والدین بعد از گذراندن دوره بارداری شاد و سالم، وارد دنیای جدیدی با نقش پدر و مادری میشوند که بسیار چالش برانگیز، شیرین و خاص است. فرزند دلبند ما از همان لحظهای که به دنیا میآید به خانواده خود وابستگی دارد و این رابطه و پیوند در طول سالها قویتر و پایدارتر میشود. اما هرچه کودک مستقلتر میشود و به دنبال یافتن سوالهای خود در جهان، مرزها را میشکافد، والدین ممکن است سردرگم شوند و ندانند چگونه با فرزندان خود ارتباط برقرار کنند. والدین باید بدانند ارتباط با کودکان در هر رده سنی، شکل تازهای به خود میگیرد و بهتر است از روند رشد و تکامل فرزند دلبندشان نهایت استفاده و لذت را ببرند. مجله سلامت خوب میشی معتقد است که روابط قوی، پایدار و شاد در خانواده، پایه و اساس رشد کودک است، بنابراین در این مقاله سعی داریم نکاتی را با شما در میان بگذاریم که به برقراری ارتباط درست با فرزندتان به شما کمک کند. مقاله زیر در ادامه میتواند به شما در گذراندن دوران بارداری شاد و سالم که پیش زمینه سلامت فرزندتان است کمک کند.
حتما بخوانید: دوران بارداری شاد و سالم را بگذرانید. ورزش + خواب + تغذیه
ایجاد ارتباط عاطفی و کمک به کودکان در کشف جهان در 0 تا 2 سالگی
کودکان در این سن خیلی سریع رشد میکنند و مهارتهای جدیدی را در خود پرورش میدهند، بنابراین به والدین خود احتیاج دارند تا به آنها در تطبیق افکار خود با جهان کمک کنند. کارشناسان معتقدند که ابزار ارتباطات کودکان در این سن عموما 50 کلمه محدود و گریه است. کودکان در این سن نیاز به تماس فیزیکی و آغوش دارند زیرا این امر باعث آرامش آنها میشود و رشد آنها را تسهیل میکند. کودکان علاوه بر تماس و ارتباط با پدر و مادر باید از طریق تعامل با افراد دیگر، بازی کردن و لمس کردن، تواناییهای جسمی خود را توسعه دهند که این امر با کمک والدین امکان پذیر است.
والدین چه کاری باید انجام دهند
1. در این مرحله از زندگی، یک کودک به توجه دائمی و پیوسته والدین خود نیاز دارد، تا بتواند از نظر جسمی عاطفی و اجتماعی رشد کند. والدین باید تا حد امکان با فرزندان خود در مورد رویدادهای اطراف و اعمال و رفتار صحبت کنند، کودک با شنیدن میتواند مهارتهای کلامی و شنیداری خود را ارتقا دهد و دایره لغلات خود را بیشتر کند. کتاب خواندن، قصه گفتن و روایت از اتفاقات اطراف توسط پدر و مادر در این مرحله بسیار ضروری است.
2. کودکان رفتار اطرافیان را کپی میکنند و ممکن است از احساسات آنها تقلید کنند. پاسخ درست به سیگنالهایی که فرزند شما برای شما ارسال میکند ضروری است، زیرا کودک میتواند بین اقدامات خود و واکنشهای افراد دیگر ارتباط برقرار کند. به همین دلیل، ارتباط کودکان با افرادی که روحیات آنها را میشناسند و در فضای کودکان هوشمندانه رفتار میکنند مانند مربیان کودک، بسیار مفید خواهد بود.
3. به خاطر داشته باشید که کودکان میتوانند به راحتی حال و هوای والدین خود را احساس کرده و آن را کپی کنند. بنابراین بهتر است سعی کنید با یکدیگر آرام، مثبت و دوستانه رفتار کنید. رفتار دوستانه، همراه با محبت والدین با یکدیگر به کودک کمک میکند تا احساس امنیت بیشتری کند.
حتما بخوانید: همه چیز درباره درمان سریع سرماخوردگی نوزاد
تشویق به کنجکاوی در 3-5 سالگی
کودکان در این بازه سنی به طور طبیعی بسیار کنجکاو هستند و تمایل دارند پدر و مادرها را با میلیونها سوال درباره جهان بمباران کنند. آنها تازه شروع به یادگیری در باره چگونگی ارتباط کلامی با افراد دیگر میکنند. برخلاف بزرگسالان کودکان به ندرت به آینده فکر میکنند. آنها ممکن است در تمرکز بر روی یک کار برای مدت طولانی و ایجاد ارتباط بین رویدادهای مختلف با مشکل روبرو شوند. کودکان در این سن اغلب احساسات خود را نمیشناسند و کمی در احساس نارضایتی یا خوشحالی گم میشوند. بنابراین بهتر است به آنها در شناخت رفتارهای احساسی مثل بهانه گرفتن، غم، شادی، حبت و موارد دیگر کمک کنیم.
والدین چه کاری باید انجام دهند
1. زمانی را در روز اختصاص دهید تا به تمام سوالاتی که فرزندتان ممکن است از شما داشته باشد پاسخ دهید و به آنچه میگویند گوش دهید. اگر پریشان و عصبانی شوید، کودک متوجه آن میشود و برای او به این معنا است او را رها کردهاید در حالی که از نظر جسمی حضور دارید.
2. در هنگام صحبت با فرزندتان خیلی انتظار نداشته باشید که با خود مسائلی را استدلال کنند؛ به عنوان مثال: هنگامی که نظر فرزندتان را در مورد چیزی میپرسید، گزینههایی را در مقابل او قرار دهید و محدودیت انتخاب دهید، بنابراین مجبور نیستند به تنهایی جواب خود را بدست آورند.
3. به آنها کمک کنید تا هر چیزی را که میبینند، حس میکنند و میشنوند را جستجو و کنکاش کنند.
4. به فرزند خود بیاموزید که بروز احساسات مختلف است و عصبانیت یا سرخوردگی شما را به یک فرد بداخلاق و عبوس تبدیل نمیکند، اما مهم است که این احساسات را از هم متمایز کنیم و یاد بگیریم چگونه آنها را مدیریت کنیم.
حتما بخوانید: با عادتهای بد کودکان، هوشمندانه برخورد کنید
تشویق به استقلال در 6 تا 8 سالگی
در این سن، کودکان معمولا شروع به رفتن به مدرسه میکنند و برای اولین بار در زندگی، مجبور میشوند زمان زیادی را بدون والدین سپری کنند و با هم سن و سالان خود در تعامل باشند. آنها آرام آرام احساس استقلال بیشتری میکنند و ایدهها و خصوصیات شخصیتی خود و دوستان جدیدشان را کشف میکنند. اما پایداری روابط درون خانواده هنوز هم مهمترین موارد برای کودکان است. کودکان در این سن ممکن است نسبت به انتقاد بسیار حساس باشند و به راحتی و سریع خجالت بکشند و از محیط تازه یا محیط قبل مثل خانه دوری کنند.
والدین چه کاری باید انجام دهند
1. کودکان خود را تشویق کنید و به جای انتقاد از آنها به خاطر انجام کار اشتباه، به کشف احساساتشان بپردازند و روی دستاوردهای خود تمرکز کنند.
2. استقلال خود و فرزندتان را به رسمیت بشناسید و مانند آنچه همیشه بهتر میدانید عمل نکنید. برای سازش آماده باشید و اگر اشتباه کردید همیشه از کودکتان عذرخواهی کنید. شما دیگر پدر و مادر نوزادان و خردسالان سابق نیستید و در این دوره جدید میبایست به اشتباهاتتان رسما اعتراف کنید!
3. درباره ایدهها و مفاهیمی که برای فرزند شما مهم هستند بحث کنید، از آنها سوالهای بیشتر بپرسید و از او بخواهید در مورد ایدهها و اتفاقات مد نظرش را بیشتر شرح دهد. دقت کنید که به آنچه کودکان برای شما میگویند گوش دهید و با او ارتباط چشمی برقرار کنید.
حتما بخوانید: بهترین روش تربیت کودک کدام است؟
شروع دوره بلوغ از 9 تا 11 سالگی
کودکان در این سن ممکن است طوری عمل کنند که گویی دیگر نیازی به کمک والدین ندارند آنها به دنبال داشتن حریم خصوصی بیشتر هستند و اغلب به جای والدین، در جمع هم سن و سالان خود اعتماد به نفس دارند. کودکان در این بازه به فضای شخصی بیشتری احتیاج دارند و ممکن است شروع به فشار به ایجاد مرزها کنند. ممکن است فرزند شما دیگر فرشته کوچک ناز یک سال پیش نباشد و نسبت به قوانین والدین ابراز نارضایتی کند. اما نکته جالب این است که کودکان در این دوره، هنوز هم به ارتباط پایدار با پدر و مادر بیشتر از همه نیاز را دارند، حتی اگر از سمت والدین درک نشوند. کودکان طی چند سال آینده به سمت دوره بزرگسالی میروند و در این دوره پر تلاطم، مملو از درام و هورمونهای مختلف و دیوانه کننده، به تمام عشق، پشتیبانی، ارتباط گرم و پایدار پدر و مادر نیاز دارند.
والدین چه کاری باید انجام دهند
1. سعی کنید یک علاقه مشترک پیدا کنید که به شما کمک کند ارتباط پایدار و متفاوتی را برقرار کنید.
2. سعی نکنید به زور با او مکالمه کنید و کودک خود را با سوالاتی درباره روزشان در مدرسه و دوستان جدید بمباران کنید. موضوعی را انتخاب کنید که آنها واقعا علاقهمند به صحبت از آن هستند و فقط گوش دهید. به آنها اطمینان دهید در هر شرایطی بهترین شنونده هستید.
3. راهی برای انجام برخی فعالیتهای سرگرم کننده با هم پیدا کنید. اصرار نکنید که فقط با هم وقت بگذارید زیرا باید فعالیتهای مورد نظر را به عنوان یک خانواده منسجم انجام دهید. درعوض، سعی کنید واقعا با فرزند خود ارتباط بگیرید و زمان با کیفیتی را در کنار هم بگذرانید که برای هر دو شما لذت خواهد داشت.
4. نشان دهید که بدون توجه به آنچه دوست دارید، آنها را دوست خواهید داشت. با رفتار خود نشان دهید حتی اگر فرزند شما مستقلترین فرد در کل جهان باشد، میتواند به شما اعتماد کند و به عشق بی قید و شرط شما تکیه کند.
حتما بخوانید: مهمترین مشکلات خانواده های امروزی و بهترین راه حل
ایجاد حس اعتماد به نفس و حفظ حریم خصوصی در 12 تا 18 سالگی
دوران نوجوانی میتواند یکی از هیجان انگیزترین و در عین حال ترسناکترین دوره بین فرزندان و والدین باشد. والدین اغلب در شوک به سر میبرند که فرزندشان دیگر همانند سالهای قبل به آنها نزدیک نیست. بچهها فکر میکنند که در حال حاضر بزرگ شدهاند و استقلال را دوست دارند. کودکان دیروز اکنون به نوجوانی تبدیل شدهاند که شروع به تصمیمگیری برای خود میکنند، اما در مقایسه با سالهای قبل، این تصمیمات ممکن است تاثیر واقعی بر زندگی آینده آنها داشته باشد. نوجوانان معمولا نمیدانند چگونه احساسات خود را مدیریت کنند. آنها به احتمال زیاد بدون فکر کردن در ابتدا عمل میکنند و تصمیمی ضربه میگیرند که ممکن است پشیمان شوند. نوجوانان هنوز در مورد شخصیت خود میآموزند و مرزهای خود را تحت فشار قرار میدهند، بسیاری از اقدامات خود را به افراط و تفریط انجام میدهند.
والدین چه کاری باید انجام دهند
1. احساسات فرزندتان را بشناسید و از آنها حمایت کنید، حتی اگر مشکل برای شما جزیی و بیاهمیت به نظر برسد. نشان دهید که آنها را درک کردهاید.
2. فرزندان خود را به خاطر موفقیتهایشان ستایش کنید و بگویید که چقدر آنها را دوست دارید.
3. سعی نکنید فرزندان خود را همیشه کنترل کنید. کودکان و نوجوانان میتوانند به سرعت در دروغگویی و مخفی کردن اطلاعات بسیار حرفهای شوند. بنابراین اگر واقعا بخواهند، به راحتی میتوانند راهی برای شکستن قوانین شما پیدا کنند. کار شما ایجاد فضای امن و نشان دادن به فرزندتان است. به فرزندتان بگویی که که قوانین خانواده به خاطر این است که این به نفع آنها است.
کلام آخر
تجربه حس مادر بودن و پدر بود میتواند برای هر زوجی خوشایند و پر از چالش و لذت باشد. اما مسئله مهم این است که زوجهای جوان تا چه اندازه برای مسئولیت سنگین والد بودن آمادگی دارند. پدران و مادران باید بیاموزند تا چطور با کودکان خود رفتار سالمی داشته باشند. ایجاد روابط پایدار و مستحکم از بدو تولد به والدین و فرزندان کمک خواهد کرد تا در طول زندگی به عنوان یک خانواده سالم، از یکدیگر حمایت و پشتیبانی کنند و بهم عشق بورزند.