سندروم خستگی مزمن | خستگی مزمن نشانه چیست؟
همه مردم احساس خستگی می‌کنند اما بعضی از افراد بیشتر وقت‌ها احساس خستگی می‌کنند. سندرم خستگی مزمن فقط احساس خستگی داشتن نیست بلکه حالت جدیدی از خستگی است که حداقل 6 ماه طول کشیده است و می‌تواند به قدری شدید باشد که مانع از فعالیت‌های عادی روزمره در خانه و محل کار شود و به نظر می‌رسد که استراحت و خواب در برطرف شدن خستگی کافی نیستند. اگر به سندرم خستگی مزمن مبتلا باشید فعالیت‌های بدنی می‌تواند احساس بدتری در شما ایجاد کند که روز بعد دچار بیماری ضعف بعد از ورزش (PEM) می‌شوید. صبح‌ها پس از بیدار شدن از خواب احساس می‌کنید به قدر کافی نخوابیده‌اید و غالبا بدون هیچ دلیل مشخصی شب‌ها از خواب بیدار می‌شوید؛ علاوه بر این مورد شما در تمرکز و انجام وظایف مشکل خواهید داشت. هنگامی که از حالت نشسته یا دراز کشیده به حالت ایستاده قرار می‌گیرید احساس سبکی می‌کنید و قلب به سرعت می‌تپد. سپس مدت زمان کوتاهی که از ایستادن گذشت احساس وحشتناکی دارید که باید حتما دراز بکشید. سندرم خستگی مزمن (CFS) با عنوان آنسفالومیلیت مایالژیک (ME/CFS) نیز شناخته می‌شود.
حقایقی درمورد سندرم خستگی مزمن
- هر کسی از جمله کودکان و نوجوانان می‌تواند به سندروم خستگی مزمن مبتلا شود.
- بیماری سندرم خستگی مزمن بیشتر در زنان 40 تا 50 سال دیده می‌شود.
- زنان بیش از مردان به سندرم خستگی مزمن مبتلا می‌شوند.
- بیشتر مواقع سندرم خستگی مزمن خفیف یا متوسط است.
- از هر 4 نفر، یک نفر مبتلا به این بیماری علائم شدیدی دارد.
- اگر سندرم خستگی مزمن خفیف دارید، احتمالاً می‌توانید به تنهایی خود را کنترل کنید. علائم متوسط می‌تواند حرکات را برای شما دشوار کند به عنوان مثال ممکن است لازم باشد بعد از ظهرها بخوابید. اگر علائم سندرم خستگی مزمن شدید باشد تاثیر آن بر کیفیت زندگی و توانایی‌های شما می‌تواند به اندازه‌ای باشد که گویی به بیماری قلبی یا آرتریت روماتوئید مبتلا هستید.
همه چیز درباره بیماری آرتریت روماتوئید | علائم و درمان
سندروم خستگی مزمن چگونه اتفاق می‌افتد؟ | علائم سندرم خستگی مزمن
پزشکان علت دقیق وقوع سندروم خستگی مزمن را نمی‌دانند اما پزشک می‌تواند علائم را کاهش دهد. اگر آنسفالومیلیت مایالژیک دارید این سه علائم اصلی را خواهید داشت:
- توانایی انجام فعالیت‌های معمول به مدت شش ماه یا بیشتر به دلیل خستگی کاهش یافته است
- بدتر شدن علائم (دشواری در فکر کردن، مشکلات خواب، گلودرد، سردرد، احساس سرگیجه یا خستگی شدید) بعد از فعالیت جسمی یا ذهنی معمول
- مشکل در به خواب رفتن یا متوالی خوابیدن
همراه با سه علامت برای تشخیص سندروم خستگی مزمن باید یکی از علائم زیر را هم داشته باشید:
- مشکلات تفکر و حافظه
- بدتر شدن علائم در حالت ایستاده یا نشسته. ممکن است احساس سبکی سر، گیجی، ضعف، تاری دید داشته باشید و یا لکه هایی را مشاهده کنید.
افرادی که در معرض خطر سندروم خستگی مزمن قرار دارند
چه کسانی در معرض خطر ابتلا به سندروم خستگی مزمن قرار دارند؟ هرکسی می‌تواند به سندرم خستگی مزمن مبتلا شود اما ممکن است افرادی که شرایط زیر را دارند بیشتر در معرض خطر باشند که محققان تاکنون رابطه دقیق بین خستگی مزمن و سایر مشکلات سلامتی را درک نکرده‌اند:
- سن و جنسیت: زنان چهار برابر مردان در معرض خطر ابتلا به سندروم خستگی مزمن قرار دارند. این بیماری در کودکان نادر است اما دختر بچه‌ها بیش از پسر بچه‌ها به آن مبتلا می‌شوند. همچنین بیماری سندرم خستگی مزمن اغلب در بزرگسالان 30 تا 50 سال آغاز می‌شود و به نظر می‌رسد در نوجوانان بین 13 تا 15 سال این مشکل بیشتر دیده می‌شود.
- ژن‌ها: سندرم خستگی مزمن ME / CFS می‌تواند در خانواده‌ها ایجاد شود. این احتمال وجود دارد که برخی از افراد صفاتی را مانند نقص در نحوه ساخت یک ژن خاص از طریق والدین خود به ارث ببرند.
- فیبرومیالژیا (Fibromyalgia): اختلالی است همراه با درد گسترده اسکلتی - عضلانی، خستگی، اختلال خواب و مشکلات مربوط به خلق و خوی که در برخی از افراد وجود دارد.
- سندرم روده تحریک پذیر (IBS)
- حساسیت‌های شیمیایی چندگانه
- اختلالات مفصل گیجگاهی فکی (TMD,TMJ)
- سیستیت بینابینی (یک بیماری مزمن که باعث فشار مثانه، درد مثانه و گاهی اوقات درد لگن می شود.)
- سندرم بعد از ضربه مغزی
- سردرد تنشی (سردرد عصبی)
- درد مزمن لگن در زنان
- پروستاتیت مزمن در مردان
خستگی مزمن و سیستم ایمنی
خستگی مزمن با اثراتی که بر بدن می‌گذارد می‌تواند سیستم ایمنی را نیز هدف قرار دهد. افرادی که سیستم ایمنی فوق العاده بالایی دارند پاسخ ایمنی غیر عادی نسبت به یک عامل از خود نشان داده که باعث می‌شود بیشتر در معرض خطر ابتلا به سندرم خستگی مزمن باشند.
سندرم خستگی مزمن بعد از کرونا | سندروم خستگی مزمن کرونا
کرونا نه تنها در دوران بیماری فرد را درگیر می‌کند بلکه پس از بهبودی هم می‌تواند باعث بروز علائمی در فرد شود که ناشی از کرونا است. سندروم خستگی مزمن یکی از اختلالاتی است که اخیرا افراد پس از کرونا به آن مبتلا شده‌اند که باید به تقویت سیستم ایمنی بدن پرداخت و به تدریج فعالیت‌های روزمره را آغاز کرد و از یکباره فشار آوردن به خود خودداری کرد. تحت نظر پزشک دارو مصرف کنید و از مصرف خودسرانه آن‌ها بپرهیزید چرا که می‌تواند نتیجه معکوسی داشته باشد.
تشخیص سندرم خستگی مزمن
هیچ آزمایش ساده خون یا اشعه ایکسی برای تشخیص سندرم خستگی مزمن وجود ندارد و بسیاری از علائم این بیماری همچون:
- خستگی عمیق
- عدم استراحت یا خواب
- احساس بدتر شدن خستگی بعد از فعالیت‌های جسمی یا ذهنی
- مشکل در تمرکز
- احساس بدتر شدن نشانه‌های خستگی بعد از ایستادن و سر پا ماندن
به طور مداوم وجود دارد. اگر احساس می‌کنید به سندرم خستگی مزمن مبتلا هستید به پزشک مراجعه کنید که ممکن است از شما تقاضای آزمایش خون، آزمایش ادرار و اسکن تقاضا کند تا تشخیص دهد علائم دیده شده در وجود شما ناشی از بیماری‌های دیگر می‌باشد یا خیر. اگر مکمل یا داروهای خاص گیاهی و غیره مصرف می‌کنید حتما با پزشک در میان بگذارید زیرا که ممکن است علائم نام برده شده از اثرات جانبی داروهای مصرف شده باشد. سندرم خستگی مزمن می‌تواند شباهت زیادی به بیماری‌های:
- مونونوکلئوز یا مونو (نوعی عفونت ویروسی)
- لایم
- لوپوس
- مولتیپل اسکلروزیس یا ام اس
- اختلالات خواب
- افسردگی
- فیبرومیالژیا
داشته باشد که گاه به اشتباه به جای شناسایی سندروم خستگی مزمن، بیماری دیگری تشخیص داده می‌شود. در هر حال پزشک اصلی‌ترین چیزی که در نظر می‌گیرد این است که خستگی شدید همچنان 6 ماه یا بیشتر ادامه می‌یابد یا خیر.
بیماری لوپوس چیست؟ | علائم، علل و درمان
درمان سندروم خستگی مزمن
گرچه هیچ درمانی برای سندورم خستگی مزمن وجود ندارد اما داروهایی هستند که می‌توانند علائم سندرم خستگی مزمن را کاهش دهند. علائم از فردی به فرد دیگر متفاوت بوده و ممکن است در فردی علاوه بر خستگی درد عضلانی رخ دهد در حالیکه در فرد دیگر بیدار شدن مداوم از خواب و یا از دست دادن حافظه اتفاق بیفتد بنابراین باید سعی کرد که به کمک پزشک ابتدا علائم سر سخت را که در زندگی روزمره اختلال ایجاد می‌کنند را برطرف کرد:
- مشکلات خواب: بسیاری از افراد مبتلا به سندروم خستگی مزمن با خواب مشکل دارند. ساده‌ترین و ابتدایی‌ترین راه حل برای برطرف کردن مشکلات خواب، داشتن تایم خواب و بیداری منظم و تاریک و ساکت نگه داشتن اتاق است. اگر این موارد خواب شما را بهبود نمی‌بخشد ممکن است داروی خواب آور مانند آنتی هیستامین تجویز شود با این حال نکته منفی دارو این است که ممکن است اثر خواب آلودگی آن بیش از 8 ساعت طول بکشد که در طول روز احساس خواب آلودگی می‌کنید. با پزشک خود درمورد اینکه کدام نوع برای شما بهترین است و نحوه مصرف آن صحبت کنید. برخی از داروهای تجویزی برای کمک به خواب عبارتند از:
- زولپیدم (آمبین)
- اسزوپیکلون (لونستا)
- راملتئون (روزرم)
- ترازودون (دزیرل)
- بنزودیازپین‌ها
- شل کننده‌های عضله
- داروهای ضد افسردگی
- مشکلات ذهنی – روانی: روش‌هایی برای آرامش اعصاب و تسکین درد ارائه شده‌اند که عبارتند از:
- طب سوزنی
- ماساژ
- تنفس عمیق و مدیتیشن
- یوگا
- تای چی
- گفتگو درمانی: نوع خاصی از گفتگو درمانی ممکن است به کاهش علائم ناشی از افسردگی، استرس و اضطراب کمک کند .
- فیزیوتراپی و ورزش درمانی: برخی از افراد اعلام کرده‌اند که با فیزیوتراپی و ورزش درمانی خستگی کمتری را تجربه کرده‌اند در حالیکه گروه دیگری اعتقاد دارند فیزیوتراپی و ورزش درمانی باعث احساس خستگی بیشتر در آن‌ها می‌شود.
- فعالیت‌های روزانه: طبیعی است که اگر مبتلا به سندرم خستگی مزمن باشید انجام فعالیت‌های ساده و روتین چقدر می‌تواند دشوار باشد. برنامه ریزی کنید که وقت اضافی برای کارهایی که برای شما سخت است اختصاص دهید و با پیدا کردن احساس خوب به تدریج تلاش کنید بین فعالیت‌های روزمره و استراحت تعادل ایجاد کنید.
- ورزش: ورزش کردن را از مقدار کم شروع کنید و آن را به چند بخش کوتاه در روز تقسیم کنید تا بدن را فعال نگه دارید. البته بهتر است وزن بدن را در حد متعادل نگه دارید تا کمتر احساس سنگینی و خستگی داشته باشید. کشش دست، نشستن و ایستادن پشت سر هم، فشار به دیوار با یک دست از نوع ورزش‌هایی هستند که می‌توانید امتحان کنید. در صورتی که نمی‌توانید از خانه خارج شوید از متخصص طب فیزیکی و ورزش کمک بگیرید.
درمان گیاهی سندرم خستگی مزمن
اگر به دنبال درمان گیاهی سندروم خستگی مزمن هستید از موارد زیر کمک بگیرید:
- مکمل روغن گل مغربی
- مکمل روغن ماهی
- زنجبیل
- عرق بید مشک
- گلاب
- ریشه سنبل‌الطیب
- خوردن عسل در یک لیوان آب ولرم در صبح
- اگر سرد مزاج هستید توت خشک و مویز بخورید
- اگر گرم مزاج هستید کاهو با سکنجبین بخورید
لاغری با زنجبیل | چربی سوزی شکم و پهلو با زنجبیل
