بیماری گواتر چیست؟
گواتر بزرگ شدن غده تیروئید است. غده تیروئید در جلوی گردن درست زیر سیب آدم در قسمت برجستگی حنجره قرار گرفته است. بیماری گواتر ممکن است یک مشکل موقتی باشد که بدون درمان بهتر شود یا می‌تواند علامتی از بیماری دیگری باشد که احتمالاً جدی است و نیاز به مراقبت پزشکی دارد. در ادامه بیشتر با بیماری گواتر آشنا خواهیم شد. با ما در سایت خوب میشی همراه بمانید.
انواع بیماری گواتر
از آنجا که بسیاری از عوامل می‌توانند تیروئید را متورم کنند، انواع مختلفی از گواتر وجود دارد. تعدادی از انواع گواتر عبارتند از:
با علائم تیروئید، این غده کوچک اما توانا آشنا شوید
گواتر ساده
گواتر ساده زمانی اتفاق می‌افتد که غده تیروئید به اندازه کافی هورمون تولید نمی‌کند. در این حالت تیروئید بزرگ‌تر می‌شود تا این مشکل را جبران کند.
گواتر بومی
گواتر بومی گاهی اوقات گواتر کلوئیدی نامیده می‌شود که به دلیل کمبود ید در رژیم غذایی شما ایجاد می شود. تیروئید از ید برای تولید هورمون‌ها استفاده می‌کند. در کشورهایی که ید به نمک سفره اضافه می‌شود، تعداد کمی از مردم به این نوع گواتر مبتلا می‌شوند.
گواتر اسپورادیک یا غیر سمی
گواتر sporadic معمولاً علت مشخصی ندارد. برخی از داروها و شرایط پزشکی می‌توانند غدد را تحریک کرده و باعث بیماری گواتر اسپورادیک شود.
گواتر مولتی ندولر | گواتر سمی چیست؟
گواتر مولتی ندولر یا گواتر سمی گره دار زمانی اتفاق می‌افتد که توده‌هایی به نام ندول در تیروئید رشد می‌کنند و باعث پرکاری تیروئید می‌شوند. واژه سمی دلیلی بر کشنده بودن تیروئید پرکار نیست بلکه به دلیل اینکه غده تیروئید بیش از فعالیت دارد و با سرطان تیروئید و عوارض دیگر در ارتباط است تیروئید سمی یا گواتر سمی نامیده می‌شود که اغلب با کمک جراحی می‌توان ندول‌های سرطانی را خارج کرد.
کم کاری تیروئید چیست ؟ | علائم + درمان
علائم بیماری گواتر | بیماری گواتر چه علائمی دارد؟
علاوه بر بروز یک توده یا تورم در گردن، علائم بیماری گواتر عبارتند از:
- صدای زبر و خشن
- احساس تنگی در گلو
- وقتی دست‌ها را بالا می‌آورید، سرگیجه دارید
- متورم شدن رگ‌های گردن
- سرفه کردن
- مشکل در تنفس یا بلع
اگر گواتر سمی مبتلا به پرکاری تیروئید دارید، ممکن است موارد زیر را داشته باشید:
- تعریق
- اسهال
- حالت تهوع
- نبض سریع یا ضربان قلب
- لرزش
اگر کم کاری تیروئید دارید، ممکن است با بروز بیماری گواتر با علائم زیر رو به رو شوید:
- پوست خشک
- خستگی
- افزایش وزن
- یبوست
- یک قاعدگی نامنظم
سرطان غدد لنفاوی چیست؟ علائم و راه های درمان
علت بیماری گواتر | بیماری گواتر در اثر کمبود چیست؟
بیماری گواتر ابتدا هیچ علائم خاصی را نشان نمی‌دهد و حتی علت بروز آن ناشناخته می‌ماند. بیماری گواتر در طول سال‌ها سریع یا بسیار آهسته شکل بگیرند. قبل از معرفی نمک یددار در سال 1920 میلادی، کمبود ید عامل اصلی بیماری گواتر بود و هنوز هم در سراسر جهان بیماری گواتر ناشی از کمبود ید وجود دارد.
گواتر کم کار و تیروئیدیت
در برخی از کشورها علت اصلی بیماری گواتر، اختلالات خود ایمنی از جمله بیماری گریوز یا تیروئید هاشیموتو و گواتر مولتی ندولر است. تیروئید می‌تواند باعث گواتر شود زیرا هنگامی که تیروئید کم کار است غده تیروئید بزرگ و ملتهب شده که در نتیجه بر اثر فعالیت آن هورمون‌ها آزاد می‌شوند. تیروئیدیت پس از بیماری از طریق ویروس یا پس از زایمان دریافت می‌شود.
ریسک بیماری گواتر
عوامل خطرساز برای بیماری گواتر عبارتند از:
- سن: اگر بالای 40 سال دارید در معرض خطر بیشتری هستید.
- جنسیت: زنان به طور کلیبیشتر به بیماری گواتر و اختلالات تیروئیدی مبتلا هستند.
- بارداری یا یائسگی: بارداری و یائسگی هر دو با مشکلات تیروئید ارتباط دارند
- سابقه بیماری خود ایمنی
- برخی از داروها: از جمله لیتیوم (مورد استفاده برای اختلالات خلقی) و آمیودارون (برای ریتم و ضربان نامنظم قلب)
- قرار گرفتن در معرض اشعه: به طور مثال برای درمان سرطان
- زندگی در منطقه‌ای که کمبود ید شایع است
تشخیص بیماری گواتر
اغلب پزشکان فقط با معاینه گردن گواتر را تشخیص می‌دهند. سپس ممکن است آزمایشاتی انجام دهید تا دریابید چه چیزی باعث بیماری گواتر شده است و چگونه بر شما تأثیر می‌گذارد. آزمایشات متداول برای تشخیص بیماری گواتر عبارتند از:
- سونوگرافی: برای بررسی میزان تیروئید و اینکه آیا ندول دارید یا خیر.
- آزمایش خون: برای اندازه گیری سطح هورمون تیروئید و بررسی اینکه آیا آنتی بادی‌هایی را که برخی از بیماری گواتر ایجاد می‌کنند را دارید یا خیر. آنتی بادی‌ها پروتئین‌هایی هستند که بدن شما برای مبارزه با عفونت تولید می‌کند.
- بیوپسی: در بیوپسی پزشک از یک سوزن نازک برای نمونه برداری از بافت یا مایع برای آزمایش استفاده می‌کند که برای رد سرطان استفاده می‌شود.
- اسکن تیروئید: در اسکن تیروئید پزشک مقدار کمی رادیواکتیو تزریق می‌کند تا تصویری از تیروئید بر روی صفحه کامپیوتر ایجاد شود. اسکن تیروئید به پزشک اندازه تیروئید و میزان عملکرد آن را نشان می‌دهد.
- سی تی اسکن یا ام آر آی: اگر گواتر شما بزرگ است یا به سینه گسترش یافته است با تجویز پزشک سی تی اسکن یا ام آر آی انجام دهید.
بیماری گالاکتوزمی چیست ؟ | گالاکتوزمی در نوزادان و بزرگسالان
درمان بیماری گواتر | بیماری گواتر و درمان آن
بسته به اینکه چه چیزی باعث ایجاد گواتر شده و چقدر جدی است، پزشک می‌تواند آن را با موارد زیر درمان کند:
- دارو: اگر کم کاری تیروئید دارید، پزشک ممکن است داروهای جایگزین هورمون تیروئید را تجویز کند. برای گواتر ناشی از التهاب احتمالا نیاز باشد آسپرین یا کورتیکواستروئیدها مصرف کنید.
- جراحی: جراح ممکن است تمام یا قسمتی از تیروئید را خارج کند. پس از آن، ممکن است لازم باشد تا پایان عمر داروهای هورمون تیروئید مصرف کنید.
- ید رادیواکتیو (ید پرتوزا): ید پرتوزا برای درمان بیش فعال تیروئید استفاده می‌شود که نوعی کپسول خوراکی است و باعث کوچک شدن تیروئید می‌شوند. پس از درمان، احتمالاً باید از آن به بعد داروهای هورمونی مصرف کنید.
بیماری گواتر در کودکان
بیماری گواتر بیماری تیروئیدی است که در کودکان نیز دیده می‌شود. تیروئیدها می‌توانند کم کار یا پرکار باشند و اگر در معاینات متداول مشخص نشوند عموما با چاق شدن بیش از حد کودکان و یا لاغر شدن آن‌ها می‌توان پس از انجام چند آزمایش ساده به آن پی برد. از آنجایی که کودکان در سن رشد قرار دارند باید بیماری گواتر در آن‌ها جدی گرفته شود تا از بروز مشکلات و مسائل بعدی پیشگیری شود. کمبود ید، ژنتیک و بیماری‌های خود ایمن از اصلی‌ترین دلایل بیماری گواتر هستند.
