انواع مختلفی از مشکلات مربوط به دهان و دندان وجود دارند که هر یک از آنها علائم و نشانه‌هایی به همراه دارند و دانستن هر یک از این علائم، ما را در تشخیص صحیح بیماری و درمان آن کمک خواهد کرد. توجه داشته باشید که یکی از مشکلات مربوط به دهان و دندان، آفت است که به صورت زائده‌های دردناک در پایه لثه‌ها، لب‌ها، روی کام، درون گونه‌ها و روی زبان ایجاد می‌شوند. آفت دهانی با این‌که اذیت کننده است ولی به‌مرورزمان درمان می‌شود. برخی افراد آفت دهان را با سرطان دهان اشتباه می‌گیرند. با ما در خوب میشی همراه باشید تا به بررسی علائم هر یک از این بیماری‌های دهانی بپردازیم.
منظور از آفت دهان چیست؟
آفت یکی از عارضه‌های دهانی است که ممکن است برای همه افراد رخ بدهد. آفت در مخاط حفره دهان، لثه‌ها، روی زبان، داخل لب‌ها، اطراف کام و جاهایی درون دهان به صورت زخم‌های کوچک و سفید رنگ که اطراف آنها متورم و قرمز است، ظاهر می‌شود. آفت دهان گاهی اوقات دردناک است و افراد می‌توانند در بازه‌های زمانی مختلفی آن را تجربه کنند. دلایل مختلفی می‌توانند سبب بروز آفت دهان شوند که از جمله می‌توان به وراثت، رعایت نکردن بهداشت دهان و دندان و مصرف برخی داروها اشاره کرد.
برخی افراد که به بعضی از غذاها حساسیت دارند، در صورت مصرف این غذاها با آفت دهانی مواجه می‌شوند. توجه داشته باشید که بعد از بروز آفت دهان برخی افراد با سوزش و خارش دهان مواجه می‌شوند. ناگفته نماند که آفت به دو نوع ساده و پیچیده تقسیم‌بندی می‌شود. نوع ساده آن شکل و رنگ کوچک و سفید دارد. این در حالی است که نوع پیچیده آن بزرگ بوده و ظاهر متفاوتی دارد.
علل بروز آفت دهان
برای این‌که بدانید فرق آفت و سرطان دهان در چیست، باید ابتدا به بررسی علل بروز آفت دهان بپردازیم. همان‌طور که پیش‌تر نیز گفتیم، عوامل زیادی در بروز آفت دهانی تأثیر دارند که از جمله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد؛
- کمبود آهن
- استرس
- خستگی بیش از حد
- ضعیف شدن دستگاه ایمنی
- انجام یک سری اعمال دندانپزشکی
- داشتن آلرژی نسبت به برخی غذاها
- وراثت و سابقه خانوادگی آفت دهانی
- گاز گرفتن درون گونه و یا زبان
- تغییر سطح هورمون‌ها در بدن
- ابتلا به برخی عفونت ویروسی
- کمبود برخی ویتامین‌ها و مواد معدنی از جمله آهن، اسید فولیک و ویتامین B12
عوامل گفته شده می‌توانند سبب بروز آفت دهان شوند. ناگفته نماند که آفت دهانی درمان قطعی ندارد و فقط می‌تواند به کمک برخی داروها از عوارض و سوزش آن جلوگیری کرد و میزان آنها را کاهش داد.
منظور از سرطان دهان چیست؟
برای این‌که بهتر بدانیم که فرق آفت و سرطان دهان در چیست باید به بررسی سرطان دهان نیز بپردازیم. سرطان دهان در صورت رشد غیر عادی سلول‌های دهانی در قسمت‌های مختلف دهان از جمله گونه‌ها، سقف دهان، لب‌ها، زبان، کام دهان، کف دهان، سینوس‌ها و گلو ایجاد می‌شود. سلول‌های سرطانی در هر یک از این قسمت‌ها می‌توانند رشد کرده و توده سرطانی ایجاد کنند. تشخیص به هنگام و سریع سرطان دهان می‌تواند کمک شایانی به درمان و موفقیت آن داشته باشد.
عوامل ایجاد سرطان دهان
سرطان دهان تحت تأثیر عوامل مختلفی ایجاد می‌شود که از جمله می‌توان به مصرف زیاد الکل، مصرف سیگار و دخانیات، قرار گرفتن در معرض اشعه آفتاب، آلوده شدن به ویروس اچ پی وی، وجود سابقه سرطان در خانواده و... اشاره کرد. متأسفانه مردان در مقایسه با زنان، سابقه ابتلای بیشتری به سرطان دهان دارند و معمولاً در افراد بالای 50 سال رخ می‌دهد.
نشانه‌های سرطان دهان
از جمله نشانه‌های سرطان دهان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد؛
- خونریزی غیر طبیعی دهان
- کلفت شدن پوست در ناحیه دهان
- کاهش وزن به صورت شدید و ناگهانی
- تغییر در تن صدا
- گوش درد
- احساس درد در پشت گلو یا گیر کردن چیزی در گلو
- تغییر در ساختار قرارگیری دندان‌ها
- وجود درد و حساسیت در نواحی اطراف لب، صورت و گردن
- سخت بودن جویدن، بلعیدن، صحبت کردن و حرکت دادن سر
- احساس خستگی و گلو درد مزمن
- تغییر در تن صدا
- بروز زخم‌هایی در صورت، گردن و دهان و خونریزی آنها
- بروز توده و ترک پوستی و فرسوده در اطراف لب‌ها و لثه‌ها
- به وجود آمدن نقاطی قرمز و سفید در داخل دهان
در صورت داشتن هر یک از این علائم باید در سریع‌ترین زمان ممکن به پزشک متخصص مراجعه کنید. همان‌طور که گفتیم، هر چقدر سریع به تشخیص سرطان دهان بپردازید، درمان آن نیز به همان مقدار سریع و موفقیت بخش خواهد شد.
تفاوت آفت و سرطان دهان
آفت دهان در صورتی که معمولی باشد، می‌توان با استفاده از برخی داروها و روش‌ها به کاهش و درمان علائم ناشی از آن پرداخت ولی اگر آفت در نوع سرطانی باشد، درمان آن پیچیده و سخت خواهد بود و نشانه بروز سرطان دهان است. جالب است بدانید که سرطان دهان در مراحل اولیه به صورت آفت بروز پیدا می‌کند.
عوامل زیادی وجود دارند که می‌توانند سبب بروز سرطان دهان شوند که از جمله می‌توان به مصرف سیگار و دخانیات، هوای آلوده و تغذیه نامناسب اشاره کرد. توجه داشته باشید که آفت دهانی معمولی بیشتر از سه هفته در دهان باقی نمی‌ماند و اگر مدت زمان باقی ماندن آفت دهان بیش از سه هفته باشد، احتمال سرطانی بودن این آفت بسیار بالا است و شما باید جهت معاینه به پزشک متخصص مراجعه کنید.
