آزمایشات سه ماهه اول بارداری شامل چیست؟ آزمایش غربالگری در سه ماهه اول بارداری چگونه است؟
آزمایشات معمول دوران بارداری به شما کمک میکند تا خود و جنین را زیر نظر داشته باشید. به همین دلیل بسیار مهم است که تمام قرارهای ملاقات با پزشک دوران بارداری خود را جدی بگیرید. آزمایشات غربالگری به ویژه آزمایشات سه ماهه اول بارداری میتواند مشکلات احتمالی را زود تشخیص دهد. آزمایشات سه ماهه اول بارداری معمولاً شامل موارد زیر است:
- آزمایش خون
- سونوگرافی
- نمونه برداری از پرزهای جفتی (CVS)
اما گاهی به دلیل شرایط خاص مادر یا جنین و حساسیت پزشکی، آزمایشهای بیشتری در سه ماهه اول بارداری انجام میشود که در ادامه تمام آزمایشات سه ماهه اول بارداری را که میتواند انجام شود را آوردهایم.
تاریخچه و معاینه فیزیکی
در اولین یا دومین ویزیت قبل از زایمان، سوالات مربوط به سلامت و سابقه خانوادگی پرسیده خواهد شد. این اطلاعات به پزشک کمک میکند تا بفهمد آیا خطرات خاصی مانند یک اختلال ژنتیکی ارثی وجود دارد یا خیر. همچنین به عنوان مادر باردار معاینه فیزیکی خواهید شد که پزشک بر اساس آن تاریخ زایمان را بر اساس تاریخ آخرین قاعدگی شما محاسبه میکند. از این مرحله به بعد آزمایشات سه ماهه اول بارداری تجویز خواهند شد.
معاینه لگن و پاپ اسمیر
آزمایش قبل از زایمان در سه ماهه اول بارداری با معاینه لگن و تست پاپ اسمیر برای بررسی سلامت سلولهای دهانه رحم آغاز میشود. این آزمایش برای سرطان دهانه رحم و برخی بیماریهای مقاربتی (STDs) تجویز میشود که گاه قابل درمان بوده اما گاهی اوقات منجر به خاتمه بارداری میشود.
تریکومونیازیس چیست؟ | همه چیز درباره تریکومونیازیس
آزمایش خون
آزمایش خون یکی از آزمایشات سه ماهه اول بارداری است. در یکی از اولین ملاقاتهای شما، پزشک گروه خونی و عامل Rh (فاکتور رزوس)، غربالگری کم خونی، ایمنی در برابر سرخجه و آزمایش هپاتیت B، سیفلیس، HIV و سایر بیماریهای مقاربتی را بررسی میکند. بسته به سابقه نژادی، قومی یا خانوادگی ممکن است آزمایشات و مشاوره ژنتیکی برای ارزیابی خطرات بیماریهایی مانند Tay-Sachs (نوعی اختلال نادر در دستگاه عصبی مرکزی)، فیبروز کیستیک و کم خونی داسی شکل به شما پیشنهاد شود (در صورتی که این اقدامات در ویزیت قبل از بارداری انجام نشده باشد). آزمایش برخی از این بیماریها را میتوان با بزاق دهان انجام داد که نیازی به آزمایش خون نخواهد بود. همچنین شاید از نظر قرار گرفتن در معرض بیماری هایی مانند توکسوپلاسموز و واریسلا آزمایش شوید. سطح hCG و هورمون پروژسترون نیز مورد بررسی قرار میگیرد.
آزمایشات ادرار
یکی دیگر از آزمایشات سه ماهه اول بارداری، آزمایش ادرار است. از مادر باردار نمونه ادرار خواسته میشود تا پزشک علائم عفونت کلیه را جستجو کرده و در صورت لزوم با اندازه گیری سطح hCG بارداری شما را تایید کند. نمونههای ادرار به طور منظم برای تشخیص گلوکز (نشانه دیابت) و پروتئین جمع آوری میشود که میتواند پره اکلامپسی (بیماری ناشی از بارداری با فشار خون بالا) را نشان دهد.
آزمایش ژنتیک
در اواخر سه ماهه اول بارداری، آزمایش ژنتیک به شما پیشنهاد میشود. برخی از افراد احساس میکنند که این آزمایشات ممکن است باعث ایجاد استرس بی مورد در آنها شود از این رو از انجام آزمایش ژنتیک که بخشی از آزمایشات سه ماهه اول بارداری است خودداری میکنند. عدهای دیگر از مادران باردار میخواهند تمام آزمایشاتی را که میتوانند انجام دهند زیرا میخواهند به هر نحوی که شده از سلامت جنین خود مطمئن شوند. قبل از تصمیم گیری با پزشک یا مشاور ژنتیک در مورد جوانب مثبت و منفی آن صحبت کنید. گزینههای مختلفی برای آزمایش ژنتیک وجود دارد که شامل آزمایش خون به تنهایی یا همراه با سونوگرافی است که هیچ خطری برای جنین ندارد. اگر این آزمایشات سه ماهه اول بارداری غیرطبیعی باشند، ممکن است لازم باشد آزمایشهای بیشتری انجام دهید. یک آزمایش ژنتیکی ترم اول (بین هفته های 11 تا 14 بارداری)، آزمایش خون و سونوگرافی را برای غربالگری سندرم داون ترکیب میکند. نتایج آزمایش خون که hCG و PAPP-A (پروتئین پلاسمایی A مرتبط با بارداری) را در خون مادر اندازه گیری میکند. در نتایج سونوگرافی مایع زیر پوست پشت گردن جنین اندازه گیری میشود که به آن شفافیت نوچال گفته میشود. این روش ممکن است بتواند بسیاری از موارد سندرم داون و سایر شرایط ژنتیکی را تشخیص دهد. با این حال مانند همه روشهای غربالگری، در صورت مثبت بودن نتایج از روش تشخیصی تهاجمیتری مانند CVS استفاده می شود.
داروهای مضر در بارداری کدامند؟
نمونه گیری از پرزهای جفتی (CVS)
اگر 35 سال به بالا دارید، سابقه خانوادگی بیماریهای خاص دارید یا در آزمایشهای ژنتیکی غیر تهاجمی نتیجه مثبت گزارش شده است، معمولاً بین هفتههای 10 تا 12 بارداری آزمایش تهاجمی CVS به شما پیشنهاد میشود. CVS میتواند بسیاری از نقایص ژنتیکی مانند سندرم داون، کم خونی داسی شکل، فیبروز کیستیک، هموفیلی و دیستروفی عضلانی را تشخیص دهد. این روش شامل عبور یک کاتتر کوچک از طریق دهانه رحم یا قرار دادن یک سوزن در شکم برای گرفتن نمونه بافت از جفت است. این روش 1٪ خطر ایجاد سقط جنین را به دنبال دارد و در رد 98٪ نقایص مادرزادی کروموزومی دقیق است. CVS بر خلاف آمنیوسنتز، در تشخیص اختلالات لوله عصبی مانند اسپینا بیفیدا و آنانسفالی (بی مخ زایی) یا نقص دیواره شکم کمکی نمیکند. بهتر از اگر در آزمایشات سه ماهه اول بارداری، نمونه گیری از پرزهای جفتی (CVS) از شما خواسته شده است آن را جدی بگیرید و حتما انجام دهید.
آزمایشات غیر تهاجمی قبل از تولد (NIPT) یا سل فری
یکی از آزمایشات سه ماهه اول بارداری، سل فری است. در این آزمایش DNA بدون سلول جنینی را میتوان در هفته 10 بارداری انجام داد. در آزمایش سل فری از نمونه خون برای اندازه گیری مقدار نسبی DNA آزاد جنین در خون مادر استفاده میکنند. اعتقاد بر این است که این آزمایش می تواند 99 درصد از حاملگیهای سندرم داون را تشخیص دهد و همچنین برخی دیگر از ناهنجاریهای کروموزومی را آزمایش میکند.
زخم اثنی عشر چیست ؟ | علائم ، پیشگیری و درمان
آزمایشات سه ماهه اول بارداری
برخی از بارداریها در رده بارداریهای پر خطر جای میگیرند از این رو گاهی توصیه میشود برای تجویز انجام آزمایشات سه ماهه اول بارداری و سایر آزمایشها به متخصص پریناتولوژی مراجعه کنید که با عنوان متخصص طب مادر و جنین شناخته میشود و در زمینه حاملگیهای پر خطر فعالیت دارد. ضمن حفظ آرامش و جدی بودن در اجرای دقیق فرامین پزشکی میتوانید دوران بارداری سالم داشته باشید تا نوزادی سالم به دنیا آورید.