به طور کلی سرطان به رشد غیر عادی سلولهای بدن گفته میشود که سبب ایجاد تومور در قسمتهای مختلف بدن میشود. این تومورها میتوانند خوشخیم یا بدخیم باشند. سرطان دماغ نیز بر اثر ایجاد تومور در بینی افراد ایجاد شده که جزو نادرترین نوع انواع سرطان بوده که علائم مختلفی دارد و پزشک متخصص بعد از تشخیص بیماری و علت آن، نسبت به درمان آن اقدام میکند.
منظور از سرطان دماغ چیست؟
همانطور که گفتیم، یکی از نادرترین نوع سرطان، سرطان دماغ است که در بینی افراد ایجاد میشود. در این نوع از سرطان، سلولهای فضای پشت بینی و سینوس، به صورت غیر طبیعی رشد میکنند. از آنجایی که محل رشد غیر طبیعی سلولهای بینی، متفاوت است؛ تشخیص بیماری در مراحل اولیه آن اندکی سخت است و بسیاری از افراد متوجه آن نمیشوند.
بیشتر بخوانید بهترین دکتر سرطان کبد در ایران
علائم سرطان دماغ
طبیعتاً هر بیماری، با یک سری علائم همراه است. سرطان دماغ در مراحل اولیه رشد آن، همانند سرماخوردگی بوده و با علائمی همچون کاهش احساس بویایی، آبریزش چشم، افزایش ترشحات بینی، ایجاد مشکل در تنفس هنگام تنفس از طریق بینی و تخلیه مخاط انتهای گلو به بینی همراه است. با پیشرفت سرطان علائم دیگری از خود بروز میدهد که از جمله میتوان به موارد زیر اشاره کرد؛
- دو بینی و تاری دید
- دشواری در باز کردن دهان
- احساس درد در گونه
- داشتن احساس فشار در یکی یا دو تا از گوشها
- داشتن احساس درد و تورم در صورت
- وجود مشکل در بینایی
- مسدود شدن راه تنفس از طریق بینی
در صورت داشتن هر یک از علائم گفته شده باید در سریعترین زمان ممکن به پزشک مراجعه کنید. البته ناگفته نماند که این علائم، به طور حتم، نشانه وجود سرطان بینی نبوده و پزشک بر اساس بررسیهای انجام شده، علت اصلی بروز این علائم را تشخیص خواهد داد.
درمان سرطان دماغ
سرطان دماغ به دلایل مختلفی رخ میدهد. پزشک متخصص بعد از بررسی دلیل ایجاد سرطان دماغ، به تجویز دارو و یا انجام یک روش درمانی متناسب با علت بیماری میپردازد. البته نوع تومور ایجاد شده و میزان رشد آن در انتخاب روش درمانی مناسب تأثیرگذار است. یکی از روشهای درمان سرطان دماغ، جراحی و برداشتن تومور است. در واقع پزشک متخصص تشخیص میدهد که چارهای جز جراحی و برداشتن تومور نداریم. از این روش درمانی معمولاً در مواقعی که تومور به حد زیادی رشد کرده است، استفاده میکنند. جراحی بینی به دو صورت باز و یا ایجاد حفره انجام میشود.
از دیگر روشهای درمان سرطان بینی، میتوان به شیمی درمانی اشاره کرد. در شیمی درمانی با استفاده از یک سری داروهای خاص، جلوی رشد سریع سلولهای سرطانی گرفته میشود. در واقع این روش جلوی بازگشت سرطان را میگیرد. گاهی اوقات نیز پزشک متخصص به کمک رادیوتراپی، به از بین بردن تومور و سلولهای سرطانی اقدام میکند.
تشخیص سرطان بینی
وقتی با وجود هر یک از علائم گفته شده به پزشک متخصص مراجعه میکنید، پزشک نسبت به وجود سرطان بینی دماغ در شما مشکوک میشود و به کمک آزمایشهایی، حدس خود را بررسی میکند. یکی از این آزمایشها، آندوسکوپی بینی است. در آندوسکوپی بینی به کمک یک لوله بسیار نازک که به انتهای آن دوربین کوچک و نور متصل است، از داخل بینی و مسیر جریان هوا، عکسبرداری و فیلمبرداری میشود. البته قبل از وارد کردن لوله به درون بینی، معمولاً از بیحس کننده استفاده میشود.
از دیگر روشهای آزمایش سرطان دماغ میتوان به آسپیراسیون اشاره کرد. به این صورت که در این آزمایش، به کمک سوزنی نازک از مایع غدد لنفاوی، نمونه برداشته و احتمال گسترش سرطان را بررسی میکند. به کمک آزمایش بیوپسی نیز از بافت دماغ، نمونه کوچکی برمیدارند و مورد آزمایش قرار میدهند. البته اگر پزشک وجود سرطان را در دماغ شما تشخیص بدهد، از سی تی اسکن و تصاویر رادیولوژی برای اطلاع از وضعیت سرطان و میزان رشد آن کمک میگیرد.
عوامل مؤثر در افزایش احتمال ابتلا به سرطان بینی
احتمال بروز سرطان بینی در افراد به دلایل مختلفی بستگی دارد به این صورت که برخی افراد، بیشتر در معرض ابتلا به سرطان بینی قرار دارند. یکی از عوامل مؤثر در افزایش احتمال ابتلا به سرطان دماغ، جنسیت است و این بیماری در مردان و در مقایسه با زنان بیشتر اتفاق میافتد. محیط کار افراد نیز در میزان ابتلای آنها به سرطان بینی نقش دارد. اگر افراد به طور مدام در محیطی فعالیت داشته و یا حضور داشته باشند که پر از گردوغبار، موادی مثل چوب، نیکل، کروم و... باشد، احتمال ابتلا به سرطان بینی در آنها افزایش پیدا میکند. سیگار کشیدن نیز میزان ابتلا به سرطان دماغ را افزایش میدهد.
عوارض عدم درمان سرطان بینی
سرطان دماغ اگر در زمان درست تشخیص داده نشده و درمان نشود، میتواند با عوارضی از جمله داشتن حالت تهوع، بی اشتهایی، احساس خستگی و بی حالی، از دست دادن شنوایی، آسیب دیدن و ضعیف شدن استخوان، بروز مشکلات پوستی در برخی قسمتهای بدن از جمله بینی، عدم توانایی تشخیص مزه غذاها، درد در استخوان و... همراه باشد. همانطور که پیشتر نیز گفتیم، سرطان دماغ در مراحل اولیه رشد آن، علائمی خاصی ندارد و ممکن است حتی تا مدتها متوجه آن نشوید. برای حل این مشکل بهتر است هر چند یک بار چکاپ و آزمایشهای روتین را انجام دهید.
سخن پایانی
سرطان دماغ یکی از سرطانهای نادر است که احتمال بروز آن بسیار کم است؛ ولی با در صورت بروز با یک سری علائم همراه است. البته این سرطان در مراحل اولیه خود، علائم خاصی از خود نشان نمیدهند و اکثر افراد متوجه آن نمیشوند. پزشک متخصص برای درمان سرطان از روشهای مختلفی نظیر جراحی و برداشت تومور، شیمی درمانی و رادیوتراپی استفاده میکند.