خونریزی رحمی چیست؟ | خونریزی غیر طبیعی رحم
خونریزی غیرطبیعی رحم چیست؟ خونریزی غیرطبیعی رحم (Abnormal uterine bleeding) زمانی است که خارج از دوره طبیعی ماهانه خونریزی اتفاق بیفتد که ممکن است آن را خونریزی تخمک گذاری بنامند. جریان خونریزی می‌تواند سنگین‌تر یا طولانی‌تر از حد معمول باشد. وقتی صحبت از چرخه قاعدگی می‌شود، قاعدگی نباید ماه به ماه برای شما مشکلی ایجاد کند. اگر خونریزی قاعدگی آنقدر سنگین یا غیرقابل پیش بینی باشد که شما را از انجام برخی فعالیت‌ها باز دارد یا منجر به بروز مشکل در کار یا تحصیل شود. ممکن است خونریزی رحم ناشی از یک بیماری پزشکی باشد که باید درمان شود. در ادامه خواهیم دانست علت خونریزی ناگهانی رحم چیست؟
علائم غیر طبیعی خونریزی رحم
علائم خونریزی غیرطبیعی رحم عبارتند از:
-
دوره‌های سنگین قاعدگی (منوراژی)
-
خونریزی در فاصله بین دو پریود
-
خونریزی بعد از رابطه جنسی
-
خونریزی در دوران یائسگی
-
دوره‌های طولانی قاعدگی (بیش از 7 روز)
-
پریودهای نامنظم
پزشکان هنگام تشخیص خونریزی غیرطبیعی رحم این موارد را بررسی می‌کنند:
- هر چند وقت یکبار پریود می شوید: خونریزی رحم ناشی از پریودی باید نسبتاً منظم باشد. طول هر چرخه قاعدگی نباید بیش از یک هفته طول بکشد. اگر فاصله پریود شدن در هر بار کوتاهتر از 3 هفته یا بیشتر از 5 هفته باشد، این می‌تواند نشانه یک مشکل باشد.
- چه مدت طول می‌کشد: یک دوره معمول خونریزی عادی 4 یا 5 روز طول می‌کشد که دو یا سه روز دیگر باقی مانده هم به صورت لکه‌های قهوه‌ای رنگ است. اگر خونریزی معمول پریودی کمتر از 2 روز یا بیشتر از یک هفته است، این می تواند نشان از طولانی بودن بیش از حد باشد.
- خونریزی پریودی چقدر سنگین است: اکثر خانم‌ها فقط در هر دوره حدود 2 قاشق غذاخوری بزرگ (قاشق سوپخوری) خون از دست می‌دهند. تصور می‌شود خونریزی بیش از 5 قاشق غذاخوری غیر معمول سنگین است، اما قضاوت در مورد آن دشوار است. در صورت نیاز به بیش از یک تامپون یا پد در یک ساعت باید موضوع را به پزشک خود اطلاع دهید. خونریزی غیرطبیعی شدید قاعدگی را منوراژی می‌نامند.
- این که آیا بین دوره‌ها لکه بینی دارید.
- آیا بعد از رابطه جنسی خونریزی دارید.
اگر باردار باشید یا در دوران یائسگی هستید، در صورت تجربه خونریزی رحم با پزشک در میان بگذارید. برخی از لکه بینی‌ها در اوایل بارداری معمول است، اما خونریزی رحم می‌تواند نشانه یک بیماری جدی به نام حاملگی خارج رحمی (Ectopic pregnancy, EP)باشد که تخمک بارور شده در جایی خارج از رحم معمولاً در لوله رحمی قرار می‌گیرد که می‌تواند به معنی سقط جنین باشد. پس از یائسگی، زنانی که از درمان جایگزینی هورمون استفاده می‌کنند ممکن است هنوز پریود شوند اما به طور کل هرگونه خونریزی رحم باید بررسی شود.
عمل لابیاپلاستی چیست ؟ | هزینه + عوارض
دلایل غیر طبیعی خونریزی رحم
چند دلیل احتمالی در پشت خونریزی غیرطبیعی رحم وجود دارد:
تغییرات هورمونی
تغییرات هورمونی شایع‌ترین دلیل خونریزی رحم هستند که گریبانگیر زنان و دختران می‌شود و منجر به دوره‌های سنگین یا نامنظم پریودی و یا لکه بینی می‌شود. مواردی که می‌توانند منجر به تغییرات هورمونی و به دنبال آن باعث خونریزی رحم شوند عبارتند از:
- قرص‌های جلوگیری از بارداری
- داروهایی مانند وارفارین (Coumadin)
- هورمون درمانی
- کاهش یا افزایش وزن به طور ناگهانی
- استرس عاطفی یا جسمی
- دستگاه داخل رحمی (IUD)
- سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS)
مشکلات رحم
مشکلات و بیماری‌های مربوط به رحم از دلایل دیگر خونریزی رحم به شمار می‌آید که در هر سنی ممکن است برای بانوان اتفاق بیفتد که شامل موارد زیر است:
- ضایعات دهانه رحم یا سرویکس
- پولیپ
- فیبروم‌های رحمی
- اندومتریتیس (اندومتریت)
سایر دلایل که البته جزو موارد کمیاب و نادر به شمار می‌رود نیز می‌توانند باعث خونریزی رحم شوند که عبارتند از:
- داروهای رقیق کننده خون
- سرطان دهانه رحم
- عفونت دهانه رحم
- بیماری‌های منتقل شده از طریق رابطه جنسی
- بیماری‌هایی که کبد، کلیه، تیروئید یا غدد را تحت تاثیر قرار می‌دهند.
سرطان مثانه چیست ؟ | علائم ، تشخیص و درمان سرطان مثانه
خونریزی رحم بر اثر ضربه | خونریزی رحم بعد از رابطه
همیشه خونریزی رحم بر اثر بیماری‌ها نیست بلکه ممکن است ناشی از رابطه جنسی خشن یا تجاوز باشد. هنگامی که رابطه جنسی به صورت شدید و همراه با ضربه‌های متوالی آلت تناسلی مرد به واژن زن و یا بدون آمادگی و تحریک زن برقرار می‌شود منجر به ایجاد خراش، بریدگی یا پارگی واژن شده و به دنبال آن خونریزی رحم اتفاق می‌افتد. هنگامی که زن در دوران یائسگی یا شیردهی به سر می‌برد بر اثر رابطه جنسی بیشتر احتمال دارد که خونریزی رحم اتفاق بیفتد. دوش واژینال بیش از حد نیز یکی دیگر از علت‌های خونریزی رحم است.
خونریزی رحم قبل از پریود | خونریزی رحم بعد از پریود
خونریزی رحم در قبل و بعد از پریود که در واقع در فاصله بین دو عادت ماهانه اتفاق می‌افتد گاه به صورت لکه بینی ظاهر می‌شود. ممکن است تخمک گذاری خود را به صورت لکه بینی نشان دهد که اگر پزشک این اطمینان را به شما داده است که مشکلی پیش نمی‌آید جای نگرانی ندارد. عموما پزشک زنان پس از معاینات بالینی تقاضای سونوگرافی خواهد کرد تا به طور دقیق جداره دهانه رحم و زخم یا عفونت‌های احتمالی مورد بررسی قرار گیرد.
خونریزی رحم بعد از سزارین | خونریزی رحم بعد از زایمان طبیعی
برخی از بانوان پس از زایمان خونریزی رحم را تجربه می‌کنند. خونریزی رحم پس از زایمان بین یک روز تا 12 هفته پس از زایمان می‌تواند اتفاق بیفتد. عموما خون خارج شده به رنگ قرمز یا صورتی بوده و پس از مدتی به قهوه‌ای و بعد به زرد یا سفید تغییر رنگ خواهد داد. از دلایل و علت‌های مختلف خونریزی رحم پس از زایمان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- آتونی رحم (ضعف رحم)
- زایمان چند قلویی
- طولانی شدن فرایند زایمان
- درشت بودن جنین
- زایمان‌های متعدد و متوالی
- پارگی رحم
- داروی اکسی توسین
- افزایش فشار خون و پروتئین ادرار (پره اکلامپسی)
- چسبندگی جفت
- باقی ماندن بقایای جفت در رحم
- اضافه وزن
- فشار وارد شده به هنگام ادرار یا مدفوع کردن
- فشار وارد شده به هنگام برخاستن ازتخت
- وجود بیماری
- رابطه جنسی در روزهای اول پس از زایمان
در هر حالت باید خونریزی رحم به اطلاع پزشک برسد تا با بررسی از طبیعی یا غیر طبیعی بودن خونریزی رحم اطمینان حاصل کرد و در صورت لزوم روند درمانی را در پیش گرفت.
خونریزی رحم و نازایی
زنانی که نازا هستند ممکن است به دلیل پیگیری روند درمان برای باردار شدن بارها واژن آن‌ها معاینه شود و یا از ابزارهای کمک بارداری استفاده کنند که به رحم و دهانه آن آسیب رسیده و خونریزی رحم را تجربه می‌کنند. به طور کلی هرگونه خونریزی رحمی نباید ساده گرفته شود و بهتر است در اولین فرصت به پزشک مراجعه شود چرا که نادیده گرفتن خونریزی رحم و عدم درمان آن ممکن است در نهایت به مرگ ختم شود.
درمان زودانزالی در مردان | دلایل بروز زودانزالی در مردان چیست؟
تشخیص خونریزی غیر طبیعی رحم | تشخیص خونریزی رحم
یادداشت برداری دقیق می‌تواند در طی چند دوره به شما کمک کند تا بتوانید اطلاعات خاصی در مورد علائم خود در خصوص خونریزی رحم به پزشک بدهید. پزشک در مورد سلامت کلی شما سوال می‌کند و معاینه فیزیکی انجام خواهد داد و احتمالاً تست بارداری را تقاضا می‌کند و همچنین ممکن است بخواهد تا موارد زیر را انجام دهید:
- آزمایش خون: خونریزی رحم شدید باعث کمبود آهن بدن می‌شود. با آزمایش خون می‌توان دید آیا مشکلی برای شما از بابت خونریزی رحم و کمبود آهن در بدن ایجاد می‌شود یا خیر. همچنین آزمایش خون می‌تواند نشان دهد که آیا هورمون‌ها از تعادل خارج شده‌اند یا به اختلال خون یا بیماری مزمن مبتلا هستید یا خیر.
- سونوگرافی: سونوگرافی با استفاده از امواج صوتی تصاویری از داخل رحم ایجاد می‌کند تا پزشک بتواند احتمال وجود فیبروم یا پولیپ را بررسی کند.
- هیستروسکوپی: پزشک با استفاده از لوله نازک و انعطاف پذیر به نام هیستروسکوپ که از طریق دهانه رحم و واژن وارد داخل رحم می‌شود و داخل رحم را بررسی می‌کند.
- نمونه برداری (بیوپسی): پزشک ممکن است تکه کوچکی از بافت رحم را خارج کرده و در زیر میکروسکوپ وجود سلول‌های غیر طبیعی را بررسی می‌کند.
- تصویربرداری تشدید مغناطیسی: تصویر برداری تشدید مغناطیسی یا تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (Magnetic resonance imaging) که عموما با نام MRI می‌شناسیم با استفاده از امواج رادیویی و میدان مغناطیسی قدرتمند تصاویر دقیق از رحم می‌کند تا علت خونریزی رحم مشخص شود. گاه ام آر آی به تشخیص آدنومیوز کمک می‌کند. آدنومیوز عارضه‌ای است که در آن آندومتر وارد دیواره عضلانی رحم می‌شود.
درمان غیر طبیعی خونریزی رحم
درمان خونریزی رحم به علت خونریزی غیرطبیعی رحم بستگی دارد. اگر یک بیماری مزمن یا یک اختلال خونی باعث خونریزی رحم باشد، درمان آن می‌تواند کمک کننده باشد. همچنین درمان خونریزی رحم می‌تواند به اینکه آیا شما قصد بچه دار شدن دارید یا خیر بستگی داشته باشد. ممکن است باردار شدن پس از برخی از درمان‌ها ایمن نباشد، در حالی که در برخی دیگر ممکن است تاثیر خاصی نداشته باشد. اگر به یائسگی نزدیک هستید، ممکن است پزشک بخواهد یک رویکرد انتظار و دیدن را انتخاب کند یعنی صبر کند تا ببیند چه اتفاقی خواهد افتاد زیرا گاهی علائم به خودی خود بهتر می‌شود. دارو معمولاً اولین چیزی است که پزشک امتحان می‌کند که عبارتند از:
- هورمون‌ها: قرص های جلوگیری از بارداری و سایر درمان‌های هورمونی ممکن است باعث چرخه قاعدگی منظم با دوره‌های کمتر شود.
- آگونیست‌های هورمون آزاد کننده گنادوتروپین (GnRH): آگونیست‌های هورمون آزاد کننده گنادوتروپین از ساختن برخی هورمون‌ها در بدن جلوگیری می‌کنند و می‌توانند فیبروئیدها را برای مدتی کوچک کنند اما معمولاً در کنار سایر روش‌های درمانی استفاده می‌شوند.
- داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAID): اگر چند روز قبل از شروع قاعدگی از ضد التهاباتی مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن استفاده کنید، ممکن است به کاهش خونریزی رحم کمک کند.
- ترانکسامیک اسید: ترانکسامیک اسید که با نام‌های ترانکزامیک اسید یا ترانگزامیک اسید نیز شناخته می‌شود قرصی است که به کند شدن روند شکسته شدن لخته‌های خون کمک می‌کند و می‌تواند خونریزی شدید رحم را کنترل کند.
- آی یو دی: برای برخی از زنان آی یو دی که هورمونی به نام پروژستین آزاد می‌کند می تواند خونریزی شدید رحم را متوقف کند. بسیاری از زنانی که از IUD استفاده می‌کنند به هیچ وجه پریود نمی‌شوند.
بعضی اوقات برای جلوگیری از خونریزی رحم به جراحی نیاز است:
- فرسایش آندومتر: در این روش از گرما، سرما، برق یا لیزر برای از بین بردن پوشش داخلی رحم استفاده می‌شود. ممکن است دوره‌های قاعدگی شما به طور کامل پایان یابد در نتیجه بعد از انجام آن احتمالاً نمی‌توانید باردار شوید، اما اگر باردار شوید می‌تواند به شدت خطرناک باشد. تا قبل از یائسگی باید از روش‌های جلوگیری از بارداری استفاده کنید.
- میومکتومی یا آمبولیزاسیون شریان رحم: اگر فیبروم دارید در روش آمبولیزاسیون با بستن شریان رحمی، پزشک فیبروم را بیرون آورده و یا رگ‌های خون رسانی به آن‌ها را قطع می‌کند.
- هیسترکتومی یا زهدان برداری: هیسترکتومی زمانی است که پزشک رحم را برمی‌دارد. اگر فیبرو‌م‌ها بسیار بزرگ باشد یا دچار آندومتر شوید، ممکن است به هیسترکتومی نیاز داشته باشید.
راهکارهای کاهش خونریزی قاعدگی با قرص و داروی گیاهی
عوارض خونریزی غیر طبیعی رحم
عوارضی که ممکن است با خونریزی رحم اتفاق بیفتد عبارتند از:
- مشکل در باردار شدن
- کم خونی یا از دست دادن خون
- سرطان آندومتر
