بچه دار شدن می‌تواند آرزوی هر زوجی باشد اما گاهی بارداری طبیعی اتفاق نمیفتد در نتیجه نیاز به دخالت‌های پزشکی است. لقاح مصنوعی که به آن IVF هم گفته می‌شود یکی از روش‌های نسبتا موفقیت آمیز بوده که تاکنون بسیاری از زوجین به کمک آن توانسته‌اند فرزند خود را در آغوش بگیرند. آی وی اف یک روش پیشرفته درمان ناباروری است که در آن تخمک‌های زن به صورت آزمایشگاهی با اسپرم مرد ترکیب می‌شوند تا جنین‌هایی ایجاد شود و بعد در رحم زن قرار گیرند.
چه زمانی آی وی اف پیشنهاد می‌شود؟
روش IVF یا لقاح مصنوعی که جزو تکنیک‌های پیشرفته درمان ناباروری شناخته شده است زمانی توصیه می‌شود که زوجین علی‌رغم تلاش برای بارداری طبیعی هنوز موفق نشده‌اند. به طور کلی بهتر است بارداری به طور طبیعی اتفاق بیفتد اما زماینیکه چنین علی رغم پیگیری و تلاش‌های فراوان چنین اتفاقی رخ ندهد طی تشخیص پزشک معالج نیاز به IVF خواهد بود.
چه زمانی می‌توان IVF انجام داد؟ زمانی می‌توان به لقاح مصنوعی روی آورد که:
- بالا بودن سن خانم
- وجود اختلالات در تخمک‌گذاری
- انسداد لوله‌های فالوپ
- وجود اختلالات بالقوه در اسپرم مردان
- ناباروری بی دلیل
در مواردیکه زوجین تجربه چندین بارداری ناموفق طبیعی یا سقط مکرر داشته‌اند IVF به عنوان یک گزینه درمانی مناسب در نظر گرفته شود. گاه به دلایل مسائل ژنتیکی توصیه می‌شود زوجین به روش IVF روی آورند..
مراحل آی وی اف
مراحل دقیق لقاح مصنوعی انسان چگونه است؟ لقاح مصنوعی انسان شامل مراحل دقیقی است که هر یک نقش حیاتی در موفقیت چنین فرآیندی دارند. مراحل آی وی اف چنین است:
ارزیابی دقیق وضعیت باروری زوجین که شامل آزمون‌های هورمونی، سونوگرافی و آنالیز اسپرم است. پس از آن مرحله تحریک تخمک‌گذاری آغاز شده که از هورمون‌های خاصی برای تحریک تخمدان‌ها استفاده می‌شود تا چندین تخمک بالغ تولید شود. تخمک‌ها تحت کنترل دقیق سونوگرافی و آزمایش‌های خونی قرار می‌گیرند.
وقتی تخمک‌ها به اندازه کافی بالغ شدند برای استخراج آنها عمل جراحی کوچک به نام آسپیراسیون تخمک (عمل پانکچر) می‌پردازند. در این مرحله اسپرم مرد جمع‌آوری شده سپس در آزمایشگاه، تخمک‌ها و اسپرم‌ها با یکدیگر ترکیب می‌شوند تا لقاح صورت گیرد. بعد از لقاح، تعدادی جنین حاصل شده که برای چند روز تا مرحله بلاستوسیست (رحم تو خالی پر شده با مایعات) رشد داده تا در نهایت یک یا چند جنین با کیفیت مناسب به رحم زن منتقل شود. در آی وی اف احتمال دو یا چند قلوزایی بالا است اما به معنای 100% بودن آن نیست.
پس از انتقال نیاز است بانو چند ساعت در بیمارستان بستری شده و بعد استراحت نسبی داشته باشد تا در نهایت با بررسی‌های بیشتری بارداری شناسایی شود. باردار شدن با آی وی اف ممکن است چند هفته به طول بینجامد. به طور کلی IVF شامل مراحل زیر است:
- تحریک تخمدان
- تخمک گیری
- جمع آوری اسپرم
- لقاح آزمایشگاهی
- بررسی جنین
- انتقال جنین
جنسیت جنین در آی وی اف
آیادر آی وی اف امکان تعیین جنسیت جنین وجود دارد؟
لقاح مصنوعی امیدی تازه برای زوج‌هایی است که تلاش‌های طبیعی آنها برای بارداری به نتیجه نرسیده است. برخی از زوجین تمایل به داشتن جنسیت خاصی از فرزند دارند بنابراین طبیعی است که چنین سوالی برای آنها مطرح شود که آیا می‌توان در روش لقاح مصنوعی جنسیت جنین را تعیین کرد یا خیر.
در تکنیک IVF یا لقاح خارج از رحم، تعیین جنسیت جنین به صورت علمی امکان‌پذیر است اما فرایند آن پیچیدگی‌های خاصی دارد. پس از دستیابی به جنین‌ها از طریق لقاح تخمک و اسپرم در آزمایشگاه می‌توان با استفاده از تکنیک‌های پیشرفته PGD (تعیین ژنتیکی پیش از لانه‌گزینی)، جنسیت جنین‌ها را شناسایی کرد.
تکنیک‌های پیشرفته به پزشکان این امکان را می‌دهد که جنین‌هایی را برای انتقال به رحم انتخاب کنند که جنسیت مورد نظر والدین را دارند. هرچند که چنین کاری به لحاظ اخلاقی و عاطفی چندان درست به نظر نمی‌رسد اما در صورت ضرورت و اصرار، تصمیم‌گیری در این مورد باید با دقت و توجه به ملاحظات اخلاقی انجام شود.
میزان موفقیت آی وی اف بر اساس سن
به جز کیفیت تخمک و اسپرم‌ها و شرایط دیگر مانند مصرف الکل، مواد مخدر و ... فاکتور مهم دیگری وجود دارد که بر میزان موفقیت IVF تاثیر می‌گذارد. سن بانو یکی از مهم‌ترین عواملی است که درصد موفقیت آن در ادامه لیست شده است:
- کمتر از 35 سال: 46.7 درصد
- 35 تا 37 سال: 34.2 درصد
- 38 تا 40 سال: 21.6 درصد
- 41 تا 42 سال: 10.6 درصد
- بالاتر از 43 سال: 3.2 درصد
سخن آخر
فرآیند آی وی آف که یکی از موفق‌ترین روش‌ها برای درمان ناباروری است مراحل تحریک تخمدان‌ها، برداشت تخمک‌ها، لقاح در محیط آزمایشگاه و سپس انتقال جنین به رحم را در بر می‌گیرد. تخمدان‌ها با استفاده از داروهای هورمونی تحریک می‌شوند تا چندین تخمک تولید کنند. پس از برداشت تخمک‌ها، با اسپرم که از مرد تأمین شده است ترکیب می‌شوند تا جنین‌های سالمی شکل بگیرند. جنین‌های حاصل شده به مدت چند روز در محیط کشت نگهداری می‌شوند تا رشد خود را ادامه دهند. پس از آن، یکی یا چند تا از جنین‌های با کیفیت انتخاب شده و به رحم مادر منتقل می‌شوند.
