معرفی مواد افزودنی غذایی | آیا واقعاً مضر هستند؟

افزودنی‌های غذایی مواد شیمیایی هستند که به غذاها اضافه می‌شوند تا آن‌ها را تازه نگه دارند یا رنگ، طعم یا بافت آن‌ها را بهبود بخشند. این مواد ممکن است شامل رنگ‌های خوراکی (مانند تارترازین یا کوشینیل)، تقویت‌کننده‌های طعم (مانند MSG) یا طیف وسیعی از مواد نگهدارنده باشند.

اکثر افزودنی‌های غذایی در برچسب محصول، همراه با سایر مواد تشکیل دهنده، به ترتیب نزولی وزن فهرست می‌شوند (طعم‌ها یک استثنا هستند و نیازی به شناسایی ندارند). گاهی اوقات، نام افزودنی به طور کامل نوشته می‌شود. در مواقع دیگر، با یک کد عددی نشان داده می‌شود: برای مثال، کوشینیل ممکن است به عنوان رنگ (120) فهرست شود؛ سولفیت سدیم ممکن است به عنوان نگهدارنده (221) نشان داده شود.

آزمایش‌های ایمنی برای افزودنی‌های غذایی

سازمان استانداردهای غذایی استرالیا و نیوزیلند (FSANZ) مسئول تأیید اینکه کدام افزودنی‌های غذایی در غذاهای استرالیایی مجاز هستند، می‌باشد. تمام افزودنی‌های غذایی مورد استفاده در استرالیا قبل از تأیید، تحت ارزیابی ایمنی قرار می‌گیرند که شامل آزمایش‌های دقیق است.

آزمایش‌های سم‌شناسی روی حیوانات برای تعیین مقدار افزودنی که انتظار می‌رود هنگام مصرف توسط انسان بی‌خطر باشد، استفاده می‌شود. این مقدار معمولاً 100 برابر کمتر از حداکثر دوز روزانه‌ای است که در آن هیچ اثر قابل مشاهده‌ای در اثر مصرف یک افزودنی در طول عمر حیوان آزمایش‌شده ایجاد نمی‌شود.

اگر در مورد ایمنی یک افزودنی تردیدی وجود داشته باشد، تأییدیه داده نمی‌شود. اگر اطلاعات علمی جدیدی در دسترس قرار گیرد که نشان دهد یک افزودنی غذایی دیگر ایمن نیست، مجوز استفاده از آن افزودنی غذایی لغو خواهد شد.

اکثر افزودنی‌های غذایی به صورت جداگانه آزمایش می‌شوند، نه در ترکیب با سایر افزودنی‌ها. اثرات طولانی مدت مصرف ترکیبی از افزودنی‌های مختلف در حال حاضر ناشناخته است.

اثرات افزودنی‌های غذایی

برخی از افراد به افزودنی‌های غذایی خاص حساس هستند و ممکن است واکنش‌هایی مانند کهیر یا اسهال نشان دهند. این بدان معنا نیست که تمام غذاهای حاوی افزودنی‌ها باید به طور خودکار با سوء ظن تلقی شوند. همه غذاها از مواد شیمیایی تشکیل شده‌اند و افزودنی‌های غذایی همیشه «کم‌خطرتر» از مواد شیمیایی طبیعی نیستند.

بسیاری از افزودنی‌های غذایی مورد استفاده در صنایع غذایی به طور طبیعی در غذاهایی که مردم هر روز می‌خورند نیز وجود دارند. برای مثال، MSG به طور طبیعی در پنیر پارمزان، ساردین و گوجه فرنگی به مقدار قابل توجهی بیشتر از MSG موجود به عنوان افزودنی غذایی یافت می‌شود. افرادی که آلرژی و عدم تحمل غذایی دارند نیز اغلب به مواد شیمیایی موجود به طور طبیعی در برخی غذاها، مانند آجیل یا صدف، حساس هستند.

بسیاری از مردم افزودنی‌های غذایی را یک تهدید غذایی بزرگ می‌دانند. با این حال، از نظر خطر برای سلامتی، افزودنی‌های غذایی در انتهای خط قرار می‌گیرند، پس از میکروارگانیسم‌های ناشی از غذا (مانند سالمونلا)، بهداشت و عادات غذایی نامناسب، آلاینده‌های محیطی و سموم طبیعی.

انواع افزودنی‌های غذایی

انواع مختلف افزودنی‌های غذایی و کاربردهای آن‌ها عبارتند از:

• عوامل ضد کلوخه شدن – جلوگیری از کلوخه شدن مواد.
• آنتی‌اکسیدان‌ها – جلوگیری از اکسید شدن یا فاسد شدن مواد غذایی.
• شیرین کننده‌های مصنوعی – افزایش شیرینی.
• امولسیفایرها – جلوگیری از لخته شدن چربی‌ها.
• اسیدهای غذایی – حفظ سطح اسیدی مناسب.
• رنگ‌ها – بهبود یا افزودن رنگ.
• نگهدارنده‌های رطوبت – حفظ رطوبت غذاها.
• طعم‌ها – افزودن طعم.
• تقویت کننده‌های طعم – افزایش قدرت طعم.
• عوامل کف کننده – حفظ هوادهی یکنواخت گازها در غذاها.
• نمک‌های معدنی – بهبود بافت و طعم.
• نگهدارنده‌ها – جلوگیری از تکثیر میکروب‌ها و فاسد شدن غذا.
• غلیظ کننده‌ها و صمغ‌های گیاهی – بهبود بافت و قوام.
• تثبیت کننده‌ها و عوامل سفت کننده – حفظ پراکندگی یکنواخت مواد غذایی.
• عمل آوری آرد – بهبود کیفیت پخت.
• عامل براق کننده – بهبود ظاهر و محافظت از غذا.
• عوامل ژل کننده – تغییر بافت غذاها از طریق تشکیل ژل.
• پیشرانه ها – کمک به بیرون راندن غذا از ظرف.
• عوامل ورآورنده – افزایش حجم غذا از طریق استفاده از گازها.
• عوامل حجیم کننده – افزایش حجم غذا بدون تغییر عمده در انرژی موجود آن.

افزودنی‌های غذایی و غذاهای فرآوری شده

یک تصور غلط رایج وجود دارد که غذاهای فرآوری شده به طور خودکار حاوی افزودنی‌های غذایی هستند. غذاهایی مانند شیر ماندگار، غذاهای کنسرو شده و غذاهای منجمد همگی فرآوری شده‌اند، اما هیچ کدام از آن‌ها نیازی به مواد شیمیایی اضافی ندارند.

اگر مطمئن نیستید که آیا یک محصول حاوی افزودنی است یا خیر، برچسب آن را بررسی کنید. با این حال، برخی از مواد تشکیل دهنده ذکر شده ممکن است حاوی افزودنی‌های غذایی باشند بدون اینکه در برچسب ذکر شده باشند. برای مثال، «مارگارین» ممکن است یک ماده تشکیل دهنده ذکر شده باشد و مارگارین حاوی افزودنی‌های غذایی است.

برخی از افزودنی‌های غذایی می‌توانند باعث واکنش شوند:

برای اکثر افراد، افزودنی‌ها در کوتاه مدت مشکلی ایجاد نمی‌کنند. با این حال، 50 مورد از 400 افزودنی تأیید شده فعلی در استرالیا با واکنش‌های نامطلوب در برخی افراد مرتبط بوده‌اند. برخی از افزودنی‌های غذایی بیشتر از سایرین احتمال دارد در افراد حساس واکنش ایجاد کنند.

اغلب افزودنی‌هایی که برای دادن کیفیت بازاریابی به یک غذا، مانند رنگ، استفاده می‌شوند، شایع‌ترین علت واکنش‌های آلرژیک هستند. برخی از این واکنش‌های حساسیت بیش از حد عبارتند از:

• اختلالات گوارشی – اسهال و دردهای قولنجی
• اختلالات عصبی – بیش فعالی، بی‌خوابی و تحریک‌پذیری
• مشکلات تنفسی – آسم، رینیت و سینوزیت
• مشکلات پوستی – کهیر، خارش، بثورات و تورم.

توجه به این نکته مهم است که بسیاری از علائمی که در نتیجه حساسیت‌های غذایی تجربه می‌شوند، می‌توانند ناشی از اختلالات دیگر نیز باشند. تشخیص پزشکی مهم است. اگر سعی کنید خودتان را تشخیص دهید، ممکن است رژیم غذایی خود را به طور غیرضروری محدود کرده و یک بیماری را نادیده بگیرید.

برخی از افزودنی‌های غذایی رایج که ممکن است باعث مشکل شوند:

برخی از افزودنی‌های غذایی که ممکن است برای برخی افراد مشکل ایجاد کنند عبارتند از:

• تقویت کننده‌های طعم – مونوسدیم گلوتامات (MSG) 621
• رنگ‌های خوراکی – تارترازین 102؛ زرد 2G 107؛ زرد غروب آفتاب FCF 110؛ کوشینیل 120
• نگهدارنده‌ها – بنزوات‌ها 210، 211، 212، 213؛ نیترات‌ها 249، 250، 251، 252؛ سولفیت‌ها 220، 221، 222، 223، 224، 225 و 228
• شیرین کننده مصنوعی – آسپارتام 951، سوکرالوز.
• ورآورنده: مانند سدیم اسید پیروفسفات

نکته:

سدیم اسید پیروفسفات همچنین در دسته‌بندی‌های زیر نیز قرار می‌گیرد:

• عمل‌آوری آرد – بهبود کیفیت خمیر و فرآیند پخت.
• نگهدارنده‌ها – کنترل محدود رشد میکروب‌ها و تنظیم pH.
• نمک‌های معدنی – تنظیم بافت و طعم به عنوان ترکیب فسفاته.

از کجا سدیم اسید پیروفسفات بخرم؟

شرکت بهبود شیمی به عنوان یکی از بزرگترین واردکنندگان سدیم اسید پیروفسفات، این محصول را در گرید غذایی با بهترین کیفیت به فروش می‌رساند. جهت خرید سدیم اسید پیروفسفات، با کارشناسان فروش این شرکت در تماس باشید.

تشخیص حساسیت به افزودنی‌های غذایی

اگر فکر می‌کنید ممکن است به افزودنی‌های غذایی حساسیت داشته باشید، مهم است که به دنبال کمک حرفه‌ای باشید، زیرا تمام علائمی که ممکن است تجربه کنید می‌توانند ناشی از اختلالات دیگر نیز باشند.

ممکن است نوشتن یک دفترچه یادداشت غذایی و یادداشت دقیق هرگونه واکنش نامطلوب مفید باشد. در صورت شناسایی حساسیت، روش معمول این است که تمام غذاهای مشکوک را از رژیم غذایی حذف کرده و سپس آن‌ها را یک به یک دوباره وارد کنید تا ببینید کدام افزودنی (یا افزودنی‌ها) باعث واکنش می‌شود. این کار فقط باید تحت نظارت پزشکی انجام شود، زیرا برخی از واکنش‌ها – مانند آسم – می‌توانند جدی باشند.

منبع:

• تارنمای Better Health Channel