آزمایش تحریک هورمون رشد چیست؟
بدن ما معمولاً بی سر و صدا و تقریباً بدون اطلاع قبلی تغییر می‌کند. قد بچه‌ها بلند می‌شود. موهای ما اغلب با افزایش سن نازک می‌شوند. همه این‌ها بخشی از بلوغ است و توسط هورمون‌ها کنترل می‌شود اما گاهی اوقات همه چیز برعکس می‌شود. هورمونی که به کنترل رشد و واکنش‌های شیمیایی در بدن کمک می‌کند، هورمون رشد نامیده می‌شود (HGH یا به طور خلاصه GH). بدن ممکن است هورمون رشد را در مقادیر زیاد تولید کند یا اصلاً قادر به تولید آن نباشد که کمبود هورمون رشد یا فقدان هورمون رشد نامیده می‌شود. HGH بسیار زیاد یا خیلی کم می‌تواند منجر به مسائل مختلفی شود، از جمله:
- کوتولگی یا کوتاه قامتی
- خستگی
- ضعف استخوان
- بلوغ تاخیری
اگر شما یا فرزندتان دارای هر یک از این شرایط هستید، پزشک ممکن است به شما پیشنهاد کند که یک تست تحریک هورمون رشد انجام دهید. اساس این آزمایش یک نمونه خون ساده است که سپس در آزمایشگاه بررسی می‌شود. اگرچه مشکلات هورمون رشد در صورت عدم درمان می‌تواند مشکلاتی را ایجاد کند اما درمان آنها ممکن است به سادگی تزریق منظم هورمون رشد باشد. در کودکان کمبود هورمون رشد ممکن است به مرور خود به خود بهتر شود. کمبود هورمون رشد شایع‌تر از ازدیاد هورمون رشد است به همین دلیل بیشتر مورد توجه قرار گرفته است.
غده هیپوفیز
هورمون رشد توسط غده هیپوفیز ساخته می‌شود. غده هیپوفیز به اندازه نخود در نزدیکی مرکز سر درست در زیر جلوی مغز و پشت بینی قرار دارد. GH هورمونی است که توسط غده هیپوفیز ساخته می‌شود. در حقیقت، هیپوفیز غده اصلی نامیده می‌شود زیرا هورمون‌های غده هیپوفیز به کنترل هورمون‌های دیگر کمک می‌کند که بخشی از سیستم غدد درون ریز است که بر بسیاری از عملکردهای بدن نظارت می‌کند.
اما اگر GH بیش از حد یا خیلی کم در بدن باشد ممکن است در غده هیپوفیز مشکلی وجود داشته باشد. در کودکان حین ملاقات با متخصص اطفال با یک ویزیت عادی متخصص اطفال کودک را از نظر قد، وزن و اندازه سر بررسی می‌کند و او را با محدوده طبیعی کودکان هم سن مقایسه می‌کند. اگر اندازه گیری‌ها خارج از محدوده باشد آزمایشاتی را تجویز می‌کند. اگر به عنوان یک فرد بزرگسال علائم زیر را دارید احتمالا میزان هورمون رشد شما متعادل نیست:
- انرژی کم
- قدرت کمتر
- افسردگی
- کاهش توده عضلانی
- افزایش چربی بدن
آزمایش خون می‌تواند میزان GH موجود در بدن را اندازه گیری کند. غده هیپوفیز GH را در پالس‌هایی که بر حسب جنس، سن و حتی زمان که در روز متفاوت است آزاد می‌کند به همین دلیل پزشکان از روش‌های مختلفی برای تحریک کردن هورمون‌ها برای برطرف کردن کمبود هورمون رشد یا سرکوب ترشح هورمون رشد قبل از انجام آزمایش استفاده می‌کنند.
بهترین غذاهای سبک برای معده درد
علائم کمبود هورمون رشد
علائم کمبود هورمون رشد در کودکان و بزرگسالان عبارتند از:
- کم سن‌تر به نظر رسیدن نسبت به هم سن و سالان
- بدن‌هایی بزرگ، چاق و چانه بزرگ
- افزایش چربی دور کمر
- اختلال در رشد مو
- تاخیر در بلوغ
- قد کوتاه (کوتوله)
- اضطراب و افسردگی
- قلب ضعیف
- خستگی
- کاهش توانایی تفکر، اختلال حواس
اقدامات قبل از آزمایش تعیین کمبود هورمون رشد در کودک
آزمایشات متعددی باید انجام شود تا کودک دچار کمبود هورمون رشد تشخیص داده شود. اندازه‌گیری هورمون‌های مختلف با آزمایش خون ساده انجام می‌شود. جهت تحریک هورمون رشد از یک یا دو داروی مختلف برای تحریک یا افزایش میزان GH آزاد شده توسط بدن استفاده می‌شود. قبل از انجام آزمایش می‌بایست:
- کودک نباید 12 ساعت قبل از آزمایش غذا بخورد.
- کودک نباید داروهای خاصی را شب قبل و روز آزمایش مصرف کند مگر اینکه پزشک به دلیل موارد خاص اجازه مصرف آن را داده باشد. یکی از داروهایی که ممکن است قبل از آزمایش مورد استفاده قرار گیرد کلونیدین است که با داروهایی مانند آمفتامین و دکستروآمفتامین (آدرال) یا متیل فنیدات (ریتالین) سازگار نیست، بنابراین پزشک به شما دستور می‌دهد که آیا نیاز به تغییر در مصرف آنها به مدت موقت دارید یا خیر.
- از آنجا که آزمایش چند ساعت طول می‌کشد کتاب، فیلم یا سایر سرگرم کننده‌ها را همراه داشته باشید تا از خسته شدن فرزند خود جلوگیری کنید.
- اطمینان حاصل کنید که روز آزمایش کودک لباس راحتی می‌پوشد.
بیماری سلیاک چیست ؟ | علائم + تشخیص + درمان
اقدامات قبل از آزمایش کمبود هورمون رشد در نوجوانان | اقدامات قبل از آزمایش کمبود هورمون رشد در بزرگسالان
پزشک معمولاً از فرد بزرگسال و حتی گاهی نوجوانان می‌خواهد بیش از یک نوع آزمایش انجام دهند که عبارتند از:
- آزمایش IGF-1 و IGFBP-3 که میزان هورمون‌های مرتبط اما متفاوت را بررسی می‌کند
- آزمایش برای بررسی مشکلات مربوط به هورمون‌های دیگر از جمله کورتیزول، پرولاکتین و تستوسترون
در صورت نیاز به انجام آزمایش تحریک هورمون رشد، ممکن است موارد زیر را از شما تقاضا کنند:
- تا 12 ساعت قبل از آزمایش غذا نخورید.
- از مصرف برخی داروها مانند انسولین، قرص‌های ضد بارداری و مخمر سنت جان خودداری کنید. اگر این داروها یا هر داروی دیگری را مصرف می‌کنید، با پزشک خود مشورت کنید تا اگر لازم باشد موقتا مصرف آنها را قطع کنید.
- ورزش و تمرینات 10 ساعته یا کمتر قبل از آزمایش می‌تواند سطح هورمون را کاهش دهد.
- آزمایش بررسی علت کمبود هورمون رشد تا 3 ساعت طول می‌کشد، بنابراین راحت لباس بپوشید و کتاب یا سرگرمی به همراه داشته باشید.
- قند خون پایین و چاقی نتایج را مختل می‌کند، بنابراین در صورت داشتن این شرایط با پزشک خود مشورت کنید.
نحوه انجام آزمایش هورمون رشد در کودکان و بزرگسالان
آزمایش با قرار دادن یک خط IV در بازو یا دست شروع می‌شود. پس از دادن نمونه خون، کودک دوز دارو یا دارو برای تحریک غده هیپوفیز برای ترشح هورمون رشد دریافت می‌کند. رایج‌ترین داروهای انتخاب شده عبارتند از:
- کلونیدین (کاتاپرس)
- آرژنین (Arginine)
- گلوکاگون
- انسولین (به دلیل نگرانی‌های ایمنی در کودکان در حال حاضر کمتر استفاده می‌شود)
متصدی آزمایشگاه معمولاً هر 30 دقیقه یک بار نمونه خون می‌گیرد. نمونه‌ها بزرگ نیستند و شاید در حد چند قاشق چای خوری باشند. در پایان آزمایش کودک می‌تواند غذا بخورد و باید استراحت کند. برای بزرگسالانی که از آزمایش تحریک GH استفاده می‌کنند این روند مشابه است. بزرگسالان می‌توانند دارویی به نام macimorelin (Macrilen) داشته باشند که به صورت مایع برای نوشیدن تجویز می‌شود. انسولین به دلیل عوارض جانبی ناخوشایند و نگرانی‌های ایمنی به دلیل پایین بودن قند خون در حال حاضر کمتر نسبت به سابق مورد استفاده قرار می‌گیرد. نمونه‌های خونی کودکان و بزرگسالان در کنار آزمایش تحریک IGF-1 و IGFBP-3 بررسی می‌شود.
اگر از آزمایش سرکوب GH استفاده کنید، در 5 دقیقه اول محلول گلوکز را نوشیده و سپس خون خود را هر بار چک کنید که باید هر 30 دقیقه به مدت 2 ساعت تکرار شود و در نهایت در چند روز آینده نتیجه آزمایش مشخص شده که می‌توان علت کمبود هورمون رشد یا علت ازدیای آن را بررسی کرد.
عوارض آزمایش هورمون رشد
آزمایشات هورمون رشد به احتمال زیاد عوارضی ایجاد نمی‌کند اما برخی از افراد ممکن است احساس ضعف کنند. کبودی در جایی که خط IV وارد رگ شما شده باشد امکان پذیر است.
زخم اثنی عشر چیست ؟ | علائم ، پیشگیری و درمان
نتایج آزمایش هورمون رشد
نتایج آزمایش هورمون رشد عبارتند از:
سطح بالای GH نشان دهنده موارد زیر است:
- آکرومگالی احتمالی
- یغور، عظیم الجثه (استخوان‌های بلند، بلوغ دیررس و هیکل درشت)
- تومور
سطوح پایین هورمون رشد (کمبود هورمون رشد) نشان دهنده موارد زیر است:
- کوتولگی احتمالی
- رشد کند
- کم کاری هیپوفیز (غده هیپوفیز آنطور که باید کار نمی‌کند.)
از آنجا که مسائل مربوط به GH ممکن است مربوط به غدد دیگر مانند تیروئید باشد، پزشک توصیه خواهد کرد که آزمایش‌های بیشتری انجام دهید. اگر پزشک مشکوک به تومور باشد احتمالا تقاضای MRI، سی تی اسکن یا اشعه ایکس خواهد کرد.
علائم و درمان بیماری گاسترینوما چیست ؟
درمان کمبود هورمون رشد
درمان کمبود هورمون رشد بستگی به شرایط بیمار دارد. معمولا هورمون‌های مصنوعی که محرک هورمون رشد هستند به فرد ترزیق می‌شود و اگر نیاز باشد چندین بار باید تکرار شود. مقدار و نوع هومرمون ترزیقی توسط پزشک تعیین می‌شود و از زیاده روی در ترزیق آن باید جلوگیری کرد زیرا ترزیق طولانی مدت هورمون‌های رشد باعث ابتلا به دیابت و یا پیشرفت آن می‌شود.
