چند راهکار ساده برای پیشگیری از سکته مغزی
سکته مغزی زمانی اتفاق میافتد که جریان خون به بخشی از مغز قطع شود. بیشترین چیزی که جریان خون را مسدود میکند، لخته شدن است. همچنین 10% از سکتههای مغزی ناشی از خونریزی در مغز است. سن بالا و سابقه سکته مغزی در خانواده از جمله مواردی است که احتمال بروز سکته مغزی را افزایش میدهد. با اینکه نمیتوان زمان را به عقب برگرداند یا اقوام و خانواده را تغییر داد اما با این حال متخصصان اعتقاد دارند که 80% از سکتههای مغزی قابل پیشگیری هستند. پیشگیری از سکته مغزی نه تنها از سکته مغزی جلوگیری میکند بلکه سبک زندگی سالم را به ارمغان میآورد.
علائم سکته مغزی
- سردرد شدید و ناگهانی
- سرگیجه
- کاهش سطح هوشیاری و بیهوشی
- بی حس شدن یا فلج ناگهانی بخشی از اعضای صورت و بدن
- اختلال در گفتار (ناتوانی در واضح خرف زدن)
- اختلال در تفکر
- اختلال در حواس
- اختلال در بلع
- ناتوانی در جویدن، خوردن و آشامیدن
- ناتوانی در راه رفتن
- ناتوانی در درک صحبتهای اطرافیان
- حالت تهوع و استفراغ
از علائم سکته مغزی هستند. 7 آبان مصادف با 29 اکتبر روز جهانی پیشگیری از سکته مغزی نامیده شده است. انجمن جهانی سکته مغزی کلمه FAST را برای تشخیص زود هنگام سکته ارائه کرده است که هرکدام از حروف FAST معنای خاص خود را دارند:
- F – Face (چهره): لبخند بزنید، آیا یک طرف چهره افتاده و رو به پایین است؟
- A – Arms(دستان): هر دو دستان را بالا بیاورید، آیا یکی از این دو دست پایین میافتد؟
- S – Speech (گفتار): صحبت کنید، آیا گفتار نا واضح است و یا نمیتوان صحبت کرد؟
- T – Time (زمان): هر یک از نشانه های بالا میتواند از علائم سکته مغزی باشد، زمان را از دست ندهید و با 115 تماس بگیرید.
سه سطح پیشگیری از سکته مغزی
انواع سکته مغزی عبارتند از:
- گذرا (سکته مغزی خفیف): سکته مغزی خفیف و گذرا ناشی از قطع موقت خونرسانی به مغز است
- ایسکمیک (انسدادی): سکته مغزی از نوع ایسکمیک یا انسدادی ناشی از لخته خون تشکیل شده در قلب که به مغز منتقل میشوند یا انسداد عروق مغزی به خاطر باریک شدن رگها توسط پلاک چربی است. سکته مغزی ایسکمیک شامل:
- آمبولی (Embolic): لخته خون در جایی دیگر از بدن تشکیل شده و به مغز میرسد. حدود 15% از سکتههای آمبولی مرتبط با فیبریلاسیون مغزی (ضربان قلب نامنظم) است.
- ترومبوتیک (Thrombotic): لخته ایجاد شده در مغز تشکیل شده است.
میباشد.
- هموراژیک (خونریزی): سکته هموراژیک زمانی اتفاق میافتد که عروق خونی مغز پاره شده و خون به سلولهای اطراف میرسد که خونریزی میتواند به صورت:
- درون مغزی: در خونریزی درون مغزی یکی از رگهای داخل مغز پاره شده و خون به بافت داخلی مغز میریزد.
- برون مغزی: خونریزی برون مغزی در فضای بین سطح بیرونی مغز و جمجمه اتفاق میافتد.
باشد که معمولا به دلیل فشار خون بالا، آنوریسم و بد شکلی شریانی – وریدی اتفاق میافتد.
با روشهای پیشگیری از سکته مغزی تا حد ممکن از بروز سکته جلوگیری کنید.
جلوگیری از سکته مغزی با راهکارهای ساده
چه کارهایی برای پیشگیری از سکته مغزی میتوان انجام داد؟ راهکارهایی ساده برای پیشگیری از سکته مغزی وجود دارد. با ما در سایت خوب میشی همراه بمانید تا پاسخ سوال را بگیرید.
فشار خون را پایین بیاورید
فشار خون بالا دلیل اصلی نیمی از سکتههای مغزی است. اگر فشار خون به خوبی کنترل نشود به دلیل بالا بودن فشار خون دیواره شریان (سرخرگ) را ضخیم کرده و باعث ایجاد کلسترول یا چربیها میشود و پلاک ایجاد میکند. اگر یکی از پلاکها کنده و آزاد شده میتواند خون رسانی به مغز را مسدود کند. فشار خون بالا میتواند عروق را ضعیف کرده و احتمال ترکیدن آنها را افزایش دهد که خود باعث سکته مغزی میشود. بنابراین برای پیشگیری از سکته مغزی فشار خون را پایین آورده و داروهای خود را به موقع مصرف کنید و از ورزش و تغذیه سالم غافل نشوید.
از سیگار دور بمانید
نیکوتین موجود در سیگار فشار خون را افزایش میدهد و مونوکسید کربن موجود در دود میزان اکسیژن خون را کاهش میدهد که خطر سکته مغزی را دو برابر میکند. حتی تنفس دود سیگار هم میتواند احتمال سکته مغزی را افزایش دهد. توتون و تنباکو میتواند:
- سطح چربی خون به نام تری گلیسیرید را افزایش دهد
- سطح کلسترول خوب HDL را کاهش دهد
- خون را چسبناک کرده و احتمال لخته شدن را افزایش میدهد
- رگهای خونی را دستخوش تغییرات کرده و به لایههای داخلی آسیب برساند
با پزشک خود درمورد راههای ترک سیگار صحبت کرده و برای پیشگیری از سکته مغزی در ترک آن و دور ماندن از دود آن جدی و سختگیر باشید.
قلب خود را مدیریت کنید
ضربان قلب نامنظم به نام فیبریلاسیون دهلیزی یکی از علل لخته شدن خون و در نتیجه سکته مغزی است. داروها، اقدامات پزشکی و جراحی میتواند قلب را به ریتم طبیعی خود برگرداند اما اگر با علائم تپش قلب یا تنگی نفس درمورد وجود فیبریلاسیون دهلیزی شک دارید به پزشک مراجعه کنید و از سلامتی خود مطمئن شوید تا بتوانید به سادگی پیشگیری از سکته مغزی را به جا آورید.
از الکل دوری کنید
مصرف الکل زیان بار است. برای پیشگیری از سکته مغزی از مصرف الکل و مشروبات دوری کنید. اگر الکل مصرف میکنید و نمیتوانید به سادگی آن را کنار بگذارید به تدریج مصرف ان را کم کنید تا بتوانید وابستگی خود را به آن قطع کنید.
دیابت را کنترل کنید
قند خون بالا منجر به دیابت میشود که اگر به خوبی کنترل نشود باعث رسوب چربی یا لخته شدن در داخل رگهای خونی میشود و حتی خونرسانی به مغز را متوقف میکند. برای پیشگیری از سکته مغزی اگر مبتلا به دیابت هستید، قند خون خود را دائم چک کنید و داروهای تجویز شده را مصرف کنید. هر چند ماه یک بار به پزشک مراجعه کنید تا بتواند وضعیت سلامتی شما و سطح قند خون را تحت نظر داشته باشد.
مطلب پیشنهادی:
برای دیابت چه بخوریم | غذاهای مفید برای دیابت
ورزش پیشگیری از سکته مغزی
کم بودن میزان تحرک و یک جا نشینی منجر به چاقی، کلسترول بالا، دیابت و فشار خون میشود که خود باعث سکته مغزی میشود. پس لازم است که تحرک داشته باشید اما نه اینکه بخواهید به یک باره به خود فشار آورید بلکه کافی است 5 بار در هفته به مدت 30 دقیقه ورزش کنید. در ادامه تعدادی از بهترین لینکهای مرتبط با ورزش آورده شده تا بتوانید از میان آنها تعدادی را برای ورزش روزانه در نظر بگیرید.
بهترین زمان ورزش برای لاغری و چربی سوزی | تمرینات هوازی و کاردیو
بهترین حرکتهای ورزش خانگی برای چربی سوزی شکم و پهلو + آموزش تصویری
قبل از شروع به ورزش با پزشک مشورت کنید.
کلسترول بد را کنترل کنید
کلسترول بد LDL را برای پیشگیری از سکته مغزی تا جای ممکن کاهش دهید. اگر ورزش و رژیم برای کاهش کلسترول بد کافی نیست پزشک دارو تجویز خواهد کرد. داروها را در کنار رژیم غذایی سالم و ورزش استفاده کنید.
خر و پف را نادیده نگیرید | پیشگیری از سکته مغزی در خواب
خر و پف بلند و مداوم میتواند نشانه اختلالی به نام آپنه خواب باشد که باعث میشود چندین بار در طول شب تنفس متوقف شود. عدم دریافت اکسیژن کافی و افزایش فشار خون میتواند احتمال سکته مغزی را افزایش دهد. برای پیشگیری از سکته مغزی و درمان آپنه خواب، مقاله آپنه خواب چیست؟ + علائم و درمان را مطالعه کنید. خوابیدن بیش از 9 ساعت و استراحت روزانه بیش از 90 دقیقه زنگ خطری برای سکته مغزی به شمار میرود.
غذاهای بهتر بخورید | برای جلوگیری از سکته مغزی چه بخوریم
تغذیه سالم میتواند باعث پیشگیری از سکته مغزی شود و وزن را متعادل نگه دارد. هر روز از:
- میوههای تازه
- سبزیجات مانند کلم بروکلی، جوانههای بروسل (جوانه بروکسل)، اسفناج و ...
- پروتئینهای لاغر کننده مانند پروتئین وی، سویا، سفیده تخم مرغ و ...
- مواد غذایی پر فیبر مانند آووکادو، نارگیل، انجیر، عدس، لوبیا قرمز، بادام و ...
استفاده کنید. از چربیهای ترانس و اشباع شونده دوری کنید چرا که رگها را مسدود میکنند. نمک به مقدار بسیار کم مصرف کنید و غذاهای فرآوری شده را حذف کنید.
داروی گیاهی برای جلوگیری از سکته مغزی
برای پیشگیری از سکته مغزی میتوان از طب سنتی و داروهای گیاهی کمک گرفت که در ادامه به آنها اشاره میکنیم:
- سیر و لیمو ترش: سیر به جلوگیری از لخته شدن خون کمک بسیاری میکند. 30 حبه سیر خورد شده را با 6 عدد لیمو ترش پوست کنده شده در یک لیتر آب ریخته و به مخلوط کن منتقل کنید تا به صورت پوره درآید. سپس پوره را در قابلمه ریخته و اجازه دهید تا روی شعله به جوش آید و سپس از حرارت دادن آن دست بکشید. با خنک شدن آن را به یک ظرف شیشهای انتقال دهید و سپس 3 هفته و هر بار 50 میلی لیتر از آن مصرف کنید. یک هفته وقفه بیندازید و مجدد 3 هفته دیگر 50 میلی لیتر استفاده کنید و این چرخه را تا زمان تمام شدن ترکیب سیر و آبلیمو ادامه دهید.
- زردچوبه: زردچوبه یکی از ادویههای معروف است که در آشپزی کاربرد بسیاری دارد. از زردچوبه در پخت وعدههای غذایی خود استفاده کنید اما اگر بیماری خاصی دارید ابتدا به پزشک مراجعه کرده و درباره منع مصرف آن سوال کنید.
- زنجبیل: زنجبیل گیاهی پر خاصیت است که میتوان روزانه به صورت دمنوش مصرف کرد.
مطلب پیشنهادی:
لاغری با زنجبیل | چربی سوزی شکم و پهلو با زنجبیل
آیا آسپرین برای پیشگیری از سکته مغزی مناسب است؟
آسپیرین به عنوان رقیق کننده خون عمل میکند و از تشکیل لخته خون در عروق که توسط کلسترول و پلاک مسدود شده است جلوگیری میکند. آسپرین برای همه افراد مناسب نیست بنابراین بدون مشورت با پزشک مصرف خودسرانه آسپرین را آغاز نکنید. اگر شخصی علائمی از سکته مغزی مانند اختلالات گفتار یا افتادگی صورت را از خود نشان میدهد به او آسپرین ندهید چرا که میتواند خونریزی ناشی از سکته مغزی را بیشتر کند در عوض با شماره 115 فوریتهای پزشکی (اورژانس) تماس بگیرید.
پیشگیری از سکته مغزی مجدد
اگر قبلا سکته مغزی کردهاید حتما از داروهایی که پزشک به شما داده است استفاده کنید. حداقل 25% از افرادی که سکته میکنند در طی 3 ماه مصرف یک یا چند مورد از داروی خود را قطع میکنند که خطرناک است زیرا در آن لحظه احتمال حمله مجدد وجود دارد.