سوزش ادرار یا دیسوریا (Dysuria) یکی از مشکلات شایع در دستگاه ادراری بوده که به جز سوزش با احساس درد یا ناراحتی هنگام خروج ادرار همراه است. گاه ممکن است سوزش ادرار به صورت تکرر ادرار، ادرار کدر یا خونی و درد در ناحیه زیر شکم همراه باشد. عوامل مختلف مانند عفونت‌های ادراری، تحرکات غیرعادی مثانه، تحریکات ناشی از مواد شیمیایی یا حتی بیماری‌های مقاربتی می‌توانند در به وجود آوردن چنین عارضه‌ای نقش داشته باشند.
سوزش ادرار بیشتر در زنان مشاهده می‌شود اما به این معنا نیست که مردان از آن در امان باشند. خوشبختانه درمان‌های متعددی برای این مشکل وجود داشته که در صورت وجود عفونت نیازمند صبر و ایجاد تغییرات در شیوه زندگی است. هرچند بهتر است با بروز علائم سوزش ادرار به پزشک مراجعه شود اما در این قسمت از سایت خوب میشی به ارائه توضیحات بیشتر پرداخته شده است تا اطلاعات عمومی درباره چنین عارضه‌ای که نسبتا شایع است افزایش یابد.
علت سوزش ادرار چیست؟
هر فردی ممکن است در طول زندگی خود حداقل یک بار سوزش ادرار یا درد هنگام ادرار کردن را احساس کرده باشد. سوزش ادرار ناشی از چندین علت مختلف است. یکی از رایج‌ترین علل سوزش ادرار عفونت‌های ادراری بوده که به دلیل رشد باکتری‌ها در مجاری ادراری ایجاد می‌شود. عفونت‌های به وجود آمده به التهاب و تحریک بافت‌های مجاری ادراری منجر می‌شوند که در نهایت احساس سوزش را به همراه خواهند داشت.
سنگ‌های کلیه یا مثانه نیز می‌توانند باعث ایجاد سوزش ادرار شوند زیرا گاهی سنگ‌ها به دیواره‌های مجاری ادراری آسیب رسانده و درد ایجاد کنند. مصرف برخی مواد غذایی و نوشیدنی‌ها (قهوه، الکل، ادویه‌جات تند و مرکبات) به تحریک مثانه منجر می‌شود و احساس سوزش را افزایش می‌دهد.برخی از بیماری‌های مقاربتی از جمله کلامیدیا و سوزاک نیز باعث سوزش ادرار می‌شوند.
در برخی موارد سوزش ادرار به خصوص اگر ادامه یابد علامت وجود مشکل جدی‌تری است و اگر به مدت طولانی ادامه یابد یا با علائم دیگری مانند تب، درد کمر یا تغییر رنگ ادرار همراه باشد حتما باید به پزشک مراجعه کرد.
سوزش ادرار چه مشکلاتی ایجاد می‌کند؟ | مشکلات سوزش ادرار
گاهی سوزش ادرار همراه با درد، تحریک و نیاز مکرر به ادرار کردن است که باعث ایجاد اختلال در فعالیت‌های روزمره شخص و ایجاد ناراحتی می‌شود. سوزش ادرار می‌تواند نشانه‌ای از مشکلات جدی مانند التهاب مثانه یا عفونت‌های کلیوی باشد که علائم اولیه را از خود بروز می‌دهند.
اگر سوزش ادرار به موقع درمان نشود هر یک از علائم بروز یافته می‌تواند منجر به التهاب مزمن و عواقب جدی‌تر شود. سوزش ادرار از مشکلاتی است که متاسفانه برخی افراد آن را نادیده گرفته در نتیجه با مشکلاتی رو به رو می‌شوند که درمان آن‌ها بسیار طولانی، اذیت کننده و پر هزینه است.
علائم سوزش ادرار
تا این قسمت از متن دانستیم سوزش ادرار چیست و چه مشکلاتی را ایجاد می‌کند. آشنایی با علائم سوزش ادرار باعث می‌شود فرد نسبت به تغییرات به وجود آمده حساس‌تر شده و گامی برای درمان و برطرف کردن آن بردارد.
سوزش ادرار یکی از نشانه‌های شایع مشکلات دستگاه ادراری بوده که به دلایل مختلف نظیر عفونت، التهاب یا سایر اختلالات رخ می‌دهد. اولین علامت اصلی سوزش ادرار، احساس درد یا ناراحتی در لحظه ادرار کردن است که به صورت التهاب، سوزش یا حتی خارش در ناحیه تناسلی و مجرای ادرار بروز می‌یابد.
در برخی شرایط ممکن است افراد حتی زمانی که مثانه خالی است نیاز مکرر به ادرار کردن داشته باشند. تغییر در رنگ و بوی ادرار نیز یکی دیگر از علائم است به طوریکه ادرار تیره‌تر شده و بوی ناخوشایند دارد. علائم دیگری مثل تب، درد در ناحیه پشت یا پایین شکم و ... نیز می‌تواند ظاهر شوند. اگر سوزش ادرار با خون در ادرار یا درد شدید همراه باشد باید در اسرع وقت به پزشک مراجعه کرد.
درمان سوزش ادرار
درمان سوزش ادرار به تشخیص دقیق علت آن بستگی دارد. اگر سوزش ادرار ناشی از عفونت باکتریایی باشد پزشک آنتی‌بیوتیک را تجویز می‌کند تا عفونت را درمان کند. برای کاهش سوزش و التهاب داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs) تجویز می‌شوند. اگر سوزش ادرار به دلیل سنگ کلیه ایجاد شده باشد اقدامات درمانی شامل استفاده از روش‌های جراحی یا سنگ‌شکنی خواهد بود.
برای درمان سوزش ادرار ممکن است قرص تجویز شود. یکی از قرص‌های رایج فنازوپیریدین نام دارد که همانند مسکن موضعی عمل کرده و درد، سوزش و ناراحتی ناشی از عفونت‌های ادراری را کاهش می‌دهد. قرص فنازومکس یا فنازوپیریدین (phenazomex) در سطح پوشش داخلی مثانه و مجاری ادراری اثر می‌گذارد و مشکلات ادراری را برطرف می‌کند.
درمان خانگی سوزش ادرار
سوزش ادرار مسئله‌ای نیست که به سادگی با درمان‌های خانگی برطرف شود اما مواردی که در ادامه به آن‌ها اشاره خواهد شد باعث می‌شود در کنار درمان دارویی، اثربخشی بهتری حاصل شده و روند بهبودی به سرعت اتفاق بیفتد.
یکی از مؤثرترین راهکارها نوشیدن مقدار کافی آب است که به رقیق کردن ادرار کمک می‌کند و باعث کاهش تحریک مثانه می‌شود. مصرف آبلیمو و نوشیدن چای گیاهی مانند چای نعناع یا چای زنجبیل تا حد زیادی می‌تواند به تسکین این احساس سوزش کمک کند و به دلیل اینکه ادرار را افزایش می‌دهند به خارج شدن سریع‌تر عفونت‌ها و عامل به وجود آمدن سوزش ادرار کمک می‌کنند.
استفاده از تخم کتان و مصرف ماست پروبیوتیک نیز برای بهبود سلامت دستگاه ادراری موثر است. جوشانده‌های گیاهی مثل گل گاو زبان و خارمریم خواص ضدالتهابی دارند بنابراین در درمان سوزش ادرار مفید و موثر هستند. پرهیز از مصرف مواد تحریک‌کننده مانند کافئین، الکل و ادویه‌های تند و روی آوردن به مصرف بیشتر میوه‌ها و سبزی‌ها می‌تواند در کاهش سوزش ادرار مؤثر باشد.
علت سوزش ادرار در بارداری
سوزش ادرار در بارداری یکی از مشکلات شایع است که بسیاری از زنان باردار آن را تجربه می‌کنند. سوزش ادرار در بارداری ناشی از تغییرات هورمونی و فیزیولوژیکی بوده که سطح هورمون پروژسترون افزایش می‌یابد و می‌تواند سبب شل شدن عضلات مثانه و کاهش عملکرد آن شود.
از سویی دیگر به دلیل بزرگ شدن حجم رحم (رشد جنین) فشار بر روی مثانه افزایش یافته در نتیجه فضا برای تخلیه کامل ادرار محدود می‌شود که منجر به باقی ماندن ادرار در مثانه و افزایش خطر عفونت‌های ادراری می‌گردد. تغییرات در pH ادرار و افزایش احتمال دچار شدن به التهاب در مجاری ادراری نیز می‌توانند سوزش را افزایش دهند.
عفونت‌های ادراری در دوران بارداری باعث سوزش ادرار می‌شوند و حتی ممکن است عوارض جدی‌تری برای مادر و جنین به دنبال داشته باشند. خانم‌های باردار باید نسبت به علائم سوزش ادرار هوشیار بوده و در صورت مواجه شدن با چنین عارضه‌ای با پزشک مشورت نمایند تا اقدامات لازم انجام گیرد.
