سرطان مقعد یکی از انواع سرطان‌های خطرناک است که در ناحیه نشیمن‌گاه به وجود می‌آید. این سرطان در اثر تولید غیر عادی سلول‌های سرطانی در ناحیه اطراف مقعد و یا کانال آن ایجاد می‌شود. این سرطان با یک سری علائمی همراه است و همانند اکثر سرطان‌ها، در صورت تشخیص در مراحل اولیه، درمان آن راحت‌تر و نتیجه بخش خواهد شد. روش‌های مختلفی از جمله شیمی درمانی، پرتو درمانی و... برای درمان سرطان مقعد وجود دارند.
منظور از سرطان مقعد چیست؟
در انتهای راست روده یا رکتوم، کانال مقعد قرار گرفته است که مدفوع از طریق این کانال لوله‌ای شکل و کوتاه خارج می‌شود. سرطان مقعد زمانی ایجاد می‌شود که سلول‌های کانال مقعد، به طور غیر عادی رشد کنند. معمولاً سرطان مقعد، سرطانی نادر و کمیاب است و طی برخی عوامل زمینه‌ساز ایجاد می‌شود.
بیشتر بخوانید بهترین دکتر سرطان کبد در ایران
علائم ابتلا به سرطان مقعد
معمولاً سرطان مقعد در مراحل اولیه خود، علائمی از خود بروز نمی‌دهد. به این صورت که در روزهای اولیه تشکیل سلول‌های سرطانی، علائم خاصی در فرد احساس نمی‌شود. رفته‌رفته سلول‌های سرطانی رشد کرده و سبب ایجاد تومور می‌شوند. تومور وقتی به اندازه کافی بزرگ شود، علائمی از خود بروز می‌دهد که از جمله می‌توان به خارش مقعد، رشد توده در کانال مقعد، خون‌ریزی از مقعد یا روده بزرگ، احساس درد در ناحیه مقعد و... اشاره کرد. البته ناگفته نماند که گاهی اوقات علائم برخی بیماری‌های دیگر نیز شبیه به این علائم هستند و پزشک متخصص می‌تواند با بررسی‌های لازم، علت این علائم را تشخیص دهد.
نحوه تشخیص سرطان مقعد
روش‌های مختلفی برای تشخیص سرطان مقعد وجود دارند. در ابتدا پزشک متخصص به بررسی و معاینه شما می‌پردازد. علائم بیماری را پرس و جو کرده و علت را بررسی می‌کند. توجه داشته باشید که بهتر است در ص.رت مصرف داروهای خاص، در ابتدا با پزشک متخصص در میان بگذارید. در نهایت نوبت به بررسی فیزیکی می‌رسد. به این صورت که پزشک متخصص به کمک دستکش و با روغنی کردن دست‌های خود، داخل کانال مقعد یا همان رکتوم را بررسی می‌کند و از وجود توده یا غده سرطانی یا هر غده دیگری باخبر می‌شود. گاهی اوقات نیاز است تا داخل رکتوم نیز دیده شود. برای این کار از روش آندوسکوپی استفاده می‌شود. به این صورت که لوله باریکی که در انتهای خود دارای چراغ است، وارد رکتوم کرده و تصاویر و فیلم‌هایی ثبت می‌کنند.
روشی دیگر برای بررسی راست روده و مقعد، پروکتوسکوپی نام دارد که در آن به وسیله یک لوله نازک که دارای چراغ و دوربین در انتهای خود است، داخل مقعد و روده را بررسی می‌کنند. گاهی اوقات بر اساس تشخیص پزشک نیاز است که به کمک پروکتوسکوپ، قسمتی از بافت روده یا مقعد جهت نمونه گیری برداشته شود. این نمونه در آزمایشگاه بررسی شده و وجود سلول‌های سطرانی تشخیص داده می‌شود.
بیشتر بخوانید بهترین دکتر درمان سرطان در ایران
درمان سرطان مقعد
درمان سرطان مقعد نیز به روش‌های مختلفی انجام می‌شود. توجه داشته باشید که نکته مهم در درمان سرطان مقعد، تشخیص وجود این بیماری در بدن است. گاهی اوقات بیماری به قدری پیشرفت می‌کند که باید از روش‌های درمانی مختلف برای رسیدن به نتایج مطلوب استفاده کرد. یکی از روش‌های درمانی سرطان مقعد، جراحی است. معمولاً برای دران سطران مقعد، از روش جراحی موضعی استفاده می‌شود. به این صورت که غده سرطانی به همراه کمی از بافت‌های سالم اطراف غده به کمک جراحی برداشته می‌شود. نوع دیگری از جراحی وجود دارد که جراحی برداشتن شکم پرینه نام دارد. زمانی که سرطان به هر دلیلی عود کرده و یا روش‌های پرتو درمانی و شیمی درمانی پاسخ نمی‌دهند، از این روش جراحی استفاده می‌کنند.
رادیوتراپی یا پرتو درمانی روشی درگیر برای درمان سرطان مقعد است. رادیوتراپی به درمان و حذف سلول‌های به کمک اشعه ایکس و یا دیگر پرتوها می‌پردازد. رادیوتراپی به دو صورت داخلی و خارجی انجام می‌شود. به این صورت که در رادیوتراپی خارجی، اشعه در نزدیکی ناحیه دارای سطران قرار می‌گیرد. این در حالی است که در رادیوتراپی داخلی، اشعه ایکس به روش‌های مختلفی در داخل کانال مقعد قرار گرفته و به حذف سلول‌های سرطانی می‌پردازد. از روش‌های دیگر درمان سطران مقعد می‌توان به شیمی درمانی اشاره کرد که از طریق مصرف یا تزریق برخی داروهای خاص صورت می‌پذیرد. شیمی درمانی می‌تواند جلوی تقسیم سلولی سلول‌های سرطانی را گرفته و رشد آن‌ها را متوقف کند.
عوامل زمینه ساز ابتلا به سرطان مقعد
توجه داشته باشید که سلول‌های سرطانی در اثر تکثیر و تولید بی رویه سلول‌های عادی بافت‌های بدن ایجاد می‌شوند. گاهی اوقات این سلول‌های سرطانی به بافت‌های دیگر بدن حمله کرده و آن‌ها را نیز درگیر می‌کنند. اصلی‌ترین و شایع‌ترین دلیل بروز سرطان مقعد، عفونت مقاربتی ناشی از ویروس اچ پی وی است. در واقع زگیل تناسلی ایجاد شده توسط ویروس اچ پی وی، می‌تواند سبب بروز سرطان مقعد شود. از دیگر عوامل زمینه ساز ایجاد این بیماری می‌توان به رابطه جنسی مقعدی اشاره کرد. کسانی که دارای رابطه جنسی مقعدی هستند، بیشتر در معرض این بیماری قرار می‌گیرند.
افزایش سن، کشیدن سیگار، داشتن شرکای جنسی متعدد و حتی داشتن سابقه سرطان دهانه رحم یا واژن از جمله دیگر عواملی هستند که می‌توانند سبب ایجاد سرطان مقعد در افراد شوند. توجه داشته باشید که در اثر مصرف برخی داروها، سیستم ایمنی بدن سرکوب شده و ضعیف می‌شود. به همین دلیل نیز احتمال بروز سرطان مقعد بالا می‌رود.
