التهاب کیسه صفرا چیست؟ | کولسیستیت چیست؟
کیسه صفرا یک اندام کوچک در سمت راست شکم در نزدیکی کبد است. وظیفه کیسه صفرا نگه داشتن شیره گوارشی به نام صفرا است. کوله سیستیت تورم و تحریک کیسه صفرا است که به آن التهاب کیسه صفرا یا کولسیستیت نیز گفته می‌شود. هنگامی که بدن شما برای تجزیه چربی‌ها به شیره گوارشی نیاز دارد، صفرا را در روده کوچک آزاد می‌کند اما اگر مسیر روده کوچک مسدود شود، صفرا به دام می‌افتد که می‌تواند کیسه صفرا را تحریک کند. تهوع و استفراغ علائم شایع این التهاب هستند و اغلب پس از خوردن یک وعده غذایی بزرگ یا به ویژه چرب ظاهر می‌شوند. یکی دیگر از علائم بارز آن درد شدید در شکم، کمر یا زیر تیغه شانه راست (کتف) است. اگر به پزشک مراجعه نکنید و تحت درمان قرار نگیرید، می‌تواند منجر به عفونت‌های خطرناک یا تبدیل به یک وضعیت طولانی مدت شوند. رایج‌ترین راه حل جراحی برداشتن کیسه صفرا است.
علائم التهاب کیسه صفرا
| التهاب کیسه صفرا چه علائمی دارد؟ در اثر التهاب کیسه صفرا ممکن است درد شدید و ناگهانی را در سمت راست بالای شکم احساس کنید و یا ممکن است در کمر یا در کتف راست خود احساس درد داشته باشید. نفس عمیق ممکن است وضعیت را بدتر کند. برخی علائم دیگر التهاب کیسه صفرا که باید مراقب آنها باشید عبارتند از:
- حالت تهوع
- استفراغ
- تب
- نفخ
- پوست یا چشم زرد (زردی)
- مدفوع شل و به رنگ روشن
علائم التهاب کیسه صفرا ممکن است بعد از یک وعده غذایی پر چرب بدتر شوند. اگر به دلیل درد شدید نمی‌توانید راحت باشید یا بی حرکت بنشینید حتما با اورژانس تماس بگیرید.
علت التهاب کیسه صفرا بدون سنگ
دلیل معمول التهاب کیسه صفرا این است که توده‌های صفرا به صورت جامد درآمده است که راه روده باریک را مسدود می‌کند. سنگ کیسه صفرا یکی از بیماری‌های شایع است. حدود نیمی از افراد مبتلا به سنگ کیسه صفرا به کوله سیستیت یا همان التهاب مبتلا می‌شوند. اما سنگ کیسه صفرا تنها مشکلی نیست که باعث التهاب کیسه صفرا شود. موارد موثر دیگر عبارتند از:
- لجن صفراوی مایع غلیظی است که در اندام تجمع می‌یابد که می‌تواند در صورت باردار شدن یا کاهش سریع وزن زیاد به وجود آید.
- تومورها مسیر صفرا را مسدود می‌کنند که رشد پانکراس یا کبد می‌تواند تخلیه مسیر صفرا را متوقف کنند.
- دیابت می‌تواند علت التهاب کیسه صفرا باشد.
عفونت کیسه صفرا را تحت تاثیر قرار می‌دهد طوریکه باکتری‌ها می‌توانند به سیستم تخلیه صفرا آسیب برسانند. التهاب کیسه صفرا می‌تواند به طور ناگهانی ظاهر شود طوری که پزشک آن را حاد می‌نامد یا می‌تواند یک مشکل طولانی مدت باشد که این موارد مزمن نامیده می‌شود. بنابراین بر دو نوع است:
- التهاب حاد کیسه صفرا
- التهاب مزمن کیسه صفرا
علل و علائم عفونت گوش چیست ؟ | درمان عفونت گوش
عوامل خطرناک موثر در التهاب کیسه صفرا
اگر شرایط زیر را دارا هستید احتمال ابتلا به التهاب کیسه صفرا افزایش می‌یابد:
- زنانی که بالای 50 سال سن دارند
- مردانی که بالای 60 سال سن دارند
- اضافه وزن
- دیابت
- باردار بودن
- بیماری قلبی
- بیماری کلیوی مرحله نهایی
- چربی خون بالا
- سریع لاغر شدن (کاهش وزن غیر اصولی)
- داشتن رژیم غذایی دارای چربی و کلسترول بالا
لاغری با زنجبیل | چربی سوزی شکم و پهلو با زنجبیل
تشخیص التهاب کیسه صفرا
ابتدا پزشک شما را معاینه می‌کند، در مورد علائم چند سوال می‌پرسد که شما می‌توانید:
- زمان شروع علائم خود را دقیق توضیح دهید و اینکه آیا قبلاً چنین احساسی داشتید؟
- توصیف کنید که درد شما چقدر شدید است.
- در مورد هر چیزی که درد شما را بهتر یا بدتر می‌کند صحبت کنید.
در ادامه پزشک برخی از آزمایش‌ها را تجویز می‌کند از جمله:
آزمایش خون
پزشک می‌تواند از طریق آزمایش خون تشخیص دهد که آیا شما عفونت دارید و آیا کبد شما آنطور که باید کار می‌کند یا خیر.
تصویر برداری
شاید پزشک از شما بخواهد برخی از آزمایشات تصویربرداری را انجام دهید که شامل موارد زیر است:
- اشعه ایکس: اشعه ایکس از شکم که اندام‌های داخلی، استخوان‌ها و بافت‌ها را نشان می‌دهد.
- سونوگرافی: سونوگرافی که کیسه صفرا و کبد را نشان می‌دهد و به پزشکان اجازه می‌دهد جریان خون را بررسی کنند.
- سی تی اسکن: سی تی اسکن نسبت به اشعه ایکس به پزشکان امکان مشاهده دقیق‌تر به اندام‌ها، ماهیچه‌ها و استخوان‌ها را می‌دهد.
- اسکن کبد و مجاری صفراوی یا اسکن HIDA: اسکن HIDA نحوه حرکت کیسه صفرا را بررسی می‌کند و نشان می‌دهد که آیا صفرا مسدود شده است یا خیر. برای اسکن کبد و مجاری صفراوی یک ماده شیمیایی دریافت کرده و سپس اسکنر آن را هنگام حرکت در بدن ردیابی می‌کند.
- تصویربرداری از مجاری صفراوی داخل كبدی (PTC): تصویربرداری از مجاری صفراوی داخل كبدی با استفاده از رنگ تزریق شده به کبد، نحوه حرکت صفرا در بدن نشان داده می‌شود.
- کلانژیوپانکراتوگرافی رتروگراد آندوسکوپی (ERCP): در این روش از یک لوله بلند و انعطاف پذیر استفاده می‌شود که از طریق گلو در معده و روده کوچک قرار می‌گیرد و دارای دوربین در انتها و نور است و از یک رنگ برای بررسی نحوه عبور صفرا در سیستم گوارشی استفاده می‌شود.
دریافت بهترین خدمات دندانپزشکی در مطب ندا حیدری
درمان التهاب کیسه صفرا
اگر مبتلا به التهاب کیسه صفرا هستید، به ویژه در موارد حاد ممکن است مجبور باشید مدتی را در بیمارستان بگذرانید. در این مدت باید معده خود را خالی نگه دارید تا کیسه صفرا استراحت کند. احتمالاً مایعات را از طریق لوله‌ای که داخل ورید قرار گرفته است به صورت ترزیقی دریافت خواهید کرد. ممکن است داروی درد هم دریافت کنید و اگر پزشکان نگران عفونت هستند، آنتی بیوتیک مصرف کنید. هنگامی که درمان شروع می‌شود، باید به تدریج احساس بهتری داشته باشید. اگر سنگ کیسه صفرا باعث التهاب شده است پزشکان ممکن است داروها را برای حل کردن سنگ موجود در کیسه صفرا را امتحان کنند و دارویی برای جلوگیری از تشکیل مجدد سنگ کیسه صفرا به شما بدهند. رژیم غذایی بسیار کم چرب نیز ممکن است مانع از بازگشت سنگ کیسه صفرا شود.
آیا ممکن است به خاطر التهاب کیسه صفرا نیاز به جراحی باشد؟
تا کنون متداول‌ترین روش درمان جهت برطرف کردن التهاب کیسه صفرا برداشتن کیسه صفرا بوده است. پزشک تصمیم می‌گیرد که آیا بلافاصله عمل جراحی را انجام دهد یا اگر بسیار مریض و بی حال هستید باید منتظر بمانید تا اوضاع عمومی بهتری داشته باشید. پزشکان با قرار دادن لوله‌ای در کیسه صفرا و تخلیه صفرا علائم را تسکین می‌دهند. جراحی برداشتن کیسه صفرا که کوله سیستکتومی نامیده می‌شود معمولاً حدود یک ساعت طول می‌کشد و کم خطر محسوب می‌شود. در جراحی تحت بیهوشی عمومی قرار می‌گیرید بنابراین در طول عمل احساس دردی نمی‌کنید. پزشک یک برش کوچک در شکم ایجاد می‌کند تا با یک ابزار خاص به داخل آن نگاه کند سپس کیسه صفرا را از طریق یک برش کوچک دیگر خارج می‌کند. بدون کیسه صفرا هم می‌توانید زندگی سالمی داشته باشید.
پیشگیری از التهاب کیسه صفرا
برای کاهش احتمال ابتلا به سنگ کیسه صفرا و التهاب کیسه صفرا می‌توانید اقدامات زیر را انجام دهید که عبارتند از:
- کلسترول خود را کاهش دهید.
- به طور منظم ورزش کنید.
- از رژیم غذایی غنی از میوه، سبزیجات و چربی‌های سالم استفاده کنید که تخم مرغ، سویا و بادام زمینی انتخاب‌های فوق العاده‌ای هستند.
چاقی یک عامل خطر اصلی برای ابتلا به سنگ کیسه صفرا است. کاهش وزن می‌تواند شانس ابتلا را کاهش دهد اما باید مطمئن باشید که این کار را به شیوه‌ای سالم انجام می‌دهید و ناگهانی وزن کم نمی‌کنید. اگر در حال برنامه ریزی برای کاهش وزن سریع مانند جراحی کاهش وزن هستید، پزشک باید شما را تحت نظر داشته باشد که احتمالا قرص‌های صفراوی را برای جلوگیری از سنگ کیسه صفرا در هنگام کاهش وزن توصیه کنند تا احتمال التهاب کیسه صفرا هم به حداقل برسد.
بهترین زمان ورزش برای لاغری و چربی سوزی | تمرینات هوازی و کاردیو
عوارض التهاب کیسه صفرا | التهاب کیسه صفرا خطرناک است؟
اگر تحت درمان قرار نگیرید، کیسه صفرا می‌تواند عفونی شود و برخی از بافت‌ها ممکن است از بین بروند. عفونت همچنین می‌تواند به سایر قسمت های بدن از جمله لوزالمعده (پانکراتیت) و پوشش داخلی شکم (پریتونیت) سرایت کند. اگر لوله‌های حامل صفرا بیش از حد آسیب ببینند، التهاب کیسه صفرا نیز می‌تواند به کبد آسیب برساند. بر اثر التهاب کیسه صفرا احتمال دارد حملات مکرر علائم را به صورت دردناک تجربه کنید. در نهایت کیسه صفرا کوچک می‌شود و درست کار نمی‌کند که التهاب کیسه صفرا به یک مشکل طولانی مدت یا مزمن تبدیل می‌شود.
التهاب کیسه صفرا در بارداری
زنان باردار به دلیل اینکه در دوران بارداری پروژسترون بیشتری دریافت می‌کنند عملکرد بافت عضلانی بدن‌شان کاهش می‌یابد از این رو بیشتر در معرض سنگ کیسه صفرا و به دنبال آن با انسداد جریان خروجی صفرا دچار التهاب کیسه صفرا می‌شوند. بهتر است در صورت مشاهده هرگونه علائم مشکوک به پزشک مراجعه کرده که پس از انجام معاینات و آزمایش‌های متعدد راهکارهایی را جهت درمان ارائه خواهد داد.
دختره یا پسر؟ | سریع ترین راه تعیین جنسیت جنین
التهاب کیسه صفرا در طب سنتی
یکی از قدیمی‌ترین راهکارهایی که طب سنتی برای درمان التهاب کیسه صفرا ارائه داده است که فقط و فقط باید در کنار درمان دارویی – پزشکی استفاده شود استفاده از عناب خیس کرده به صورت ناشتا است. با مراجعه به عطاری می‌توانید عناب تهیه کنید. بهترین راه درمان التهاب کیسه صفرا مراجعه به پزشک طب سنتی است تا با توجه به مزاج، سن، جنسیت و سایر بیماری‌ها بهترین دارو را تجویز کند.
