وقت آن رسیده که ارز دیجیتال را جدی بگیرید تا با همه گیری آن غافلگیر نشوید. دیگر ارز دیجیتال یک مفهوم بیگانه نیست و کشورهای زیادی به اهمیت این دارایی پی بردهاند. CoinGecko به عنوان بزرگترین گردآورنده مستقل اطلاعات در فضای ارز دیجیتال تحقیقات جذابی را انجام داده و به بررسی کشورهایی پرداخته است که ارز دیجیتال را به رسمیت شناختهاند. در نتیجه این تحقیقات مشخص شد که 119 کشور به اضافه 4 کشور سرزمینهای فرادریایی بریتانیا، یعنی بیش از نیمی از کشورهای جهان این تکنولوژی را به کار گرفته و به سرمایه گذاری و خرید ارز دیجیتال پرداختهاند.
64.7 درصد از کشورهایی که کریپتو را قانونی اعلام کردهاند کشورهای درحال توسعه آسیا و آفریقا هستند. در 20 کشور از این 119 کشور، 20 مورد ممنوعیتهای بانکی را برای کریپتو اعمال کردهاند که منجر به محدودیت شرکتهای مالی در استفاده از صرافیهای ارز دیجیتال میشود.
اروپا با بیشترین میزان پذیرش کریپتو
- در این نظرسنجی مشخص شد که 39 کشور از 41 کشور قاره اروپا ارز دیجیتال را به رسمیت شناختهاند. مقدونیه شمالی و جنوبی واقع در جنوب شرقی اروپا تنها کشورهای این قاره هستند که هنوز موضوع مشخصی را اتخاذ نکردهاند.
- از 31 کشور قاره آمریکا، 24 کشور یعنی 77.4 درصد ارز دیجیتال را قانونی اعلام کردهاند. بولیوی همچنان به غیرقانونی بودن ارز دیجیتال اصرار دارد و 6 کشور دیگر یعنی نیکاراگوئه، هایتی، گویان، گواتمالا، پاراگوئه و اروگوئه هنوز موضع مشخص خود را در مورد کریپتو اعلام نکردهاند.
- از 44 کشور قاره آفریقا نیز 17 کشور یعنی 38.6 درصد کریپتو را قانونی اعلام کردهاند.
- از 45 کشور آسیایی نیز 35 کشور یعنی 77.7 درصد ارز دیجیتال را قانونی قلمداد میکنند.
چند کشور برای ارز دیجیتال قانون گذاری کرده اند؟
از 119 کشوری که کریپتو را به رسمیت شناختهاند تنها 62 کشور قوانینی را برای این حوزه در نظر گرفتهاند. این تعداد از سال 2018 تا کنون 53.2 درصد افزیاش داشته است. در آن زمان تنها 33 کشور در مورد ارز دیجیتال قانونگذاری کرده بودند.
36 کشور یعنی 58.0 درصد از این 62 کشور مستقل هستند، 22 کشور یا 35.5 درصد عضو اتحادیه اروپا هستند و 4 کشور یا 6.5 درصد سرزمینهای فرادریایی بریتانیا هستند. نکته جالب توجه اینجاست که نیمی از این کشورها توسعهیافته و در زمره پیشرفتهترین کشورهای جهان هستند، در حالی که نیم دیگر کشورهای نوظهور و در حال توسعه هستند.
قانون گذاری برای ارز دیجیتال
نیمی از کشورهایی که کریپتو را قانونی میدانند هنوز قوانینی را برای این بخش در نظر نگرفتهاند و فاقد چارچوب لازم برای اجرای قوانین هستند. فاصله میان قانونی شدن تا وضع قوانین نگرانیهایی را به دنبال دارد. آیا از سرمایهگذاران به درستی محافظت خواهد شد؟ آیا عملکرد شرکتهای فعال در این حوزه شفاف است؟
برخی از کشورها به جای ایجاد زیرساختها و قوانین جدید برای ارز دیجیتال به استفاده از قوانین موجود روی آوردهاند. آنها با تغییر قوانین موجود ازآنها برای برقراری نظم در فضای کریپتو بهره میبرند. در این حالت طبیعی است که قوانین مربوط به پولشویی، مبارزه با فرار مالیاتی و حمایت از تروریست بر ارزهای دیجیتال نیز اعمال شود.
کشورهای توسعهیافته و قدرتمندی مانند فرانسه، ژاپن و آلمان با موقعیت زیرساختهای مناسبی را برای قانونگذاری در ارزدیجیتال ایجاد کردهاند.
از سوی دیگر اقتصادهای قدرتمندی مانند ایتالیا، آمریکا، کانادا و انگلستان با چالشهایی برای اجرای قوانین قابل درک روبهرو هستند. چندین هیئت قانونگذاری و گروهی از دولتمردان این کشورها در حال رفع این مسئله بغرنج هستند.
اعضای اتحادیه اروپا به دنبال اجرای قوانینی هستند که در تمام کشورهای اروپایی به صورت یکسان به اجرا گذاشته شود. به این ترتیب در تمام قاره رویکرد مشخص و ثابتی در مورد کریپتو اتخاذ میشود.
کدام کشورها از ارز دیجیتال به عنوان ارز قانونی استفاده می کنند؟
از 119 کشور مورد بررسی تنها السالوادور و جمهوری آفریقای مرکزی ارز دیجیتال را به عنوان ارز رایج به کار گرفتهاند و السالوادور تنها کشوری است که در حال حاضر ارز دیجیتال را به عنوان پول رایج به کار میبرد.
این کشور در آگوست 2021 با قانونی شمردن بیت کوین نام خود را در تاریخ ثبت کرد. در این کشور بیت کوین به سادگی به دلار آمریکا تبدیل شده و به صورت قانونی مبادله میشود. در ژانویه 2023، السالوادور اقدامی دیگر در راستای حمایت از کریپتو برداشت و قوانین اوراق دیجیتالی را برای بیت کوین در نظر گرفت. پیرو این قانون بیت کوین یک کالای دیجیتالی است و دیگر آلت کوینها و داراییهای رمزنگاری شده نیز اوراق هستند.
با وجود قانونگذاریهای انجام شده هنوز بیت کوین در سطح گسترده در السالوادور پذیرفته نشده است و مردم هنوز استفاده چندانی از آن ندارند. مطالعات انجام شده نشان میدهد که تنها 1.72 درصد از جمعیت السالوادور ارز دیجیتال در اختیار دارند. این مسئله این کشور را در ربتهبندی کشورهایی که ارز دیجیتال را به رسمیت شناختهاند در جایگاه 55ام قرار داده است.
جمهوری آفریقای مرکزی اولین کشور آفریقایی و دومین کشور جهان است که در آپریل 2022 بیت کوین را به عنوان پول رایج پذیرفت. این تصمیم با واکنشهای پیچیدهای همراه بود؛ برخی این اقدام را قدمی در راستای بهبود وضعیت اقتصادی قلمداد کردند در حالی که گروه دیگر نگران آسیب دیدن اقتصاد ضعیف کشور بودند.
با این همه، تجربه استفاده از بیت کوین به عنوان پول رایج در جمهوری آفریقای مرکزی زیاد به طول نینجامید و دولت از تصمیم خود عقبنشینی کرد. دلیل این عقبنشینی چالشهای اقتصادی بود که بعد از پذیرفتن بیت کوین گریبان این کشور را گرفت. چالشهایی مانند بالابودن شاخص فقط، دسترسی ضعیف به اینترنت و دسترسی محدود به الکتریسته. در واقع ضعف زیرساختهای موجود در این کشور، از پذیرش همگانی بیت کوین جلوگیری کرد و این کشور نتوانست بیت کوین را به عنوان پول رایج به کار بگیرد.
کدام کشورها موضع خنثی گرفته اند؟
25 کشور از 119 کشوری که ارز دیجیتال را قانونی میدانند، موضع خنثی دارندو آنها هنوز کاربرد مشخصی برای کریپتو در نظر نگرفتهاند و مشخص نیست که چطور باید آن را به کار ببرند. بانکهای مرکزی و دولت 24 مورد از این کشورها محدودیتهایی را وضع کردهاند که نشاندهنده نگرانی شدید آنها در مورد استفاده از ارز دیجیتال است. در این بین اوروگوئه استثناست و با احتیاط روند خوشبینانهای را در پیش گرفته است.
در حالی که هنوز ارز دیجیتال در اوروگوئه قانونی نشده است اما بانک مرکزی این کشور نقش فعالی در این حوزه دارد و سعی دارد با اجرای پروژههای متفاوت کاربردهای مناسبی را برای این ارزها در نظر بگیرد. از سوی دیگر این کشور پیشنهاد استفاده از اسکناس کریپتو را نیز مطرح کرده است که در صورت تایید اولین چارچوب نظاممند برای صرافیهای ارز دیجیتال و دیگر شرکتهای فعال در این حوزه ایجاد میشود.
ارز دیجیتال در کدام کشورها غیرقانونی است؟
22 کشور قوانین سختگیرانهای را در مورد ارز دیجیتال در نظر گرفتهاند و محدودیتهایی را برای مبادله این ارزها وضع کردهاند. 9 کشور در سال 2021 ارز دیجیتال را تحریم کرده بودند و اکنون با 13 مورد افزایش شمار این کشورها به 22 مورد رسیده است. 13 کشور در آفریقا و 7 کشور در آسیا واقع شدهاند. مقدونیه شمالی در اروپا و بولیوی در آمریکا این 22 کشور را تشکیل میدهند.
