با نزدیک شدن به پایان بارداری، پزشک ممکن است تست NST یا آزمایش بدون استرس (non-stress test) را برای نظارت بر سلامت جنین در حال رشد تعیین کند. همانطور که از نام آن مشخص است، تست NST، هیچ استرسی برای جنین ایجاد نمی کنند و پزشک با استفاده از یک مانیتور خارجی، می تواند ضربان قلب و حرکت نوزاد را ارزیابی کند و حتی انقباضات رحمی را تشخیص دهد.
این آزمایش رایج و غیر تهاجمی، عموماً در سه ماهه سوم بارداری انجام می شود، اما پزشک ممکن است آن را زودتر به خصوص در بارداری های پرخطر توصیه کند.
برای اینکه با هر آنچه که درباره تست NST در بارداری باید بدانیم؟ بیشتر آشنا شوید، در ادامه این بخش با خوب میشی همراه بمانید.
تست ان اس تی چیست؟
همانطور که در بالا به ان اشاره کردیم، تست NST، یک غربالگری بارداری است که ضربان قلب و واکنش جنین به حرکت را اندازه گیری می کند. پزشک شما یک تست بدون استرس انجام می دهد تا مطمئن شود جنین سالم است و اکسیژن کافی دریافت می کند. این تست بی خطر و بدون درد است و به این دلیل این نام برای آن انتخاب شده است زیرا که هیچ استرسی بر شما یا جنین وارد نمی کند.
در طول NST، پزشک شما مراقب ضربان قلب جنین در حین حرکت است. همانطور که ضربان قلب شما هنگام دویدن افزایش می یابد، ضربان قلب جنین نیز باید هنگام حرکت یا لگد زدن افزایش یابد.
اگر ضربان قلب جنین به حرکت واکنش نشان نمی دهد یا اصلاً حرکت نمی کند، به این معنی نیست که چیزی اشتباه است. ممکن است به این معنی باشد که جنین اکسیژن کافی ندارد، اما همیشه اینطور نیست. پزشک شما از نتایج تست ان اس تی استفاده می کند تا تصمیم بگیرد که آیا نیاز به تجویز آزمایش های اضافی دارید یا اینکه القای زایمان ضروری است.
هدف از تست NST چیست؟
دلایل زیادی وجود دارد که در زمان بارداری یک تست بدون استرس انجام می شود. اما به طور کلی، این آزمایش به ارزیابی سلامت جنین کمک می کند و اطلاعات مفیدی در مورد اکسیژن رسانی به جنین ارائه می دهد که با حرکت جنین مرتبط است.
در اواخر بارداری، ضربان قلب جنین به طور معمول با فعالیت بدنی جنین افزایش می یابد. اگر هیپوکسی جنین (یا سایر شرایط) وجود داشته باشد، این پاسخ می تواند مختل شود زیرا ممکن است اکسیژن کافی برای جنین وجود نداشته باشد.
علاوه بر این، آزمایش NST، ممکن است به دلایل دیگری نیز انجام شود. از جمله:
- جنین در معرض خطر است (به کمبود اکسیژن کافی)
- عوارض نوزادی رخ داده است (معمولاً در حاملگی های پرخطر)
- فرد باردار در گذشته مرده زایی داشته است
- این شرایط اغلب در نتیجه حاملگی های پرخطر یا هیپوکسمی جنین (عدم اکسیژن رسانی کافی) است.
شرایط یا موقعیت هایی که ممکن است نیاز به تست NST یا آزمایش بدون استرس جنین داشته باشد عبارتند از:
- بارداری چند قلو با عوارض
- برخی از شرایط پزشکی در دوران بارداری (مانند دیابت نوع 1، فشار خون بالا یا بیماری قلبی)
- بارداری زودرس
- سابقه عوارض دوران بارداری (مانند دیابت بارداری)
- کاهش حرکت جنین
- حساسیت RH (یک وضعیت جدی بارداری که شامل حساسیت است که زمانی رخ می دهد که خون فرد باردار RH منفی و جنین RH منفی باشد)
- پره اکلامپسی (یک بیماری در دوران بارداری که شامل فشار خون بالا و پروتئین بالا در ادرار می شود)
- مشکلات رشد جنین
- مایع آمنیوتیک کم (الیگوهیدرآمنیوس)
- شرایط دیگر از جمله مصرف دارو در فرد باردار، نارسایی کلیه، بیماری کبد و غیره
همچنین تست ان اس تی، می تواند بخشی از نظارت و آزمایش مداوم باشد یا در حین زایمان انجام شود. پزشک ممکن است بسته به سلامت جنین آزمایش را در فواصل زمانی معینی (مانند یک بار در هفته یا حتی روزانه) درخواست کند. این آزمایش برای مادر باردار و جنین، کم خطر در نظر گرفته می شود، بنابراین می توان آن را به دفعات مورد نیاز انجام داد. با این حال، هیچ ارزش تشخیصی دیگری به جز تشخیص اینکه آیا هیپوکسی جنین در طول آزمایش رخ می دهد یا خیر، ندارد.
پیشنهاد مطالعه: بریچ جنین و علت آن
تست NST چگونه انجام می شود؟
انجام تست ان اس تی، معمولاً بعد از هفته 28 بارداری شروع می شود و تا زمان زایمان به دفعات مورد نیاز انجام می شود. برای انجام آزمایش NST هیچ آمادگی خاصی لازم نیست و معمولاً در مطب یا ویزیت بیمارستان انجام می شود.
قبل از شروع تست ان اس تی، فشار خون فرد باردار اندازه گیری می شود. در حین انجام تست، فرد باردار در حالت خوابیده قرار می گیرد و فشار خون او در فواصل زمانی معین اندازه گیری می شود.
مانیتور جنین دارای دو حسگر است که در اطراف شکم فرد باردار قرار می گیرد. یک سنسور انقباضات رحم را اندازه گیری می کند و دیگری ضربان قلب جنین را ردیابی می کند. سپس نموداری بر روی صفحه کامپیوتر نمایش داده می شود که اطلاعاتی را که در طول آزمایش ردیابی می شوند نشان می دهد.
کل آزمایش معمولاً حدود 20 تا 30 دقیقه طول می کشد، اما ممکن است بیشتر (تا یک ساعت) نیز طول بکشد. همچنین می توان یک دستگاه صداساز را روی شکم فرد باردار قرار داد تا در صورت غیر فعال بودن جنین را تحریک کند.
تفسیر نتیجه تست NST
یک پرستار در طول آزمایش ضربان قلب جنین را مشاهده می کند تا نحوه واکنش ضربان قلب جنین را هنگام حرکت ارزیابی کند (ضربان قلب باید در حین حرکت جنین افزایش یابد).
- یک آزمایش واکنشی (reactive test)، افزایش حداقل 15 ضربه در دقیقه (بیش از ضربان قلب پایه) را نشان می دهد که حداقل 15 ثانیه طول می کشد، در یک بازه زمانی 20 دقیقه. میانگین ضربان قلب پایه برای جنین بین 110 تا 160 ضربه در دقیقه است.
- آزمایش غیر واکنشی (nonreactive test) زمانی است که ضربان قلب جنین افزایش نمی یابد (با توجه به پارامترهایی که برای آزمایش واکنشی باید رعایت شوند). البته این موضوع لزوماً نشان دهنده این نیست که جنین مشکلی دارد - ممکن است در طول آزمایش فقط در خواب باشد و باید دوباره انجام شود.
هنگامی که تست بدون استرس کامل شد، پزشک یا ماما نتایج آزمایش را با شما در میان می گذارد. شما می توانید هر سوال یا نگرانی که دارید مطرح کنید و وقتی کارتان تمام شد، می توانید به خانه بروید و در صورت نیاز به برنامه ریزی آزمایشات اضافی، پزشک به شما اطلاع می دهد.
پیشنهاد مطالعه: چه قرصی برای خانم بار دار مناسب نیست؟
تست NST در بارداری به چه دلایلی انجام می شود؟
اگر پزشک، آزمایش ان اس تی را تجویز کرد، اصلا نترسید. زیرا انجام این تست لزوماً به این معنی نیست که مشکلی برای شما یا جنین شما وجود دارد. NST تنها ابزاری است که ارائه دهندگان مراقبت های دوران بارداری می توانند از آن برای ارزیابی حرکت و سلامت نوزاد استفاده کنند و تایید کنند که بارداری به درستی پیش می رود.
برخی از رایج ترین دلایلی که ممکن است پزشک تست NST تجویز کند عبارتند از:
- جنین شما کمتر حرکت می کند
- تاریخ زایمان شما گذشته است
- مایع آمنیوتیک خیلی زیاد یا خیلی کم است
- گروه خونی شما Rh است
- 35 سال یا بیشتر دارید
- چند قلو باردار هستید
- قبلا مرده زایی را تجربه کرده اید
- نگرانی های سلامتی خاصی دارید، از جمله دیابت، فشار خون بالا یا مشکلات تیروئید
پیشنهاد مطالعه: زایمان زود رس، علل و راه های پیشگیری از آن
هر چند وقت یک بار نیاز به انجام تست ان اس تی وجود دارد؟
اگر بارداری پرخطری دارید، ممکن است بعد از هفته 28، یک یا دو بار در هفته آزمایش ان اس تی انجام دهید. انجام این تست قبل از هفته 28، دقیق نیست. اگر جنین به خوبی حرکت نمی کند، ممکن است فقط به یک NST ایزوله نیاز داشته باشید و یا ممکن است بسته به شرایط خود به آزمایش بیشترس نیاز داشته باشید.
انجام تست ان اس تی در بارداری، برای جنین استرس زا نیست، اما می تواند برای فرد باردار استرس زا باشد، زیرا ممکن است نگران باشد که نتایج آزمایش، آن چیزی که انتظار می رود نباشد. این آزمایش برای جنین و مادر باردار بی خطر است و معمولا خیلی طول نمی کشد. اگر زمانی که مانیتور سعی می کند ضربان قلب و حرکت جنین را اندازه گیری کند، جنین در خواب باشد، این آزمایش ممکن است بیشتر طول بکشد. اگر شما نیز تجربه ای در انجام تست NST در بارداری دارید، حتما تجربیات خود را در قسمت کامنت بنویسید.
