امروزه دیگر مراجعه به روانشناس بالینی مانند قبل ناهنجاری و نشانگر بیماری روانی نیست این موضوع در جوامع و خانواده‌ها حل شده که در صورت اختلال روانی از یک متخصص کمک بگیرند همانند بیماری‌هایی که برای درمان به پزشک مراجعه می‌شود. یک فرد در طول زندگی خود دچار فراز و نشیب‌های احساسی مالی و اجتماعی می‌شود که تاثیرات آن را در روان آدمی نمی‌توان نادیده گرفت. به همین دلیل بهتر است در صورت مشاهده رفتارهای عجیب مانند گریه بی‌وقفه، استرس و یا هر اختلالی در نزدیکان خود و یا خود به روانشناس بالینی مراجعه و جلسات درمان را شروع کنیم. همانطور که می‌دانید امروزه با پیچیده شدن اوضاع بیماری پاندمی کرونا و زندگی شهری در شهرهای آلوده و شلوغ باعث شیوع بیماری‌های روانی و افسردگی و ایجاد مهمترین مشکلات خانواده های امروزی شده که نیاز به مراجعه به انواع روانشناسی بالینی بیشتر از قبل احساس می‌شود. بنابراین قصد داریم در این مقاله از وظایف و ویژگی‌های روانشناسان بالینی صحبت کنیم و بیاموزیم که چطور می‌توانیم از آن‌ها در جهت اصلاح روابط خود بهره ببریم.
روانشناسی بالینی یعنی چه؟
رشته روانشناسی بالینی یک تخصص روانشناسی است که به منظور مراقبت‌های روانی اخلاقی و رفتاری افراد را در ارتباط با اعضای خانواده و جامعه را انجام می‌دهد. به بیان ساده یعنی رشته‌ای که سر و کارش با کاربرد اصول روان شناختی در امر تشخیص و درمان مشکلات عاطفی و رفتاری مانند بیماری روانی، بزهکاری نوجوانان، اعتیاد، کشمکش‌های زناشویی و خانوادگی، و سایر مشکلات سازگاری و ناسگاری انسان‌ها در جامعه است. دامنه درمان و مراقبت روانشناسی بالینی شامل همه سنین از جمله روانشناسی بالینی زناشویی برای زنان و مردان جوان در آستانه زندگی مشترک، روانشناسی بالینی کودک و نوجوان و موارد متعدد دیگر است. روانشناسی بالینی خود دارای چند رشته تخصصی است که از آن میان می‌توان به سلامت روانی کودکان، سلامت روانی بزرگسالان، اختلالات هیجانی، سو مصرف دارو، ناتوانی‌های یادگیری و روانشناسی سلامت اشاره کرد. برای اطلاعات بیشتر در زمینه وظایف زنان و مردان در زندگی مشترک می‌توانید مقاله زیر را مطالعه نمایید.
حتما بخوانید: زن و مرد از نظر اسلام چه وظایفی در روابط زناشویی دارند؟ + 7 مهارت زندگی زناشویی
روانشناس بالینی خوب باید چه ویژگی‌هایی داشته باشد؟
روان شناس بالینی ممکن است در مدارس، مراکز مشاوره کودکان، زندان‌ها، بیمارستان‌ها، دانشگاه‌ها، پرورشگاه‌ها، کارخانه‌ها و انواع دیگر موسسات مشاوره دهد. برای موفقیت جلسات درمان لازم است رابطه خوبی بین درمانگر و مراجع شکل گیرد. بنابراین مهمترین مهارت روانشناس بالینی م‌یبایست ایجاد ارتباط با مراجعین خود باشد که شکل‌گیری این رابطه مستلزم وجود ویژگی‌های مثبتی در دکتر روانشناس بالینی است، از جمله:
- ایجاد یک ارتباط قوی در طرفه و استفاده از ابزاری مانند ارتباط چشمی
- حل مسائل با زیرکی و مدیریت موقعیت‌های سخت
- درک تاثیر این عوامل بر یکدیگر مثل اصول فرهنگی، قومی و حقوقی
- ارزیابی مداوم از خود
- مهارت‌های همکاری تیمی با سایر رشته‌های علمی، سازمان‌ها و افراد
- حفظ اسرار بیمار و رعایت حقوق وی
- عدم قضاوت بیمار، شنیدن و تعامل مثبت، خیرخواهی برای بیمار
- ارائه بهترین راه حل به بمیار
- کمک به بیمار در جهت بهبود رافتار اخلاق و تعامل
- کمک به نزدیکان بیمار برای درمان بهتر مراجعه کننده از جمله والدین
برای اطلاعات کافی در جهت تربیت کودکان می‌توانید مقاله زیر را مطالعه نمایید:
حتما بخوانید: چگونه با فرزند خود ارتباط پایدار ایجاد کنیم؟
آیا روانشناس می تواند دارو تجویز کند؟
مهم است بدانید که متخصص روانشناسی بالینی برای درمان بیماری‌های روانی دارو تجویز نمی‌کند و در موارد حاد و غیر قابل درمان با تکنیک‌های روانشناسی مانند: رفتار درمانی، اصول روان شناختی و روانکاوی درمان نمی‌شود؛ مراجعه کننده را به روانپزشک معرفی می‌کند تا بیمار از درمان حرفه‌ای‌تر برخوردار شود. روانشناس بالینی با تنظیم جلسات مشاوره و گفتوگو به مشکلات عاطفی، روانی و رفتاری بیمار در زندگی می‌پردازد و اغلب سعی می‌کند با یافتن حفره‌ای در کودکی مشکلات بیمار را شناسایی و ریشه یابی کند. در طول جلسات، مصاحبه و تست‌ها، روانشناس وجود هرگونه اختلال بالقوه را تشخیص می‌دهد. سپس، با همکاری بیمار، طرح درمانی بر اساس نیازهای بیمار تدوین می‌شود. روانشناس روند پیشرفت درمان را زیر نظر می‌گیرد تا از برآورده شدن نیازهای او و پیشرفت در مسیر درمان مطمئن شود. روانشناسی بالینی زناشویی با صحبت دو طرفه سعی حل مسائل زناشویی و روانشناسی بالینی کودک و نوجوان با ترفندهای کودکانه سعی در ریشه یابی مسائل از جمله نکات تربیتی می‌کند. برای کسب اطلاعات کافی مقاله زیر را مطالعه نمایید.
حتما بخوانید: بهترین روش تربیت کودک کدام است؟
کدام اختلالات توسط روانشناس بالینی درمان می‌شود؟
اولین هدف انواع روانشناسی بالینی از جمله روانشناسی بالینی زناشویی و روانشناسی بالینی کودک و نوجوان به‌عنوان یک متخصص در حوزه سلامت و بهداشت روان، بهبود سلامت روان مردم است. موارد زیر مختل کردن روان افراد تاثیر گذار است که توسط روانشناس قابل درمان و ریشه یابی است.
- بیماری‌های روانی
- درمان دردهای روان‌تنی
- اختلالات عصبی
- اعتیاد
- خودارضایی
- رفتارهای چالش‌برانگیز
- اختلالات جنسی - زناشویی
- مشکلات و اختلافات خانوادگی و شخصی
- اضطراب
- استرس
- عدم اعتماد به نفس
- ترس
سخن آخر
به یاد داشته باشید که شروع پروسه درمان روانشناس بالینی می‌تواند برای فرد بیمار و نزدیکان به خصوص خانواده سخت و دردناک باشد. زیرا اغلب به یاد آوردن اتفاقات تلخ دوران کودکی و یا حادثه‌های تاثیر گذار می‌تواند بسیار سخت و غم انگیز باشد. به همین دلیل مهم است که جلسات مشاوره بالینی منظم پیش برود و فرد از حمایت تمامی نزدیکان برخوردار باشد.
