بیماری های نشیمنگاهی مثل فیستول و کیست مویی، اغلب با علائم نسبتاً مشابهی ظاهر می شوند: درد، التهاب، خروج ترشح یا حتی توده در نزدیکی ناحیه مقعد. این شباهت ها گاهی بیماران را دچار سردرگمی می کند. اما واقعیت این است که درمان این دو بیماری کاملاً متفاوت است.
در این مقاله سعی داریم تفاوت این دو بیماری را به زبان ساده توضیح دهیم، بهترین روش های درمانی را بررسی کنیم و ببینیم لیزر برای چه بیمارانی توصیه می شود.
فیستول و کیست مویی؛ شباهت های سطحی، تفاوت های بنیادین
فیستول مقعدی در واقع یک کانال غیرطبیعی است که بین مجرای داخلی مقعد و پوست اطراف آن ایجاد می شود. معمولاً به دنبال آبسه های درمان نشده به وجود می آید و در اغلب موارد نیاز به جراحی دارد.
در مقابل، کیست مویی (یا سینوس پیلونیدال) اغلب در بالای شکاف باسن دیده می شود و به دلیل رشد غیرطبیعی موها در زیر پوست ایجاد می گردد. این کیست ممکن است عفونی شود و منجر به آبسه یا ترشح چرک گردد، اما مسیر ارتباطی با مجرای داخلی مقعد ندارد.
🔎 مقایسه بین فیستول و کیست مویی برای تشخیص بهتر:
- محل دقیق توده یا ترشح
- سابقه آبسه یا جراحی در ناحیه
- نوع ترشحات و مدت زمان علائم
- وجود مسیر ارتباطی با مجرای مقعد (از طریق MRI یا پروکتوسکوپی)
روش های درمان فیستول؛ چرا لیزر راه حل ارجح محسوب می شود؟
تا چند سال پیش تنها روش درمان فیستول، جراحی سنتی با برش های وسیع بود که احتمال آسیب به عضله اسفنکتر و بی اختیاری را بالا می برد. اما امروزه با پیشرفت تکنولوژی، روش های کم تهاجمی تری مانند لیزر جایگزین شده اند.
در لیزر فیستول مقعدی در بیماران مزمن، مسیر فیستول با دستگاه لیزر از داخل بسته می شود. این روش نه تنها بدون برش باز انجام می شود، بلکه دوران نقاهت آن بسیار کوتاه تر است. به ویژه برای بیماران مزمنی که فیستول عمیق یا چند شاخه دارند، لیزر گزینه ای ایمن و مؤثر است.
مزایای درمان با لیزر:
- بدون نیاز به بستری شدن
- حداقل خونریزی و درد
- کاهش ریسک آسیب عضلات
- بهبودی سریع تر و بازگشت به کار در زمان کوتاه تر
البته این روش برای همه بیماران مناسب نیست و نیاز به بررسی تخصصی دارد.
آیا جراحی همیشه ضروری است؟ نقش پزشک متخصص در تصمیم گیری
تشخیص نوع فیستول و عمق درگیری عضلات، نیازمند معاینه دقیق توسط پزشک با تجربه است. گاهی فیستول ساده و سطحی بوده و حتی با روش های غیرجراحی قابل مدیریت است. اما در اغلب موارد، به ویژه در بیماران با سابقه آبسه یا فیستول های بازگشت پذیر، درمان قطعی فقط از طریق جراحی ممکن است.
بنابراین جراحی موفق توسط پزشک متخصص فیستول، نقش کلیدی در پیشگیری از عوارض بعدی و احتمال عود مجدد دارد. انتخاب مرکزی که تجربه بالا در درمان این بیماری ها داشته باشد، از اهمیت زیادی برخوردار است.
جمع بندی: قدم اول، تشخیص درست است
اگر در ناحیه مقعد یا پایین کمر، ترشح، درد یا التهاب مزمن دارید، خوددرمانی یا تعلل در مراجعه می تواند منجر به مزمن شدن بیماری یا عوارضی چون بی اختیاری شود. بررسی های تصویربرداری ساده می تواند بین کیست مویی و فیستول تمایز قائل شود و مسیر درمان را مشخص کند.
در صورت تشخیص فیستول، بسته به شدت و عمق آن، ممکن است درمان با لیزر گزینه مناسبی برای شما باشد. اما پیش از هر تصمیمی، توصیه می شود توسط پزشک متخصص بررسی شوید.