آرتروسکوپی زانو چیست؟ (عمل ارتروسکوپی زانو چیست؟)
آرتروسکوپی زانو یک روش جراحی است که به پزشکان این امکان را می‌دهد از طریق برش بسیار کوچک در پوست زانو درون بافت را مشاهده کند. از آرتروسکوپی زانو برای تشخیص و درمان طیف وسیعی از مشکلات زانو استفاده می‌شود. برش‌های کوچک باعث می‌شود که علاوه بر درد کمتر، سفتی و گرفتگی مفصل هم کمتر باشد در نتیجه مدت زمان بهبودی و بازگشت به فعالیت‌های روزمره هم کوتاه‌تر شود.
آناتومی زانو
زانو یکی از بزرگترین و پیچیده‌ترین مفصل‌ها در بدن است. استخوان‌های تشکیل دهنده زانو شامل:
- انتهای تحتانی استخوان ران (استخوان ران)
- انتهای فوقانی استخوان درشت (استخوان ساق پا)
- کشکک
است. سایر ساختارهای مهم تشکیل دهنده مفصل زانو عبارتند از:
- غضروف مفصلی: انتهای استخوان‌های ران و ساق پا و پشت کشکک با غضروف مفصلی پوشانده شده است. غضروف همانند ماده لغزنده‌ای است که کمک می‌کند استخوان‌های زانوی فرد هنگام خم یا صاف کردن به راحتی روی هم بلغزند.
- سینوویوم: مفصل زانو توسط یک پوشش نازک به نام سینوویوم احاطه شده است. این پوشش با آزاد کردن مایعی باعث چرب شدن غضروف می‌شود تا اصطکاک ایجاد شده را در حین حرکت کاهش دهد.
- مینیسک: غضروفی که قسمتی از فاصله مفصلی بین استخوان‌های ران و ساق را پر می‌کند مینیسک نامیده می‌شود که متفاوت از غضروف مفصلی است. مینیسک سخت و لاستیکی مانند از جنس الیاف کلاژن است که توسط تاندون‌ها و بافت‌های نرم احاطه شده است. مینیسک باعث پایدار ماندن مفصل زانو می‌شود و محدودیت چرخشی خارجی و داخلی مفصل‌های زانو و همچنین خم و باز شدن زانو را اعمال می‌کنند.
- رباط: استخوان‌ها توسط رباط‌ها به یکدیگر متصل می‌شوند. چهار رباط اصلی در زانو همچون طنابی محکم استخوان‌ها را به یکدیگر نزدیک کرده و زانو را ثابت نگه می‌دارد. از این چهار رباط، دو رباط جانبی و دو رباط دیگر، صلیبی هستند. رباط‌های جانبی در دو طرف زانو و رباط‌های صلیبی در داخل مفصل زانو قرار دارند که رباط صلیبی قدامی (ACL) و رباط صلیبی خلفی نامیده می‌شوند.
چه زمانی آرتروسکوپی زانو توصیه می‌شود؟
هنگامی که وضعیت فرد دردناک باشد طوری که به درمان‌های غیر جراحی پاسخگو نیست . مانند:
- استراحت
- فیزیوتراپی
- دارو
- ترزیق
ممکن است پزشک آرتروسکوپی زانو را توصیه کند. آرتروسکوپی زانو می‌تواند علائم دردناک بسیاری از مشکلات که به غضروف و سایر بافت‌های نرم اطراف مفصل آسیب می‌رساند تسکین دهد. روش‌های متداول آرتروسکوپی زانو شامل موارد زیر است:
- برداشتن یا ترمیم مینیسک پاره شده
- بازسازی و ترمیم رباط صلیبی قدامی پاره شده
- برداشتن بافت التهابی سینوویال
- اصلاح غضروف مفصلی آسیب دیده
- برداشتن قطعات شل شده استخوان یا غضروف‌ها
- درمان مشکلات کشکک
- درمان سپسیس زانو (عفونت)
آماده شدن برای جراحی آرتروسکوپی زانو
قبل از اقدام به جراحی، جراح ارتوپد از وضعیت سلامتی عمومی بیمار اطمینان حاصل می‌کند سپس آزمایشات اولیه را از بیمار تقاضا می‌کند. مانند:
- آزمایش خون
- الکتروکاردیوگرام (EKG)
اگر به طور کلی بیمار سالم باشد آرتروسکوپی زانو به صورت سرپایی انجام می‌شود یعنی نیازی به اقامت شبانه در بیمارستان نخواهد بود. در صورتی که بیمار دارو یا مکمل خاصی مصرف می‌کند نیاز است که به جراح اطلاع داده شود، ممکن است نیاز باشد مصرف برخی از داروها را قبل از جراحی آرتروسکوپی زانو قطع کرد. عموما توصیه می‌شود بین 10 تا 12 ساعت قبل از عمل بیمار ناشتا باشد که در این باره بیمارستان دستورالعمل‌های لازم را به فرد متقاضی خواهد داد.
بیهوشی
آرتروسکوپی زانو را می‌توان به صورت:
- بی حسی موضعی: فقط زانو بی حس می‌شود.
- بی حسی ناحیه‌ای: ناحیه پایین کمر بی حس می‌شود.
- بیهوشی عمومی: بیمار کاملا بیهوش است.
انجام داد. نوع بیهوشی بستگی به نظر جراح ارتوپد و متخصص بیهوشی دارد.
آرتروسکوپی زانو چگونه است؟ | جراحی آرتروسکوپی زانو
در حین عمل جراحی آرتروسکوپی زانو جراح پس از برش کوچک در حد 5 میلیمتر روی زانو که پورتال نامیده می‌شود از محلول استریل برای پر شدن مفصل زانو و شسشتوی مایعات ابری استفاده می‌کند. سپس دوربین کوچکی به نام آرتروسکوپ را وارد مفصل زانو کرده که توسط دوربین می‌تواند تصاویر را با وضوح کامل و شفاف بر روی مانیتور ببیند و توسط آن از ابزارهای جراحی دیگر برای حل مشکل زانو کمک می‌گیرد. ابزارهای مخصوص برای جراحی آرتروسکوپی زانو عبارتند از:
- تراش
- برش
- چنگ زدن
- ترمیم
- دستگاه‌های مخصوص برای ترمیم و بخیه
پس از پایان جراحی آرتروسکوپی زانو هر برش با بخیه یا نوعی نوار کوچک بسته می‌شود و زانوی بیمار با بانداژی نرم پوشانده می‌شود.
آرتروسکوپی زانو مینیسک
هنگامی که مینیسک پاره می‌شود برای جراحی مینیسک با آرتروسکوپی زانو از روش سرپایی و بی حسی موضعی استفاده می‌شود. در جراحی آرتروسکوپی مینیسک زانو، التهابات و پارگی بافت مینیسک برطرف شده تا آسیب وارد شده ترمیم شود.
آرتروسکوپی زانو ACL | آرتروسکوپی زانو رباط صلیبی قدامی
بعضی از فعالیت‌ها و اتفاقات مانند:
- ورزش
- تصادف
باعث آسیب رباط صلیبی قدامی (ACL) می‌شود که باعث ایجاد یک صدای خاص در زانو می‌شود که ناپایداری زانو را به وجود می‌آورد که در اصطلاح عام گفته می‌شود زانو خالی کرده است. قبل از اقدام به جراحی ACL باید کمی صبر کرد تا التهاب و تورم زانو از بین برود. برای این کار می‌توان از تمرینات مخصوص و فیزیوتراپی کمک گرفت. با آرتروسکوپی زانو، رباط صلیبی آسب دیده شده توسط دستگاه آرتروسکوپ و سایر ابزار جراحی ترمیم می‌شود و بافت پیوند جایگزین می‌شود.
دوره نقاهت آرتروسکوپی زانو
پس از جراحی، فرد به اتاق ریکاوری منتقل می‌شود و در صورت مساعد بودن شرایط عمومی بیمار پس از 1 یا 2 ساعت می‌تواند به منزل برود در غیر این صورت نیاز به بستری در بیمارستان می‌باشد. به طور کلی طول دوره نقاهت بستگی به نوع آسیب وارد شده و شرایط جسمانی فرد بیمار دارد. وجود یک نفر همراه ضروری است تا بیمار را کنترل کرده و شب در کنار او باشد. از آنجایی که بهبودی در روش آرتروسکوپی زانو سریع‌تر از عمل جراحی باز سنتی است نیاز است پس از بازگشت به خانه دستورالعمل‌های ارائه شده توسط پزشک جدی گرفته شود و همچنین تا 3 یا 4 هفته از رانندگی خودداری کرد.
مدت زمان عمل آرتروسکوپی زانو
در بیشتر موارد مدت زمان عمل آرتروسکوپی زانو حدود 1 ساعت طول می‌کشد مگر اینکه مشکلات شدیدتر بوده که در این صورت عمل آرتروسکوپی زانو بیش از یک ساعت به طول خواهد انجامید.
عوارض آرتروسکوپی زانو
میزان عوارض بعد از جراحی آرتروسکوپی زانو بسیار کم است و در صورت بروز بسیار جزئی هستند که به راحتی درمان می‌شوند. در هر حال از عوارض آرتروسکوپی زانو می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- عفونت
- لخته شدن خون
- سفتی زانو
- تجمع خون در زانو
هزینه آرتروسکوپی زانو (هزینه جراحی آرتروسکوپی زانو)
هزینه آرتروسکوپی زانو از بیمارستانی به بیمارستان دیگر و همچنین نوع بیهوشی متفاوت است. همچنین:
- دستمزد جراح
- نوع آسیب وارد شده
- تعداد جراحی مورد نیاز با آرتروسکوپ
نیز در هزینه آرتروسکوپی زانو تاثیر گذار است. بهتر است قبل از اقدام به جراحی درمورد هزینه از بیمارستان و پوشش دادن آن توسط بیمه از کارگزار بیمه سوال کنید.
مطالب پیشنهادی:
عمل لامینکتومی چیست؟ + مراقبت‌ها و ورزش‌های بعد از عمل با تصویر
