کلسیم چیست و چرا اهمیت دارد؟
قبل از اینکه به آزمایش Ca بپردازیم، بهتر است با اهمیت کلسیم در بدن بیشتر آشنا شوید. کلسیم یک عنصر معدنی کلیدی در بدن است که حدود ۹۹ درصد آن در استخوان‌ها و دندان‌ها ذخیره شده و آن یک درصد باقی مانده در خون در حال گردش است. اگرچه مقدار کلسیم خون ناچیز به نظر می‌رسد اما همان یک درصد بسیار برای بدن ضروری است و وظایف متعددی دارد، از جمله:
* نقش مهمی در عملکرد اعصاب دارد.
* به انقباض و حرکت عضلات کمک می‌کند.
* در صورت خونریزی به لخته شدن و بند آمدن خونریزی کمک می‌کند.
* به قلب کمک می‌کند تا به درستی خون را پمپاژ کند.
سطح کلسیم خون و استخوان‌ها توسط دو هورمون به نام‌های هورمون پاراتیروئید (PTH) و کلسی‌تونین کنترل می‌شود. ویتامین D نیز نقش مهمی در حفظ سطح بهینه کلسیم در بدن دارد، زیرا در جذب کلسیم غذایی دخیل است. با توجه به مطلب ذکر شده متوجه می‌شویم که اهمیت آزمایش کلسیم چیست و چگونه این آزمایش می‌تواند برای ما مفید باشد.
چرا پزشکان آزمایش کلسیم را تجویز می‌کنند؟
اینکه چرا پزشک آزمایش Ca را برای شما تجویز کرده است چهار دلیل مهم دارد که شامل:
* پزشک ممکن است آزمایش روتین پانل متابولیک پایه (BMP) یا پانل متابولیک جامع (CMP) را تجویز کرده باشد که هر دو، آزمایش Ca را در خود دارند.
* ممکن است علائم و نشانه‌های کلسیم بیش از حد (هیپرکلسمی) یا کلسیم بسیار کم (هیپوکلسمی) در شما بروز کرده است.
* اگر تحت درمان هستید پزشک ممکن است برای ارزیابی روند درمان، آزمایش کلسیم را تجویز کرده باشد.
* اگر دارویی مصرف می‌کنید که احتمال دارد بر میزان کلسیم شما تأثیر بگذارد، آزمایش Ca برای پایش سطوح کلسیم خون تجویز می‌شود. علائم کلسیم بیش از حد در خون (هیپرکلسمی) عبارتند از:
* تکرر ادرار و تشنگی زیاد
* خستگی
* سردرد
* تهوع و استفراغ
* از دست دادن اشتها
* یبوست و درد شکم
علائم کمبود کلسیم در خون (هیپوکلسمی) عبارتند از:
* گرفتگی عضلانی به‌خصوص در پشت و پاها
* پوست خشک و پوسته پوسته
* ناخن‌های شکننده
* تحریک‌پذیری و بی‌قراری
* افسردگی
شرایط قبل از آزمایش کلسیم
ممکن است قبل از آزمایش Ca از شما خواسته شود که به مدت چند ساعت از خوردن و آشامیدن پرهیز کنید. همچنین احتمال دارد که پزشک از شما بخواهد که مصرف بعضی داروها و مکمل‌ها را پیش از آزمایش Ca متوقف کنید، از جمله:
* لیتیوم
* داروهای مدر تیازیدی
* داروهای معده حاوی کلسیم
* مکمل‌های ویتامین D
* مکمل‌های کلسیم
هرگونه دارو و مکملی که مصرف می‌کنید را به اطلاع پزشک برسانید. همانطور که اشاره شد، بعضی از داروها و مکمل‌ها تاثیر منفی بر جواب آزمایش دارند و نباید چندین ساعت قبل از آزمایش کلسیم مصرف شوند. اگر برایتان آزمایش Ca تجویز شده است، یکی از راه‌های مطمئن و سریع برای انجام آزمایش، استفاده از خدمات آزمایشگاه شبانه روزی در منزل است.
سطح طبیعی کلسیم در آزمایش خون چقدر است؟
در بیشتر موارد، سطح طبیعی کلسیم خون برای بزرگسالان ۸.۵ تا ۱۰.۲ میلی‌گرم در دسی لیتر است. با این حال، آزمایشگاه‌ها ممکن است محدوده مرجع متفاوتی برای سطوح طبیعی کلسیم خون داشته باشند بنابراین نباید مقادیر یک آزمایشگاه را با محدوده نرمال آزمایشگاه دیگر مقایسه کنید. در برگه جواب آزمایش برای کلسیم یک محدود طبیعی قید شده است که نشان می‌دهد محدوده طبیعی کلسیم خون آن آزمایشگاه چقدر است.
بالا بودن کلسیم در آزمایش خون به چه معناست؟
اگر نتایج نشان دهد که سطح کلسیم خون شما بالاتر از حد طبیعی است، ممکن است نشانه یکی از موارد ریر باشد:
* پرکاری پاراتیروئید
* بیماری‌های ریوی مانند سارکوئیدوز و سل
* نارسایی کلیه
* بعضی از سرطان‌های خون
* پرکاری تیروئید
* بیماری‌های استخوانی
مهم است که به یاد داشته باشید بالا بودن کلسیم در برگه آزمایش Ca لزوماً به معنی بیمار بودن نیست. بعضی از داروها و مکمل‌ها می‌توانند سطح کلسیم خون را افزایش دهند. حتی بعضی از نوشیدنی‌ها و غذای سرشار از کلسیم نیز چنین مشکلی ایجاد می‌کنند.
پایین بودن کلسیم در آزمایش خون به چه معناست؟
اگر نتایج آزمایش کلسیم حاکی از پایین بودن سطح کلسیم خون باشد ممکن است نشان‌دهنده یکی از موارد زیر باشد:
* کم کاری پاراتیروئید
* کمبود ویتامین D
* نارسایی کلیه
* کمبود منیزیم در بدن
* التهاب لوزالمعده
* بیماری سلیاک یا سایر بیماری‌ها که باعث سوء هاضمه می‌شوند
به یاد داشته باشید که پایین بودن سطح کلسیم در آزمایش خون لزوماً به معنی ابتلای شما به بیماری نیست، زیرا بعضی از داروها و رژیم‌های غذایی می‌توانند سطح کلسیم خون را کاهش دهند. یکی از بهترین راه‌ها برای انجام آزمایش کلسیم، بهره بردن از پلتفرم آزمایش در منزل است که با سرعت و دقت بالا همانند یک آزمایشگاه شبانه‌روزی در منزل برای شما عمل می‌کند.
آزمایش کلسیم در منزل با هومکا!
با استفاده از سامانه هومکا می‌توانید آزمایش کلسیم و تقریبا تمامی آزمایشاتی که برای شما تجویز شده را درخواست دهید و با آرامش خاطر از خدمات آزمایش در منزل لذت ببرید. خدمات هومکا در استان تهران و شهرهای کرج، شیراز، اصفهان، تبریز، رشت، مشهد، قم، قزوین و اهواز ارائه می‌شود و هم‌اکنون می‌توانید از طریق وبسایت هومکا به نشانی www.homeca.ir یا تماس با شماره ۰۲۱۶۷۳۷۱ آزمایش مورد نیاز را تحت پوشش بیمه پایه و تکمیلی ثبت کنید. بهتر است بدانید که سامانه هومکا خدمات آزمایش در منزل الهیه در استان تهران را مانند سایر نقاط ارائه می‌دهد.
