و غذاها و نوشیدنی های متنوعی در طول روز مصرف می کند، نیازی به جایگزین برای شیر مادر ندارد.

هنگامی که شما و کودکتان به یک الگوی شیردهی کمتر عادت کردید، می توانید به فکر از شیر گرفتن کودک باشید. البته لازم است بدانید که پروسه از شیر گرفتن کودک، ممکن است از چند هفته تا چند ماه طول بکشد.

پیشنهاد مطالعه: زایمان زود رس، علل و راه های پیشگیری از آن

نکات کلیدی برای از شیر گرفتن کودک

زمانی که تصمیم گرفتید شیر دهی به نوزاد را کاهش دهید یا متوقف کنید، لازم است به چند نکته کلیدی و مهم توجه داشته باشید تا این مرحله را به بهترین شکل ممکن سپری کنید: 

زمان بندی مناسب

مهمترین چیز این است که کاری را انجام دهید که برای شما و کودک مناسب است. اگر مطمئن نیستید که آیا زمان از شیر گرفتن کودک مناسب است یا آن چیزی است که می خواهید، صحبت با یک مشاور شیردهی می تواند کمک کننده باشد. اگر می‌خواهید شیردهی را کاهش دهید یا آن را متوقف کنید، خوب است برای زمانی برنامه‌ ریزی کنید که خانواده‌تان هیچ تغییر عمده‌ای را انتظار نداشته باشد. یعنی زمانی را در نظر بگیرید که چیزی مانند خانه تکانی، سفر یا شروع پیش دبستانی سایر کودکانتان را پیش روی ندارید. همچنین اگر نوزاد شما بیمار است و واقعاً به شیردهی نیاز دارد، بهتر این موضوع را کمی به تاخیر بی اندازید.

از شیر گرفتن کودک با روش طبیعی

سازمان بهداشت جهانی تغذیه با شیر مادر تا دو سالگی و بالاتر را توصیه می کند. برخی از مادران از اینکه کودکشان با شیر مادر تغذیه می کند خوشحال هستند و تا زمانی که شیر مادر واقعا متوقف شود، به شیر دادن ادامه می‌دهند. به این روند، از شیر گرفتن طبیعی می گویند. اگر این رویکرد را در پیش بگیرید، احتمالاً می‌توانید از کودک نوپا انتظار داشته باشید که به تدریج در طی ماه‌ها یا بیشتر، تا زمانی که به طور کامل شیر مادر قطع شود، تعداد دفعاتی که از شیر مادر تغذیه می کنند، را کاهش دهد. 

از شیر گرفتن کودک با روش تدریجی

از آنجایی که قطع شیردهی گاهی اوقات می‌تواند برای شما و کودک نوپا یک زمان احساسی باشد، می‌توانید به کاهش تدریجی شیردهی در طول زمان فکر کند. این روند به بدن شما کمک می کند تا تنظیم شود و از پر شدن بیش از حد سینه ها جلوگیری کند. اگر سینه های شما بیش از حد پر باشد، می تواند منجر به ورم پستان (یک عفونت دردناک و بالقوه جدی در سینه) شود.

شما می توانید با جایگزین کردن یک شیردهی خاص در روز با یک شیر جایگزین مناسب، شروع کنید. اگر کودک شما زیر یک سال سن دارد، این جایگزین باید شیر خشک باشد، اما اگر بزرگتر از یک سال باشد، می تواند شیر گاو یا مشابه باشد. با گذشت زمان، می توانید به تدریج زمان های شیردهی را یکی یکی قطع کنید.

ارائه جایگزین برای شیر مادر

اگر کودک شما بیش از یک سال سن دارد، به احتمال زیاد او مایل است شیرهای جایگزین مانند شیر گاو امتحان کند. بهتر است در این سن، کودک را به نوشیدن شیر با لیوان تشویق کنید. زیرا از مکیدن بطری شیر می تواند منجر به پوسیدگی دندان شود. همچنین می‌توانید شیرهای دیگری مانند شیر سویا، شیر بادام یا شیر جو دوسر را به آن‌ها معرفی کنید تا ببینید آیا برای این نوع شیرها ترجیحی دارند یا خیر. 

کودکان نوپا اغلب از یک فنجان شیر و یک میان وعده به عنوان جایگزینی برای شیردهی لذت می برند. بنابراین مهم است که به جای جایگزین کردن شیردهی با یک میان وعده، یک شیر جایگزین ارائه دهید. این باعث جلوگیری از کم آبی بدن کودک شده و به هضم بهتر نیز کمک می کند.

تغییر در روتین شیردهی

هنگامی که شیردهی را کاهش می دهید، می تواند به معرفی یک روال جدید کمک کند تا روال قدیمی شیردهی را به کودک یادآوری نکند. به عنوان مثال، اگر کودک شما دوست دارد صبح در رختخواب دراز بکشد و به او شیر بدهید، می توانید سعی کنید به سرعت از خواب بیدار شوید و صبحانه را با هم بخورید. شب‌ها اگر می‌خواهید شیردهی قبل از خواب را قطع کنید، می‌توانید همسر خود را تشویق کنید تا کودک نوپایتان را بخواباند. ممکن است متوجه شوید که کودک نوپا شما به راحتی یک روال قبل از خواب متفاوت را می پذیرد. آنها ممکن است قبل از مسواک زدن و گفتن شب بخیر یک فنجان شیر گرم و یک داستان قبل از خواب را دوست داشته باشند.

حواس پرتی و به تعویق انداختن شیردهی به کودک

ممکن است تعجب کنید که چقدر آسان است که حواس کودکان نوپا را پرت کنید. مثلاً وقتی بیرون از خانه هستید، می‌توانید از حواس‌پرتی برای کودک نوپا استفاده کنید تا شیردهی را به تعویق بیندازید. اغلب آنها به راحتی چنین تغییری را می پذیرند، به خصوص اگر شما ثابت قدم باشید - مثلا می توانید با گفتن "وقتی به خانه برسیم" یا "زمان خواب" زمان شیردهی کودک را به تاخیر بیاندازید.

ممکن است بتوانید حواس کودک نوپای خود را با پیشنهاد یک فعالیت هیجان انگیز مانند رفتن به پارک به جای شیر دادن، منحرف کنید.

"پیشنهاد ندهید، رد نکنید"

این روش می تواند به کاهش شیردهی به آرامی کمک کند و منجر به قطع تدریجی شیردهی کودک شما در طول زمان شود. تنها کاری که باید انجام دهید این است که دیگر به طور فعال شیر مادر را پیشنهاد نکنید و اگر کودک نوپا شما درخواست شیردهی کرد، آن را رد نکنید، اما در عین حال، به سادگی از شیر دادن به او خودداری کنید و از روش پرت کردن حواس و یا استفاده از نوشیدنی های جایگین استفاده کنید.

همانطور که کودک نوپای شما بزرگتر، پرانرژی تر و درگیر فعالیت ها می شود، ممکن است متوجه شوید که او به طور طبیعی از سوال کردن خودداری می کند. این روش می تواند منجر به توقف آرام و تدریجی شیردهی شود.

توضیح دادن تغییرات به کودک

برخی از والدین توضیح دادن انتقال از نوزادی به کودکی را برای فرزندشان مفید می دانند. برخی از والدین از کتاب های داستانی، برای کمک به توضیح استفاده می کنند. برخی دیگر از والدین نیز دوست دارند در مورد تغییرات با کودک خود گپ بزنند یا آواز بخوانند.

به طور کلی، از شیر گرفتن کودک، بخشی از فرآیند بزرگ شدن کودک شماست و کتاب های زیادی در این زمینه برای کودکان نوپا موجود است. به عنوان مثال، اگر کودک نوپای شما همچنان مکرراً در شب شیر می خورد و شما می‌خواهید این شیردهی را قطع کنید، می‌توانید کتاب داستانی در این زمینه برای او بخوانید. برخی از کودکان با این روند به خوبی کنار می آیند و آن را به عنوان بخشی از بزرگ شدن می پذیرند.

شما چه پیشنهادی برای بهترین زمان از شیر گرفتن کودک دارید، تجربیات خود را در قسمت کامنت بنویسید .