التهاب لثه چیست؟ | التهاب لثه و بیماری پریودنتال (بیماری لثه)
پریودنتیت که معمولاً بیماری لثه یا بیماری پریودنتال نیز نامیده میشود، با رشد باکتریایی در دهان شروع میشود و ممکن است در صورت عدم درمان صحیح به دلیل تخریب بافت اطراف دندان با از دست دادن دندان همراه باشد. التهاب لثه معمولاً قبل از پریودنتیت (بیماری لثه) اتفاق می‌افتد اما همه التهابات لثهها منجر به پریودنتیت نمی‌شود. اکثر مردم در مقطعی از زندگی خود دچار التهاب لثه می‌شوند و علائم خفیف آن نادیده گرفتن آن را آسان‌تر می‌کند اما اگر بدون درمان باقی بماند می‌تواند به مشکلات بزرگتری برای دهان تبدیل شود.
می‌توان با مسواک زدن، نخ دندان کشیدن و انجام تمیزکاری‌ها و معاینات منظم دندان از بروز التهاب لثه جلوگیری کرده و حتی روند پیشرفت آن را معکوس کنید. در مراحل اولیه التهاب لثه، باکتری‌ها در پلاک‌های دندان تجمع می‌یابند و باعث التهاب لثهها می‌شوند. خونریزی در هنگام مسواک زدن طبیعی است زیرا لثهها تحریک شده اما دندان‌ها هنوز محکم در حفره‌های خود قرار دارند وهیچ گونه آسیب جدی به استخوان یا بافت دیگر وارد نشده است.
نظافت دندان‌ها و التهاب لثه
هنگامی که مسواک زدن، نخ دندان کشیدن و شستشو دهان را کنار می‌گذارید یک لایه چسبناک از باکتری‌ها و مواد غذایی به نام پلاک در اطراف دندان ایجاد میشود و این ماده چرب و چسبناک اسیدهایی را آزاد می‌کند که به پوسته بیرونی و مینای دندان حمله کرده و باعث پوسیدگی میشود. بعد از 72 ساعت، پلاک به صورت تارتار در می‌آید که در امتداد خط لثه ایجاد میشود و تمیز کردن کامل دندان‌ها و لثهها را سخت می‌کند. با گذشت زمان تجمع پلاک باعث تحریک و التهاب لثهها میشود.
در فرد مبتلا به پریودنتیت، لایه داخلی لثه و استخوان از دندان‌ها خارج شده و فضاهای خالی ایجاد میشود. این فضاهای کوچک بین دندان‌ها و لثهها مواد چرب و نامناسب را جمع آوری کرده و ممکن است عفونی شوند. سیستم دفاعی بدن با گسترش و رشد پلاک در زیر خط لثه با باکتری‌ها مبارزه می‌کند.
سموم توسط باکتری‌های موجود در پلاک و همچنین آنزیم‌های بدن که در مبارزه با عفونت‌ها دخیل هستند، شروع به تجزیه استخوان و بافت‌های همبند می‌کنند که دندان‌ها را در جای خود نگه می‌دارد. با پیشرفت بیماری، حفره‌ها عمیق‌تر شده و بافت و استخوان لثه بیشتر از قبل از بین می‌رود در این حالت دندان‌ها شل می‌شوند و ممکن است از دست بروند. بیماری لثه علت اصلی از دست دادن دندان در بزرگسالان است.
19عادت که باعث خراب شدن دندان میشود
چه چیزی باعث بیماری لثه میشود؟
پلاک عامل اصلی بیماری لثه است. با این حال عوامل دیگری می‌توانند در ایجاد بیماری پریودنتال نقش داشته باشند که شامل موارد زیر است:
- تغییرات هورمونی: تغییرات هورمونی مانند تغییرات در دوران بارداری، بلوغ، یائسگی و قاعدگی ماهانه حساسیت لثهها را افزایش می‌دهد که باعث می شود بیماری لثه راحت‌تر ایجاد شود.
- بیماری‌ها: انواع بیماری‌ها ممکن است وضعیت لثه را تحت تأثیر قرار دهند که شامل بیماری‌هایی مانند سرطان یا HIV است که سیستم ایمنی را مختل می‌کند. از آنجا که دیابت بر توانایی بدن در استفاده از قند خون تأثیر می‌گذارد، بیماران مبتلا به دیابت در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به عفونت‌ها از جمله بیماری‌های پریودنتال و حفره‌ها هستند.
- داروها: انواع داروها می توانند بر سلامت دهان و دندان تأثیر بگذارند زیرا برخی از آنها جریان بزاق را کاهش می‌دهند. جریان بزاق بر دندان‌ها و لثهها اثر محافظتی دارد. برخی از داروها مانند داروی ضد تشنج و داروی ضد آنژین می‌توانند باعث رشد غیرطبیعی بافت لثه شوند.
- عادات بد: عادت‌های بد مانند سیگار کشیدن باعث تضعیف بافت لثه میشود. همچنین مسواک نزدن و نخ دندان نکشیدن تخریب لثهها را آسان‌تر می‌کند.
- سابقه خانوادگی: ارث وژنتیک بیماری‌های دندانی می‌تواند عامل موثر در ایجاد التهاب لثه باشد.
راهکارهای خانگی سفید کردن دندان
علائم التهاب لثه
یکی از اصلی‌ترین علائم التهاب لثه همانطور که از نام آن پیداست ملتهب شدن لثهها است. سایر علائم التهاب لثه عبارتند از:
- روشن شدن رنگ لثهها که گاهی به سفیدی می‌زند
- ایجاد لکه‌های سفید روی لثهها
- ایجاد پلاک روی لثهها
- احساس مزه بد و تلخ در دهان
- بوی بد در دهان
- لثه‌های شل و آویزان
- وجود چرک بین لثهها و دندان‌ها
- تغییر در مدل دندان‌ها
- فاصله افتادن بین دندان‌ها
هنگامی که التهاب لثه بیش از حد زیاد میشود حفره‌های عمیقی در میان دندان‌ها پدیدار میشود که با تجمع باقی مانده غذا و پلاک ممکن است عفونی شده و علاوه بر تاثیر نامطلوب روی دندان‌ها احتمال بروز التهاب زخمی حاد لثه (ANUG) و یا بیماری پیرادندانی (periodontal disease) افزایش می‌یابد. علائم التهاب لثه همیشه به راحتی قابل تشخیص نیست و گاه فرد حین مراجعه به دندانپزشکی متوجه وجود آن میشود بنابراین بهتر است چکاپ منظم انجام شود.
التهاب لثه و بوی بد دهان
بر اثر التهاب لثه هنگامی که باکتری‌ها در دهان شروع به رشد می‌کنند جرم موجود در دندان‌ها را تجزیه کرده و باعث آزاد شدن مواد شیمیایی میشود که بوی بدی دارند. همچنین پلاک‌های تشکیل شده روی دندان‌ها باعث ایجاد بوی بد می‌شوند. رعایت بهداشت دهان و دندان و همچنین مداومت بر مسواک زدن صحیح تا حدودی می‌تواند بوی بد دندان‌ها را از بین ببرد اما گاهی نیاز است از دندانپزشک کمک گرفت تا با جرم گیری و ترمیم لثهها کمک کند که زودتر بوی بد دهان از بین برود. ترمیم لثهها زمان بر بوده و لزوما در یک جلسه اتفاق نمی‌افتد که نیاز به صبوری و همکاری بیمار با پزشک دارد.
التهاب لثه در بارداری
دوران بارداری دوران هیجان انگیز و عجیبی است که گاه با وجود چکاپ دندان قبل از بارداری شاهد التهاب لثهها هستیم. هورمونی که در بدن زن ایجاد میشود تا به رشد جنین کمک شود به سمت دندان‌ها رسیده و به صورت التهاب خفیف لثه (ژنژیویت) و یا التهاب شدید لثه همراه با عفونت (پریودنتیت) ظاهر میشود. ممکن است عفونت شدید لثهها که به دنبال آن التهاب لثه اتفاق می‌افتد منجر به زایمان زودرس قبل از هفته 37 بارداری شود. بهتر است هرچه سریع‌تر به پزشک مراجعه کنید و در کنار آن بهداشت دهان و دندان و رژیم غذایی را رعایت کنید و اگر دندانپزشک صلاح می‌داند محلول آب نمک غرغره کنید.
التهاب لثه دندان عقل
عفونت دندان عقل پدیده‌ای است که در هر سنی ممکن است اتفاق بیفتد که به آن پری کرونیت نیز گفته میشود. که می‌تواند باعث التهاب لثه شود. همیشه هم دندان عق عفونت نمی‌کند بلکه گاهی به درستی از لثه خارج نمی‌شود و یا به صورت نهفته باقی می‌ماند که از این رو با التهاب لثه خود را نشان داده و نیاز است که آن را کشید. با کشیدن دندان عقل، فضای دندان‌ها آزاد شده و مانع از تجمع ذرات مواد غذایی، جرم‌ها و باکتری‌ها میشود.
التهاب لثه در کودکان
اصلی‌ترین دلیل التهاب لثه در کودکان عدم رعایت بهداشت دهان و دندان است. اما بیماری‌ها و عوامل ژنتیکی نیز در ایجاد التهاب دهان و دندان نقش دارند. عموما به کودکان توصیه میشود به روش درست مسواک بزنند و نخ دندان و استفاده از فلوراید را فراموش نکنند. متخصص اطفال برای درمان التهاب لثه یک یا چند مورد از گزینه‌های زیر را تجویز می‌کند که عبارتند از:
- جرم گیری و تمیز کردن دندان‌ها
- داروهای آنتی بیوتیک
- جراحی
- پیوند لثه
دریافت بهترین خدمات دندانپزشکی در مطب ندا حیدری
التهاب لثه بعد از کامپوزیت | التهاب لثه بعد از ایمپلنت
کامپوزیت و ایمپلت روشی در دندانپزشکی است که از نظر زیبایی – درمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد. از آنجایی که در کامپوزیت و ایمپلنت جسمی خارجی در دهان قرار می‌گیرد کمی التهاب لثه در روزهای اول طبیعی به نظر می‌رسد اما اگر التهاب لثه بیش از حد زیاد باشد و طولانی شود حتما باید هرچه سریع‌تر به دندان پزشک مراجعه کرد.
معمولا قبل از انجام کامپوزیت یا ایمپلنت ابتدا سلامت دندان‌ها و لثه بررسی میشود و در صورتی که موردی نداشته باشد ایمپلنت گذاری یا کامپوزیت انجام میشود. اگر پزشک مسکن یا آنتی بیوتیک تجویز کرده است آن را راس ساعت مقرر مصرف کنید و هنگام خواب سر را بالاتر از راستای بدن قرار دهید. پس از ایمپلنت و کامپوزیت از مصرف مواد غذایی سفت و سخت خودداری کرده و از دندانپزشک بخواهید که روش صحیح استفاده از نخ دندان را به شما آموزش دهد.
التهاب لثه بعد از پر کردن دندان
دندان‌هایی که نیاز به پر کردن دارند مکان مناسبی برای تجمع پلاک و باکتری هستند به همین دلیل در اسرع وقت باید پر شوند. پس از پر کردن دندان ممکن است احساس کنید که دچار التهاب لثه شده‌اید که معمولا با مصرف آنتی بیوتیک، مسکن و استفاده از کمپرس یخ برطرف میشود اما اگر التهاب لثه طی چند روز از بین نرود نشانه عفونت بوده که باید به دندانپزشک خود مراجعه کنید.
درمان التهاب لثه
امروزه پیشرفت علم به قدری گسترده شده است که بیشتر بیماری‌ها توسط داروهای شیمیایی، جراحی و یا پیوند اعضا درمان می‌شوند. التهاب لثه نیز قابل درمان بوده که باید به دندانپزشک مجرب و کارآزموده مراجعه کرد. در کنار آن و با مشورت دندانپزشک می‌توان روش‌های خانگی درمان التهاب لثه را به کار برد که عبارتند از:
- غرغره آب نمک
- دهانشویه آلوئه ورا
- دهانشویه مریم گلی
- دهانشویه روغن درخت چای
- ژل زردچوبه
- میخک
- روغن نارگیل
- زنجبیل
متاسفانه مصرف دخانیات تاثیر نامطلوبی روی سلامتی دهان و دندان دارد که اگر التهاب لثه داشته باشید آن را بدتر می‌کند؛ بنابراین می‌توانید با ترک سیگار و سایر دخانیات سلامتی را به لثهها برگردانید.
