 "صفر تا صد بیماری پوکی استخوان (علائم و درمان)")
این روزها به دلیل سبک زندگی اشتباه و نادرست، انواع بیماری های مختلف، در میان مردم رواج پیدا کرده است؛ یکی از این بیماری ها، پوکی استخوان است که معمولا در خانم‌ها شایع‌تر است.
در این مقاله به بررسی بیماری پوکی استخوان می‌پردازیم و راه های پیشگیری و درمان آن را معرفی می‌کنیم.
با ما همراه باشید.
.
بیماری پوکی استخوان چیست؟
پوکی استخوان یا استئوپروز (osteoporosis) بیماری است که با تخریب بافت استخوانی از درون، استحکام و مقاومت استخوان ها را کم‌کرده و در نتیجه ریسک شکنندگی آن را بالا می‌برد. در نوع حاد پوکی استخوان، با کوچک‌ترین تنش، ممکن است شاهد ترک‌خوردگی یا خردشدگی استخوان ها باشید!
علل مختلف بیماری پوکی استخوان
برای مقابله با هر بیماری، قبل از هر چیز باید با علت‌های به وجود‌آورنده آن آشنا شد. پوکی استخوان نیز تحت عوامل مختلفی اتفاق می‌افتد که در این قسمت به آن‌ها اشاره می‌کنیم.
مهمترین علل بیماری پوکی استخوان چیست؟
1. سن
بالا رفتن سن را می‌توان یکی از علت های به وجود‌آمدن پوکی استخوان دانست. در سنین بالاتر کم‌کم جذب مواد‌مغذی مثل کلسیم در فرد کاهش پیدا می‌کند و بدن، کم‌تر از همیشه مواد از دست‌رفته را جایگزین می‌کند. در نتیجه قدرت همیشگی استخوان ها از بین می‌رود. این عامل در خانم‌ها شدیدتر است، زیرا معمولا بعد از یائسگی بیش از همیشه با پوکی استخوان روبه‌رو هستیم. خانم‌ها در سنین یائسگی نیمی از تراکم استخوانی خود را از دست می‌دهند.
2. رژیم غذایی
می‌توان گفت که تغدیه در هر بیماری نقش دارد. رژیم غذایی که حاوی میزان کمی از کلسیم و ویتامین D باشد، فرد را بیشتر در معرض پوکی استخوان قرار می‌دهد.
3. بی تحرکی
افرادی که فعالیت بدنی بسیار کمی دارند و کار آن‌ها به گونه‌ای است که باید در یک جا ثابت بنشینند، استخوان های ضعیف‌تری نسبت به افرادی دارند که ورزش می‌کنند.
4. عادات مخرب
عاداتی مثل سیگار کشیدن، مصرف الکل و یا قرص‌های روان‌گردان نیز بر افزایش احتمال ابتلا به این بیماری موثر است.
5. بیماری‌ها
بعضا بیماری‌ها، در تسریع ابتلا به پوکی استخوان نقش اساسی دارند؛ این بیماری‌ها شامل روماتیسم مفصلی، کمبود هورمون تستوسترون در مردان، اختلالات قاعدگی در زنان، سکته‌های مغزی، کم‌کاری یا پرکاری تیروئید است.
6. شکستگی
افرادی که در طول عمر خود، شکستگی استخوان را تجربه کرده‌اند، به احتمال بیشتری در معرض مشکلات پوکی استخوان قرار خواهند گرفت.
7. ژنتیک
داشتن سابقه خانوادگی در این بیماری بی‌تاثیر نیست و افرادی که یکی از اعضای خانواده‌شان به این بیماری مبتلا هستند، بیش از بقیه، در معرض پوکی استخوان ارثی هستند.
8. کمبود وزن
کاهش وزن افراطی و کمبود وزن، می‌تواند فرد را به دلیل نرساندن مواد‌غذایی مورد نیاز به بدن و همچنین، کاهش املاح استخوانی، مستعد پوکی استخوان کند.
علائم پوکی استخوان کدام است؟
این بیماری معمولا دارای علائم و نشانه‌های زیادی نیست؛ اما می‌توان به مواردی اشاره کرد:
- کمردرد، که معمولا بعد از شکستگی یا ضرب‌دیدگی اتفاق می‌افتد.
- کاهش قد
- ایستادن خمیده و ناتوانی در تصحیح آن
- شکستن چند باره استخوان
راه های پیشگیری از پوکی استخوان چیست ؟
1. مصرف پروتئین
پروتئین ماده‌ای ضروری در ساخت بافت استخوانی است که باید از طریق مصرف صحیح و منظم منابع غذایی غنی از پروتئین، مثل بادام زمینی، عدس، سویا، تخم‌مرغ و غلات آن را تامین کنید.
2. کلسیم و ویتامین D
کلسیم و ویتامین D کافی در بدن، شما را در برابر پوکی استخوان محافظت می‌کند. بنابر‌این مواد‌غذایی غنی از کلسیم مثل بادام خام، کلم (کلم پیچ، بروکلی، چینی)، بامیه و محصولات لبنی می‌توانند منابع خوبی برای تامین کلسیم بدن شما باشند، همچنین ویتامین دی را می‌توان در قارچ، شیر سویا، ماهی قزل‌آلا، ماهی تن و... یافت.
3. ورزش کردن
ورزش کردن یکی از بهترین راه ها برای ساخت و تقویت استخوان ها است. سعی کنید که از تمرینات هوازی و قدرتی، به‌صورت متناوب استفاده کنید و محدود به ورزش‌های هوازی نشوید.
4. وزن متعادل
همان‌گونه که اضافه وزن عامل بیماری های مختلف است، کمبود وزن بیش از حد نیز برای فرد، مشکل‌ساز خواهد بود. در این مواقع سعی کنید که از مواد‌غذایی مقوی استفاده کنید تا کمبود وزن خود را جبران کنید.
تشخیص بیماری پوکی استخوان
مثل تمام بیماری ها، تشخیص به موقع می‌تواند مهمترین قدم درمانی باشد؛ در مرحله اولیه تشخیص پوکی استخوان، تمام حالات، علائم و مشکلات فرد، مورد بررسی قرار می‌گیرد و سپس سوالاتی در مورد سابقه خانوادگی این بیماری از فرد پرسیده می‌شود.
در این روش ممکن است که پزشک از روش دنسیتومتری استخوان استفاده کند که در آن از استخوان فرد عکس‌برداری می‌شود و هرگونه مشکلی در آن به فرد گزارش داده می‌شود.
همچنین با بررسی نتایج آزمایش خون، هر گونه کمبود ماده مغذی در بدن فرد شناسایی شده تا بهترین روش درمانی انتخاب شود.
راه های درمان پوکی استخوان چیست ؟
در بررسی راه های درمان پوکی استخوان، به روش های مختلفی می‌رسیم که مطابق با شرایط جسمی بیمار، تشخیص شدت پوکی استخوان، بررسی آزمایش‌ها و عوامل ژنتیکی، برای بیمار تجویز خواهد شد که در ادامه به آن اشاره می کنیم.
مهمترین روش های درمان پوکی استخوان
1. درمان پوکی استخوان با دارو درمانی
داروهای مختلفی برای فرد تجویز می‌شود که در درمان پوکی استخوان موثر است. داروهایی مثل آلندرونیت، ریزدرونیت، ایباندوریت و اسید زولدرونی بیش از دیگر داروها تجویز می‌شود.
2. درمان پوکی استخوان با تغذیه صحیح
افراد مبتلا به پوکی استخوان باید در وهله اول رژیم‌غذایی خود را تغییر بدهند؛ به این منظور پزشک به شما توصیه می‌کند که از مواد‌مغذی حاوی کلسیم و ویتامین D استفاده کنید. این مواد‌غذایی شامل سبزیجات، میوه‌ها، تخم‌مرغ، خشکبار، حبوبات، ماهی و سویا می‌باشد.
همچنین می‌توان از مکمل های کلسیم و ویتامین D که دوز مصرف آن توسط پزشک مشخص‌شده نیز استفاده کرد.
3. درمان پوکی استخوان با ورزش
در این مرحله پزشک به شما توصیه می‌کند که ورزش را جزء برنامه روزانه خود قرار دهید، تقویت عضلات کمک می‌کند استخوان های شما توسط ماهیچه‌های قوی‌تری ساپورت شوند، در نتیجه در مقابل تنش‌ها، مقاومت بیشتری خواهند داشت.
4. درمان پوکی استخوان با نوردرمانی
کمبود نور آفتاب مساوی با کمبود ویتامین D می‌باشد، در نتیجه نوردرمانی، درمان پوکی استخوان یکی از متد‌های موثر است که ممکن است توسط پزشک به شما توصیه شود.
درمان های خانگی پوکی استخوان
احتمالا شما هم تمایل دارید در بحث درمان بیماری ها، سری به درمان های خانگی بزنید و ببینید چقدر می‌توانند برای شما موثر باشند؛ اما لازم است بدانید که درمان های خانگی پوکی استخوان، مکمل درمان پزشکی محسوب شده و هرگز جایگزین آن نخواهند بود.
1. سیب بخورید.
سیب سرشار از آنتی اکسیدان، فلاوونید و پلی فنول است که می‌تواند استخوان های شما را محکم کند، مصرف روزانه یک عدد سیب خصوصا در دوران یائسگی، در پیشگیری از پوکی استخوان و درمان آن موثر است.
2. روغن ماهی مصرف کنید.
روغن ماهی یکی از بهترین منابع اسید چرب امگا 3 و ویتامین D است که در افزایش تراکم استخوان ها مفید است.
3. معجزه روغن نارگیل
روغن نارگیل برای خانم‌ها بسیار مفید است و می‌تواند کمبود استروژن را در بدن آن‌ها جبران کند. همچنین روغن نارگیل در افزایش جذب کلسیم و منیزیم موثر است.
4. کنجد
کنجد نیز سرشار از کلسیم، منیزیم، منگز و فسفر است. همچنین دارای ویتامین D و K است که در درمان پوکی استخوان و محکم‌کردن آن موثر است.
5. آلو
آلو، یکی از منابع پلی فنول ها و آنتی اکسیدان است؛ علاوه‌بر‌این، آلو خشک، منبع غنی بور و مس که دو ماده معدنی تشکیل‌دهنده استخوان هستند نیز می‌باشد، پس مصرف روزانه 2 الی 3 عدد آلو خشک در پیشگیری و درمان پوکی استخوان مفید است.
