عفونت ریه زمانی اتفاق می‌افتد که میکروب های عامل بیماری، راه های هوایی یا بافت های ریه‌ها را به دلیل تجمع سلول های ایمنی ملتهب کنند و باعث آسیب در این قسمت شوند. ویروس ها، باکتری ها، قارچ ها و انگل ها همگی از علل احتمالی عفونت ریه هستند و ممکن است در شرایط خاصی، بیش از یک نوع میکروب مقصر عفونت ریه باشند.
افراد در هر سنی ممکن است تحت تاثیر عفونت ریه باشند و این امکان نیز وجود دارد که راه های هوایی (برونشی ها، برونشیول ها، آلوئول ها) با هر اندازه ای (برونش، برونشیول، آلوئول) را تحت تأثیر قرار دهند. اگرچه اکثر انواع عفونت ریه قابل درمان هستند و بیشتر افراد بهبود می یابند، اما این عفونت ها نیز بسیار خطرناک هستند، به ویژه در مورد نوزادان، افراد مسن و افراد مبتلا به بیماری ریوی یا سیستم ایمنی ضعیف هستند.
به طور کلی، شناسایی نوع عفونت ریه یک فرد برای درمان آن مهم است. همچنین، بیماری های تهدید کننده زندگی مانند سرطان ریه نیز ممکن است علائم برخی از عفونت های ریه را تقلید کنند، بنابراین مهم است که در صورت مشاهده هرگونه علائمی، حتما به پزشک مراجعه کنید.
برای اینکه اطلاعات بیشتری در رابطه با عفونت ریه کسب کنید، در ادامه این بخش با خوب میشی همراه بمانید.
پیشنهاد مطالعه: 10 کلینیک برتر ریه در تهران
عفونت ریه چیست و چه علائمی دارد؟
عفونت ریه می تواند توسط یک ویروس، باکتری و گاهی اوقات حتی یک قارچ ایجاد شود. علائم عفونت ریه از خفیف تا شدید متفاوت است و معمولا به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله سن و سلامت کلی بدن و اینکه آیا عفونت توسط ویروس، باکتری یا قارچ ایجاد شده است.
به طور کلی، علائم عفونت ریه ممکن است شبیه علائم سرماخوردگی یا آنفولانزا باشد، اما معمولاً طولانی تر می شوند. شایع ترین علائمی که معمولا در اثر ابتلا به عفونت ریه ایجاد می شوند، عبارتند از:
- سرفه ای که مخاط غلیظ تولید می کند
- دردهای کوبنده قفسه سینه
- تب
- بدن درد
- آبریزش بینی
- تنگی نفس
- خستگی
- خس خس سینه
- ایجاد ظاهر کبود روی پوست یا لب ها
- ایجاد صدای تق تق در ریه ها
پیشنهاد مطالعه: پنومونی ریه چیست؟ | همه چیز درباره درمان و علائم
آشنایی با انواع مختلف عفونت ریه
عفونت ریه دارای انواع مختلفی است که هر کدام علائم و نشانه های مخصوص به خود را دارند. در ادامه با انواع عفونت ریهو علائم آن آشنا می شوید:
ذات الریه
ذات الریه یک عفونت ریوی است که باعث التهاب در ریه ها می شودو به عنوان یکی از شایع ترین عفونت های ریوی شناخته شده است. با ذات الریه، آلوئول های ریه که هوا را نگه می دارند متورم می شوند که می تواند تنفس را دشوار کند و در موارد شدید، می تواند کشنده باشد.
باکتری ها، قارچ ها و ویروس ها همگی می توانند باعث ذات الریه شوند. به عنوان مثال، ویروس آنفولانزا می تواند به عمق ریه ها گسترش یابد و باعث ذات الریه شود و یا باکتری استرپتوکوک پنومونیه می تواند باعث پنومونی باکتریایی پنوموکوکی شود.کووید-۱۹ نیز که باعث همه گیری ویروس کرونا در سراسر جهان شد، یک بیماری تنفسی است که می تواند باعث ذات‌الریه شود. لازم به ذکر است که COVID-19 شدید می تواند باعث ذات الریه تهدید کننده زندگی شود که منجر به نارسایی اندام ها، لخته شدن خون و سایر مشکلات سلامتی می شود.
برخی از علائم و نشانه های ذات الریه عبارتند از:
- تنگی نفس
- مشکل در تنفس
- گیجی
- ضعف
- تب
- درد قفسه سینه
- سطح پایین اکسیژن خون
درمان ذات الریه، به علت آن بستگی دارد. به عنوان مثال، ذات الریه باکتریایی ممکن است به آنتی بیوتیک ها پاسخ دهد و درمان ذات الریه ویروسی حمایتی است، به این معنی که پزشک فرد را تحت نظر می گیرد و علائم او را تا زمانی که بدنش عفونت را پاک کند، درمان می کند.
ابتلا به ذات الریه شدید ممکن است به این معنی باشد که فرد باید در بیمارستان بماند یا با استفاده از ماسک یا دستگاه تنفس مصنوعی تحت درمان با اکسیژن قرار گیرد.
واکسن ها می توانند از برخی اشکال ذات الریه مانند ذات الریه پنوموکوکی جلوگیری کنند. همچنین ممکن است خطر ابتلا به انواع خاصی از ذات الریه را کاهش دهند. برای مثال، واکسن آنفولانزا، خطر ابتلا به آنفولانزا و ذات‌الریه را که می تواند ایجاد کند، کاهش می دهد.
بیماری سل
یک باکتری مسری به نام مایکوباکتریوم توبرکلوزیس، باعث بیماری سل (TB) که نوعی عفونت ریه است، می شود. در برخی افراد، باکتری سل بدون ایجاد بیماری در بدن زندگی می کند. با این حال، در بسیاری از موارد، سل بر ریه ها تأثیر می گذارد و ممکن است سایر نواحی بدن را نیز تحت تأثیر قرار دهد.
برخی از علائم سل عبارتند از:
- سرفه ای که بیش از 3 هفته طول بکشد
- سرفه کردن خون
- درد قفسه سینه
- ضعف
- تب یا لرز
اگر سل به نواحی دیگر بدن سرایت کند، ممکن است علائم دیگری ایجاد کند. به طور کلی، هر چه فرد زودتر به دنبال درمان سل باشد، احتمال اینکه بیماری را به دیگران منتقل کند یا عوارض جدی ناشی از آن را تجربه کند، کمتر می شود. آنتی بیوتیک ها می توانند این عفونت را از بین ببرند. با این حال، اگر فردی دارای عوارض جدی باشد، ممکن است به اشکال دیگری از درمان، مانند اکسیژن یا مایعات داخل وریدی نیاز داشته باشد.
آنفولانزا
آنفولانزا یک عفونت دستگاه تنفسی است که هم راه هوایی فوقانی از جمله گلو و بینی و هم ریه ها را درگیر می کند. موارد شدید آنفولانزا می تواند کیسه های هوایی ریه ها را ملتهب کرده و آسیب برساند و باعث ذات الریه شود و تنفس را دشوار کند. اگرچه آنفولانزا معمولاً خود به خود از بین می رود، اما افراد با سیستم ایمنی ضعیف، نوزادان، کودکان خردسال و افراد مسن تر، احتمال بیشتری دارد که مشکلات تنفسی شدیدی را تجربه کنند.
برخی از علائم آنفولانزا عبارتند از:
- علائم شدید شبیه سرماخوردگی که به طور ناگهانی ظاهر می شوند
- تب شدید
- خستگی شدید
- سردرد
- درد عضلانی
- استفراغ
- اسهال
اکثر مردم نیازی به درمان آنفولانزا ندارند. با این حال، پزشک می تواند داروهای ضد آنفولانزا را در چند روز اول بروز علائم تجویز کند. این داروها، می توانند به رفع سریع آنفولانزا کمک کنند و ممکن است خطر عوارضی مانند ذات الریه را کاهش دهند.
افراد مبتلا به آنفولانزا نیز باید:
- تا حد امکان استراحت کنند
- به مقدار زیاد مایعات بنوشند
- برای کنترل علائمی مانند تب از داروها استفاده کنند
آنتی بیوتیک ها آنفولانزا را درمان نمی کنند. با این حال، برخی افراد که دچار عفونت های ثانویه مانند عفونت گوش می شوند، باید در صورت مشاهده علائم جدید یا بدتر شدن علائم، حتما با پزشک تماس بگیرند تا ببینند آیا آنتی بیوتیک ممکن است مناسب باشد یا خیر.
برونشیت
برونشیت یک نوع دیگر از عفونت ریه است که در لوله های برونش که به ریه ها در جذب اکسیژن کمک می کند، ایجاد می شود. برونشیت نیز مانند ذات الریه، می تواند ویروسی یا باکتریایی باشد. در برخی موارد، فرد پس از ابتلا به عفونت دیگری مانند آنفولانزا یا سرماخوردگی، ممکن است دچار برونشیت نیز شود.
برخی از علائم برونشیت عبارتند از:
- خس خس سینه یا سرفه
- سرفه چند هفته بعد از سرماخوردگی
- درد قفسه سینه
- تب
- خستگی
برونشیت همچنین می تواند به عنوان یک مشکل مزمن ظاهر شود. برونشیت مزمن، با این حال، عفونت نیست. درمان این نوع عفونت ریه، به علائم فرد و اینکه برونشیت وی ویروسی یا باکتریایی است، بستگی دارد. آنتی بیوتیک ها فقط برونشیت باکتریایی را درمان می کنند. اما برونشیت ویروسی معمولاً خود به خود از بین می رود و فقط ممکن است فرد به داروهای سرفه یا در موارد جدی تر به استروئید نیاز داشته باشد.
سیاه سرفه
سیاه سرفه یک عفونت باکتریایی بسیار مسری است که در نوزادان و کودکان خردسال شایع است. واکسن می تواند از عفونت جلوگیری کند، اما کاهش میزان واکسن باعث افزایش موارد سیاه سرفه شده است.
برخی از علائم سیاه سرفه عبارتند از:
- سرفه ای شدید که صدای «سیاه» ایجاد می کند
- سرفه های طولانی مدت
- مشکل در تنفس
- نفس نفس زدن
آنتی بیوتیک ها می توانند سیاه سرفه را در بسیاری از موارد درمان کنند. با این حال، این عفونت می تواند به سرعت در نوزادان و کودکان گسترش یابد، بنابراین مهم است که به دنبال درمان فوری باشید. برای پیشگیری از سیاه سرفه، افراد باردار باید واکسن سیاه سرفه را دریافت کنند. همچنین، والدین و مراقبان باید فرزندان خود را واکسینه کنند.
پیشنهاد مطالعه: تمرینات و ورزش مناسب برای انسداد ریه
عفونت ریه چگونه تشخیص داده می شود؟
یک پزشک یا متخصص مراقبت های بهداشتی ابتدا در مورد سابقه پزشکی و علائم می پرسد. آنها ممکن است در مورد شغل، سفر اخیر یا قرار گرفتن در معرض حیوانات نیز سؤالاتی بپرسند. سپس دمای بدن را اندازه گیری می کنند و با گوشی پزشکی به صدای قفسه سینه گوش می دهند تا صداهای ریه را بررسی کند.
به طور کلی، راه های رایج برای تشخیص عفونت ریه می تواند شامل موارد زیر باشد:
- تصویربرداری، مانند اشعه ایکس قفسه سینه یا سی تی اسکن
- اسپیرومتری، ابزاری که میزان و سرعت ورود هوا را با هر نفس اندازه می‌گیرد
- پالس اکسیمتری برای اندازه گیری سطح اکسیژن در خون
- نمونه برداری از مخاط یا ترشحات بینی برای آزمایش بیشتر
- سواب گلو
- شمارش کامل خون
- کشت خون
روش های درمان عفونت ریه چیست؟
معمولاً برای از بین بردن یک عفونت باکتریایی ریه، نیاز به آنتی بیوتیک دارید.
عفونت قارچی ریه ممکن است نیاز به درمان با داروهای ضد قارچی مانند کتوکونازول یا وریکونازول داشته باشد.
آنتی بیوتیک ها روی عفونت های ویروسی کار نمی کنند. در شرایطی که عفونت ریه ویروسی است باید استراحت کنید و منتظر بمانید تا بدنتان به تنهایی با عفونت مقابله کند.
در عین حال، می توانید به بدن خود کمک کنید تا با عفونت مقابله کند و با درمان های خانگی زیر راحت تر شوید:
- برای کاهش تب از استامینوفن یا ایبوپروفن استفاده کنید
- آب زیاد بنوشید
- چای داغ را با عسل یا زنجبیل امتحان کنید
- غرغره آب نمک انجام دهید
- تا حد امکان استراحت کنید
- از یک مرطوب کننده هوا برای ایجاد رطوبت در هوا استفاده کنید
- هر آنتی بیوتیک تجویز شده را تا زمانی که از بین برود مصرف کنید
برای عفونت های شدید ریه، ممکن است لازم باشد در طول دوران نقاهت در بیمارستان بمانید. در طول زمان بستری، اگر مشکل تنفسی وجود داشته باشد، ممکن است آنتی بیوتیک، مایعات داخل وریدی (IV) و درمان تنفسی تجویز شود.
اگر شما نیز اطلاعاتی در رابطه با عفونت ریه دارید، حتما در قسمت کامنت بنویسید.
