همانطور که مصرف قرص‌های ضد باردرای می‌تواند برای کنترل بارداری و سلامت بدن زنان مفید باشد و باعث شود که زوج‌ها هیچگاه استرس و اضطراب بارداری نداشته باشند، به همان اندازه می‌تواند برای سلامتی مضر باشد. مصرف داروی ضد بارداری اورژانسی برای کنترل تولد و جلوگیری از بارداری دارای عوارض جانبی و خطرات زیادی است که بهتر است برای کم کردن این عوارض از ابزار محافظتی دیگری مانند کاندوم استفاده شود. در این مقاله قصد داریم برای آگاهی بیشتر از عوارض قرص های ضد بارداری اورژانسی، آن‌ها را مورد بررسی قرار دهیم. اثرات و عوارض قرص اورژانسی ضد بارداری بسیار از هم متفاوت است و انواع مختلفی دارند که می‌توانید با آن‌ها در مقاله زیر آشنا شوید.
حتما بخوانید: قرص اورژانسی ضد بارداری چیست؟همه چیز درباره قرص اورژانسی
بدترین عوارض قرص اورژانسی
1. تهوع ؛ معمول ترین عوارض قرص اورژانسی
احساس تهوع هنگامیکه برای اولین بار قرص‌های ضد بارداری را مصرف می‌کنید از عوارض قرص های ضد بارداری اورژانسی عادی و طبیعی است و جای نگرانی ندارد. به همین دلیل بهتر است مصرف دارو را به ساعات پایانی شب موکول کنید. در صورتی که بعد از سه ماه حالت تهوع از بین نرفت، حتما به پزشک مراجعه نمایید.
2. لکه بینی بین دو دوره پریود
بیشتر عوارض قرص های ضد بارداری اورژانسی در سه ماهه اول از بین می‌رود اما برای تشخیص تفاوت خونریزی قرص اورژانسی و پریود باید گفت که این دارو منجر به خونریزی خفیف واژینال موسوم به لکه بینی میشود و در صورتی که این خونریزی خفیف باشد و بیش از 3 روز ادامه نداشته باشد، طبیعی است. اگر به مدت 5 روز خون‌رویزی خارج از دوره قاعدگی را تجربه کردید حتما به پزشک مراجعه کنید.
3. سردرد
یکی دیگر از عوارض قرص اورژانسی سردرد است. هورمون‌های تشکیل دهنده داروی ضد بارداری اورژانسی تاثیر مستقیمی در بروز انواع سردرد ازجمله سردردهای میگرنی دارند که ممکن است در مدت زمان کوتاهی از بین برود و عوارض آن را دیگر مشاهده نکنید. در صورتی که به سردردهای ناشی از این قرص دچار شدید راهکارهای مقاله زیر را به کار گیرید و اگر بهبودی حاصل نشد حتما با پزشک مشورت کنید. به همین دلیل همواره به زنانی که سابقه سردردهای میگرنی را دارند مصرف داروی ضد بارداری اورژانسی توصیه نمی‌شود.
حتما بخوانید: 10 ترفند ساده برای رهایی از سردرد
4. افزایش وزن
استروژن موجود در داروی ضد بارداری اورژانسی منجر به اضافه وزن و جمع شدن مایعات در ناحیه شکم و باسن زنان میشود. در این حالت سلول‌ها فقط بزرگ می‌شوند و تعداد آن‌ها افزایش نمی‌یابد. به یاد داشته باشید که افزایش وزن تاثیرات قرص‌های بارداری اورژانسی را کم می‌کند، بنابراین ضمن کنترل وزن خود همواره سعی کنید از روش‌های محافظتی دیگر استفاده کنید.
5. حساسیت در ناحیه پستان از عوارض دردناک قرص اورژانسی
درد در ناحیه سینه، ایجاد حساسیت در نوک پستان و تورم و التهاب این ناحیه یکی دیگر از عوارض قرص اورژانسی یا داروی ضد بارداری اورژانسی از جمله قرص‌های اورژانسی است که بعد از چند روز از بین می‌رود. به یاد داشته باشید که حس کردن توده و یا تغییر رنگ نوک پستان به هیچ وجه از عوارض داروهای ضدبارداری نیست و در صورت دیدن این عوارض حتما به پزشک مراجعه کنید. برای اطلاعات کافی در این زمینه مقاله زیر را مطالعه نمایید.
حتما بخوانید: علت و درمان درد سینه (سوزش و تیر کشیدن) در زنان چیست؟ + علائم
6. کاهش میل جنسی
هورمون‌های موجود در داروی ضد بارداری اورژانسی بر کاهش میل جنسی زنان و سرد مزاجی آن‌ها تاثیر گذار است. البته سرد مزاجی زنان ممکن است به عوامل دیگری مانند افسردگی رابطه جنسی دردناک و موارد دیگر باشد. میتوان گفت یکی از عوارض قرص اورژانسی در استفاده طولانی مدت افسردگی است.
7. ترشحات واژن
با اینکه ترشحات واژن عوامل بسیار مختلفی می‌تواند داشته باشد اما میتوان گفت تغییرات در رنگ و بو می‌تواند تحت تاثیر داروی ضد بارداری اورژانسی در زنان باشد. استفاده از روغن زیتون به عنوان روان کننده طبیعی یا انواع مختلف روان کننده‌های تجاری می‌تواند به شما در رفع عفونت‌های واژینال و ترشحات آن کمک کند. اگر این ترشحات خارج از چرخه ادامه داشت و یا چند روز پس از مصرف از بین نرفت به پزشک مراجعه کنید.
8. سرطان کبد
خطر ابتلا به سرطان کبد بعد از حداقل ۵ سال مصرف قرص‌های ضد بارداری افزایش می‌یابد. بنابراین استفاده از کاندوم می‌تواند بهترین روش برای جلوگیری از بارداری باشد. همچنین به یاد داشته باشید که هنگام مصرف داروی ضد بارداری اورژانسی به میزان کافی آب بنوشید تا از مشکلات کبدی پیشگیری شود.
9. تغییرات در بینایی
تغییرات هورمونی ایجاد شده در بدن زنان از عوارض قرص اورژانسی است اغلب منجر به ضخامت قرنیه چشم و افزایش مایعات چشمی میشود. این علائم را اغلب زنانی که از لنز‌های تماسی استفاده می‌کننند زودتر متوجه خواهند شد.
10 سکته مغزی
تاثیرات قرص‌های ضدبارداری اورژانسی بر روی سیستم انعقاد خون بدن منجر به خطر سکته مغزی و قلبی میشود. برای کاهش احتمال هر گونه انعقاد خون در بدن همواره سعی کنید در کنار داروی ضد بارداری اورژانسی آب کافی مصرف کنید.
چه کسانی نباید داروی ضد بارداری اورژانسی مصرف کنند؟
داروی ضد بارداری اورژانسی اگر درست و تحت نظر پزشک مصرف نشوند ممکن است بسیار خطرناک باشد از این رو بانوانی که دارای فشار خون بالا، دیابت و سایر مشکلات هستند حتما طبق نظر پزشک قرص بخورند. مصرف نامنظم داروها منجر به عوارض قرص اورژانسی میشود . مصرف قرص‌های ضد بارداری به اشخاص زیر توصیه نمی‌شود:
- بانوانی که سابقه بیماری قلبی دارند.
- کسانیکه از سردردهای مزمن رنج می‌برند به خصوص میگرن.
- بانوانی که به هر دلیل در حال مصرف داروهای ضد انعقاد خون هستند.
- بانوان بالای 35 سال بهتر است مصرف نکنند و یا زیر نظر پزشک باشند.
- بانوانی که بیش از 15 عدد سیگار در روز می‌کشند.
- بانوان باردار
- بانوانی که از بیماری‌های مربوط به تیروئید رنج می‌برند.
- بانوانی که سابقه سکته مغزی و یا کبدی دارند.
- بانوانی که دراهای مخصوص بیماری خاص از جمله دیابت مصرف می‌کنند.
به طور کلی مصرف قرص‌های ضد بارداری در چهار سال ممتد به هیچ عنوان توصیه نمی‌شود و همواره سعی کنید که در بین فواصل مصرف سه ماهه یک ماه استراحت کنید.
عوارض قرص اورژانسی بر پریود
به طور متوسط زنان یک بار در ماه پریود می‌شوند که گاه نیاز به مصرف قرص‌های اورژانسی برای پریود شدن است. انواع قرص‌های اورژانسی موجود است که هر کدام نحوه مصرف خاص خود را دارند. دقت کنید که اغلب این داروها دارای عوارض قرص اورژانسی هستند. از معروف‌ترین آن‌ها به موارد زیر میتوان اشاره کرد:
- قرص ال دی (LD): 4 عدد قرص ال دی در کوتاه‌ترین زمان ممکن و حداکثر تا 72 ساعت پس از رابطه جنسی محافظت نشده مصرف شود و مجدد چهار عدد دیگر 12 ساعت پس از مصرف دوز اول خورده شود.
- قرص اچ دی (HD): 2 عدد قرص اچ دی در کوتاه‌ترین زمان ممکن پس از رابطه جنسی حفاظت نشده مصرف شود سپس 2 عدد دیگر 12 ساعت پس از مصرف دوز اول خورده شود.
- قرص لونژیل: دوز 1.5 میلی گرمی قرص لونژیل باید بلافاصله پس از رابطه جنسی مصرف شود اما اگر دوز قرص لونژیل 0.75 میلی گرمی است 1 عدد در کوتاه‌ترین زمان ممکن پس از رابطه جنسی مصرف شود و یک عدد دیگر پس از گذشت 12 ساعت از مصرف اولین دوز قرص خورده شود.
قرص اورژانسی برای پیشگیری از بارداری یا بر هم زدن سیکل پریودی است اما قرص‌های اورژانسی می‌توانند بر قاعدگی عوارضی را ایجاد کنند. اصلی‌ترین و شایع‌ترین عوارض قرص اورژانسی که ایجاد میشود را به ترتیب در ادامه معرفی خواهیم کرد:
- به هم خوردن زمان پریودی: زمان پریودی می تواند یک هفته زودتر از موعد مقرر آغاز شود یا اینکه یک هفته تاخیر داشته باشد. معمولا اگر قرص‌های اورژانسی در سه هفته اول پس از پایان پریودی مصرف شود با پریودی زودرس مواجه خواهید شد اما اگر در زمان تخمک گذاری استفاده شود پریودی به تاخیر می‌افتد. در صورت تاخیر در پریودی اگر اخیرا رابطه جنسی داشته‌اید، آزمایش بارداری را انجام دهید.
- لکه بینی: برخی از افراد حدود یک هفته قبل از شروع پریودی دچار لکه بینی می‌شوند. گاه لکه بینی تا 5 روز ادامه می‌یابد که گاهی با پریودی اشتباه گرفته میشود.
- سندروم پیش از قاعدگی: سندروم پیش از قاعدگی با علائمی همچون: دل درد، سر درد، کمر درد، حالت تهوع، گیجی و ... همراه است. حتی اگر قبلا هم پیش از پریود شدن سندروم پیش از قاعدگی را تجربه می کردید این بار علائم با شدت بیشتری بروز می‌یابند.
- خونریزی بیش از حد: بین دو دوره پریودی بعضی از بانوان دچار خونریزی‌های غیر معمول می‌شوند که در صورت ادامه یافتن آن در هر دوره فاصله پریودی تا پریودی دیگر باید به پزشک مراجعه کرد.
- پریودی طولانی مدت: در این حالت به جای اینکه پریودی در دوره 5 تا 7 روزه تمام شود، طولانی‌تر خواهد شد طوری که ممکن است بیش از 10 روز طول بکشد.
عوارض قرص‌های اورژانسی در میان بانوان متفاوت است؛ برخی ممکن است یک یا چند عارضه را همزمان تجربه کنند اما برخی دیگر هیچ گونه عوارضی را تجربه نکنند. به هیچ عنوان نباید در طول سال بیش از 3 یا 4 عدد قرص اورژانسی مصرف کرد چرا که عواقب جبران ناپذیری بر روی سلامتی زن خواهد داشت و همچنین درمورد نحوه مصرف آن باید جدی و سختگیر بود چرا که اشتباه در نحوه مصرف آن می‌تواند منجر به شکست روش‌های پیشگیری از بارداری شود و لقاح میان تخمک و اسپرم صورت گیرد که منجر به تشکیل جنین میشود.
سخن آخر درباره عوارض قرص اورژانسی
همانطور که در بخش پایانی مقاله گفته شد قرص‌های هورمونی ضد بارداری موانع مصرف بسیار زیادی دارند که می‌بایست توسط خود فرد رعایت شود. ما در مجله سلامت خوب میشی همواره شما به مصرف کمتر داروها دعوت می‌کنیم بنابراین بهترین راه پیشگیری و کنترل بارداری استفاده از کاندوم است که به شما و همسراتان کمک خواهد کرد بدون استرس از رواط سالم خود لذت ببرید.
