علت و درمان درد واژن در بارداری

بارداری با انواع علائم و عوارض جانبی نه چندان خوشایند همراه است. احساس فشار یا درد واژن، یکی از این مشکلات ناخوشایند است که ممکن است در طول ماه های مختلف از بارداری آن را تجربه کنید. بزرگ شدن رحم در هفته های اولیه بارداری، یکی از اصلی ترین دلایل ایجاد کننده درد واژن است که نتیجه رشد و تکامل جنین است. همانطور که جنین به رشد خود در داخل رحم ادامه می دهد، افزایش اندازه جنین می تواند بر بافت واژن فشار وارد کند. این می تواند جریان خون در این ناحیه را مسدود کند و منجر به گرفتگی، ناراحتی یا درد واژن شود. با این حال، اگر درد واژن در بارداری با علائم دیگر ظاهر شود می‌تواند نشانه‌ای از یک مشکل جدی‌تر باشد.

در ادامه این بخش از خوب میشی، به اصلی ترین دلایل درد واژن در بارداری اشاره کردیم و روش های درمان این درد را نیز مورد بررسی قرار داده ایم. با ما همراه باشید تا اطلاعات خوبی در این زمینه کسب کنید.

علت درد واژن در ابتدای بارداری، ترشح هورمون ریلکسین

هورمون ریلکسین (Relaxin)، هورمونی است که توسط تخمدان ها و جفت تولید می شود و سطح آن در طول بارداری افزایش می یابد. با این حال، سطح هورمون ریلکسین در اوایل بارداری بالاترین میزان است. مقادیر بالای این هورمون ممکن است به لانه گزینی تخمک بارور شده در دیواره رحم کمک کند. این هورمون ماهیچه‌ ها را شل می‌ کند و به نوزاد اجازه می‌ دهد در زمان رشد، راحت‌تر در ناحیه لگن حرکت کند. علاوه بر این، ریلکسین می‌ تواند باعث درد یا تنش عضلانی در برخی از زنان، از جمله در ناحیه واژن یا اطراف آن شود.

Relaxin همچنین ممکن است به رباط هایی که از لگن حمایت می کنند آسیب برساند، این ممکن است باعث ایجاد احساس فشار شود، گویی چیزی روی واژن فشار می آورد.

علت درد واژن در سه ماهه دوم و سوم بارداری

ترکیبی از ضعیف‌تر شدن کف لگن و افزایش فشار وزن جنین بر روی لگن می‌ تواند باعث ایجاد درد واژن در سه ماهه دوم و سوم شود. ناحیه  کف لگن شبیه یک زنجیر عضلانی است و از اندام های لگنی مانند رحم، واژن، مجرای ادرار و مثانه محافظت می کند و در دوران بارداری ممکن است ضعیف شود.

در سه ماهه دوم بارداری، وزن اضافی بارداری اغلب مشهودتر است. با پیشرفت بارداری، رحم فشار فزاینده‌ ای به قسمت پایین بدن وارد می‌ کند. این فشار می تواند باعث ایجاد احساس پری در کانال واژن یا درد و فشار عمومی در لگن و واژن با ضعیف شدن کف لگن شود.

در مراحل بعدی بارداری، فشار در لگن ممکن است یکی از علائم اولیه زایمان برای برخی از زنان باشد. اگر احساس گرفتگی معده داشته باشید یا احساس کنید چیزی روی رحمتان فشار می آورد، می تواند نشان دهنده این باشد که به زودی زایمان می کنید.

راه هایی وجود دارد که می توانید فشار و درد واژن در بارداری را کاهش دهید، از جمله: 

• اجتناب از ایستادن طولانی مدت
• قرار دادن کمپرس سرد در ناحیه لگن
• استراحت پس از فعالیت

اما اگر درد خیلی شدید است و شما را از راه رفتن یا انجام فعالیت‌های عادی روزمره باز می‌دارد، مهم است که به متخصص زنان و زایمان خود مراجعه کنید.

پیشنهاد مطالعه: بیست غذای افزایش شیر مادر و مقوی

سایر دلایل درد واژن در دوران بارداری

در تمام مراحل بارداری، برخی شرایط رایج وجود دارد که ممکن است باعث احساس درد واژن شوند. از جمله این دلایل عبارتند از:

یبوست

یبوست یکی از مشکلات رایج در بین زنان باردار است. هنگامی که مدفوع سفت است یا چندین روز بدون اجابت مزاج می گذرد، یبوست می تواند احساس فشار یا درد را در ناحیه واژن ایجاد کند. برای برطرف کردن این مشکل، باید آب فراوان در طول روز بنوشید و میوه ها و سایر وعده های غذایی با فیبر بالا را به برنامه غذایی خود اضافه کنید.

افزایش جریان خون

در دوران بارداری، افزایش جریان خون در ناحیه واژن و همچنین ترشحات زیاد واژن نیز شایع است. این تغییرات ناشی از افزایش سطح استروژن و پروژسترون است و ناراحتی یا درد واژن ممکن است ناشی از افزایش حجم کلی خون باشد.

حاملگی خارج رحمی

حاملگی خارج از رحم یکی دیگر از علل احتمالی درد واژن است. این مشکل زمانی اتفاق می افتد که تخمک بارور شده در خارج از رحم لانه گزینی می کند و به لوله رحمی متصل می شود. حاملگی خارج از رحم غیرممکن است که به پایان برسد. زیرا تخمک بارور شده قادر به زندگی  در خارج از رحم نیست. حاملگی خارج از رحم می تواند لوله رحم را پاره کند و در برخی شرایط باعث درد واژن، خونریزی، سبکی سر و حالت تهوع شود. اگر نشانه هایی از حاملگی خارج از رحم دارید، حتما به پزشک مراجعه کنید.

خشکی واژن

خشکی واژن نیز در دوران بارداری بسیار شایع است و این مشکل به دلیل افزایش پروژسترون رخ می دهد، اگرچه اضطراب طبیعی مادر باردار نیز می تواند باعث افزایش خشکی واژن شود. در رابطه با این موضوع، مهم است که علت خشکی واژن را شناسایی کنید و به متخصص زنان و زایمان خود مراجعه کنید. پزشک ممکن است استفاده از روان کننده، تغییر در رژیم غذایی و یا ورزش یا روال هایی را پیشنهاد دهد که ممکن است به کاهش اضطراب کمک کند.

واژینیسموس

واژینیسموس وضعیتی است که در آن عضلات واژن منقبض می شوند و نمی توانند به طور طبیعی شل شوند و باعث درد در واژن و مشکل در دخول می شوند. این وضعیت ممکن است در دوران بارداری ظاهر شود، اما ممکن است قبل از بارداری وجود داشته باشد. اگر احساس می کنید علت درد واژن در بارداری به دلیل واژینیسموس است، حتما با پزشک یا درمانگر کف لگن مشورت کنید. آنها عضلات لگن را برای شناسایی علت واژینیسموس ارزیابی می کنند و درمان مناسبی برای این مشکل تجویز خواهند کرد.

راش یا بثورات پوستی

گاهی اوقات مادران باردار هنگام استفاده از محصولات خاصی که حاوی مواد محرک هستند (مانند صابون، کاندوم، کرم های واژینال یا روان کننده ها) ممکن است دچار بثورات در ناحیه تناسلی شوند و این موضوع می تواند باعث تورم، خارش، قرمزی و درد در واژن شود.

برای برطرف کردن این مشکل، باید ابتدا محصولی که ممکن است باعث ایجاد این علائم شود را شناسایی کرده و فوراً استفاده از آن را قطع کنید. برای تسکین علائم، می توانید کمپرس سرد را روی قسمت خارجی ناحیه تناسلی قرار دهید. با این حال، در مواردی که علائم بهبود نمی یابند یا اگر شدیدتر می شوند، برای ارزیابی و درمان با پزشک خود مشورت کنید

عفونت دستگاه ادراری (UTI)

عفونت دستگاه ادراری یک بیماری شایع در دوران بارداری است. این به دلیل تغییراتی در بدن است که باعث رشد بیش از حد فلور طبیعی واژن می شود. درد واژن یکی از علائم شایع عفونت ادراری و همچنین خارش، احساس سوزش هنگام ادرار کردن و کدر شدن ادرار است.

اگر مشکوک به عفونت ادراری هستید، به خصوص اگر احساس ناراحتی کردید، باید با پزشک خود مشورت کنید. درمان ممکن است شامل آنتی بیوتیک یا داروهای ضد قارچ باشد. همچنین مهم است که هر روز مقدار زیادی آب بنوشید، رژیم غذایی کم قند را دنبال کنید و لباس راحت و شلوار نخی بپوشید.

بیماری های مقاربتی ( STIs)

عفونت های مقاربتی که به عنوان STI شناخته می شوند نیز می توانند باعث درد واژن در بارداری شوند. این امر به ویژه در مورد کلامیدیا و تبخال تناسلی صادق است. علائم دیگر این مشکل شامل خارش و سوزش است.

اگر علائمی دارید که ممکن است نشان دهنده STI باشد، باید برای ارزیابی به پزشک مراجعه کنید. در صورت تایید، پزشک درمان را آغاز می کند که احتمالاً با دارو انجام می شود. شما باید در طول درمان از داشتن رابطه جنسی خودداری کنید و مطمئن شوید که شریک جنسی شما نیز ارزیابی و درمان را دنبال می کند.

کیست بارتولین

درد واژن در دوران بارداری ممکن است زمانی رخ دهد که کیست در غدد بارتولین وجود داشته باشد که به دلیل انسداد غده رخ می دهد. این موضوع می تواند باعث تورم و درد واژن شود، به خصوص زمانی که التهاب در غدد وجود دارد.

اگر توده قابل لمسی در واژن احساس کردید یا علائم دیگری که در بالا ذکر شد دارید، برای ارزیابی به پزشک مراجعه کنید. در صورت عفونی شدن کیست، درمان ممکن است شامل داروهای ضد درد و آنتی بیوتیک باشد.

پیشنهاد مطالعه: ده داروی گیاهی افزایش میل جنسی زنان

چگونه درد واژن را در دوران بارداری تسکین دهیم؟

تمام خانم های باردار ممکن است در هر دوره از بارداری خود با درد واژن مواجه شوند و این سوال برایشان ایجاد شود که "چگونه از درد واژن در دوران بارداری خلاص می شویم؟" 

به طور کلی، چند راه جایگزین برای به دست آوردن تسکین مختصر بدون استفاده از داروهای ضد درد (که حتما باید توسط پزشک مجاز باشد) وجود دارد. از جمله:

• سعی کنید به پهلو دراز بکشید و روی تنفس خود تمرکز کنید تا فورا فشار را کاهش دهید.
• تمرینات مخصوصی که پزشک برای تقویت کف لگن توصیه کرده اند را انجام دهید.
• در صورت امکان، از حرکات غیر منتظره خودداری کنید.
• از پیچ خوردن در ناحیه کمر خودداری کنید. در عوض روی چرخاندن کل بدن خود کار کنید.
• از شکم بند مخصوص دوران بارداری استفاده کنید. این شکم بندها، برای حمایت از شکم در بارداری ساخته شده اند و در عین حال برای لگن، واژن و کمر نیزتسکین دهنده هستند.
• ماساژ دوران بارداری را از یک درمانگر حرفه ای که در درمان زنان باردار تخصص دارد، دریافت کنید.
• سعی کنید تا حد امکان بنشینید. در صورت امکان، پاهای خود را بالا بیاورید.
• اگر قبل از باردار شدن ورزش می کردید، ورزش را ترک نکنید و به طور منظم به ورزش ادامه دهید و تمرینات مجاز در بارداری را انجام دهید.

پیشنهاد مطالعه: اندازه جنین در هفته های بارداری

چه زمانی برای درمان درد واژن در بارداری به پزشک مراجعه کنیم؟

اگر درد واژن کم و قابل تحمل است، بهتر است در اولین قرار ملاقاتی که با پزشک خود دارید این موضوع را مطرح کنید تا بهترین راه حل برای درد واژن برایتان تجویز شود.

اما اگر ناراحتی شدید است و با شرایط زیر همراه است، به پزشک مراجعه کنید:

• تب
• سردرد
• سرگیجه
• خون ریزی
• تکرر ادرار و دردناک
• تغییرات در حرکات کودک
• تورم صورت، دست ها و پاها

درمان در اسرع وقت ممکن است به جلوگیری از عواقب کمک کند.