بازسازی پستان و سینه بعد از سرطان سینه
آیا بازسازی پستان برای من مناسب است؟! پیش می‌آید در اثر سرطان سینه، زنی پستان یا سینه خود را از دست بدهد. ایده زندگی بدون پستان یا ناقص بودن آن به طور شگفت انگیزی روی هر زن تاثیر می‌گذارد. برخی از زنان آن را پذیرفته و برخی دیگر با آن کنار نمی‌آیند و به بازسازی سینه بعد از سرطان فکر می‌کنند. تصمیم به بازسازی یک تصمیم شخصی است که اغلب به راحتی نمی‌توان درمورد انجام چنین کاری تصمیم گرفت. حتی می‌توان به بازسازی فکر نکرد و از پر کننده‌های سینه یا پد استفاده کرد و یا اینکه ناحیه خالی و فرو رفته را پذیرفت. جراحی پلاستیک اکنون نسبت به گذشته پیشرفت‌های بسیاری داشته است که می‌توان با استفاده از کاشت سینه یا بافت بدن فرد اقدام به بازسازی کرد. بازسازی سینه بعد از سرطان سینه ظاهر را تغییر داده و مزایای روانشناختی بسیاری را به دنبال دارد که می‌تواند به احساس خوب فرد و خانواده بیفزاید.
چه زمانی بهترین زمان برای بازسازی سینه و پستان است؟
زمان‌بندی بازسازی سینه پس از سرطان بستگی به:
- شرایط پزشکی
- درمان سرطان
دارد که می‌توان این عمل را حین عمل برداشتن پستان انجام داد یا می‌توان ماه‌ها و حتی سال ها بعد از جراحی سینه‌ها یا پستان‌ها انجام داد. اگر به تازگی شیمی درمانی یا پرتو درمانی را آغاز کرده‌اید معمولا بازسازی سینه‌ها تا پایان کار به تعویق خواهد افتاد. جراح متبحر می‌تواند به شما کمک کند تا بهترین زمان را برای خود تعیین کنید تا اقدام به بازسازی سینه پس از سرطان سینه نمایید.
حتما بخوانید:
راه های پیشگیری از سرطان | 13 گام برای پیشگیری از سرطان
گزینه‌های مختلف بازسازی سینه پس از سرطان سینه کدامند؟ | انواع جراحی ترمیم سینه
قبل از تصمیم گیری، بیمار باید با پزشک درمورد خواسته‌ها و نیازهای خود، وضعیت پزشکی و جراحی‌های قبلی صحبت کند. در ادامه انواع روش‌های بازسازی سینه را توضیح خواهیم داد.
1. پروتز سینه بعد از سرطان | ایمپلنت یا پروتز
ایمپلنت شامل قرار دادن پروتزهایی از جنس سیلیکون یا سالین در زیر پوست در محل بافت قبلی سینه است که جراح پروتز سالین را زیر پوستی که از سینه باقی مانده است قرار می‌دهد و مدتی پس از بهبود جراح به مدت 6 تا 10 هفته و هفته‌ای یک بار محلول شور و نمکی (سرم) را از طریق پوست به داخل بافت سینه ترزیق می‌کند. این پروتز به تدریج رشد کرده تا انبساط در بافت سینه به وجود آید. ممکن است بیمار کمی درد داشته باشد اما عموما خانم‌ها از نتیجه نهایی راضی هستند. در پروتز سیلیکونی، پروتز از قبل پر شده و نیازی به انجام تمامی مراحل قبلی نیست.
پروتز بعد از ماستکتومی
پروتز را نه تنها در همان زمان ماستکتومی (نوعی عمل برای برداشتن سینه) می‌توان انجام داد بلکه پس از بهبودی هم می توان اقدام به پروتز کرد. با جایگزینی پوست و بافت پستان برداشته شده می‌توان تعادل بین دو پستان را بازیابی کرد. میزان بازسازی به:
- نوع ماستکتومی
- عرض
- اندازه
- محل تومور
برداشته شده بستگی خواهد داشت.
2. فلاپ
در روش فلاپ پوست بافتی از بافت شکم، باسن یا ران برای ایجاد برجستگی در بازسازی سینه بعد از سرطان سینه استفاده می‌شود که به دو روش انجام می‌شود:
- روش جراحی فلاپ آزاد (free-flap): در روش فلاپ آزاد بافت و رگ خونی که امکان گردش خون برای قرار گرفتن در سینه فراهم می‌کند را از بین می‌رود. رگ‌های خونی به منبع خونی دیگر وصل می‌شود که بسیار کوچک بوده در نتیجه احتمال مسدود شدن رگ‌های خونی وجود دارد. در بازسازی سینه به روش فلاپ آزاد، سینه و پستان‌ها طبیعی‌تر به نظر می‌رسند.
- روش جراحی فلاپ پدیک (pedicle flap): در این روش بافت پیوند شده جا به جا شده تا به منبع خونی وصل شود. فلاپ پدیک شانس بیشتری برای دوام و زنده ماندن دارد چرا که خون رسانی می‌شود اما ممکن است پستان‌ها و سینه‌ها دقیقا همانطور که بیمار می‌خواهد به نظر نرسد.
جراحی فلاپ بسیار پیچیده‌تر از پروتز/ ایمپلنت است چرا که بافت از ناحیه‌ای از بدن به ناحیه‌ای دیگر انتقال می‌یابد. با این حال عوارض ناشی از جراحی فلاپ که یکی از انواع بازسازی سینه بعد از سرطان سینه به شمار می‌رود عبارتند از:
- خونریزی
- عفونت
- بهبودی کند
3. ترزیق چربی
برخی از نواحی بدن مانند شکم، پهلو یا باسن و ران می‌تواند چربی‌های اضافه داشته باشد که برای بازسازی سینه بعد از سرطان سینه کاربرد دارند. چربی‌ها توسط سوزن و ابزار مخصوص خارج شده و طی چندین مرحله به محل قرار گیری سینه ترزیق می‌شود. از عوارض ترزیق چربی می‌توان به:
- ندول (توده‌ای غیر عادی و سفت)
- نکروز (بافت مردگی، مرگ بافت)
اشاره کرد.
جراحی بازسازی پستان چقدر طول می‌کشد؟
آماده شدن برای جراحی بازسازی سینه بعد از سرطان و بیهوشی حدود 2 ساعت طول می‌کشد. بازسازی سینه‌ها با توجه به:
- نوع
- اندازه
- تعداد سینه‌ها (یک سینه یا هر دو سینه)
- نحوه عمل
بین 1 تا 6 ساعت طول خواهد کشید. پس از جراحی قبل از انتقال به اتاق بین 2 تا 3 ساعت در ریکاوری سپری خواهد شد.
بهبودی پس از جراحی بازسازی سینه بعد از سرطان سینه
ممکن است در ساعت‌های اولیه بعد از جراحی کمی احساس درد و ناراحتی داشته باشید که در صورت لزوم داروهای مسکن و کاهنده درد دریافت خواهید کرد. بیمار در طول مدت اقامت در بیمارستان زیر نظر پزشک و پرستاران خواهد بود. مدتی پس از جراحی بازسازی سینه بعد از سرطان بیمار تشویق به حرکت دادن بازوها خواهد شد. روز بعد از عمل بیمار می‌تواند روی صندلی بنشیند و حتی بدون کمک راه برود. به طور معمول سوند ادراری (کاتتر ادراری) برای بیمار گذاشته خواهد شد و تا زمانی که بتواند از دستشویی استفاده کند همچنان سوند به او وصل خواهد بود. در صورتی که همچنان پس از مرخص شدن باید از سوند استفاده شود، درمورد نحوه مصرف و مراقبت از آن توسط کادر پزشکی راهنمایی خواهد شد. مدت زمان اقامت در بیمارستان بستگی به نوع عمل و روند بهبودی بیمار متقاضی بازسازی سینه بعد از سرطان سینه دارد. در صورتی که از پروتز (ایمپلنت) استفاده شده باشد متوسط اقامت در بیمارستان 1 تا 2 روز خواهد بود. در روش فلاپ به 5 تا 6 روز اقامت در بیمارستان نیاز است.
مراقبت‌های بعد از عمل بازسازی سینه بعد از سرطان سینه
طبیعی است بیمار پس از مرخص شدن از بیمارستان به مدت 2 تا 3 هفته احساس کبودی، درد و ورم داشته باشد. درمورد:
- نحوه مصرف داروها
- تعویض بانداژها
- دوش گرفتن – استحمام
پزشک و پرستار بیمار را راهنمایی خواهند کرد. بیشتر بانوان طی 6 تا 8 هفته پس از جراحی بازسازی سینه به فعالیت‌های منظم خود باز می‌گردند. ممکن است چندین هفته طول بکشد تا بیمار بتواند ورزش‌ها و فعالیت‌های سنگین انجام دهد. احساس بی حسی محل عمل طبیعی است و با گذشت زمان از بین خواهد رفت. هفته‌های اول نیاز به معاینات منظم و متوالی خواهد بود اما به مرور فاصله بین دفعات ملاقات افزایش می‌یابد. بیمار باید هر ماه خود آزمایی سینه‌ها را انجام داده و سالانه به ماموگرافی برود. بازسازی پستان شانس بازگشت سرطان را تغییر نمی‌دهد و اگر سرطان مجدد برگردد تیم پزشکی می‌تواند شما را به:
- جراحی
- پرتو درمانی
- شیمی درمانی
ارجاع دهد.
تمرینات و ورزش‌های پس از عمل بازسازی سینه بعد از سرطان سینه
- بالا بردن بازوها: هنگامی که ایستاده یا نشسته‌اید هر دو دست خود را به آرامی روی آرنج بلند کرده تا آرنج نزدیک گوش‌ها قرار گیرد. 5 ثانیه در همین وضعیت باقی بمانید و مجدد تمرین را تکرار کنید.
- چرخش بازوها: در حالت ایستاده با صاف نگهداشتن آرنج هر دو دست را از سمت شانه همانند آونگ به جلو و عقب بچرخانید. تمرین را 10 بار تکرار کنید.
- دیوار نوردی: رو به دیوار بایستید طوری که پاها به دیوار نزدیک باشد. هر دو دستان را صاف بالا برده تا با بدن زاویه 90 تشکیل داده و دیوار را لمس کنند. سپس با انگشتان به آرامی روی دیوار رو به بالا حرکت کرده تا جایی که کم کم به بالاترین نقطه رسیده و دستان از دیوار جدا شده و صاف در بالا سر قرار گیرد. سپس مجدد به آرامی دستان را صاف به سمت دیوار پایین آورده و با انگشتان این بار به سمت پایین حرکت کنید.
تمرینات گفته شده برای بازسازی سینه پس از سرطان سینه تنها جنبه پیشنهادی و اطلاع رسانی داشته لذا قبل از انجام آن‌ها با پزشک خود مشورت کنید.
مطلب پیشنهادی:
بهترین زمان ورزش برای لاغری و چربی سوزی | تمرینات هوازی و کاردیو
عوارض جانبی بازسازی سینه بعد از سرطان سینه
- عفونت در محل جراحی: عفونت یکی از عوارض احتمالی و جانبی است که معمولا با آنتی بیوتیک رفع می‌شود.
- درد و ناراحتی: بعضی از زنان بیش از حد احساس درد و ناراحتی دارند که داروهای ضد درد تجویز می‌شود.
- خارش: با بهبودی، زخم دچار خارش خواهد شد که پماد یا کرم برای رفع خارش و آرام شدن تجویز می‌شود.
- بی حسی یا سوزن سوزن شدن: بی حسی و سوزن سوزن شدن تا 12 ماه پس از عمل جراحی بازسازی سینه بعد از سرطان سینه طبیعی است.
- جمع شدن مایعات در زیر زخم: گاه در زیر زخم مایعات جمع می‌شوند که اگر کم باشد به مرور خود به خود از بین خواهد رفت اما اگر ترشحات و جمع شدن مایع زیر زخم زیاد باشد ممکن است پزشک مجبور شود محل را با استفاده از سوزن یا سرنگ تخلیه کند.
در صورت مشاهد هر یک از علائم زیر، بلافاصله با پزشک خود در تماس باشید:
- تب بالای 38 درجه سانتی گراد
- تغییر رنگ در ناحیه پستان، سینه یا جای زخم
- افزایش درد یا ورم در ناحیه جراحی شده
- نشت مایع از محل برش
آیا بازسازی سینه نوعی جراحی زیبایی است؟
ترمیم و بازسازی پستان یک عمل زیبایی محسوب نمی‌شود بلکه جراحی ترمیمی به شمار می‌آید. از آن‌جایی که بازسازی سینه بعد از سرطان سینه بخشی از درمان یک بیماری حساب می‌شود قانون تاکید بر پوشش هزینه‌های آن از سوی بیمه دارد. بهتر است درمورد اطلاع از پوشش بیمه از کارگزار بیمه سوال کنید.
