سرطان دهانه رحم نوعی سرطان شایع در زنان است که در قسمت پایینی رحم و در نزدیکی محل اتصال به واژن رشد می‌کند. ویروس HPV شانس ابتلا به سرطان دهانه رحم را افزایش می‌دهد. به این صورت که در حالت عادی سیستم ایمنی با این ویروس مقابله می‌کند؛ ولی در شرایطی که توانایی مبارزه با این ویروس را نداشته باشد، ویروس اچ پی وی بر سلول‌های دهانه رحم تأثیر می‌گذارند و آن‌ها را به سلول‌های سرطانی تبدیل می‌کنند. علائم سرطان دهانه رحم، معمولاً نهفته بوده و با گذشت مدت زمان زیادی از ایجاد غده سرطانی بروز می‌کند.
منظور از سرطان دهانه رحم چیست؟
سرطان دهانه رحم در اثر تولید غیر طبیعی سلول‌های دهانه رحم، یعنی قسمت پایینی و گردن رحم ایجاد می‌شود. توجه داشته باشید که در گرید اول بیماری سرطان دهانه رحم، سرطان فقط در دهانه رحم تشکیل شده است و پیشرفتی نکرده است. در گرید دوم سلول‌های سرطانی از بافت دهانه رحم و خود رحم گسترش پیدا می‌کنند و در گرید سوم، در اثر متاستاز سلول‌ها سرطانی، سرطان به غدد لنفاوی، واژن، لگن و حتی لوله‌های ادرار گسترش می‌یابد. در گرید چهارم و در نوع بسیار پیشرفته سرطان دهانه رحم، سلول‌های سرطانی به مثانه، استخوان و ریه متاستاز می‌کنند.
خطرناک‌ترین نوع سرطان دهانه رحم، سرطان کارسینوم سلول سنگ‌فرشی است که بسیار شایع بوده و در قسمت پایین رحم ایجاد می‌شود. در واقع این نوع از سطران دهانه رحم در سلول‌های نازک سنگ فرشی رخ می‌دهد. این در حالی است که نوع آدنوکارسینوم در قسمت بالاتری از دهانه رحم ایجاد می‌شود و تشخیص آن سخت‌تر است. گاهی اوقات هر دو نوع این سرطان‌ها سبب بروز سرطان دهانه رحم می‌شوند.
بیشتر بخوانید بهترین دکتر تعیین جنسیت پسر
علائم سرطان دهانه رحم
همان‌طور که گفتیم، سرطان دهانه رحم در اثر تغییرات ژنتیکی سلول‌های دهانه رحم ایجاد می‌شود. این تغییرات ژنتیکی در صورت وقوع، علائمی از خود نشان نمی‌دهند. ما به کمک انجام آزمایش غربالگری دهانه رحم به صورت سالانه، از وجود سلول‌هایی کخ در آینده ممکن است سرطانی شوند، باخبر می‌شویم. از جمله علائم سرطان دهانه رحم می‌توان درد لگن، خون‌ریزی واژینال در فواصل بین قاعدگی، داشتن درد در هنگام رابطه جنسی، خون‌ریزی به مقدار زیاد در هنگام قاعدگی، بوی شدید و زیاد ترشحات واژن، ترشح بیش از حد واژینال و خون‌ریزی بعد زا یائسگی اشاره کرد. توجه داشته باشید که علائم درد لگن، مشکل در ادرار کردن، نارسایی کلیه، خستگی بی دلیل، کاهش وزن، بی اشتهایی، درد استخوان و داشتن پاهای متورم نشان‌دهنده متاستاز سرطان دهانه رحم است.
عوامل خطرساز سرطان دهانه رحم
توجه داشته باشید که برخی عوامل، درصد و میزان ابتلا به سرطان دهانه رحم را افزایش می‌دهند که از جمله می‌توان به مصرف سیگار اشاره کرد. افراد سیگاری وقتی به ویروس HPV مبتلا می‌شوند، شانس کمتری برای از بین بردن ویروس دارند و نتیجه آن افزایش احتمال ابتلا به سطران دهانه رحم است. همچنین کسانی که در سن پایین، اقدام به داشتن رابطه جنسی می‌کنند، بیشتر معرض ویروس HPV قرار می‌گیرند. البته سایر عفونت‌های مقاربتی نیز، احتمال ابتلا به ویروس HPV را افزایش می‌دهند. از جمله دیگر موارد خطرساز سرطان دهانه رحم می‌توان به سیستم ایمنی ضعیف و مصرف داروی دی‌اتیل استیل‌بسترول (DES) در دوران بارداری اشاره کرد.
بیشتر بخوانید بهترین دارو برای کیست تخمدان
راه‌های کاهش خطر ابتلا به سرطان دهانه رحم
بهتر است واکسن HPV بزنید. طبیعتاً اگر بدن شما در مقابل ویروس HPV مقاوم باشد، احتمال ابتلا به سرطان دهانه رحم و دیگر سرطان‌های مربوط به این ویروس کاهش می‌یابد. انجام آزمایش‌های پاپ اسمیر نیز به صورت سالیانه توصیه می‌شود تا در صورت ایجاد تغییرات در سلول‌های دهانه رحم، تشخیص داده شده و نسبت به درمان آن‌ها اقدام شده و جلوی پیشرفت آن‌ها گرفته شود. از سیگار کشیدن خودداری کنید یا در صورت مصرف سیگار، سعی کنید میزان آن را کاهش دهید. ناگفته نماند که ایمن کردن رابطه جنسی و کاهش تعداد شرکای جنسی نیز تأثیر زیادی در کاهش خط ابتلا به سرطان دهانه رحم دارد.
درمان سرطان دهانه رحم
مهم‌ترین مرحله درمان سرطان دهانه رحم، تشخیص آن است. رایج‌ترین شیوه تشخیص سرطان دهانه رحم، انجام آزمایش غربالگری پاپ اسمیر از دهانه رحم است. اگر سرطان دهانه رحم در مراحل ابتدایی و در گرید اول تشخیص داده شود، شانس و موفقیت درمان آن بسیار زیاد است. برای درمان سطران دهانه رحم از روش‌هایی نظیر جراحی، شیمی درمانی، پرتو درمانی، ایمونوتراپی و... استفاده می‌شود. وقتی سرطان دهانه رحم متاستاز می‌کند باید از ترکیبی از این روش‌ها برای درمان بیمار استفاده کرد.
توجه داشته باشید که سرطان رحم معمولاً در زنانی با میانگین سنی 50 رخ می‌دهد. بروز سرطان دهانه رحم در زنانی با سن 20 خیلی کمتر رخ می‌دهد ولی توجه دشاته باشید که خطر بروز سطران دهانه رحم در افراد مسن نیز همچنان وجود دارد.
سخن پایانی
سرطان دهانه رحم یکی از سرطان‌های شایع در زنان است. سرطان دهانه رحم در صورت تغییر ژنتیک در سلول‌های رحم اتفاق می‌افتد که دارای 4 گرید است. اگر علائم سرطان دهانه رحم در مراحل اولیه خود تشخیص داده شوند، درصد موفقیت بالاتری خواهند داشت. برای درمان سطران دهانه رحم از روش‌های مختلفی نظیر جراحی، شیمی درمان و پرتو درمانی استفاده می‌کنند. از آنجایی که تغییر در ژنتیک سلول‌های دهانه رحم بدون علائم است، بهتر است سالیانه و به طور منظم، آزمایش‌های غربالگری دهانه رحم در زنان انجام شود.
