کلونوسکوپی روده (Colonoscopy)
کلونوسکوپی یا کولونوسکوپی به پزشک اجازه می‌دهد کل روده را از ابتدا تا انتها مشاهده کند. این روش به عنوان ابزاری برای غربالگری در تمام سنین و پیشگیری از سرطان روده بزرگ در افراد بالای 50 سال مورد استفاده قرار می‌گیرد. برای انجام کلونوسکوپی باید به واحد کلونوسکوپی در بیمارستان مراجعه کرد.
علل انجام کلونوسکوپی
کلونوسکوپی ممکن است برای بررسی بسیاری از مشکلات مانند:
- درد‌های طولانی مدت و بدون دلیل در شکم
- کم خونی (پایین بودن گلبول‌های قرمز)
- وجود خون در مدفوع
- کاهش وزن بی دلیل
- تغییرات در عادات روده‌ای (تغییر در دفعات مدفوع و قوام آن)
به کار می‌رود. کلونوسکوپی باعث می‌شود قبل از اینکه توده‌های سرطانی رشد کنند و باعث ایجاد سرطان در فرد شوند آن‌ها را شناسایی کرد و از سرطان روده بزرگ جلوگیری کرد. کلونوسکوپی پزشک را قادر می‌سازد تا بافت ملتهب، رشد غیر طبیعی، زخم، خونریزی، اسپاسم عضلانی در روده بزرگ را مشاهده کند.
کلونوسکوپی چگونه انجام می‌شود؟
برای انجام کلونوسکوپی به پهلوی چپ و روی میز معاینه دراز خواهید کشید. داروی مسکن و آرامبخش ترزیق خواهد شد تا به آرامی به خواب فرو روید. البته برخی از پزشکان ترجیح می‌دهند کلونوسکوپی را بدون بیهوشی انجام دهند. پزشک از طریق مقعد یک لوله بلند و انعطاف پذیر با قطر حدود یک سانتی متر که لوله کلونوسکوپ نامیده می‌شود و بر سر آن دوربینی نصب شده است که سر آن برای دیدن محتویات درون روده روشن است به آرامی وارد کرده و آن را در درون کلون یا همان روده بزرگ هدایت می‌کند. لوله کلونوسکوپ تصویری از درون روده را به مانیتور پزشکی منتقل کرده و این امکان را می‌دهد تا پزشک پوشش داخلی روده را مشاهده کند. در جایی که نیاز است هوا از درون لوله به روده وارد شده تا روده باد کرده و بزرگ شود تا پزشک بهتر بتواند به دیدن همه پیچ و خم‌های لوله دسترسی داشته باشد. اگر چیز غیر معمول مانند پولیپ یا بافت غیر ملتهب در درون روده وجود داشته باشد پزشک می‌تواند آن را برداشته یا قطعه‌ای از بافت را برداشته و نمونه را برای آزمایش به آزمایشگاه ارسال کند. در صورت خونریزی از روده بزرگ پزشک از لیزر، پروب یا ترزیق داروی خاص استفاده کرده تا خونریزی بند آید. پس از اتمام کار، لوله کلونوسکوپ به آرامی از بدن خارج می‌شود.
مطلب پیشنهادی:
پریود مردانه چیست ؟ | همه چیز درباره پریود مردانه
آماده شدن برای کلونوسکوپی | اقدامات قبل از کلونوسکوپی
برای انجام کلونوسکوپی حتما باید روده بزرگ خالی باشد تا کلونوسکوپی به خوبی و با موفقیت انجام شود. به این منظور نیاز است با توجه به نظر پزشک از 1 تا 3 روز قبل رژیم مایعات را دنبال کنید. رژیم مایعات به معنای استفاده از:
- ژلاتین
- آبمیوه صاف شده (آبمیوه بدون تفاله)
- آب
- قهوه ساده
- چای ساده و کم رنگ
- آب گوشت بدون چربی
- آب مرغ
می‌باشد. باید توجه داشت که نه تنها پرهیز از مصرف غذاهای جامد ضروری است بلکه رنگ مواد غذایی نیز نباید بنفش یا قرمز رنگ باشد چرا که دقت کلونوسکوپی پایین می‌‌آید. از داروهای مورد نیاز برای مصرف به:
- پودر پیدرولاکس
- قرص بیزاکودیل
- شیاف بیزاکودیل
می‌توان اشاره کرد که باید به دفعات منظم و تقریبا به فاصله کم در این مدت مصرف کرد تا محتویات درون کلون (روده بزرگ) خالی شود. اگر دستورات به خوبی دنبال نشود بیمار نه تنها متحمل هزینه بیشتری خواهد شد بلکه مجدد باید رژیم مایعات را ادامه دهد که به دلیل مصرف بیش از حد مایعات نیاز به دستشویی بیش از حد احساس می‌شود که منجر به مختل شدن کار و زندگی فرد می‌گردد بنابراین در روزهایی که قصد آماده شدن برای انجام کلونوسکوپی دارید در صورتی که شاغل هستید مرخصی بگیرید و از یک نفر بخواهید شما را همراهی و یاری کند.
کلونوسکوپی و تذکرات مهم
قبل از انجام کلونوسکوپی هر نوع بیماری خاص پزشکی که دارید را به پزشک اطلاع دهید از جمله:
- بیماری ریوی
- بیماری قلبی
- بیماری کلیوی
- دیابت
- آلرژی به هر دارویی
- بارداری
قبل از کلونوسکوپی شاید نیاز باشد میزان داروهای مصرفی خود را تغییر دهید اما به یک باره آن‌ها را قطع نکنید بلکه با پزشک مشورت کنید.
مطلب پیشنهادی:
واژینیسموس چیست؟ | نشانه ها، علائم و درمان واژینیسموس
کلونوسکوپی چقدر طول می‌کشد؟
کلونوسکوپی بین 30 تا 60 دقیقه طول می‌کشد اما نیاز است پس از اتمام کلونوسکوپی به مدت 30 دقیقه تا 2 ساعت در مطب (بیمارستان یا کلینیک) بمانید تا اثرات آرامبخش از بین برود از این‌رو توصیه می‌شود یک نفر همراه داشته باشید و به هیچ عنوان تا 8 ساعت بعد رانندگی نکنید. پس از اتمام کلونوسکوپی می‌توانید رژیم غذایی عادی خود را سر بگیرید.
آیا کلونوسکوپی درد دارد؟
کلونوسکوپی اگر به روش بیهوشی انجام شود چون فرد بیهوش است درد ندارد زیرا چیزی را احساس نمی‌کند. بعضی از پزشکان ترجیح می‌دهند بدون بیهوشی و فقط با تجویز مقداری آرامبخش کلونوسکوپی را انجام دهند که برخی از بیماران از درد شکایت می‌کنند. هرچقدر پزشک با تجربه‌تر باشد احتمال وجود درد کمتر خواهد بود.
مطلب پیشنهادی:
عمل لابیاپلاستی چیست ؟ | هزینه + عوارض
عوارض کلونوسکوپی
خونریزی بیش از حد یا طولانی مدت از مقعد و سوراخ شدن روده بزرگ از عوارض احتمالی کلونوسکوپی است با این حال چنین عوارضی غیر معمول است و به ندرت اتفاق می‌افتد. در صورت مشاهده علائم غیر معمول از جمله:
- درد شدید شکمی
- نفخ بسیار زیاد شکم
- تب یا لرز
به پزشک مراجعه کنید.
کلونوسکوپی زنان
شاید تاکنون نام کلونوسکوپی زنان را شنیده باشید اما کلونوسکوپی زنان چیست؟ باید گفت کلونوسکوپی زنان در اصل همان کلونوسکوپی رحم است که به آن کولپوسکوپی گفته می‌شود. در کولپوسکوپی گردنه رحم و واژن معاینه شده تا از بیماری‌های بعدی جلوگیری شود. در کولپوسکوپی زن نباید پریود (عادت ماهانه) باشد. برای این کار زن روی میز معاینه مخصوص دراز کشیده و پاهای خود را بالا می‌آورد و پزشک توسط اپکولوم دیواره‌های واژن را باز کرده و درون آن را معاینه می‌کند و در صورت لزوم نمونه برداری می‌کند. با انجام کلونوسکوپی رحم می‌توان از وقوع بیماری‌هایی همچون سرطان دهانه رحم آگاه شد.
مطلب پیشنهادی:
