راهنمای کامل آزمایشات قبل از زایمان

راهنمای آزمایش قبل از زایمان

هنگامی که باردار هستید، آزمایشات قبل از زایمان اطلاعاتی در مورد سلامتی شما و نوزاد به شما و پزشک معالج می‌دهد. آزمایش قبل از زایمان به تشخیص هر مشکلی که ممکن است بر مادر و کودک تأثیر بگذارد مانند نقایص مادرزادی به هنگام تولد یا بیماری‌های ژنتیکی، کمک می‌کنند. نتایج به دست آمده کمک می‌کند تا بهترین تصمیمات را در قبل و بعد از زایمان بگیرید. آزمایشات قبل از زایمان مفید هستند، اما مهم است که بدانیم چگونه آنها را تفسیر کنیم. نتیجه مثبت آزمایش همیشه به این معنی نیست که نوزاد شما با یک اختلال متولد می‌شود بلکه شما باید پس از دریافت نتایج با پزشک، ماما یا سایر ارائه دهندگان خدمات بهداشتی خود در مورد معنی آزمایشات و آنچه باید انجام دهید صحبت کنید. پزشکان آزمایش قبل از زایمان را به همه زنان باردار توصیه می‌کنند که فقط برخی از زنان برای بررسی مشکلات ژنتیکی خاص به آزمایشات غربالگری دیگر نیاز دارند.

آزمایشات قبل از زایمان طبیعی | آزمایشات قبل از زایمان سزارین

آزمایشات مختلف قبل از تولد وجود دارد که می توانید در سه ماهه اول، دوم و سوم انجام دهید. برخی سلامت شما را به عنوان مادر باردار بررسی می‌کنند و برخی دیگر اطلاعاتی در مورد نوزاد می‌دهند. در طول دوران بارداری برای اطمینان از سلامت خود، معاینات معمول را انجام دهید. مراکز ارائه دهنده خدمات بهداشتی – درمانی نمونه‌های خون و ادرار را برای شرایط خاصی بررسی می‌کنند، از جمله:

• HIV و سایر بیماری‌های مقاربتی
• کم خونی
• دیابت
• هپاتیت B
• پره اکلامپسی (نوعی فشار خون بالا)

همچنین گروه خونی و اینکه آیا سلول‌های خونی مادر دارای پروتئینی به نام فاکتور Rh هست یا خیر را بررسی می‌کنند. همچنین ممکن است آزمایش قبل از زایمان شامل موارد زیر هم باشد:

• نمونه برداری از سلول‌های دهانه رحم

• غربالگری استرپتوکوک گروه B:

پزشک پوست داخل واژن و اطراف آن را سواب می‌زند تا با نمونه برداری این نوع باکتری را بررسی کند. معمولاً غربالگری استرپتوکوک گروه B (GBS) در ماه آخر بارداری قبل از زایمان انجام می‌شود.

• سونوگرافی:

سونوگرافی، فناوری است که از امواج صوتی برای ایجاد عکس از نوزاد و اندام‌های مادر استفاده می‌کند. اگر بارداری شما عادی است، سه یا چهار بار سونوگرافی انجام می‌شود. اگر بارداری جز شرایط و موارد خاص باشد ممکن است بنا بر تشخیص پزشک سونوگرافی‌های بیشتری لازم باشد.

• غربالگری یکپارچه:

آزمون غربالگری یکپارچه دو مرحله دارد. در قسمت اول، پزشکان نتایج سونوگرافی را که مایع پشت گردن نوزاد را اندازه گیری می‌کند و آزمایش‌های خون را که در هفته 11-14 انجام داده شده است را ترکیب می‌کنند. سپس نمونه آزمایش خون دوم را بین هفته‌های 16-18 انجام می‌دهند. نتایج به دست آمده خطر ابتلا نوزاد به سندرم داون، اسپینا بیفیدا (مهره شکاف دار)، اختلال نخاعی و مغزی اندازه گیری می‌کند.

• غربالگری متوالی:

یکی دیگر از آزمایش قبل از زایمان، غربالگری متوالی است که شبیه به غربالگری یکپارچه است و حساسیت بیشتری دارد. پزشک نتایج را بلافاصله پس از مرحله اول در هفته 11-14 با شما بررسی می‌کند. غربالگری متوالی به شما این امکان را می‌دهد تا زودتر از خطر جنین خود مطلع شوید. اگر در غربالگری مشخص شود که مشکلی وجود دارد، پزشک از آزمایش‌های بیشتر برای اطمینان بیشتر استفاده می‌کند.

• آزمایش غربالگری سه گانه و چهارگانه:

آزمایش غربالگری سه گانه یا چهارگانه با نام تست سلامت جنین نیز شناخته می‌شود. پزشکان خون مادر را از نظر وجود هورمون‌ها و پروتئین‌هایی که از نوزاد یا جفت - ارگانی که برای آن‌ها اکسیژن و مواد مغذی می‌آورد - بررسی می‌کنند که این آزمایش می‌تواند به دنبال سه ماده مختلف (غربالگری سه گانه) یا چهار مورد (غربالگری چهارگانه) باشد. مقادیر مشخصی از این موارد به این معنی است که کودک شما شانس بیشتری برای داشتن نقص مادرزادی یا بیماری ژنتیکی دارد. تست سلامت جنین به عنوان آزمایش قبل از زایمان در سه ماهه دوم، معمولاً در هفته‌های 14 تا 22 انجام می‌شود.

• آزمایش DNA بدون سلول جنینی:

پزشکان از این آزمایش برای یافتن DNA نوزاد در خون مادر و بررسی سندرم داون و دو بیماری ژنتیکی دیگر یعنی تریزومی 18 و تریزومی 13 استفاده می‌کنند که عموما این آزمایش قبل از زایمان را بعد از هفته 10 بارداری انجام می‌دهند اما پزشکان انجام آن را برای هر زنی توصیه نمی‌کنند، معمولاً فقط برای کسانی که بارداری پرخطر دارند توصیه می‌شود.

• آمنیوسنتز:

​​​​​​​با استفاده از یک سوزن نازک، پزشک نمونه‌ای از مایع اطراف جنین را گرفته و آن را از نظر اختلالات ژنتیکی یا نقایص مادرزادی بررسی می‌کند. این روش تا حدودی ریسک دارد. تنها کسی که می تواند بگوید آیا نجام آمنیوسنتز ضرورت دارد یا خیر، پزشک است.

• نمونه گیری از پرزهای جفتی جنین (CVS):

پزشکان با قرار دادن یک سوزن در شکم یا یک لوله کوچک در بالای واژن، قطعه کوچکی از جفت را می‌گیرند و  نمونه را برای سندرم داون و سایر شرایط ژنتیکی آزمایش می‌کنند. فقط برخی از زنان که اگر غربالگری خطر نقص مادرزادی را تشخیص دهد و در معرض خطر باشند به این آزمایش نیاز خواهند داشت.

آزمایشات ژنتیکی قبل از زایمان

پزشکان با استفاده از آزمایشات ژنتیکی قبل از زایمان نشانه‌هایی از اختلالات ژنتیکی یا نقایص مادرزادی در نوزاد به دست می‌آورند. پزشک برای اطمینان از سالم بودن نوزاد این نوع آزمایش قبل از زایمان را پیشنهاد می‌کند که در ازدواج‌های فامیلی اهمیت آن چند برابر بیشتر از ازدواج‌های غیر فامیلی است. در صورت وجود موارد زیر بهتر است آزمایش زنتیکی قبل از زایمان جدی گرفته شود و حتما انجام شود:

• وجود بیماری‌های ارثی و مادرزادی در مادر و خویشاوندان
• سابقه مرده زایی
• سقط مکرر
• نازایی و ناباروری
• حاملگی پر خطر
• سرطان ارثی

آخرین آزمایش قبل از زایمان

اگر زن باردار در دوران بارداری مشکلی نداشته باشد و جنین او سالم باشد آزمایش قبل از زایمان همه چیز را طبیعی نشان خواهد داد اما اگر مشکلی باشد با توجه به تشخیص پزشک آزمایش‌های بیشتری باید انجام شود. به طور کلی معمولا آخرین آزمایش قبل از زایمان، آزمایش خون است که بیشتر در مادران سزارین درخواست می‌شود.