3 بیماری رایج در نوزادان و درمان آنها
همه کودکان مستحق مراقبت پزشکی با کیفیت هستند. به عنوان والدین، مهم است که از به روزترین دستورالعملهای درمانی آگاه باشید تا مطمئن شوید که فرزندتان بهترین مراقبت ممکن را دریافت میکند.
در ادامه به سه مورد از شایعترین بیماریهای دوران کودکی و درمانهای تایید شده آنها اشاره میکنیم. درمانهای مورد بحث در اینجا بر اساس شواهد علمی و بهترین شیوهها است. با این حال، ممکن است بنابر دلایلی پزشک اطفال توصیههای متفاوتی برای کودک شما داشته باشد، به خصوص اگر کودک شما یک وضعیت پزشکی مداوم یا آلرژی داشته باشد. پزشک اطفال شما هر گونه تغییر در درمان را با شما در میان خواهد گذاشت.
سرماخوردگی، گلودرد، سرفه
از شایعترین بیماری نوزاد سرماخوردگی است که توسط ویروسهای موجود در دستگاه تنفسی فوقانی ایجاد میشود. بسیاری از کودکان خردسال ممکن است 6 تا 8 بار در سال دچار سرماخوردگی شوند. علائم سرماخوردگی از جمله آبریزش بینی، احتقان و سرفه ممکن است تا ده روز ادامه داشته باشد.
اگر کودک شما به ناگاه دچار آبریزش چشم یا همان اشک چشم شده باشد، علت آبریزش چشم نوزاد میتواند سرماخوردگی و در واقع از علائم اولیه ابتلا به این بیماری باشد. اگرچه آبریزش بینی نوزاد هم دلیلی برای شروع سرماخوردگی است، مگر اینکه حساسیت یا آلرژی کودک به وضعیت خاصی ثابت شده باشد و سایر علائم سرماخوردگی ظاهر نشود.
مخاط سبز در بینی به این معنا است که برای درمان به آنتی بیوتیک نیازی نیست. سرماخوردگیهای معمولی هرگز به آنتی بیوتیک نیاز ندارند. با این حال، اگر مشکوک به عفونت سینوسی باشد، پزشک به دقت تصمیم میگیرد که آیا آنتی بیوتیک ها بر اساس علائم کودک و معاینه فیزیکی بهترین انتخاب هستند یا خیر.
در کنار سرماخوردگی گلودرد هم شایع است؛ برای برخی شروع سرماخوردگی با گلودرد است. گلودرد در کودکان شایع است و میتواند دردناک باشد. با این حال گلودردی که توسط ویروس ایجاد میشود، نیازی به آنتی بیوتیک ندارد. در این موارد نیازی به داروی خاصی نیست و کودک شما باید طی هفت تا ده روز بهبود یابد. در موارد دیگر، گلودرد میتواند ناشی از عفونتی به نام استرپتوکوک (گلودرد استرپتوکوکی) باشد.
تنها با نگاه کردن به گلو نمیتوان استرپتوکوکی را به درستی تشخیص داد. برای تایید تشخیص استرپتوکوکی، آزمایش آزمایشگاهی یا تست سریع استرپتوکوکی در مطب، که شامل یک سواب سریع گلو میشود، ضروری است. در صورت مثبت بودن استرپتوکوکی، پزشک اطفال آنتی بیوتیک تجویز میکند. بسیار مهم است که کودک شما آنتی بیوتیک را طبق تجویز پزشک، حتی اگر علائم بهبود یابند یا از بین برود، برای تمام دوره مصرف کند. داروهای استروئیدی (مانند پردنیزون) درمان مناسبی برای اکثر موارد گلودرد نیستند.
البته این نکته را نیز بدانید که نوزادان و کودکان نوپا به ندرت به گلودرد استرپتوکوکی مبتلا میشوند، اما اگر در معرض این بیماری باشند، احتمال ابتلای آنها به باکتری استرپتوکوک بیشتر است. اگرچه استرپتوکوک عمدتا از طریق سرفه و عطسه پخش میشود، اما کودک شما میتواند با دست زدن به اسباب بازی آلوده نیز به آن مبتلا شود.
سرفه نیز بخش دیگری از بیماری سرماخوردگی است. سرفه ها معمولا توسط ویروسها ایجاد میشوند و اغلب نیازی به آنتی بیوتیک ندارند.
داروی سرفه برای کودکان 4 سال و کمتر یا برای کودکان 4 تا 6 سال توصیه نمیشود مگر اینکه پزشک شما توصیه کند. مطالعات به طور مداوم نشان داده اند که داروهای ضد سرفه در گروه سنی 4 سال و کمتر موثر نیستند و دارای پتانسیل عوارض جانبی جدی هستند. داروهای سرفه با مواد مخدر - مانند کدئین - نباید در کودکان استفاده شود.
عفونت گوش و گوش درد
عفونت گوش زمانی اتفاق میافتد که باکتریها یا ویروسها فضای کوچک پشت پرده گوش، به نام گوش میانی را آلوده کنند. این ناحیه به طور معمول پر از هوا است و شامل سه استخوان ریز است که در شنوایی موثر است.
گوش درد در کودکان شایع است و میتواند دلایل زیادی داشته باشد، از جمله عفونت گوش اوتیت میانی، گوش شناگر، عفونت پوست در کانال گوش، فشار ناشی از سرماخوردگی یا عفونت سینوسی، درد دندان که از فک به گوش میرسد و... . برای تشخیص تفاوت، متخصص اطفال باید گوش کودک را معاینه کند. بدیهی است که معاینه در مطب بهترین راه برای پزشک اطفال برای تشخیص دقیق است. اگر گوش درد کودک همراه با تب بالا باشد، هر دو گوش را درگیر کند، یا اگر کودک علائم دیگری از بیماری دارد، ممکن است پزشک اطفال تصمیم بگیرد که آنتی بیوتیک بهترین درمان است.
آموکسی سیلین آنتی بیوتیک ارجح برای عفونت گوش میانی است؛ به استثنای مواردی که حساسیت به پنی سیلین یا عفونتهای مزمن یا عود کننده وجود دارد.
بسیاری از عفونتهای واقعی گوش توسط ویروسها ایجاد میشوند و نیازی به آنتی بیوتیک ندارند. اگر پزشک اطفال مشکوک باشد که عفونت گوش کودک ممکن است از یک ویروس باشد، با شما در مورد بهترین راهها برای کمک به تسکین گوش درد فرزندتان تا زمانی که ویروس دوره خود را طی کند، صحبت خواهد کرد.
آبله مرغان
آبله مرغان یک بیماری بسیار عفونی است که معمولا در دوران کودکی رخ میدهد. این بیماری توسط ویروس واریسلا زوستر (VZV) که نوعی ویروس تبخال است ایجاد میشود. انتقال از فردی به فرد دیگر از طریق تماس مستقیم یا از طریق هوا با سرفه یا عطسه صورت می گیرد.
تا سال 1995، عفونت آبله مرغان در کودکان یک اتفاق رایج بود و تقریبا همه تا زمانی که به سن بلوغ رسیده بودند به این بیماری مبتلا میشدند. با این حال، معرفی واکسن آبله مرغان در سال 1995 باعث کاهش بروز آبله مرغان در تمام سنین، به ویژه در کودکان یک تا چهار ساله شده است. واکسن آبله مرغان میتواند به پیشگیری از این بیماری کمک کند. دو دوز واکسن برای کودکان، نوجوانان و بزرگسالانی که از قبل در برابر آبله مرغان مصون نیستند (قبلاً به این بیماری مبتلا بوده اند) توصیه میشود.
البته توجه داشته باشید که واکسن آبله مرغان در ایران در دسترس نیست و از آنجا که شرایط نگهداری خاصی دارد که رعایت کردن آن بسیار سخت است، بنابراین به واکسنهای موجود که معمولا به صورت قاچاق وارد کشور میشوند و نظارتی در نحوه واردات آن نیست، نمیتوان اعتماد و اطمینان کرد.
پس چنانچه تمایل دارید این واکسن را برای کودک خود تزریق کنید، باید در خارج از ایران و در کشور و مرکز مطمئنی این کار را انجام دهید.
علائم این بیماری معمولا در بین کودکان خفیف است، اما ممکن است برای نوزادان سالم، کودکان و بزرگسالان و افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند تهدید کننده زندگی باشد. موارد زیر شایعترین علائم آبله مرغان است. علائم ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- خستگی و تحریک پذیری 1 تا 2 روز قبل از شروع بثورات
- بثورات خارش دار و قرمز که به تاولهای ریز پر از مایع روی بدن، صورت، پوست سر، زیر بغل، روی بازوها و پاها و داخل دهان تبدیل میشود.
- تب
- احساس بیماری
- کاهش اشتها
- درد عضلانی یا مفاصل
- سرفه یا آبریزش بینی
علائم آبله مرغان ممکن است شبیه سایر مشکلات پوستی یا شرایط پزشکی باشد. اگر فردی که در برابر این بیماری واکسینه شده است در معرض این بیماری قرار گیرد، ممکن است همچنان به بیماری خفیفتری با بثورات محدود و کمتر شدید و تب خفیف یا بدون تب مبتلا شود. برای تشخیص همیشه با پزشک کودک خود مشورت کنید.