پریود شدن اتفاق طبیعی است که در زندگی هر خانمی اتفاق میافتد اما گاهی شدت خونریزی به قدری زیاد و یا طولانی میشود که کلافه کننده بوده و حتی میتواند زندگی را مختل کند. درمان خونریزی شدید قاعدگی که به آن منوراژی نیز گفته میشود متفاوت است. روشهای درمانی مختلفی وجود دارند که میتوان از آنها کمک گرفته تا میزان خونریزی را کاهش داد.
راهکارهای کاهش خونریزی شدید قاعدگی
روشهای مختلفی برای درمان خونریزی شدید قاعدگی وجود دارد که برخی از آنها خانگی و برخی دیگر غیر خانگی هستند. بدن خانمها با یکدیگر تفاوتهایی دارد به همین دلیل ممکن است روشی که در یک فرد جوابگو است در فرد دیگری جواب ندهد؛ از این رو در این بخش از سایت خوب میشی به معرفی بهترین درمان قطعی خونریزی شدید قاعدگی پرداخته شده است، از جمله:
درمانهای دارویی
- داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن و ناپروکسن میتوانند هم درد را کاهش داده و هم مقدار خونریزی شدید قاعدگی را کم کنند.
- داروهای ضد بارداری هورمونی نظیر قرصهای ضد بارداری، حلقههای واژینال یا چسبهای هورمونی که به تنظیم دورههای قاعدگی و کاهش شدت خونریزی کمک میکنند.
- قرصهای پروژسترون میتواند به تنظیم دورههای قاعدگی و کاهش خونریزی کمک کنند.
- آییودی هورمونی (IUD) که میزان خونریزی قاعدگی را کاهش میدهد.
- مکملهای آهن در صورت کمبود آهن به دلیل خونریزی زیاد برای پیشگیری یا درمان کمخونی.
درمانهای جراحی
- دیلاتاسیون و كورتاژ (D&C): درمان خونریزی شدید قاعدگی میتواند با دیلاتاسیون و كورتاژ انجام شود. دیلاتاسیون و كورتاژ روشی است که برای خارج کردن بخشی از لایه داخلی رحم انجام میشود و به طور موقت میتواند خونریزی را کاهش دهد.
- ابلیشن آندومتر: برای تخریب لایه داخلی رحم و کاهش یا توقف خونریزی قاعدگی.
- هیسترکتومی: حذف کامل رحم که یک راهحل دائمی برای منوراژی است.
تغییرات سبک زندگی
- بیشتر کردن میزان مصرف مواد غذایی حاوی آهن و مکملهای آهن برای جلوگیری از کمخونی.
- پرهیز از مصرف مواد تحریککننده مانند کافئین و الکل جهت درمان خونریزی شدید قاعدگی.
- اضافه وزن و چاقی میتوانند منجر به تغییرات هورمونی و افزایش شدت خونریزی قاعدگی شوند. حفظ وزن سالم با کمک رژیم غذایی متعادل و ورزش منظم میتواند در کاهش خونریزی مؤثر باشد.
درمانهای طبیعی و خانگی
۱. مصرف چای زنجبیل
زنجبیل میتواند به کاهش التهاب و تسکین درد کمک کند و ممکن است در تنظیم هورمونها نیز مؤثر باشد. زنجبیل خواص ضد التهابی و تنظیمکننده هورمونی دارد. برای استفاده از خواص زنجبیل در کاهش خونریزی شدید قاعدگی میتوان زنجبیل تازه را به آب جوش اضافه کرده و به مدت ۱۰ دقیقه دم کرده و سپس میل نمود. این چای به کاهش التهاب و تنظیم خونریزی کمک میکند.
۲. مصرف دارچین
دارچین خواص ضد التهابی و تسکیندهنده دارد. میتوان آن را به چای یا شیر گرم اضافه کرده و مصرف کرد. دارچین میتواند انقباضات رحم را کاهش داده و خونریزی شدید قاعدگی را کنترل کند.
۳. دانههای کنجد
مصرف دانههای کنجد به دلیل محتوای بالای فیبر و مواد معدنی میتواند به تنظیم هورمونها کمک کند. کافی است دانههای کنجد را آسیاب کرده و با عسل ترکیب نموده و روزانه یک قاشق غذاخوری از این مخلوط مصرف کرد. دانههای کنجد توانایی درمان خونریزی شدید قاعدگی را دارند.
۴. سرکه سیب
سرکه سیب با تنظیم سطح قند خون و بهبود عملکرد سیستم هورمونی میتواند به کاهش خونریزی قاعدگی کمک کند. میتوان یک قاشق غذاخوری سرکه سیب را با یک لیوان آب مخلوط کرده و روزانه مصرف کرد.
۵. تخم گشنیز
تخم گشنیز دارای خواص ضد التهابی و تنظیمکننده هورمونی است که میتوان از آن برای درمان خونریزی شدید قاعدگی استفاده کرد. برای بهرهمندی از خاصیت آن کافی است یک قاشق چایخوری تخم گشنیز را در آب جوشانده و روزانه دو یا سه بار از این دمنوش مصرف نمود.
۶. دمنوش گزنه
گزنه گیاهی با خواص ضدالتهابی و تنظیمکننده قاعدگی است. دمنوش گزنه میتواند به تقویت رگهای خونی و کاهش خونریزی کمک کند. میتوان روزانه یک یا دو فنجان از این دمنوش را مصرف کرد تا خونریزی شدید پریودی کاهش یابد.
۷. مصرف آب انار
آب انار به دلیل داشتن آنتیاکسیدانها و آهن به تقویت بدن و کاهش خونریزی قاعدگی کمک میکند. روزانه یک لیوان آب انار تازه میتواند مفید باشد.
۸. مصرف ویتامین C
ویتامین C به تقویت دیوارههای عروق خونی و کاهش شدت خونریزی کمک میکند. توصیه میشود بانوان برای جلوگیری از خونریزی شدید قاعدگی مصرف مواد غذایی غنی از ویتامین C مانند پرتقال، توتفرنگی، کیوی و فلفل دلمهای قرمز را در رژیم غذایی خود افزایش دهند.
۹. مکملهای منیزیم
منیزیم یکی از مواد معدنی مهم در کنترل انقباضات عضلانی و تنظیم سطح هورمونها است. میتوان برای درمان خونریزی شدید قاعدگی مواد غذایی مانند اسفناج، مغزها (گردو و بادام)، و آووکادو را به رژیم غذایی اضافه کرد.
۱۰. کمپرس سرد
استفاده از کمپرس سرد روی ناحیه پایین شکم میتواند باعث کاهش جریان خون و کم شدن انقباضات رحم شود. بنابراین یک راه درمان خونریزی شدید قاعدگی استفاده از یک کیسه یخ یا کمپرس سرد به مدت ۱۵-۲۰ دقیقه بر روی شکم است.
۱۱. مصرف ژلاتین
ژلاتین یک ماده طبیعی است که میتواند به کاهش خونریزی شدید پریودی کمک کند. برای این کار میتوان یک قاشق چایخوری ژلاتین را در آب گرم حل کرده و قبل از شروع قاعدگی یا هنگام خونریزی شدید مصرف نمود.
۱۲. آب آلوئهورا
آلوئهورا به تنظیم هورمونها و بهبود وضعیت سیستم گوارشی کمک میکند. آب آلوئهورا را میتوان به مقدار کمی در دوره قاعدگی مصرف کرد تا به کاهش خونریزی کمک کند. زیاده روی در مصرف آب آلوئه ورا توصیه نمیشود.
۱۳. مصرف دمنوش شنبلیله
شنبلیله دارای خواص ضد التهابی است و به تنظیم هورمونها کمک میکند. دمنوش شنبلیله را با اضافه کردن یک قاشق چایخوری از دانههای شنبلیله به آب جوش تهیه کرده و روزانه دو بار میل کنید تا خونریزی شدید قاعدگی درمان شود.
ورزش
تمرینات یوگا و مدیتیشن میتوانند به کاهش استرس و تنظیم هورمونها کمک کنند. برخی از تمرینات ملایم یوگا به ویژه در دوران قاعدگی میتوانند به کاهش درد و کنترل خونریزی کمک کنند.
علل خونریزی شدید قاعدگی
برای مدیریت صحیح خونریزی شدید قاعدگی شناسایی علت آن مهم است. برخی از علل شایع منوراژی شامل موارد زیر هستند:
- اختلالات هورمونی
- فیبروئید رحم
- پولیپهای رحمی
- آدنومیوز
- اختلالات خونریزی
- عفونتهای لگنی
- سرطان رحم یا دهانه رحم
خونریزی شدید قاعدگی میتواند نشانهای از یک مشکل جدیتر باشد. اگر بانویی یک یا چند مورد از شرایط زیر را تجربه کند میبایست به پزشک مراجعه کند:
- خونریزیای که بیش از ۷ روز طول بکشد
- نیاز به تعویض تامپون یا نوار بهداشتی هر یک یا دو ساعت یک بار
- علائم کمخونی مانند خستگی شدید، ضعف یا تنگی نفس
- خونریزی شدید بین دورههای قاعدگی یا پس از یائسگی.
چه میزان خونریزی در دوره پریودی طبیعی است؟
به هر میزان از خونریزی در دوران پریودی نمیتوان خونریزی شدید گفت. برای اندازهگیری و ارزیابی میزان خونریزی قاعدگی و اینکه فرد بداند آیا دارای خونریزی زیاد، طبیعی یا کم است، چند روش ساده و علمی وجود دارد، از جمله:
۱. تعداد پد یا تامپون استفاده شده: یکی از معمولترین روشها برای ارزیابی خونریزی، شمارش تعداد پدهای بهداشتی یا تامپونهایی است که در طول یک روز استفاده میشود. اگر فرد مجبور باشد هر ۱ تا ۲ ساعت یک بار پد یا تامپون خود را تعویض کند، این ممکن است نشانهای از خونریزی شدید (منوراژی) باشد. در خونریزی متوسط نیاز به تعویض پد یا تامپون هر ۳ تا ۴ ساعت خواهد بود. اگر پد یا تامپون حتی پس از ۴ تا ۶ ساعت تقریبا تمیز باقی میماند خونریزی کم است.
2. تعداد روزهای خونریزی: خونریزی قاعدگی بهطور طبیعی بین ۳ تا ۷ روز طول میکشد. اگر مدت خونریزی بیشتر از ۷ روز طول بکشد میتواند نشانهای از خونریزی غیرطبیعی باشد.
3. وجود لختههای خون: اگر در طول قاعدگی لختههای خونی بزرگتر از اندازه سکه (حدود ۲۵ میلیمتر) مشاهده شود میتواند نشانه خونریزی شدید باشد.
4. نیاز به تعویض شبانه: اگر در طول شب نیاز به تعویض پد یا تامپون باشد و پد شبانه به طور کامل پر میشود، این میتواند نشانهای از خونریزی شدید باشد. معمولا در طول شب، به دلیل کاهش فعالیت بدنی، خونریزی کمی کمتر از طول روز است.
بهطور طبیعی یک زن در هر دوره قاعدگی بین ۳۰ تا ۸۰ میلیلیتر خون از دست میدهد. خونریزی بیشتر از ۸۰ میلیلیتر در هر دوره به عنوان خونریزی زیاد در نظر گرفته میشود. البته اندازهگیری دقیق این مقدار در خانه دشوار است اما راههای ذکرشده در بالا میتواند به تخمین کمک کند.
اگر از کاپ قاعدگی استفاده میشود، این ابزار این امکان را فراهم میآورد تا حجم دقیق خون اندازهگیری شود. کاپ قاعدگی معمولاً حجمی بین ۲۰ تا ۳۰ میلیلیتر را در خود جای میدهد و با شمارش تعداد دفعات پر شدن کاپ، میتوان حجم تقریبی خونریزی را محاسبه نمود.
اگر فردی شک دارد که خونریزی بیش از حد است، بهتر است به پزشک مراجعه کرده و آزمایش خون برای اندازهگیری هموگلوبین و فریتین انجام دهد. این آزمایشها به ارزیابی وضعیت کمخونی هم کمک میکنند.