بارداری پوچ چیست و چه علائمی دارد

گاهی اوقات ممکن است تمام علائم مربوط به بارداری از جمله حالت تهوع، خستگی، تورم سینه‌ ها و غیره را تجربه کنید اما بعد از بررسی های دقیق پزشکی متوجه شوید که در حقیقت باردار نیستید! در این شرایط گفته می شود که بارداری پوچ است.

بارداری پوچ یا حاملگی کاذب که به عنوان حاملگی فانتوم یا به اصطلاح بالینی pseudocyesis نیز شناخته می شود، یک وضعیت غیرمعمول است که باعث می شود زن تصور کند باردار است. او حتی بسیاری از علائم کلاسیک بارداری را خواهد داشت. این شرایط ربطی به سقط جنین ندارد. زیرا در حاملگی کاذب، حاملگی وجود نداشته و جنینی نیز وجود ندارد. با وجود این، علائم می تواند به اندازه ای طول بکشد که یک زن و حتی اطرافیانش، باور کنند که او باردار است.

برای اینکه بدانید بارداری پوچ چیست و چه علائمی دارد در ادامه این بخش با خوب میشی همراه بمانید و اطلاعات دقیقی در این رابطه کسب کنید.

بارداری پوچ چیست؟

بارداری پوچ یا حاملگی کاذب وضعیتی است که در ان فرد معتقد است باردار است در حالی که باردار نیست. به این نوع از بارداری، حاملگی فانتوم (phantom pregnancy) نیز می گویند. در واقع، در بارداری کاذب، فرد علائم بارداری دارد و احساس بارداری می کند، اما آزمایش های بارداری و سونوگرافی تایید می کند که از نظر فیزیکی بارداری وجود ندارد و هیچ جنینی در رحم رشد نکرده است. این یک وضعیت نادر است و پزشکان معتقدند عوامل روانی و هورمونی در ایجاد آن نقش دارند.

پیشنهاد مطالعه: ورزش های جلوگیری از ورم پا در بارداری

چه چیزی باعث بارداری کاذب می شود؟

در حال حاضر، هیچ پاسخی برای این که چرا برخی از زنان دچار بارداری پوچ می شوند، وجود ندارد. اما سه نظریه اصلی وجود دارد. 

• برخی از متخصصان سلامت روان بر این باورند که این امر با میل شدید به باردار شدن یا ترس از باردار شدن مرتبط است. ممکن است این امر بر سیستم غدد درون ریز تأثیر بگذارد که به نوبه خود باعث بروز علائم بارداری می شود.

• نظریه دیگر به برآورده شدن آرزوها مربوط می شود. برخی از متخصصان سلامت روان بر این باورند که وقتی زنی سال‌ ها در آستانه بارداری است، احتمالاً پس از تجربه سقط‌ جنین متعدد، ناباروری، یا به این دلیل که می‌ خواهد ازدواج کند، ممکن است تغییرات خاصی در بدن خود را به‌عنوان نشانه‌ ای واضح از باردار بودن خود تعبیر کند.

• نظریه سوم مربوط به تغییرات شیمیایی خاصی در سیستم عصبی است که مربوط به اختلالات افسردگی است. ممکن است این تغییرات شیمیایی مسئول علائم بارداری پوچ باشد.

برخی دیگر از دلایلی که ممکن است یک فرد دچار بارداری کاذب شود عبارتند از:

• تمایل شدید برای باردار شدن
• سقط جنین های متعدد
• از دست دادن فرزند
• ناباروری
• ترس شدید از باردار شدن
• افسردگی یا اضطراب
• آسیب عاطفی
• سوء استفاده جنسی

علائم و نشانه های بارداری پوچ چیست؟

حاملگی کاذب اغلب از هر نظر شبیه حاملگی است، اما در حقیقت هیچ جنینی در رحم مادر وجود ندارد و در تمام موارد، زن کاملاً مطمئن است که باردار است.

از نظر فیزیکی، شایع‌ترین علامت، بزرگ شدن شکم، شبیه به برآمدگی جنین است. یعنی شکم می تواند شروع به بزرگ شدن کند، درست مانند دوران بارداری که یک جنین در حال رشد رشد می کند. در طول بارداری کاذب، این بزرگ شدن شکم به خاطر رشد جنین نیست، بلکه اعتقاد بر این است که ناشی از تجمع موارد زیر است:

• گاز
• چربی
• مدفوع
• ادرار

نامنظمی سیکل قاعدگی زنان دومین علامت شایع فیزیکی در بارداری پوچ است. بین نیم تا سه چهارم زنانی که دچار بارداری کاذب شده بودند، حرکت جنین را احساس می کردند. بسیاری از زنان نیز گزارش می‌ دهند که لگد جنین را احساس می‌ کنند، حتی با وجود اینکه هرگز جنین وجود نداشته است.

سایر علائم نیز ممکن است درست شبیه به علائمی باشد که معمولا در دوران بارداری تجربه می شوند و می توانند شامل موارد زیر باشند:

• تهوع صبحگاهی و استفراغ
• سینه های حساس
• تغییرات در سینه ها، از جمله اندازه و رنگدانه
• قطع شدن قاعدگی
• شیردهی
• افزایش وزن
• انقباضات کاذب زایمان
• هوس یا بیزاری از غذا
• افزایش اشتها
• بزرگ شدن رحم
• نرم شدن دهانه رحم

این علائم می توانند آنقدر قابل باور باشند که حتی پزشکان را نیز فریب دهند.

آیا درمانی برای بارداری پوچ وجود دارد؟

نشان دادن یک مدرک معتبر پزشکی از طریق تکنیک‌ های تصویربرداری مانند سونوگرافی مبنی بر اینکه واقعاً بارداری وجود ندارد، موفق‌ ترین راه برای پایان دادن به بارداری کاذب است. زیرا از آنجایی که تصور نمی شود حاملگی های کاذب دلایل فیزیکی مستقیم داشته باشند، بنابراین توصیه های کلی برای درمان آنها با دارو وجود ندارد. اما اگر زنی علائمی مانند بی نظمی قاعدگی را تجربه کند، ممکن است دارو تجویز شود.

به نظر می رسد بارداری پوچ، در زنانی که بی ثباتی روانی را تجربه می کنند، به طور نامتناسبی اتفاق می افتد. به همین دلیل لازم است که برای درمان تحت نظر روان درمانگر باشند.

پیشنهاد مطالعه: مهمترین زمان سونوگرافی های دوران بارداری

بارداری پوچ چقدر شایع است؟

مفهوم بارداری کاذب چیز جدیدی نیست. در دهه 1940، از هر 250 حاملگی تقریباً 1 مورد حاملگی کاذب رخ می داد و به تدریج این تعداد به ازای هر 22000 تولد به 1 تا 6 مورد کاهش یافته است.

میانگین سنی زنانی که حاملگی پوچ را تجربه می‌کنند 33 سال (16 تا 39) است، اما مواردی در کودکان 6 ساله و زنان 79 ساله گزارش شده است. تقریباً یک سوم زنان مبتلا به کاذب حداقل یک بار قبلاً باردار شده‌اند. 

در کشورهایی که دسترسی آسان به تست های بارداری دقیق دارند، حاملگی کاذب بسیار نادر شده است. برخی از فرهنگ‌ ها ارزش یک زن را با توانایی او در باردار شدن مرتبط می‌ کنند و در این بخش‌ های جهان، برداری پوچ با نرخ‌های بالاتری دیده می‌ شود.

چه تفاوتی بین بارداری پوچ و بارداری واقعی وجود دارد؟

بزرگترین تفاوت بین بارداری کاذب و حاملگی واقعی، وجود جنین است. فرد مبتلا به بارداری کاذب ممکن است احساس بارداری داشته باشد و علائم بارداری داشته باشد، اما آزمایش بارداری، آزمایش خون یا سونوگرافی نشان می دهد که باردار نیست.

عوامل روانی مرتبط با حاملگی کاذب

ارتباط ذهن و بدن می تواند قدرتمند باشد. برخی از ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی بر این باورند که تمایل به باردار شدن شایع ترین علت حاملگی کاذب است. افراد ممکن است چنان میل شدیدی برای باردار شدن داشته باشند که بدنشان به آنها کمک می کند تا باور کنند که باردار هستند. سایر شرایط مانند افسردگی ناشی از ناباروری یا سقط جنین نیز می تواند یک عامل خطر برای بروز علائم بارداری کاذب باشد.

عوامل هورمونی مرتبط با حاملگی کاذب

شرایط پزشکی مانند تومورهای رحم، یائسگی یا سرطان نیز می تواند باعث تغییراتی در سطح هورمون فرد شود. این تغییرات هورمونی می تواند علائم بارداری مانند پریود نشدن، خستگی یا افزایش وزن را تقلید کند. پزشکان ممکن است بخواهند این شرایط پزشکی را قبل از تشخیص بارداری کاذب، رد کنند. همچنین تمایل شدید برای باردار شدن نیز ممکن است مستقیماً بر هورمون ها تأثیر بگذارد و علائم بارداری را ایجاد کند.

بارداری پوچ چگونه تشخیص داده می شود؟

پزشک متخصص زنان یا ماما، معاینه لگن، سونوگرافی، آزمایش ادرار یا آزمایش خون را برای بررسی بارداری انجام می دهند. اگر حاملگی کاذب رخ داده باشد، این آزمایش ها منفی می شوند و تایید می کنند که حاملگی اتفاق نیفتاده است و فرد باردار نیست.

افراد مبتلا به این وضعیت احتمالاً ناراحت، ناامید و ناباور خواهند بود که جنینی وجود ندارد و سونوگرافی ممکن است بهترین گزینه برای متقاعد کردن فرد مبتلا به بارداری کاذب مبنی بر اینکه باردار نیست باشد، زیرا بصری ترین آزمایش تشخیصی برای بارداری است.

علاوه بر این، برخی از بیماری ها علائمی مشابه بارداری دارند. به عنوان مثال، نوع نادر سرطان می تواند هورمون های بارداری ترشح کند. پزشکان ممکن است آزمایش های اضافی را برای رد شرایط سلامتی که ممکن است علت علائم بارداری باشد انجام دهند.

آیا با وجود بارداری کاذب می توان تست بارداری مثبت گرفت؟

خیر! در این شرایط تست بارداری مثبت نیز وجود نخواهد داشت. تست های بارداری خانگی هورمون HCG (گنادوتروپین جفتی انسان) را بررسی می کند. سلول های جفت فقط در دوران بارداری HCG تولید می کنند. بنابراین اگر جنینی وجود نداشته باشد، این هورمون نیز در تست بارداری مشاهده نمی شود و سونوگرافی و آزمایش ادرار نیز تایید می کند که جنین در بدن رشد نمی کند.

آیا بارداری پوچ یک توهم است؟

نه، بارداری کاذب یک توهم نیست. افرادی که با توهم بارداری تشخیص داده شده اند، علائم بارداری ندارند اما معتقدند که باردار هستند. اما افراد مبتلا به حاملگی کاذب دارای علائم بارداری واقعی هستند و پزشکان نیز با این شرایط متفاوت برخورد می کنند.

چگونه به فردی که احساس بارداری پوچ داشته کمک کنیم؟

درک این نکته مهم است که بارداری کاذب یک موضوع بسیار پیچیده است. فردی که در حال تجربه حاملگی کاذب است معمولاً اعتقاد قوی به باردار بودن خود دارد و بحث کردن با کسی که واقعاً علائم بارداری را تجربه می کند دشوار است. وقتی تأیید شود که آنچه آن فرد تجربه می کند، حاملگی واقعی نیست، اندوه بعدی ممکن است شدید باشد. گاهی اوقات متقاعد کردن کسی که دچار احساس بارداری کاذب شده است که باردار نیست، عملا غیرممکن خواهد بود.

اگر یکی از عزیزانتان دچار این احساس شده است، مهم است که بسیار ملایم با او رفتار کنید. اغلب اوقات، حاملگی کاذب از ضربه ناشی از از دست دادن بارداری یا تجربه ناباروری ناشی می شود. مراقبت از فردی که مبتلا به بارداری پوچ است، باید شامل یک عنصر قوی از شفقت و تعادل ظریف در تأیید احساسات آن فرد و همچنین تصدیق حقایق موقعیت او باشد.

این وضعیت معمولا قابل درمان است و می تواند برطرف شود، اما ممکن است برای فردی که آن را تجربه می کند و همچنین برای عزیزانش دردناک باشد. بنابراین مهربان باشید و همچنین عزیزتان را تشویق کنید که در صورت اقتضای شرایط به دنبال کمک حرفه ای باشد.

مهم ترین حقایقی که باید در رابطه با بارداری پوچ بدانید

حاملگی کاذب به باور نادرست و غیر هذیانی باردار بودن اشاره دارد که با علائم و نشانه های عینی بارداری همراه است. علت دقیق بارداری کاذب به طور کامل شناخته نشده است، اگرچه ممکن است یک تداخل پیچیده بین تغییرات روانی و عصبی غدد درون ریز باشد. به منظور تشخیص حاملگی کاذب، مهم است که حاملگی قابل قبول یا هر شرایط پزشکی دیگری که می تواند شبیه حاملگی کاذب باشد، رد شود.

درمان بارداری پوچ عمدتاً حمایتی است و برخی افراد به روان درمانی یا گفتار درمانی نیاز دارند. پیش آگاهی تا حد زیادی به رفع عوامل روانی یا اجتماعی زمینه ای که در بارداری کاذب نقش داشته اند بستگی دارد.

پیشنهاد مطالعه: حاملگی خارج از رحم چیست ؟ | نشانه ها و درمان حاملگی خارج از رحم

نکاتی برای کمک به فردی که در وضعیت بارداری پوچ قرار دارد

اگر فکر می‌ کردید باردار هستید و علائم بارداری را تجربه کرده‌ اید، فقط برای اینکه متوجه شوید باردار نیستید، ممکن است از نظر عاطفی احساس شکستگی کنید. ممکن است احساس گیجی و بی حسی کنید. اینها همه واکنش های طبیعی به این تجربه هستند. شما واقعاً باور داشتید که چیزی که تجربه می‌ کنید حاملگی است و ممکن است ارتباط عاطفی عمیقی با جنینی که در بدن شما رشد می کند، برقرار کرده باشید. بنابراین ممکن است بعد از متوجه شدن این موضع که بارداری پوچ داشته اید، یک حس عمیق از دست دادن را تجربه کنید.

اگر تشخیص داده شد که شما مبتلا به بارداری پوچ هستید، ممکن است نه تنها از این واقعیت که باردار نیستید ناراحت شوید، بلکه از این که این اتفاق برای شما افتاده است، ترس یا شرم داشته باشید. ممکن است تعجب کنید که مشکل شما چیست و ممکن است از کمکی که در این زمان نیاز دارید بترسید.

اما لازم است بدانید که هیچ چیز برای خجالت وجود ندارد. دلایل زیادی وجود دارد که چرا ممکن است بارداری کاذب را تجربه کرده باشید. حتما این دلایل را با پزشک خود بررسی کنید و هر آزمایش پزشکی را که پزشک شما لازم می داند انجام دهید. اگر پزشک شما درمان را توصیه می کند، مهم است که آن را دنبال کرده و با یک درمانگر یا مشاور وقت ملاقات بگذارید. سلامت روان شما مهم است و شما در حال حاضر مستحق مراقبت دلسوزانه هستید. بیشتر از همه، به یاد داشته باشید که شما تنها نیستید و با مراقبت مناسب،می توانید به راحتی دوباره احساس خود را پیدا کنید.

بارداری پوچ، تجربه ای است که به ندرت وجود دارد. علائم بارداری واقعی و حاملگی کاذب ممکن است به طور گیج کننده ای مشابه باشند، اما یک تمایز قابل توجه وجود دارد. در یک بارداری کاذب، به سادگی هیچ جنین در داخل رحم وجود ندارد. اگر شما نیز تجربه ای در رابطه با بارداری پوچ دارید، حتما تجربیات خود را در قسمت کامنت بنویسید.