بارداری طبیعی حدود 40 هفته طول می کشد و بعد از گذشت این مدت زمان، زایمان انجام خواهد داشت. اما گاهی اوقات، به دلیل شرایط خاص پزشکی، زایمان زود رس اتفاق می افتد. در واقع، زایمانی زودرس در نظر گرفته می شود که قبل از هفته سی و هفتم بارداری اتفاق بیفتد.
در هفته های پایانی بارداری، برای افزایش وزن سالم و رشد کامل اندام های حیاتی مختلف از جمله مغز و ریه های جنین، بسیار مهم است که جنین در رحم رشد کند. به همین دلیل، نوزادان نارس که زودتر از زمان تعیین شده متولد می شوند، ممکن است مشکلات پزشکی بیشتری داشته و حتی ممکن است نیاز به بستری طولانی تری نیز داشته باشند.
برای اینکه با علل و راه های پیشگیری از زایمان زود رس آشنا شوید، حتما در ادامه این بخش با خوب میشی همراه بمانید.
پیشنهاد مطالعه: ده غذای مفید برای کاهش درد زایمان، برای کاهش درد زایمان طبیعی چه غذایی بخوریم
زایمان زود رس چیست؟
زایمان زودرس به این معنی است که نوزاد خیلی زود به دنیا می آید. یعنی زایمان قبل از هفته سی و هفتم بارداری انجام می شود. نوزادان نارس اغلب مشکلات سلامتی جدی دارند، به خصوص زمانی که خیلی زود به دنیا می آیند. این مشکلات اغلب متفاوت است. اما هر چه نوزاد زودتر به دنیا بیاید، خطر مشکلات سلامتی بیشتر است.
زایمان زودرس بر اساس سن حاملگی دارای زیرمجموعه هایی است:
- بسیار زودرس (کمتر از 28 هفته)
- خیلی زودرس (28 تا کمتر از 32 هفته)
- نارس متوسط تا دیررس (32 تا 37 هفته)
نوزادان ممکن است به دلیل زایمان زودرس خود به خود، یا به دلیل وجود نشانه های پزشکی و یا برنامه ریزی برای زایمان یا سزارین زود هنگام، زودرس به دنیا بیایند. اگر تیم پزشکی شما بدانند که در معرض خطر زایمان زود رس هستید، آنها هر کاری که می توانند انجام می دهند تا از زایمان زودرس شما جلوگیری کنند.
پیشنهاد مطالعه: راهنمای کامل آزمایشات قبل از زایمان
علل زایمان زودرس چیست؟
زایمان زودرس به دلایل مختلفی رخ می دهد. اکثر زایمان های زود رس خود به خود اتفاق می افتند، اما برخی از آنها به دلایل پزشکی مانند عفونت ها یا سایر عوارض بارداری است که نیاز به القای زود هنگام زایمان یا زایمان سزارین دارد. به طور کلی، تحقیقات بیشتری برای تعیین علل و مکانیسم های زایمان زودرس مورد نیاز است.
علت زایمان زود رس اغلب قابل شناسایی نیست. با این حال، عوامل خاصی برای افزایش خطر زایمان زودرس در زنان شناخته شده است. اگر خانم های بارداری دارای هر یک از شرایط زیر باشند، احتمال زایمان زود رس برای انها وجود خواهد داشت:
- دیابت
- بارداری چند قلویی
- بیماری قلبی
- بیماری کلیوی
- فشار خون بالا
- عفونت
- همچنین ممکن است یک تأثیر ژنتیکی وجود داشته باشد.
عوامل مرتبط با بارداری که می توانند باعث زایمان زودرس شوند عبارتند از:
- تغذیه نامناسب قبل و حین بارداری
- سیگار کشیدن، استفاده از داروهای غیرقانونی یا نوشیدن بیش از حد الکل در دوران بارداری
- عفونت های خاص مانند عفونت های دستگاه ادراری و غشای آمنیوتیک
- زایمان زودرس در بارداری قبلی
- داشتن رحم غیر طبیعی
- ضعیف بودن دهانه رحم که زود باز می شود
- همچنین زنان باردار اگر کمتر از 17 سال یا بیشتر از 35 سال سن داشته باشند، احتمال زایمان زودرس برای انها وجود دارد
پیشنهاد مطالعه: بهترین ورزش های دوران بارداری | ورزش بارداری برای زایمان طبیعی
راه های پیشگیری از زایمان زودرس
انجام به موقع و مناسب مراقبت های دوران بارداری، می تواند به طور قابل توجهی احتمال زایمان زودرس را کاهش دهد. سایر اقدامات پیشگیرانه مهم عبارتند از:
- داشتن یک رژیم غذایی سالم قبل و در طول بارداری. مطمئن شوید که غلات کامل، پروتئین بدون چربی، سبزیجات و میوه ها را زیاد میل کنید. مصرف مکمل های اسید فولیک و کلسیم نیز بسیار توصیه می شود.
- نوشیدن مقدار زیادی آب هر روز. مقدار توصیه شده هشت لیوان در روز است، اما اگر ورزش می کنید می توانید بیشتر بنوشید.
- مصرف روزانه آسپرین از سه ماهه اول بارداری. اگر فشار خون بالا دارید یا سابقه زایمان زودرس دارید، ممکن است پزشک مصرف روزانه 60 تا 80 میلی گرم آسپرین را به شما توصیه کند.
- کشیدن سیگار، استفاده از داروهای غیرقانونی، و استفاده بیش از حد از برخی داروهای تجویزی را کاهش دهید. این فعالیتها در دوران بارداری ممکن است منجر به افزایش خطر برخی نقصهای مادرزادی و همچنین سقط جنین شود. بنابراین بهتر است با ترک کردن سیگار، عدم استفاده از داروهای غیرقانونی، و عدم استفاده بیش از حد از برخی داروهای تجویزی، مانع از زایمان زودرس و ایجاد مشکلات سلامتی برای جنین خود شوید.
- برای بارداری بعدی خود برنامه ریزی کنید و حداقل 18 ماه از هم فاصله داشته باشند. ایجاد فاصله بین دو بارداری، به بدن شما فرصت می دهد تا بهبود یابد و احتمال زایمان زودرس را کاهش می دهد. برنامه ریزی بارداری این اطمینان را ایجاد می کند که شما، خانواده و بدن شما برای اضافه شدن عضو جدید آماده شده اید. بهترین راه برای اطمینان از فاصله 18 ماهه بین بارداری، استفاده از موثرترین روش های پیشگیری از بارداری است که شامل آی یو دی یا ایمپلنت می شود.
- به وزن مناسب برسید. احتمال زایمان زودرس برای زنان دارای اضافه وزن و کم وزن بیشتر است. بنابراین سعی کنید قبل از بارداری به وزن ایده آل برسید و مطمئن باشید که حتی تغییرات کوچک در وزن نیز ممکن است احتمال زایمان زودرس را کاهش دهد.
- مراقب بیماری های مزمن باشید. اگر یک بیماری مزمن (مانند بیماری قلبی، دیابت، فشار خون بالا یا بیماری خودایمنی) دارید، با پزشک خود صحبت کنید تا مطمئن شوید که قبل از بارداری بعد دیگر را کاهش دهد.
- اگر از روش های کمک باروری استفاده می کنید، حتما با پزشک خود در مورد راههایی برای کاهش شانس داشتن بیش از یک نوزاد (دوقلو یا سه قلو) صحبت کنید. روش های کمک باروری ممکن است شانس شما را برای باردار شدن با بیش از یک نوزاد افزایش دهد. اما متأسفانه، حاملگی های دوقلو و سه قلویی در خطر زایمان زودرس بسیار بیشتر هستند. بنابراین، حتما با پزشک خود در مورد راه هایی برای کاهش شانس چند قلو شدن صحبت کنید. اگر هر بار فقط یک نوزاد را حمل کنید، بارداری سالم تری خواهید داشت.
- در طول بارداری به طور منظم به پزشک مراجعه کنید. هنگامی که باردار می شوید، در طول بارداری باید به طور منظم به پزشک مراجعه کنید. زنانی که مراقبت های دوران بارداری خوبی دریافت می کنند، احتمال زایمان زودرس برای انها کمتر است.
- یک مولتی ویتامین با اسید فولیک (حداقل 400 میکروگرم) مصرف کنید. این را به یک عادت تبدیل کنید! کارشناسان توصیه می کنند که هر زن در سنین باروری حتی اگر قصد باردار شدن ندارد، باید اسید فولیک مصرف کند. مصرف طولانی مدت مکمل ها به جلوگیری از برخی نقص های مادرزادی جنین کمک می کند و ممکن است احتمال زایمان زود رس را نیز کاهش دهد.
به طور کلی، اگر نگران زایمان زودرس هستید حتما با پزشک خود صحبت کنید. پزشک شما ممکن است بتواند اقدامات پیشگیرانه دیگری را پیشنهاد کند که می تواند به کاهش خطر زایمان زودرس کمک کند.