جوش شیرین در علم شیمی با نام شیمیایی بیکربنات سدیم شناخته میشود یک ترکیب شیمیایی با فرمول NaHCO₃ است. جوش شیرین پودر سفید رنگی بوده که بهعنوان یک ماده خوراکی و نیز در مصارف غیرخوراکی کاربرد دارد. خواص جوش شیرین به قدری زیاد است که آن را تبدیل به یک یاز شگفتانگیزترین مادهها نموده است.
محبوبیت و کاربردهای متنوع جوش شیرین
محبوبیت جوش شیرین به خاطر قیمت مناسب، کارآیی بالا و چندمنظوره بودن آن است. ویژگیهای فوقالعاده موجود در جوش شیرین باعث شده تا بهعنوان یک ماده محبوب در آشپزخانه و در موارد بهداشتی، زیبایی و حتی درمانهای خانگی مورد استفاده قرار گیرد. در این بخش از سایت خوب میشی بیشتر با مزایا و نحوه استفاده از جوش شیرین آشنا خواهیم شد.
خاصیتها و فواید جوش شیرین | خواص شگفتانگیز جوش شیرین
جوش شیرین (بیکربنات سدیم) خواص متنوعی دارد که میتواند در بسیاری از مشکلات روزمره کاربرد داشته باشد، از جمله:
1. رفع بوی بد عرق
یکی از شناختهشدهترین کاربردهای جوش شیرین، جذب و خنثیسازی بوهای نامطبوع است. خاصیت رفع بوی بد توسط جوش شیرین در مواقعی که عرق بدن یا بوی کفشها مشکلساز میشود، بسیار مفید است. جوش شیرین با جذب رطوبت و خنثی کردن اسیدهای موجود در عرق عمل میکند. به هنگام تعریق، باکتریها روی پوست به سرعت رشد میکنند و باعث تولید بوی ناخوشایند میشوند. جوش شیرین با ایجاد محیطی قلیایی، رشد این باکتریها را کاهش داده و از بروز بوی بد جلوگیری میکند.
میتوان مقداری جوش شیرین را در کفشها ریخته و پس از چند ساعت آن را خارج کنید تا بوی نامطبوع برطرف شود.
برای رفع بوی عرق بدن کافی است یک قاشق غذاخوری جوش شیرین و یک قاشق غذاخوری آب لیمو را با هم ترکیب کرده و آن را به زیربغل و سایر قسمت های بدن که زیاد عرق می کنند، مالید. پس از چند دقیقه با آب بشویید و بعد دوش بگیرید. میتوان به جای آبلیمو از شیر استفاده کرد. این کار را هر روز و به مدت چند هفته انجام دهید تا تاثیر شگفت انگیز جوش شیرین را مشاهده کنید. سایر روشهای استفاده از جوش شیرین عبارتند از:
• دئودورانت طبیعی: میتوان جوش شیرین را بهصورت پودر خالص بر روی نواحی خاص مانند زیر بغل، بالای کشاله ران پا و ... مالید. این کار به جذب رطوبت و خنثی شدن بوی بد کمک میکند.
• مخلوط با روغنهای معطر: برای افزایش اثرگذاری و خوشبو کردن، میتوان جوش شیرین را با چند قطره روغنهای معطر مانند روغن درخت چای یا روغن اسطوخودوس ترکیب کرده و سپس بر روی پوست استفاده کرد.
• تاثیر در لباس: جوش شیرین را میتوان در مرحله آبکشی به ماشین لباسشویی اضافه کرد تا بوی بد عرق از لباسها نیز گرفته شود. این روش به خوشبویی لباسها و از بین بردن بوی نامطبوع کمک میکند.
2. درمان مشکلات پوستی
جوش شیرین میتواند برای برخی مشکلات پوستی مانند خارش، التهاب و جوشهای ناشی از نیش حشرات استفاده شود. با ترکیب جوش شیرین با آب، خمیری نرم به دست میآید که میتوان آن را بر روی نواحی آسیبدیده مالیده و شاهد کاهش التهاب و سوزش آن بود.
3. بهبود دهان و دندان
جوش شیرین را میتوان برای سفید کردن دندانها به کار برد. برای این کار کافیست مقداری از جوش شیرین را روی خمیردندان آغشته شده به مسواک مالیده و سپس دندانها را با آن شستشو داد که حکم خمیردندان طبیعی را دارد. همچنین خاصیت ضدباکتریایی جوش شیرین به بهبود بهداشت دهان و جلوگیری از بوی بد دهان کمک میکند.
4. تسکین مشکلات گوارشی
جوش شیرین برای تسکین سوزش معده و مشکلات گوارشی مانند نفخ، سوزش و رفلاکس اسید مفید است. با ترکیب یک قاشق چایخوری جوش شیرین با یک لیوان آب و نوشیدن آن، میتوان به تسکین سریع سوزش سر دل کمک کرد و باعث خنثی شدن اسید معده شد.
5. خواص جوش شیرین برای واژن
خارش واژن به دلایل مختلفی مانند عفونتهای قارچی، آلرژی یا تغییرات هورمونی ایجاد میشود. جوش شیرین برای واژن بسیار مناسب بوده که میتواند به بهبود وضعیت آن کمک کند. جوش شیرین دارای خواص ضد التهابی و تنظیم کننده pH بوده که باعث کاهش قرمزی و التهاب ناشی از خارش میشود.
از سویی دیگر با ایجاد محیطی قلیایی، جوش شیرین به کاهش رشد باکتریها و قارچها کمک کرده و از عفونتهای احتمالی جلوگیری کند. همچنین در برخی موارد، جوش شیرین به حفظ رطوبت در ناحیه واژن کمک میکند که از خشکی که موجب خارش میشود جلوگیری خواهد کرد. چند روش استفاده از جوش شیرین برای درمان مشکلات واژن در ادامه آورده شده است:
• حمام جوش شیرین: ۱ تا ۲ فنجان جوش شیرین در وان یا ظرف آب گرم حل کرده و به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه در این آب بمانید تا به تسکین خارش و التهاب کمک کند.
• خمیر جوش شیرین: ۱ قاشق غذاخوری جوش شیرین و مقداری آب را ترکیب کنید تا خمیری نرم ایجاد شود سپس آن را با دقت بر روی ناحیه آسیبدیده بمالید و پس از چند دقیقه بشویید. خمیر جوش شیرین به تسکین التهاب و خارش کمک میکند.
• اسپری جوش شیرین: ۱ قاشق غذاخوری جوش شیرین را در ۱ فنجان آب حل کرده و در یک بطری اسپری بریزید. سپس بدون تماس مستقیم به آرامی اسپری را روی ناحیه واژن بزنید تا احساس خنکی حاصل شود.
6. تقویت مو
یکی از دلایل ریزش و کدر شدن موها تمیز نشدن کف سر از چربی اضافه، مواد شیمیایی و آلوده است. اضافه کردن جوش شیرین به شامپو میتواند به حذف آلودگیها و سموم از موها کمک کند و به شفافیت و نرمی آنها اضافه کند. جهت تقویت مو با استفاده از جوش شیرین باید این روش را بهطور متعادل استفاده کرد تا به مو آسیبی نرساند.
7. خواص جوش شیرین برای اگزما
جوش شیرین برای درمان خانگی اگزما و سایر مشکلات پوستی مورد استفاده قرار گرفته میگیرد. یکی از خواص اصلی جوش شیرین، توانایی آن در کاهش التهاب و خارش ناشی از اگزماست. جوش شیرین منجر به خنثیسازی pH پوست شده و کمتر باعث تحریک پوست خواهد شد.
جوش شیرین ضدعفونی کننده بوده که میتواند از عفونتهای پوستی در افراد مبتلا به اگزما هستند جلوگیری کند و جذب باکتریها و قارچها را کاهش دهد. جوش شیرین لایه بردار طبیعی محسوب میشود که باعث حذف سلولهای مرده پوست خواهد شد. این خاصیت به بهبود ظاهر پوست و تسکین خارش کمک میکند.
همچنین اگزما ممکن است باعث بروز بوی نامطبوع در پوست شود. جوش شیرین بهدلیل خاصیت جذب بو میتواند در کنترل و کاهش بوهای نامطبوع مؤثر باشد. نحوه استفاده از جوش شیرین برای اگزما چنین است:
• حمام جوش شیرین: ۱ تا ۲ فنجان جوش شیرین را به آب گرم وان اضافه کنید و به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه در آن بمانید. این کار میتواند به کاهش خارش و التهاب ناشی از اگزما کمک کند.
• خمیر جوش شیرین: مقداری جوش شیرین را با آب مخلوط کنید تا خمیری نرم تشکیل شود. این خمیر را بر روی نواحی آسیبدیده از اگزما بمالید و پس از چند دقیقه بشویید.
• اسپری جوش شیرین: ۱ قاشق غذاخوری جوش شیرین را در ۱ فنجان آب حل نموده و در یک بطری اسپری بریزید. محلول حاصل شده روی ناحیه آسیبدیده اسپری کنید.
8. خواص جوش شیرین برای عفونت ادرار
از جوش شیرین برای درمان عفونتهای ادراری (UTI) استفاده میشود. یکی از مهمترین خواص جوش شیرین، توانایی آن در تنظیم pH ادرار است. با افزایش pH ادرار، جوش شیرین رشد باکتریهایی که باعث عفونت ادراری میشوند را کاهش میدهد. این تغییر در pH به جلوگیری از ایجاد محیط مناسب برای بقا و تکثیر باکتریهای مضر کمک میکند.
جوش شیرین به دلیل داشتن خاصیت ضد التهابی منجر به تسکین التهاب و ناراحتیهای ناشی از عفونتهای ادراری میشود. با تنظیم pH خون و ادرار، جوش شیرین قادر به تقویت سیستم ایمنی بدن خواهد بود. برای بهرهمند شدن از خواص جوش شیرین برای عفونت ادراری میتوان یک قاشق چایخوری از آن را در یک لیوان آب حل کرده و یک بار در روز از آن نوشید. این عمل به هیدراته شدن بدن و کاهش اسیدیته ادرار کمک میکند.
9. خواص جوش شیرین برای ترک پا
جوش شیرین یک ماده ساینده ملایم بوده که برای حذف سلولهای مرده پوست ایدهال است. استفاده از جوش شیرین باعث میشود که پوست پا نرمتر شده و ترکها کمتر نمایان شوند. اگرچه جوش شیرین بهتنهایی مرطوبکننده نیست اما به جذب رطوبت در پوست کمک میکند.
جوش شیرین دارای خاصیت ضد التهابی بوده از آن برای تسکین ناراحتیها و التهاب در ناحیه پا استفاده میشود. خاصیت جوش شیرین در کاهش سوزش و خارش ترکهای پا اثربخشی فوقالعادهای دارد. چند روش استفاده جوش شیرین برای ترک پا عبارتند از:
• حمام جوش شیرین: یک فنجان جوش شیرین را در یک لگن آب گرم حل کنید و پاها را به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه در این محلول بخیسانید تا پوست نرمتر شده و ترک پا کاهش یابد.
• اسکراب با جوش شیرین: میتوان مقداری جوش شیرین را با روغن زیتون یا روغن نارگیل مخلوط کرده تا خمیر ساخته شود. اگر خمیر به آرامی بر روی ترکهای پا مالیده و بعد از چند دقیقه شسته شود به لایهبرداری و نرم شدن پوست کمک میکند.
• ماسک پا: ترکیب جوش شیرین با مقدار کمی آب و استفاده از آن بهعنوان یک ماسک بر روی قسمتهای ترکخورده پا میتواند به بهبود وضعیت پوست کمک کند.
10. خواص جوش شیرین برای زگیل تناسلی
زگیلها معمولا در نواحی با pH اسیدیتر بیشتر رشد میکنند که تغییر pH میتواند به کاهش رشد زگیلها کمک کند. جوش شیرین به عنوان یک ترکیب قلیایی برای متعادل کردن pH پوست کاربرد دارند.
خواص ضد التهابی قادر است ناراحتیهای ناشی از زگیل را کاهش دهد. جوش شیرین دارای خواص ضدعفونیكننده بوده که در جلوگیری از عفونت در ناحیه زگیل موثر است. به دو روش میتوان از جوش شیرین برای زگیل تناسلی استفاده کرد:
• خمیر جوش شیرین: مقداری جوش شیرین را با آب مخلوط کنید تا خمیری نرم تشکیل شود. این خمیر را به آرامی بر روی زگیلها بمالید و اجازه دهید به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه بماند، سپس با آب گرم بشویید.
• حمام جوش شیرین: میتوان مقداری جوش شیرین را به آب گرم در وان یا تشت بزرگ اضافه کرده و به مدت ۱۵ تا ۳۰ دقیقه در آن ماند.
نتیجه گیری
جوش شیرین میتواند بهعنوان یک درمان خانگی مؤثر برای درمان بسیاری از مشکلات مورد استفاده قرار میگیرد. جوش شیرین مادهای است که قبل از استفاده باید مقدار اندکی از آن را روی پوست مالیده یا مقدار بسیار کمی از آن را خورد تا از عدم حساسیت مطمئن شد سپس نسبت به استفاده از آن اقدام کرد.
جوش شیرین یک ماده مفید و همهکاره بوده که میتواند به راحتی در زندگی روزمره جای بگیرد. اگر جوش شیرین به عنوان یک درمان برای مشکلات پوستی استفاده میشودد، از استعمال آن بر روی زخمهای باز یا عفونتهای حاد باید خودداری نمود زیرا ممکن است باعث تحریک بیشتر زخمها شود.
هرچند که جوش شیرین ممکن است به عنوان راهکار درمانی مؤثر باشد اما نمیتواند به طور 100% جایگزین درمانهای پزشکی شود به همین دلیل در استفاده از آن باید احتیاط کرد. جوش شیرین بهترین دوست شما در تمامی چالشهای سلامتی و زیبایی خواهد بود به شرطی که نحوه و میزان استفاده از آن درست و اصولی باشد.