سرطان معده چیست؟
سرطان معده زمانی شروع می‌شود که سلول‌های سرطانی در پوشش داخلی معده تشکیل می‌شوند. این سلول‌های سرطانی می‌توانند تبدیل به تومور شوند که در نتیجه بیماری سرطان معده به وجود می‌آید. سرطان معده معمولاً در طول سال‌ها به آرامی رشد می‌کند. اگر علائم آن را بدانید ممکن است شما و پزشکتان بتوانید آن را زودتر تشخیص دهید زیرا با تشخیص زودهنگام درمان آن آسان‌تر است.
چه چیزی باعث سرطان معده می شود؟ | علت سرطان معده
دانشمندان و محققان دقیقاً نمی‌دانند چه چیزی باعث می‌شود که سلول‌های سرطانی در معده شروع به رشد کنند. اما آنها می‌دانند که چه چیزهایی می‌تواند خطر ابتلا به سرطان معده را افزایش دهد. یکی از آنها عفونت با باکتری رایج هلیکوباکتر پیلوری (H. pylori) است که باعث ایجاد زخم معده می‌شود. التهاب در روده به علت گاستریت، نوع خاصی از کم خونی طولانی مدت به نام کم خونی خطرناک و رشد معده به نام پولیپ نیز می‌تواند فرد را در معرض ابتلا به سرطان قرار دهد. موارد دیگری که به نظر می‌رسد در افزایش خطر ابتلا به سرطان معده نقش دارند عبارتند از:
- سیگار کشیدن
- داشتن اضافه وزن یا چاقی
- رژیم غذایی سرشار از غذاهای دودی یا شور و ترشی
- جراحی معده برای زخم معده
- گوره خونی A
- عفونت ویروس اپشتین بار (EBV)
- ژن‌های خاص
- کار در صنایع زغال سنگ، فلز، چوب یا لاستیک
- قرار گرفتن در معرض آزبست (ماده‌ای نرم و انعطاف پذیر که در برابر اکتریسیته، گرما و خوردگی مقاوم است اما سرطان زا است.)
علائم سرطان معده
در مراحل اولیه سرطان معده ممکن است باعث بروز علائم زیر شود:
- سوء هاضمه
- احساس نفخ بعد از خوردن غذا
- سوزش سردل
- حالت تهوع خفیف
- از دست دادن اشتها
فقط لزوما داشتن سوء هاضمه یا سوزش سر دل بعد از غذا به این معنی نیست که شما سرطان معده دارید اما اگر این علائم را زیاد احساس می‌کنید حتما با پزشک مشورت کنید. پزشکان می‌توانند احتمال وجود عوامل خطرناک دیگر را بررسی کنند و تعدادی آزمایش را تقاضا می‌کنند تا از همه نظر مورد بررسی قرار گیرید. با رشد تومورهای معده، ممکن است علائم جدی‌تری از سرطان معده داشته باشید، مانند:
- دل درد
- وجود خون در مدفوع
- استفراغ
- کاهش وزن بدون دلیل
- مشکل در بلع
- چشم یا پوست زرد رنگ
- ورم معده
- یبوست
- اسهال
- ضعف یا احساس خستگی
- سوزش سردل
12 راهکار برای درمان ترش کردن معده
سرطان معده خوش خیم | سرطان معده بدخیم
سرطان معده چهارمین سرطان شایع در دنیا می‌باشد که در دو نوع خوش خیم و بدخیم وجود دارد. تشخیص نوع خوش خیم یا بدخیم بودن سرطان معده به عهده پزشک معالج است که توسط آزمایشات متعدد تشخیص داده می‌شود. سرطان معده خوش خیم درمان ساده‌تری دارد تا حدی که با روش‌های متداول به راحتی درمان می‌شود. سرطان معده بد خیم متاسفانه درمان سخت‌تری دارد و حتی گاهی منجر به مرگ بیمار می‌شود با این حال پزشک تمام سعی خود را می‌کند تا بهترین خدمات و داروها در اختیار بیمار قرار گیرد.
سرطان معده پیشرفته
متاسفانه گاه به قدری تعداد سلول‌های سرطانی در معده زیاد می‌شود که فرد مبتلا به سرطان معده پیشرفته است که بیشتر در مردان اتفاق می‌افتد. علائم مربوط به سرطان معده پیشرفته عبارتند از:
- کم خونی (آنمی)
- وجود خون در مدفوع
- مدفوع تیره رنگ
- جمع شدن مایعات در معده
- کاهش اشتها
- کاهش وزن
- خستگی بی دلیل
درمان سرطان معده پیشرفته با توجه به میزان پیشرفت آن توسط پزشک تعیین می‌شود که به طور کلی شامل دارو درمانی، شیمی درمانی، پرتو درمانی و یا جراحی است.
تشخیص سرطان معده
برای اطلاع از سرطان معده، پزشک معاینه فیزیکی را آغاز می‌کند و در مورد سابقه پزشکی شما سوال می‌کند تا ببیند آیا عوامل خطرناک دیگری برای سرطان معده وجود دارد یا خیر و همچنین درمورد وجود سرطان در خانواده نیز سوال خواهد کرد سپس آزمایش‌های زیر تجویز می‌شود:
• آزمایش خون (Blood tests): آزمایش خون برای یافتن علائم سرطان معده در بدن تقاضا می‌شود.
• آندوسکوپی فوقانی (Upper endoscopy): متخصص آندوسکوپی یک لوله نازک و انعطاف پذیر با دوربین کوچک را داخل گلو قرار می‌دهد تا به معده برسد و درون آن را ببیند.
• رادیوگرافی دستگاه گوارش فوقانی (Upper GI): نوعی تصویربرداری توسط اشعه ایکس قوی است که باید ماده حاجب خوراکی (باریوم) خورده شود تا تصاویری واضح از داخل بدن ایجاد شود.
•سی تی اسکن (CT scan): سی تی اسکن یک اشعه ایکس قوی است که تصاویری دقیق از داخل بدن ایجاد می‌کند.
• بیوپسی یا نمونه برداری (Biopsy): پزشک یک تکه کوچک بافت را از معده بیرون می‌آورد تا در زیر میکروسکوپ علائم سلول‌های سرطانی را بررسی کند که ممکن است بیوپسی در طول آندوسکوپی انجام شود.
بهترین غذاهای سبک برای معده درد
درمان سرطان معده | آیا سرطان معده قابل درمان است؟
بسیاری از درمان‌ها می‌توانند با سرطان معده مبارزه کنند. انتخاب نوع درمان بستگی به مدت زمان ابتلا به سرطان معده یا میزان گسترش آن در بدن دارد که مراحل سرطان معده نامیده می‌شود.
مرحله صفر سرطان معده
مرحله صفر زمانی است که قسمت داخلی مخاط معده دارای گروهی از سلول‌های ناسالم است که ممکن است به سرطان تبدیل شوند. جراحی معمولاً باعث درمان شدن آن می‌شود. پزشک ممکن است قسمتی از معده یا تمام معده و همچنین غدد لنفاوی مجاور (اندام‌های کوچکی که بخشی از سیستم مبارزه با میکروب بدن هستند) را خارج کند. دارو درمانی روش دیگر درمان سرطان معده در مرحله صفر است.
مرحله یک سرطان معده
مرحله یک سرطان معده ممکن است سلول‌های ناسالم در غدد لنفاوی گسترش یافته باشد که به احتمال زیاد قسمتی از معده یا تمام معده و غدد لنفاوی مجاور عمل می‌شود. همچنین ممکن است مجبور شوید شیمی درمانی انجام دهید. شیمی درمانی می‌تواند قبل از عمل جراحی برای کوچک کردن تومور و پس از آن برای از بین بردن هر گونه سرطان باقی مانده مورد استفاده قرار گیرد. شیمی درمانی از داروها برای حمله به سلول‌های سرطانی استفاده می‌کند. پرتودرمانی یا رادیوتراپی روش دیگری است که با استفاده از پرتوهای پر انرژی مانند ایکس، امواج آلفا، بتا و گاما سلول‌های سرطانی را از بین می‌برد.
مرحله دو سرطان معده
در مرحله دو سرطان به لایه‌های عمیق‌تر معده و شاید به غدد لنفاوی مجاور نیز گسترش یافته است. جراحی برای برداشتن قسمتی از معده یا تمام معده و همچنین برداشتن غدد لنفاوی مجاور هنوز به عنوان درمان اصلی مرحله دوم شناخته می‌شود. به احتمال زیاد از قبل شیمی درمانی یا پرتو درمانی دریافت می‌کنید و ممکن است بعد از جراحی نیز یکی از آنها را همچنان ادامه دهید.
مرحله سوم سرطان معده
سرطان ممکن است در مرحله سوم در تمام لایه‌های معده و سایر اندام‌های نزدیک آن مانند طحال یا روده بزرگ وجود داشته باشد یا ممکن است کوچکتر باشد اما به عمق غدد لنفاوی برسد. در مرحله سوم سرطان معده باید کل معده برداشته شود که شیمی درمانی یا پرتو درمانی هم زمان با جراحی انجام می‌شود که عموما جهت درمان پاسخگو است در غیر این صورت حداقل علائم را کاهش می‌دهد. اگر برای جراحی بسیار مریض هستید، بسته به میزانی که بدن بتواند تحمل کند ممکن است شیمی درمانی، پرتو درمانی یا هر دو را دریافت کنید. در آخرین مرحله که سرطان به اندام وسیعی مانند کبد، ریه‌ها یا مغز گسترش یافته است درمان بسیار سخت‌تر است اما پزشک می‌تواند آن را مدیریت کرده و علائم را تسکین دهد.
مرحله چهارم سرطان معده
اندام‌های گوارشی مانند روده، کبد، لوزالمعده و کیسه صفرا زیر مجموعه دستگاه گوارش هستند که به آن سیستم هاضمه یا سیستم GI گفته می‌شود. اگر تومور بخشی از سیستم GI را مسدود کند، ممکن است موارد زیر را دریافت کنید:
- روشی که لوله نازک از گلو پایین می‌رود و قسمتی از تومور را با آندوسکوپی لیزری از بین می‌برد.
- یک لوله فلزی نازک به نام استنت که می‌تواند باعث آزاد شدن جریان شودکه بین معده و مری یا بین معده و روده کوچک جاسازی می‌شود.
- جراحی بای پس معده برای ایجاد یک مسیر در اطراف تومور
- جراحی برای برداشتن قسمتی از معده
- شیمی درمانی، پرتو درمانی یا هر دو ممکن است در این مرحله نیز استفاده شود. این داروها به سلول‌های سرطانی حمله می‌کنند اما با سلول‌های سالم کاری ندارند در نتیجه احتمال بروز عوارض جانبی در آن کم است.
چگونه می‌توان از سرطان معده پیشگیری کرد؟ | پیشگیری از سرطان معده
- درمان عفونت‌های معده: اگر زخم معده ناشی از عفونت هیلکوباکتر پیلوری دارید، تحت درمان قرار بگیرید. آنتی بیوتیک‌ها می‌توانند باکتری‌ها را از بین ببرند و سایر داروها زخم‌های داخلی معده را درمان می‌کنند تا خطر ابتلا به سرطان را کاهش دهند.
- تغذیه سالم داشته باشید: هر روز میوه و سبزیجات تازه بیشتری بخورید که سرشار از فیبر و برخی از ویتامین‌ها هستند که می‌تواند خطر ابتلا به سرطان را کاهش دهند. از غذاهای بسیار شور، ترشی، دودی مانند هات داگ، گوشت فرآوری شده یا پنیرهای دودی خودداری کنید.
- نداشتن اضافه وزن: وزن خود را در سطح سالم نگه دارید زیرا اضافه وزن یا چاقی نیز می‌تواند خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهد. با محاسبه BMI از میزان چاقی خود آگاه شوید.
- سیگار نکشید: اگر از دخانیات استفاده می‌کنید خطر سرطان معده دو برابر می‌شود.
- از آسپرین یا NSAID استفاده می‌کنید: اگر روزانه از آسپرین برای پیشگیری از مشکلات قلبی یا داروهای NSAID برای آرتریت استفاده می‌کنید، با پزشک خود در مورد تأثیر این داروها بر معده مشورت کنید.
بیماری اس ام ای در کودکان و بزرگسالان چیست؟ | بیماری SMA در کودکان و بزرگسالان
سرطان معده و تنگی نفس
در سرطان معده گاه شاهد بازگشت اسید به معده هستیم که همراه با تنگی نفس اتفاق می‌افتد. گاه تنگی نفس ناشی از وجود بیماری دیگری تنگی مری، آسم و التهاب مری است که با درمان آنها، تنگی نفس هم برطرف می‌شود. یکی از عوارض ناشی از سرطان معده و تنگی نفس آروغ زدن است که باید جدی گرفته شود.
سرطان معده و سردرد
سرطان معده همیشه فقط خود معده را درگیر نمی‌کند بلکه اعضای دیگری هم درگیر می‌شوند که بیمار به جای تجربه یک درد، چندین درد را همزمان تجربه می‌کند. گاه سر درد ناشی از تغذیه نادرست بیمار مبتلا به سرطان معده است که به او هشدار می‌دهد تا از مواد غذایی سالم‌تری استفاده کند. سر درد گاه با سرگیجه همراه است که باید اجسام نوک تیز را از دسترس خارج کرد تا به طور ناگهانی حین سرگیجه با سر به آن برخورد نشود.
سرطان معده و کبد
از اصلی‌ترین بخشی که سرطان معده می‌تواند آن‌جا را درگیر کند و بسیار شایع است کبد است. گاه سرطان معده به قدری گسترش می‌یابد که به کبد نیز سرایت می‌کند که به دنبال آن مشکلات کبدی اتفاق می‌افتد. به همین دلیل است مکرر توصیه می‌شود درمان سرطان معده جدی گرفته شود و در صورت مشاهده هر نوع علائم مربوطه هرچه سریع‌تر به پزشک مراجعه شود.
سرطان معده واگیر دارد؟
سلول‌های سرطانی توانایی انتقال از فردی به فرد دیگر را ندارند زیرا باکتری یا ویروسی نیستند. سرطان معده مسری نبوده و در صورتی که فرد سرطانی در اطراف شما است با خیالی راحت می‌توانید از او پرستاری کنید. اگر در خانواده‌ای هستید که فردی مبتلا به سرطان معده شده است احتمال ارثی بودن آن در شما افزایش می‌یابد بنابراین با کمک مشاوره ژنتیک در کنار سایر روش‌های سالم زیستن تا حدودی می‌توانید از سرطان معده پیشگیری کنید.
