شاید تا به امروز بارها به بیماری یبوست دچار باشید؛ عارضه‌ای دردناک که اغلب زندگی روزمره را مختل می‌کند. یبوست می‌تواند بر اثر دلایل مختلف در فرد ایجاد شود اما یبوست مزمن که با دارو و درمان خانگی حل نمی‌شود می‌بایست توسط پزشک معالج بررسی شود. در این مقاله سعی داریم شما را با این بیماری بیشتر آشنا کنیم. امیدواریم که شما هرگز از یبوست رنج نبرید اما بهتر است با علائم و راه‌های پیشگری این عارضه رایج آشنا شوید.
علت یبوست چیست و چگونه در بدن اتفاق می‌افتد؟
یبوست یک بیماری بسیار شایع است که بسیاری از افراد را، در سنین مختلف درگیر می‌کند. هنگامی که فرد دچار یبوست می‌شود در واقع قادر به خالی کردن روده‌های خود نیست و مجبور به فشار بیش از حد معمول است. یبوست همچنین می‌تواند باعث شود مدفوع شما به طور غیرمعمول سخت، بزرگ یا کوچک باشد. شدت یبوست بسیار متفاوت است. بسیاری از افراد فقط مدت کوتاهی یبوست را تجربه می‌کنند و هیچ تاثیری در سلامتی آن‌ها ندارد؛ اما در برخی افراد، یبوست یک بیماری مزمن و طولانی مدت و جدی است که باعث درد و ناراحتی قابل توجهی می‌شود. درمان یبوست معمولا بسیار موثر است، اگرچه در بعضی موارد ممکن است چندین ماه طول بکشد تا الگوی منظم روده دوباره برقرار شود.یبوست در زنان دو برابر بیشتر از مردان است و در افراد مسن شایع‌تر است. تقریبا 40٪ از زنان باردار در دوران بارداری دچار یبوست می‌شوند. کم آبی، اختلال در سیستم گوارشی، مصمومیت‌های غذایی و دارویی، حساسیت به بعضی خوراکی‌ها از جمله موز و لبنیات به جز ماست منجر به عارضه یبوست در فرد می‌شود که اغلب با درمان خانگی رفع می‌شود.
یبوست چگونه در بدن اتفاق می‌افتد؟
همه افراد چه جوان و چه پیر، عادات روده طبیعی خود را دارند که می‌تواند با عادات افراد دیگر متفاوت باشد.به عنوان مثال، برخی بزرگسالان معمولا بیش از یک بار در روز به توالت می‌روند، در حالی که برخی دیگر معمولا هر سه یا چهار روز عمل دفع روده بزرگ را دارند.
هنگام یبوست، فرد احساس می‌کند عبور از مدفوع دشوارتر از گذشته شده و توان تخلیه روده خود را ندارد. در این شرایط مدفوع سه حالت زیر را به خود گرفته است:
خشک و سخت
غیر طبیعی بزرگ
غیر طبیعی کمی
یبوست همچنین باعث ایجاد عادت تنبلی در روده شما می‌شود و علائم زیر را برای مدت کوتاهی در فرد ایجاد می‌کند:
درد و گرفتگی معده
احساس نفخ
حالت تهوع
از دست دادن اشتها
تب
علائم یبوست مزمن | علت یبوست چیست ؟
اگر در هر بار تخلیه روده علائم زیر را تجربه می‌کنید حتما به پزشک مراجعه کنید.
دفع در فاصله بیش از 3 روز (علیرغم اصلاح رژیم غذایی و افزایش فعالیت بدنی)
درد زیاد شکم
وجود خون در مدفوع
یبوستی که به حالت اسهال غیر قابل کنترل تغییر پیدا می‌کند.
درد مقعد
مدفوع خیلی نازک شبیه مداد
علت بروز یبوست در بدن | علت یبوست چیست ؟
بیشتر موارد یبوست ناشی از بیماری خاصی نیست و ممکن است تشخیص علت دقیق یبوست بیمار دشوار باشدبا این وجود چندین عامل وجود دارد که می‌تواند شانس ابتلا به یبوست را در بزرگسالان افزایش دهد. این موارد شامل موارد زیر است:
نخوردن فیبر کافی، مانند میوه، سبزیجات و غلات
تغییر در روال یا شیوه زندگی خود بدون مشورت پزشک، مانند: تغییر در عادت غذایی
یبوست به ندرت باعث ایجاد عوارض یا مشکلات سلامتی طولانی مدت می‌شود. درمان معمولا بسیار موثر است، به ویژه اگر بلافاصله شروع شود.اگر فرد دچار یبوست مزمن باشد، ممکن است بیشتر در معرض خطر عوارض آن باشد. در ادامه به دو بیماری ناشی از یبوست مزمن اشاره می‌کنیم.
اگر فرد برای عبور مدفوع مجبور به فشار مداوم باشد، می‌تواند باعث درد، ناراحتی و خونریزی شود. در نهایت فشار بیش از حد منجر به بواسیر می‌شود.بواسیر عروق خونی متورم است که در قسمت راست روده و مقعد تشکیل می‌شود. مدفوع هنگام عبور می‌تواند به کانال مقعد آسیب برساند و رگ‌های خونی که به آن ختم می‌شوند، درد و ملتهب شود.بواسیر مشکلات و عوارض زیر را به همراه دارد که در صورت مشاهده و تجربه هر یک از آن‌ها فرد می‌بایست سریعا به پزشک مراجعه کند.
خارش اطراف مقعد
تورم و التهاب مقعد
درد
خونریزی از مقعد
مشکلات در نشستن
2. گرفتگی مدفوع
یبوست مزمن می‌تواند خطر انقباض مدفوع را افزایش دهد (جایی که مدفوع خشک و سخت در روده و مقعد بیمار جمع می‌شود).هنگامی که فرد دچار گرفتگی مدفوع می‌شود، بعید است که بتواند به طور طبیعی از آن خلاص شود. بنابراین بهتر است در صورت داشتن یبوست مزمن فرد حتما با پزشک مشورت و آزمایش‌های لازم را بدهد.
عوارض انقباض مدفوع شامل:
تورم رکتوم
از دست دادن حس در داخل و اطراف مقعد
بی اختیاری مدفوع
خونریزی از مقعد
پرولاپس رکتال - هنگامی که بخشی از روده تحتانی بیمار از جای خود خارج می‌شود و از مقعد بیرون می‌زند.
تب
افسردگی در کودکان
راهکارهای سریع رفع یبوست چیست ؟
نوشیدن چای لیمو عسل
عسل ملین است و لیمو یک محرک طبیعی دستگاه گوارش است که به بیرون راندن سموم از بدن کمک می‌کند. به همین دلیل ترکیب این دو ماده با چای سیاه یا چای‌های گیاهی مانند: چای کوهی یا چای گل سرخ از طریق روده بزرگ به سلامت دستگاه گوارش کمک می‌کنند.
نوشیدن آب
مصرف مایعات کم، علت اصلی یبوست می‌باشد و مدفوع خشک، شایع‌ترین علت یبوست است. نوشیدن آب کافی، بدن را به طور مناسب هیدراته نگه می‌دارد و عبور از مدفوع را آسان می‌کند. مردان باید حداقل 3/7 لیتر و زنان 2/7 لیتر در روز آب و مایعات بنوشند. آب و میوه‌های آبدار بهترین راه برای مبارزه با یبوست هستند. راه دیگر برای رفع نیازهای مایعات مصرفی شما مصرف میوه و سبزیجات است که دارای مقدار زیادی آب هستند مانند: خیار، کدو سبز، کرفس، گوجه فرنگی، خربزه و توت فرنگی.
از نوشیدن کافئین و نوشابه‌های کافئین‌دار خودداری کنید زیرا آن‌ها برای یبوست مضر هستند و به جای آب‌رسانی بدن شما، در واقع مایعات بیشتری از بدن شما بیرون می‌کشند.
مواد غذایی حاوی فیبر به عنوان یک ملین طبیعی عمل می‌کنند. آن‌ها به مدفوع کمک می‌کنند تا آب بیشتری را در خود نگه دارد. افرادی که از یبوست مزمن رنج می‌برند می‌بایست حداقل 20-35 گرم فیبر در رژیم غذایی روزانه خود، داشته باشند. منابع غذایی غنی از فیبر شامل جوانه بروکسل، سیب، انجیر، غلات سبوس و لوبیای سیاه است. تحقیقات نشان داده است که مصرف زیاد غذاهای سرشار از فیبر با کاهش خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ ارتباط دارد. علاوه بر این، وعده‌های غذایی با فیبر بالا از باکتری‌های خوب موجود در روده تغذیه می‌کنند که به کاهش التهاب روده و بهبود اختلالات گوارشی مانند سندرم روده تحریک پذیر ، بیماری کرون و کولیت اولسراتیو کمک می‌کند. دانه‌ها و آجیل‌هایی مانند کدو تنبل، کنجد، آفتابگردان یا دانه کتان نیز منابع خوبی از فیبر هستند.
آلوها نه تنها سرشار از فیبر هستند، بلکه حاوی سوربیتول، یک قند شل کننده مدفوع هستند که یبوست را به طور طبیعی تسکین می‌دهد. با این حال اگر مانند بسیاری از افراد، طعم آلو را دوست ندارید می‌توانید آن را در یک لیوان آب جوش آن را خیس و سپس میل کنید.
ماست بخورید
اگرچه توصیه می‌شود اگر از یبوست مزمن رنج می‌برید از خوردن لبنیات خودداری کنید، اما ماست استثناست. ماست حاوی پروبیوتیک‌هایی است که مطالعات نشان می‌دهد که به دفع سریع و راحت مدفوع به بیمار کمک می‌کند.
نشاسته را به رژیم غذایی خود اضافه کنید.
نشاسته‌های مقاوم که در غذاهای گیاهی مانند سیب زمینی، برنج، حبوبات، موز نارس و غلات یافت می‌شوند، با افزایش میکرو فلور روده باعث تقویت روده بزرگ می‌شوند و خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را کاهش می‌دهند.
سخن آخر
دوست عزیز همان‌طور که می‌دانید ریشه بسیاری از بیماری‌ها من جمله یبوست موقت یا یبوست مزمن در عدم داشتن رژیم غذایی درست و یا عدم فعالیت و تحرک است. برای درمان بهتر یبوست مزمن با تغییرات در رژیم غذایی که حاوی سبزیجات است، ترک سیگار و ورزش منظم و روزانه به حفظ سلامت عمومی بدن خود کمک کنید.
